×
ribbon

کنترل خطی

قبل از صحبت در مورد کنترل خطی، ابتدا باید درک قابل قبولی از مفهوم کنترل به دست آوریم. در جامعه پیشرفته و صنعتی امروزی وجود سیستم‌های کنترلی اتوماتیک نیازی ضروری در زندگی روزمره ماست. مهندسان ... ادامه

ارائه دهنده:  دانشگاه تهران  دانشگاه تهران
مدرس دوره:
ادهمی
ادهمی
3.9 (46 رای)
 رایگان
  
زمان مورد نیاز برای گذارندن دوره:  33 جلسه
مجموع محتوای آموزشی:  45 ساعت ویدئو
 (قابل دانلود می‌باشد)

سرفصل‌های دوره کنترل خطی

فیلم های آموزشی
  جلسه اول - مفهوم کنترل و مثال هایی از آن
"80:50  
  جلسه دوم - جایگاه فیدبک در کنترل
"87:26  
  جلسه سوم - مدل سازی سیستم های LTI
"84:31  
  جلسه چهارم - دیاگرام بلوکی
"82:43  
  جلسه پنجم - گراف گذر سیگنال
"81:44  
  جلسه ششم - مدل سازی سیستم های الکتریکی
"66:37  
  جلسه هفتم - مدل سازی سیستم های مکانیکی انتقالی
"81:55  
  جلسه هشتم - مدل سازی سیستم های دورانی و الکتریکی
"66:37  
  جلسه نهم - مدل سازی سیستم های سیال و حرارتی
"55:17  
  جلسه دهم - نمایش فضای حالت- بخش اول
"45:59  
  جلسه یازدهم - تحلیل فضای حالت-بخش دوم
"68:37  
  جلسه دوازدهم - پایداری و معیار پایداری سیستم های LTI
"183:56  
  جلسه سیزدهم - خطای حالت ماندگار-بخش اول
"64:07  
  جلسه چهاردهم - پاسخ گذرای سیستم ها
"77:58  
  جلسه پانزدهم - پاسخ گذرای سیستم مرتبه دوم
"93:28  
  جلسه شانزدهم - مکان هندسی ریشه ها-جلسه ی اول
"83:58  
  جلسه هفدهم - مکان هندسی-بخش دوم
"89:28  
  جلسه هجدهم - مکان هندسی ریشه ها-بخش سوم
"83:18  
  جلسه نوزدهم - مکان هندسی
"63:59  
  جلسه بیستم - طراحی کنترل کننده - کلیات
"87:58  
  جلسه بیست و یکم - طراحی کنترل کننده به روش تحلیلی
"81:48  
  جلسه بیست و دوم - طراحی به روش مکان هندسی
"92:38  
  جلسه بیست و سوم - طراحی جبران ساز به روش کمان هندسی
"92:58  
  جلسه بیست و چهارم - مقدمه پاسخ فرکانسی
"80:08  
  جلسه بیست و پنجم - دیاگرام بود-عوامل پایه
"66:29  
  جلسه بیست و ششم
"65:27  
  جلسه بیست و هفتم - یافتن تابع تبدیل از دیاگرام بود
"81:37  
  جلسه بیست و هشتم - حاشیه های پایداری
"76:32  
  جلسه بیست و نهم - نمودار قطبی-قواعد رسم
"58:39  
  جلسه سی ام - پایداری نایکوییست
"102:01  
  جلسه سی و یکم - نمودار قطبی سیستم های تاخیر دار
"116:18  
  جلسه سی و دوم - طراحی جبران ساز در حوزه فرکانس
"100:58  
  جلسه سی و سوم - طراحی جبران ساز حوزه فرکانس-بخش دوم
"77:06  

درباره دوره

قبل از صحبت در مورد کنترل خطی، ابتدا باید درک قابل قبولی از مفهوم کنترل به دست آوریم.

در جامعه پیشرفته و صنعتی امروزی وجود سیستم‌های کنترلی اتوماتیک نیازی ضروری در زندگی روزمره ماست. مهندسان کنترل، به طراحی و پیاده‌سازی سیستم‌های کنترلی می‌پردازند. سیستم تحت کنترل می‌تواند یک وسیله خانگی، مانند ماشین لباس‌شویی یا آبگرم کن و یا یک موشک پیشرفته هدایت‌شونده باشد.

درواقع یک سیستم کنترل، وظیفه کنترل یک فرآیند یا پروژه را بر عهده دارد. هرکدام از سیستم‌­های کنترل روش‌های گوناگونی برای اعمال یک فرآیند دارند.

