زبان ترکی استانبولی

آشنایی با زبان ترکی استانبولی

قبل از پرداختن به آموزش زبان ترکی استانبولی و روش‌های یادگیری آن بهتر است بیش‌تر با این زبان آشنا شویم.

جمعیت ترک‌زبانان جهان

برخی زبان ترکی استانبولی را پنجمین زبان پر کاربرد دنیا بعد از زبان‌­های مطرح دنیا مانند انگلیسی، فرانسوی، آلمانی و اسپانیایی معرفی می­کنند. از آن­جا که ترک‌­ها در مناطق جغرافیایی گسترده‌­ای ساکن شده‌­اند، زبان ترکی در کشورهای مختلفی برای برقراری ارتباط به رسمیت شناخته می‌­شود. تعداد افرادی که زبان مادری آن­ها ترکی استانبولی است، امروزه به 71 میلیون نفر می­رسد. جالب است بدانید زبان ترکی تنها مختص کشور ترکیه نیست و این زبان در کشورهای مختلفی رایج است. در قبرس زبان ترکی یک زبان رسمی است و در این کشور 19 درصد مردم زبان ترکی را به­ عنوان زبان اول استفاده می­‌کنند. بیش از یک و نیم میلیون ترک­‌زبان در بلغارستان، مقدونیه و یونان و بیش از 3 میلیون در آلمان (و سایر کشورهای شمال اروپا) زندگی می‌­کنند. همچنین حدود 40،000 ترک زبان در ایالات متحده امریکا ساکن هستند.

ریشه زبان ترکی استانبولی

زبان ترکی گویش‌­های مختلفی دارد. گویشی که امروزه به عنوان زبان ترکی استاندارد شناخته شده، گویش استانبولی آناتولی است. زبان ترکی در طول تاریخ دستخوش تغییرات بسیاری بوده است. این زبان به سه گروه اصلی ترکی قدیمی (از قرن 7 تا 13)، ترکی میانه (از 13 تا 20) و ترکی جدید (از قرن 20 به بعد) تقسیم شده است. زبان ترکی همانند زبان‌­های فنلاندی و مجارستانی متعلق به شاخه آلتای از خانواده زبانی اورال-آلتائیک است. ریشه زبان ترکی از زبان ترکی منطقه­‌ی اوغوز گرفته شده است و این زبان به زبان‌­های آذربایجانی، ترکمنی، قشقایی و ترکی گاگائوز بالکان نزدیک است. نیای زبان ترکی استانبولی مدرن در قرن یازدهم میلادی توسط ترکان سلجوقی از آسیای میانه گرفته شده است که به ترکی عثمانی معروف است. زبان ترکی عثمانی کلمات بسیاری را از زبان­‌های فارسی و عربی وام گرفته است که در دوره­‌ی امپراتوری عثمانی به زبان ترکی وارد شدند.

در سال 1928، مصطفی کمال آتاتورک به عنوان بخشی از تلاش­‌های خود برای نوسازی ترکیه، فرمانی مبنی بر جایگزینی الفبای عربی با الفبای لاتین صادر کرد. واژه های وام گرفته از زبان­‌های عربی و فارسی نیز با معادل ترکی جایگزین شدند. از این اقدام آتاتورک در تاریخ به اسم فارسی‌­زدایی یاد می­شود. امروزه فقط دانشمندان و کسانی که خواندن را قبل از 1928 یاد گرفته اند، می‌­توانند متنی ترکی را که به خط ترکی عثمانی نوشته شده است بخوانند. 

قدم به قدم آموزش زبان ترکی استانبولی

زبان ترکی استانبولی زبانی خوش آوا و شیرین است که از یادگیری آن قطعا لذت خواهید برد. اگر قصد دارید این زبان را یاد بگیرید، حتما برای یادگیری آن برنامه‌­ریزی کنید.

