مدیریت عملیات

مدیران کسب‌وکارها همواره در پیِ دستیابی به بیشترین بازدهی با کمترین هزینه هستند. تحقق این رؤیا نیازمند استراتژی و نظارت دقیق و یادگیری مهارت‌های گوناگون است که مجموعه‌ این مهارت‌ها در رشته مدیریت عملیات خلاصه می‌شود. «مدیریت عملیات» (operations management) از زیرشاخه‌های رشته مدیریت (management) است که تمرکز خود را بر روی سازمان‌هایی با کارکنان زیاد معطوف می‌کند. در این حوزه افراد با یادگیری مهارت‌های مختلف، باعث افزایش کارایی و اثربخشی سازمان‌ها و شرکت‌ها شده و موفقیت آن‌ها را در بازار تضمین می‌کنند.

آموزش مدیریت عملیات

مدیران کسب‌وکارها همواره در پیِ دستیابی به بیشترین بازدهی با کمترین هزینه هستند. تحقق این رؤیا نیازمند استراتژی و نظارت دقیق و یادگیری مهارت‌های گوناگون است که مجموعه‌ این مهارت‌ها در رشته مدیریت عملیات خلاصه می‌شود. «مدیریت عملیات» (operations management) از زیرشاخه‌های رشته مدیریت (management) است که تمرکز خود را بر روی سازمان‌هایی با کارکنان زیاد معطوف می‌کند. در این حوزه افراد با یادگیری مهارت‌های مختلف، باعث افزایش کارایی و اثربخشی سازمان‌ها و شرکت‌ها شده و موفقیت آن‌ها را در بازار تضمین می‌کنند.

اهمیت آموزش مدیریت عملیات در دنیای امروزی

در دنیای امروزی، مدیریت عملیات نقشی کلیدی در سازمان‌ها ایفا می‌کند. به‌ویژه با پیشرفت روزافزون تکنولوژی و فناوری، افزایش رقابت در صنایع مختلف، نیاز به کاهش هزینه‌ها، بهبود کیفیت محصولات و خدمات و بهینه‌سازی فرایندها و افزایش بازدهی کسب‌وکارها امری ضروری به حساب می‌آید. از این رو، مدیریت عملیات مزیت‌های زیادی را برای کسب و کارها خلق می‌کند که برخی از این مزایا عبارتند از:

·       افزایش کارایی: مدیریت عملیات می‌تواند به کاهش اتلاف منابع کلیدی در سازمان‌ها کمک کند. همچنین بهبود زمان تولید و افزایش بهره‌وری نیروی انسانی از اهدافی است که از طریق آموزش مدیریت عملیات محقق می‌شود.

·       کاهش هزینه‌ها: کارشناس مدیریت عملیات با به‌کارگیری تکنیک‌هایی مانند خرید گروهی و مدیریت زنجیره تامین می‌تواند به‌مرور زمان در کاهش هزینه‌های مواد اولیه و کاهش هزینه‌های تولید نقش کلیدی را ایفا کند. همچنین روش‌های دیگری مانند برون‌سپاری و اتوماسیون می‌تواند به کاهش هزینه‌های سربار کمک کند.

·       بهبود کیفیت محصولات و خدمات: مشتری ما همواره می‌خواهد بهترین تجربه را از خرید یک محصول یا استفاده از خدمات داشته باشد. به همین خاطر باید نقص محصولات را به حداقل رسانده و سبب افزایش رضایت مشتریان شویم. ایجاد مزیت رقابتی نیز می‌تواند باعث بهبود کیفیت محصولات و خدمات شود.

·       افزایش سهم بازار: سازمان‌ها نیاز دارند سهم بازار خود را حفظ کنند و در ادامه، سهم بازارهای بیشتری را از آن خود کنند. متخصص مدیریت عملیات با انجام فرایندهایی به دستیابی این اهداف کمک می‌کند و در نهایت موجب افزایش سودآوری سازمان می‌شود.

رشته‎‌های مرتبط با مدیریت عملیات و اهمیت آشنایی با آنها

در مسیر آموزش مدیریت عملیات، آشنایی با رشته‌های مرتبط، دانش و مهارت شما را در این حوزه ارتقا می‌دهد و به شما در تصمیم‌گیری‌های دقیق‌تر و اثربخش‌تر کمک می‌کند. در ادامه، به بررسی برخی از این رشته‌ها و اهمیت آشنایی با آنها می‌پردازیم:

رشته مدیریت کارخانه

این رشته شامل برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی، هدایت و کنترل فعالیت‌های یک کارخانه می‌شود. فرد متخصص در این رشته باید توانایی مدیریت پرسنل، برنامه‌ریزی تولید، کنترل کیفیت محصولات و نگهداری از تجهیزات را داشته باشد. مسیر آموزش مدیریت کارخانه چالش‌های زیادی دارد و افراد علاقه‌مند به این حوزه باید در حین آموزش، تجاربی را در این رشته کسب کنند.