به‌عنوان‌ مثال این سیستم‌ها می‌توانند از روش مکانیکی، الکترونیکی یا الکترومکانیکی برای کنترل فرآیند استفاده کنند که هرکدام از این روش‌ها دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و درجاهای مختلف و برای کنترل فرآیندهای متفاوت به کار می‌روند.

یک سیستم کنترل سیستمی است که رفتار سایر دستگاه‌ها را در یک کارخانه یا مکانی شبیه به آن کنترل می‌کند.

این سیستم برای بازدهی بهتر سایر دستگاه‌ها، وظیفه تنظیم، هدایت و مدیریت آن‌ها را بر عهده دارد.

به‌عبارت‌دیگر، سیستم کنترل سیستمی ساده است که دستگاه‌های دیگر را برای رسیدن به عملکردی مطلوب، محافظت می‌کند.

انواع مختلفی از سیستم‌های کنترل وجود دارند که می‌توان آن‌ها را به ‌طورکلی به دو دسته سیستم‌های کنترل خطی و سیستم‌های کنترل غیرخطی طبقه‌بندی کرد.

در درس کنترل خطی اصول تحلیل و طراحی سیستم‌های کنترل آموزش داده می‌شود.

تئوری کنترل خطی بر روی سیستم‌های ساخته ‌شده از دستگاه‌هایی که از اصل برهم ‌نهی یا خاصیت جمع‌پذیری پیروی می‌کنند، اعمال می‌شود. این سیستم‌ها توسط معادلات دیفرانسیل خطی اداره می‌شوند.

برای درک سیستم کنترل خطی، ابتدا باید اصل برهم ‌نهی را درک کنیم. اصل قضیه برهم ‌نهی شامل دو ویژگی مهم است که در زیر توضیح داده‌ شده است:

خاصیت همگنی یا یکنواختی:

به سیستمی همگن یا یکنواخت گفته می‌شود که اگر در آن مقدار ورودی را در مقدار ثابت A ضرب کنیم، خروجی نیز در همان مقدار ثابت یعنی A ضرب شود.

خاصیت جمع‌پذیری:

فرض کنید سیستمی به نام S داریم و برای اولین بار ورودی این سیستم را به‌صورت 1a می‌دهیم و خروجی را به‌صورت 1b می‌گیریم. برای بار دوم هم ورودی 2a را می‌دهیم و مطابق با آن، خروجی را به‌صورت 2b دریافت می‌کنیم.

نمونه‌هایی از سیستم کنترل خطی

یک شبکه کاملاً مقاومتی با منبع DC (جریان مستقیم) را در نظر بگیرید. این مدار از خاصیت همگنی و جمع‌پذیری برخوردار است. تمام اثرات نامطلوب این شبکه نادیده گرفته‌شده و با فرض عملکرد مطلوب هر عنصر در این شبکه، مشخصه ولتاژ و جریان خطی به دست می‌آید. این نمونه‌ای از یک سیستم کنترل خطی است.

اگر هدف تعیین‌ شده برای یک مدیر کارخانه بهینه کردن سطح تولید کارخانه باشد، بر اساس عملکرد گذشته کارخانه و تولیداتی که در دسترس دارد، یک برنامه معین برای عملیات کارخانه برای رسیدن به هدف مشخص‌شده، تعیین می‌کند.

 این برنامه به‌ صورت دستوراتی به سیستم تحت کنترل یعنی کارخانه و اجزای آن اعمال می‌گردد. موفقیت این روش به ‌دقت و صحت مدل و اطلاعات موجود در رابطه با عملکرد سیستم بستگی دارد و سیستم کنترل‌کننده فرض می‌کند که عوامل خارجی اثر چندانی بر عملکرد سیستم ندارند، پس رفتار سیستم را بررسی نمی‌کند.

آموزش سیستم‌های کنترل خطی

یک سیستم کنترل خطی با مدل‌سازی، سیستم‌های دیگر را تنظیم و کنترل می‌کند. مدل‌سازی یک سیستم، با استفاده از بلوک دیاگرام انجام می‌شود. برای مدل‌سازی با استفاده از بلوک دیاگرام، ابتدا باید با اجزای این بلوک آشنا شویم.