گام اول یادگیری زبان ترکی استانبولی

در همان ابتدای کار کاغذ و خودکاری بردارید و هدف خود را بنویسید. این مهم‌­ترین مرحله است. چرا که بسته به هدفتان باید میزان زمانی که به یادگیری اختصاص می­‌دهید، متفاوت باشد. مثلا فردی که ترکی استانبولی را برای تحصیل و کار در کشورهای ترک زبان یاد می­‌گیرد نسبت به شخصی که برای مسافرت، تفریح و گردش به این کشور قصد یادگیری زبان را دارد بسیار نیازمند تمرین بیش­تری است. آموزش زبان ترکی استانبولی برای فارسی زبانان به ویژه به دلیل هم آوایی و وجود واژگان مشترک برای ایرانیان ترک زبان (ترک ایرانی) بسیار آسان­تر بوده و با سرعت بیش­تری انجام خواهد شد.

الفبای زبان ترکی استانبولی

حال که هدفتان مشخص شد، زمان یادگیری الفبای زبان ترکی استانبولی است. توجه کنید که الفبای این زبان را به خوبی یاد بگیرید. در زبان ترکی استانبولی از 29 حرف (8 حرف صدادار و 21 حرف بی‌صدا) در نوشتار استفاده می­شود. همان طور که پیش­تر گفتیم در زبان ترکی استانبولی از الفبای لاتین استفاده می­شود که با تغییرات جزئی به صورت الفبای ترک درآمده‌ است. این یک مزیت محسوب می شود چرا که شما مجبور نیستید یک الفبای کاملا جدید را از صفر یاد بگیرید. جالب است بدانید اکثر حروف الفبا تلفظی مشابه حروف انگلیسی­ دارند. تنها تعداد کمی از حروف تلفظ متفاوتی دارند. حروفی که تلفظ آن­ها متفاوت از تلفظ انگلیسی است را پیدا کرده و روی یادگیری آن‌­ها زمان بیش­تری بگذارید. چالش یادگیری الفبای ترکی این است که برخی از صداها در زبان فارسی وجود ندارند. برای این که تلفظ این حروف را به خوبی یاد بگیرید، حتما از ویدیوهای آموزشی استفاده کنید تا بتوانید حالت لب­‌ها را همزمان با شنیدن صوت ببینید. این روش به شما در ادا کردن درست تلفظ واژه­‌ها کمک به­‌سزایی خواهد کرد. 

قواعد و دستور زبان 

 گام بعدی آموزش زبان ترکی استانبولی یادگرفتن قواعد دستوری است. با یادگیری این مبحث شما با ساختار جمله در زبان ترکی استانبولی آشنا می­شوید و صرف فعل را می‌آموزید. درمورد یادگیری این بخش یعنی قواعد دستور زبان ترکی استانبولی اصلا نگران نباشید. گرچه قواعد دستور زبان ترکی استانبولی پیچیده به نظر می­رسد اما بسیار با قاعده و منطقی است. برای مثال ترتیب قرار گرفتن واژه­‌ها در جمله در زبان ترکی استانبولی همانند زبان فارسی (فاعل + مفعول + فعل) است و حرف تعریف و جنسیت و حتی حرف تعریف در این زبان وجود ندارد.   

از مشخصات متمایز زبان ترکی هماهنگی مصوت‌ها و پیوندی بودن آن است. زبان ترکی استانبولی زبانی است که همراه با زبان­‌هایی مانند فنلاندی، مجارستانی، مغولی و ژاپنی در گروه زبان­های پیوندی قرار می­گیرد. در زبان­‌های پیوندی بیش­تر عبارات با اضافه کردن پسوند­ها به واژه ساخته می‌­شوند. یک کلمه می‌­تواند پسوندهای زیادی داشته باشد و همچنین می‌توانید برای ایجاد کلمات جدید مانند ایجاد فعل از ریشه اسم بعلاوه‌­ی پسوند استفاده کنید. 