رشته مدیریت عملیات و تولید

این رشته شباهت زیادی به رشته مدیریت عملیات دارد اما تفاوت‌هایی نیز بین آنها وجود دارد. این تفاوت‌ها عبارتند از:

·       دامنه فعالیت: در مدیریت عملیات، فرد بر روی کلیه سیستم‌ها و فرایندها تمرکز دارد، در حالی که در مدیریت عملیات و تولید، تمرکز بر روی سیستم‌ها و فرایندهای تولید است.

·       مهارت‌ها: در مدیریت عملیات و تولید، افراد مهارت‌های تخصصی‌تر مانند مدیریت تولید و تکنیک‌هایی مانند روش نایو در مدیریت تولید را می‌آموزند، در حالی که رشته مدیریت عملیات شامل مهارت‌های عمومی‌تر است.

·       محل کار: افراد در رشته مدیریت عملیات می‌توانند در سازمان‌های گوناگونی مانند شرکت‌های تولیدی، خدماتی و دولتی مشغول به کار شوند، در حالی که بیشتر افراد شاغل در مدیریت عملیات و تولید، در شرکت‌های تولیدی فعالیت می‌کنند.

رشته مدیریت پروژه

فرد متخصص در این حوزه با استفاده از بهینه‌سازی فرایندهای سازمان، به آن کمک می‌کند تا در یک بازه زمانی مشخص به اهداف خود برسد. فرد باید علاوه بر مهارت‌های برنامه‌ریزی و سازمان‌دهی، توانایی رهبری پروژه و مدیریت ریسک را داشته باشد. همچنین، مانند سایر رشته‌های مدیریتی، داشتن مهارت‌های ارتباطی مفید و تصمیم‌گیری سریع مزیت محسوب می‌شود.

مسیرهای آموزشی مدیریت عملیات

برای فعالیت کردن در رشته مدیریت عملیات، باید به سرفصل های گوناگون این رشته تسلط بیابید. برای آموزش مدیریت عملیات راه های زیادی وجود دارد که در ادامه به معرفی ان ها میپردازیم.

آموزش مدیریت عملیات به صورت دوره و کلاس‌های آنلاین

در حال حاضر، آموزشگاه‌ها و وب‌سایت‌های بسیاری وجود دارند که به آموزش مدیریت عملیات به صورت آنلاین یا دوره‌های ضبط‌شده می‌پردازند. شما می‌توانید با یک جست‌وجوی ساده در اینترنت، لیستی از این آموزشگاه‌ها را تهیه کرده و پس از مطالعه سرفصل‌های آن، طبق نیازتان یک آموزشگاه را برای شروع یادگیری برگزینید.

نکاتی که باید در نظر داشته باشید:

·       مدرس دوره: مدرس دوره باید فردی متخصص و باتجربه‌ای در این حوزه باشد.

·       محتوای دوره: علاوه بر دروسی که به شما آموزش داده می‌شود، مدرس دوره توانایی رفع ایرادات شما را حین یادگیری داشته باشد.

·       مدرک: سعی کنید دوره‌ای را انتخاب کنید که در پایان به شما گواهینامه‌ اتمام دوره را اعطا کند تا بتوانید آن را در رزومه خود به کار بگیرید.

یادگیری با استفاده از منابع رایگان 

اگر می‌خواهید مدیریت عملیات را بدون پرداختن هزینه‌ای یاد بگیرید، می‌توانید از دوره‌ها و ویدیوهای موجود در youtube استفاده کنید. توجه داشته باشید که بیشتر این ویدیوها به زبان انگلیسی هستند و تسلط به زبان انگلیسی برای درک مفاهیم تخصصی مرتبط با مدیریت عملیات ضروری است.

آموزش مدیریت عملیات از طریق دانشگاه

اگر به حوزه مدیریت عملیات علاقه‌مند هستید، می‌توانید آن را به صورت آکادمیک در دانشگاه یاد بگیرید. رشته مدیریت عملیات زیرشاخه‌ای از رشته مدیریت است که در مقطع کارشناسی در گروه علوم انسانی و در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در گروه مدیریت ارائه می‌شود.