  • گره ورودی: گره‌ای که هیچ شاخه وارد شونده‌ای نداشته باشد.
  • گره خروجی: گره‌ای که هیچ شاخه خارج شونده‌ای نداشته باشد.
  • مسیر: مجموعه‌ای از شاخه‌های هم‌ جهت از گره مبدأ به گره مقصد است، به‌گونه‌ای کـه طی مسیر از هر گره یک ‌بار عبور می‌کند.
  • مسیر پیشرو: هر مسیری از گره ورودی به گره خروجی را مسیر پیشرو می‌گویند.
  • حلقه: مجموعه‌ای از شاخه‌های هم ‌جهت که از یک گره مبدأ شروع می‌شوند و در آخر به همان گره ختم می‌شوند، به‌طوری‌که در طی مسیر از هر گره حداکثر یک ‌بار عبور می‌کنند. به‌عبارت ‌دیگر می‌توان گفت حلقه، مسیری است که در آن گره مبدأ و مقصد بر هم منطبق می‌شوند.
  • بهره مسیر: حاصل بهره‌مندی از شاخه‌های تشکیل‌دهنده هـر مسیر را بهره مسیر می‌گویند.
  • بهره حلقه: حاصل‌ضرب بهره‌های شاخه‌های تشکیل‌دهنده هـر حلقه را بهره حلقه می‌گویند.
  • حلقه‌های غیر مماس: حلقه‌های مماس حلقه‌هایی هستند که حداقل در یک گره مشترک باشند، ولی در حلقه‌های غیر مماس هیچ گره‌ مشترکی وجود ندارد.

به‌طورکلی در تحلیل رفتار سیستم‌های کنترل خطی، دو دسته از مشخصات کنترلی مورد مطالعه قرار می‌گیرند:

  • پاسخ ماندگار
  •  پاسخ گذرا

پاسخ ماندگار:

این مشخصات، بیانگر آن است که پاسخ سیستم مورد مطالعه در صورت پایدار بودن، آیا توانایی دنبال کردن ورودی را دارد و یا اینکه در حالت دائمی، بین پاسخ سیستم و ورودی فرمان، خطای ماندگار و جود خواهد داشت یا خیر. به ‌این‌ترتیب درمی‌یابیم که شرط بررسی مشخصات ماندگار، پایداری سیستم است که اصلی‌ترین هدف کنترل به شمار می‌رود، به‌گونه‌ای که هر خواسته مطلوب کنترلی، پس از حصول اطمینان از پایداری، قابل‌دستیابی خواهد بود.

پاسخ گذرا:

این دسته از مشخصات به تغییرات پاسخ سیستم در طول زمان (از لحظه شروع) و نحوه میل آن به مقدار دائمی ارتباط دارد.

تحلیل و طراحی سیستم‌های کنترل خطی، ازجمله مباحث پایه‌ای است که در رشته‌های مهندسی کنترل، مهندسی برق، مهندسی مکانیک، مهندسی مکاترونیک و سایر زمینه‌های مرتبط، مطرح می‌شود و یکی از مؤلفه‌های مورد نیاز برای کار یک مهندس در محیط صنعتی است.

در درس سیستم‌های کنترل خطی یا Linear control system به موضوع تحلیل سیستم‌های دینامیکی خطی و طراحی کنترل‌کننده برای این سیستم‌ها پرداخته می‌شود. روش‌هایی که در این درس مورد بررسی قرار می‌گیرند، روش‌های پایه‌ای و اساسی مهندسی کنترل هستند و پیش‌نیاز مهم سایر درس‌های رشته مهندسی کنترل محسوب می‌شوند.


 بخش مهمی از کاربردهای صنعتی تئوری سیستم‌های کنترل، دقیقاً ریشه در مباحث درس سیستم‌های کنترل خطی دارد و از این نظر، فهم دقیق و کامل این روش‌ها، در برقراری ارتباط با سیستم‌های کنترل صنعتی، بیشترین نقش را دارد.

امروزه آموزش کنترل خطی برای صنعت کشور بسیار اهمیت دارد. برای اینکه صنایع از بهره‌وری مطلوبی برخوردار باشند، لازم است که دانشجویان علاوه بر یادگیری تئوری این درس، آن را به‌صورت عملی نیز فرا بگیرند. برای این کار، دانشجویان می­توانند در کنار گذراندن مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، به کارآموزی در یک کارخانه یا کارگاه صنعتی مشغول شوند.

درباره استاد

maktabkhooneh-teacher ادهمی
دکتر ادهمی استاد دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه تهران است.

نظرات کاربران  ( نظر)