استفاده از منابع مختلف برای آموزش زبان ترکی

امکانات و تکنولوژی­های مختلف باعث شده آموزش زبان ترکی استانبولی به طرز قابل توجهی آسان و لذت‌­بخش شود. برای یادگیری یک زبان جدید نیاز نیست تمام زمان خود را صرف خواندن کتاب­‌های سنگین تئوریک و قواعد خشک دستور زبان کنید. بلکه به راحتی می‌توانید در هرکجا که هستید از منابع مختلفی برای یادگیری و تمرین زبان استفاده کنید. زبان ترکی دارای حروف صدادار همخوان است و از این رو گوش دادن به موسیقی ترکی روشی است که می­تواند روند یادگیری شما را تسریع کند. با گوش دادن به موسیقی ترکی توانایی درک شنیداری شما بالا رفته و در نتیجه تلفظ شما نیز تقویت می‌­شود.

استفاده از کتاب‌های آموزشی

کتاب­‌های آموزشی برای یادگیری هر زبانی جز ارکان ضروری به شمار می­‌رود. اما این تنها شامل آن دسته از کتاب­‌هایی که با هدف آموزش زبان طراحی شده­‌اند، نمی‌­شود. شما می‌­توانید داستان‌­های کودکانه به زبان ترکی استانبولی بخوانید. کتاب داستان کودکان واژه‌­ها و جملات ساده‌­ای دارد و معمولا دارای تصویر است که در درک معنی پاسخ گوی نیاز شماست و همه­‌ی این­‌ها در کنار هم مجموعه‌­ای مناسب برای استارت یادگیری زبان شما محسوب می‌­شود. همچنین می‌­توانید ترجمه‌­ی کتابی که از پیش به زبان دیگر مطالعه کردید را تهیه کنید. با این روش هم زبان ترکی را یاد می­‌گیرید و هم از یادگیری خود لذت می­‌برید.

مسافرت و آشنایی با افراد ترک‌زبان

سفر کردن به کشورهای ترک زبان نیز از راه‌­های بسیار موثر در یادگیری زبان ترکی است. اگرچه با وجود دنیای مجازی و شبکه‌­های اجتماعی، شما هر زمان و ساعت از شبانه روز این امکان را دارید تا با کسانی که زبان مادری آن­‌ها ترکی استانبولی است، ارتباط برقرار کرده و مهارت صحبت کردن خود را تقویت کنید. اگرچه این روش غیرآکادمیک است اما بسیار مفید واقع شده و تحقیقات نشان داده که افرادی که این روش‌­ها را به جای روش‌‌های آکادمیک انتخاب می­کنند، احتمال این که یادگیری خود را نیمه کاره رها کنند، بسیار کم‌­تر از آن دسته از افراد است که روش‌­های آکادمیک را انتخاب می­کنند.

آشنایی با آداب و رسوم مردم ترکیه

برای یادگیری هر زبانی بسیار مهم است که با شرایط سیاسی، اجتماعی و آداب و رسوم مردمانی که آن زبان را به­ عنوان زبان مادری خود صحبت می‌­کنند، آشنا شویم. یکی از راه­‌های به دست آوردن اطلاعات در این خصوص گوش دادن به اخبار و خواندن سایت‌­های مطبوعاتی در زمینه‌­های مختلف اعم سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و حتی ورزشی است. این مطالعه در کنار تقویت مهارت خواندن و شنیدن شما، تصویری از شرایط مختلف مردمانی که زبانشان را یاد می­گیرید، در ذهن شما ایجاد می­‌کند. 

اکثر زبان آموزان فارسی زبان معتقدند آموزش زبان ترکی استانبولی چندان سخت نیست. زبان ترکی استانبولی یک زبان آوایی است و اگر از پایه طرز صحیح تلفظ و الفبا را به خوبی یاد بگیرید، با چالش بزرگی در این مسیر مواجه نخواهید شد. یادگیری زبان ترکی حتی برای کسانی که قصد مهاجرت یا سفر به کشورهای ترک زبان را ندارند هم می­‌تواند بسیار مفید واقع شود چرا که می­‌تواند یک فرصت شغلی عالی برای شما ایجاد کند. این روزها با افزایش متقاضی زبان ترکی استانبولی، بازار کار مدرسان و مترجمان این زبان نیز به شدت داغ است.