افرادی که رشته مدیریت عملیات را در دانشگاه می‌آموزند، واحدهای مشترکی را با سایر رشته‌های مدیریتی دارند. به همین دلیل، با مباحثی مانند مدیریت عملیات خدمات، بازاریابی و غیره نیز آشنا می‌شوند.

آموزش مدیریت عملیات به صورت خودآموز

برای یادگیری رشته مدیریت عملیات به صورت خودآموز، می‌توانید از منابع مختلفی مانند کتاب‌ها و جزوه‌های موجود در این حوزه استفاده کنید. همچنین، اگر به سایر رشته‌های مدیریتی نیز علاقه دارید، می‌توانید برای درس مدیریت عملیات خدمات و درس مدیریت تولید و عملیات پیشرفته، کتاب مدیریت تولید و عملیات، جزوه مدیریت تولید و عملیات را تهیه کنید تا علاوه بر مباحث کلی مدیریت عملیات، به اطلاعات تخصصی‌تر در حوزه تولید نیز دست پیدا کنید.

**نکته: یادگیری این حوزه به صورت خودآموز چالش‌های زیادی دارد و توصیه می‌شود که افراد برای یادگیری اصولی و عمیق‌تر، از منابع و مراجع معتبر و اساتید مجرب استفاده کنند.

پیش نیازها و مهارت‌های لازم در مدیریت عملیات

علاوه بر دانش تخصصی که در طول دوره آموزشی و از طریق تجربه کسب می‌شود، تسلط بر برخی مهارت‌ها، عامل تمایز یک مدیر عملیات موفق از سایرین خواهد بود. این مهارت‌ها عبارتند از:

·       مهارت‌های تحلیلی

·       مهارت تصمیم‌گیری

·       مهارت حل مسئله

·       مهارت‌های رهبری

·       مهارت تفکر استراتژیک

·       مهارت‌های ارتباطی

·       آشنایی با نرم‌افزارهای کاربردی

·       آشنایی با مفاهیم رشته آمار

·       تسلط به زبان انگلیسی

·       آشنایی با اصول مدیریت و بازاریابی

مخاطبین دوره آموزش مدیریت عملیات چه کسانی هستند؟

از آنجایی که مباحث رشته مدیریت عملیات حوزه‌های گوناگونی را در برمی‌گیرد، افراد با اهداف مختلفی به آموزش این رشته می‌پردازند. بیشتر مخاطبین دوره‌های آموزش مدیریت عملیات عبارتند از:

·       مدیران و سرپرستان: برای ارتقای مهارت‌های خود در زمینه برنامه‌ریزی، اجرا و کنترل عملیات.

·       دانشجویان رشته‌های مرتبط: مانند مهندسی صنایع، مدیریت و MBA برای ورود به بازار کار و یا ارتقای دانش خود در این زمینه.

·       علاقه‌مندان به حوزه مدیریت و کارآفرینی: برای یادگیری اصول و مبانی مدیریت عملیات و به کارگیری آن در کسب‌وکار خود.

به طور کلی، هر فردی که قصد دارد فرایندهای موجود در سازمان را بهینه‌تر کند و خروجی مفیدتری را به دست آورد، می‌تواند یادگیری رشته مدیریت عملیات را آغاز کند.

آموزش مدیریت عملیات در مکتب خونه

حالا که اطلاعات پایه‌ای را درباره رشته مدیریت عملیات به دست آوردید و تصمیم به یادگیری آن را دارید، می‌توانید دوره‌های گوناگون مکتب خونه را در حوزه مدیریت عملیات بررسی کنید و نیاز‌های آموزشی خود را متناسب با دوره‌های موجود در مکتب خونه رفع کنید. این دوره‌ها با در نظر گرفتن نیاز افراد و متناسب با سطح دانش و اطلاعات علاقه‌مندان مدیریت عملیات طبقه‌بندی و گردآوری شده‌اند. 

البته تماشای ویدئو‌های آموزشی کافی نیست و شما باید با صرف زمان و کسب تجربه کافی به دید درستی در این حوزه برسید.  پس از اتمام دوره و دریافت گواهی معتبر از مکتب خونه، رزومه خود را تقویت کرده و شانس استخدام خود را افزایش دهید. مطمئن باشید که حضور فعال شما و انجام منظم تمرینات در حیطهٔ مدیریت عملیات، به شما کمک خواهد کرد تا در مدت زمان کوتاهی، مهارت‌های لازم را به سطح مطلوب برسانید.