صفحه 1 از
علی 1402-12-06
سلام واقعا ممنون خداخیرتون بده
1402-11-29
سلام جزوه استاد را از کجا می توانم به دست بیارم
1402-10-23
با سلام بهترین استاد کارشناسی که یک دانشجو می تونه داشته باشه بی شک ایشون هستن کاملا کاربردی توضیح میدن و بعضا روش های کنکوری تدریس می کنن- کاملا مسلط و روان تدریس می کنندو پیشنهاد بنده برای اینکه حتما مطالب رو متوجه بشین این هستش که حتما همزمان با تدریس نوت برداری کنید(با توجه به اینکه فیلمبرداری کیفیت خوبی ندارد) تشکر می کنم از مکتب خونه بخاطر این دوره بسیار عالی
1402-09-10
دوستانی ک از کیفیت فیلم ها گله دارن این دوره یه جزوه هم داره ک تمام مطالب گفته شده و نوشته شده پای تخته داخل جزوه هست و میتونین همراه با نگاه کردن فیلم ها جزوه رو هم کنارتون داشته باشین ک کارتون راحت بشه تدریس واقعا فوق العادس و استاد کاملا روان و مسلط تدریس میکنه
1401-12-01
با توجه به اینکه از روی تخته فیلم برداری شده است و ممکنه جاهایی باشد که ماژیک استاد کم رنگ باشد، پیشنهاد میکنم که حتما نسخه ی با کیفیت فیلم ها را دانلود کنید.
1401-03-09
با سلام دوره بسیار پربار و آموزنده ای هست با آرزوی تندرستی برای شما
جزا صالح نژاد 1400-11-29
فیلم بردار این دوره معنای کامل "وجدان کاری نداشتن" را برای من آشکار کرد. الحق ظلم بزرگی در حق همه کرده. استاد خیلی قشنگ درس میده ولی متاسفانه تخته قابل مشاهده نیست.
خالد صالحی 1400-11-07
واقعا ممنونم از استاد خیلی خوب بود
هدایت هرمزی 1400-08-01
بسیار عالی. ایشان تسلط کامل بر موضوع دارند و نحوه تدریس نیز بسیار عالی است. ممنونم
رحمان حسینی نهاد 1400-07-20
باسلام واقعا ممنونم بابت قراردادن این آموزش در سایت خوبتون بسیار مفید و کارآمد بود، تدریس استاد ادهمی فوق العاده بود. فقط میتونم بگم خسته نباشید و متشکرم
امير مهدي شهرابي فراهاني 1400-07-04
عالي تشكر مي كنم
1399-10-10
با عرض سلام و خسته نباشید خدمت استاد ادهمی تدریس فوق العاده خوبه ولی قسمت ۱۰ فیلم کامل نیست و از وسط کلاس فیلم برداری شده لطفا کاملش رو بزارین
مکتب‌خونه
همراه عزیز؛ تمامی ویدئوهایی که درا ختیار مکتب خونه قرار گرفته روی سایت آپلود شده است.
محمد علی امیری 1399-04-15
تقریبا خیلی خوب بود دوربین برداری بدا داشت ولی میشد فهمید , تقریبا خیلی خوب و کامل کنترل خطی رو بررسی کردند
1399-03-05
با سلام و عرض ادب تشکر میکنم از بابت سایت خوب و مفید که باعث افزایش سطح علمی میشود . اگه امکانش هست درس های مدارهای الکتریکی 2 و ماشین های الکتریکی 1 بررسی سیستم های قدرت 1و2در سایت گذاشته بشه . ممنون از لطف و محبت شما
مکتب‌خونه
همراه عزیز؛ از پیشنهاد شما بسیار سپاسگزاریم. لطفا پیشنهادات خود را به ایمیل پشتیبانی ارسال کنید تا به واحد مربوطه ارجاع گردد. info@maktabkhooneh.org
1401-10-17
واقعا بهترین تدریسی که در طول دوران کارشناسی تا بحال دیدم. اون یه ستاره هم بخاطر فیلمبرداری کم کردم وگرنه تدریس استاد عالی بود.
1
2

دوره‌های پیشنهادی

سوالات پرتکرار

آیا ممکن است که درسی ناقص ضبط شده باشد؟
ما همواره تلاش کرده­‌ایم که دروس را به طور کامل ضبط نماییم و در اختیار شما دوستان قرار دهیم. اما گاهی برخی ناهماهنگی ها سبب می شود که یک یا تعدادی از جلسات یک درس ضبط نشود. توضیح این گونه نواقص در توضیح درس­ ها آمده است.

سوالات پرتکرار

اگر لینک دانلود یا پخش ویدئو مشکل داشت چه باید کرد؟
در صورتی که با هر گونه مشکلی رو به رو شدید می توانید از طریق صفحه ارتباط با ما به ما اطلاع دهید تا ما سریعا مشکل را پیگیری و برطرف نماییم.

سوالات پرتکرار

آیا امکان دریافت فیلم های یک درس به صورت سی دی یا دی وی دی وجود دارد؟
در حال حاضر امکان ارسال دروس به صورت سی دی یا دی وی دی وجود ندارد.
صفحات پربازدید
poster
  
برگزار کننده:  دانشگاه تهران
  
زمان مورد نیاز برای گذارندن دوره:  33 جلسه
مجموع محتوای آموزشی:  45 ساعت ویدئو
 (قابل دانلود می‌باشد)