شاید برای خیلی از علاقه‌مندان به حوزه‌های مختلف فن‌آوری اطلاعات و علاقه‌مندان به آموزش این سال پیش‌آمده باشد که آینده آموزش با فن‌آوری هوش مصنوعی به کجا ختم خواهد شد. هوش مصنوعی با پتانسیل تغییر چهره بخش آموزش به‌سرعت در حال رشد است. پیشرفت تکنولوژی باعث ایجاد تغییرات در بسیاری از صنایع شده است که صنعت آموزش نیز از این قاعده مستثنا نیست. در این پست آموزشی در مکتب خونه قصد داریم در رابطه با کاربرهای هوش مصنوعی در آموزش باهم به گفتگو بپردازیم.
هوش مصنوعی در زمینه آموزش
هوش مصنوعی (AI) یک فناوری کاملاً جدید یا موضوعی ناشناخته نیست. بسیاری از رمان نویسان گذشته و فیلم‌های علمی تخیلی افزایش محبوبیت آن را پیش‌بینی کرده‌اند و صحبت از آن به دهه‌های گذشته برمی‌گردد. فن‌آوری هوش مصنوعی باعث تأثیرات زیادی در اغلب صنایع و حوزه‌های مختلف ده است که حوزه آموزش یکی از آن‌ها به‌حساب می‌آید.
در سال‌های اخیر، کارشناسان طبق تحقیقاتی که انجام شده است پیش‌بینی کرده‌اند که بین سال‌های 2021 تا 2025، استفاده از هوش مصنوعی در آموزش در ایالات‌متحده 47.5 درصد رشد خواهد کرد. این بر اساس گزارشی در مورد بازار Artificial intelligence در بخش آموزش در ایالات‌متحده است. اگرچه بسیاری از کارشناسان آموزش بر این باورند که با این فناوری نمی‌تواند حضور معلمان و مدرسان را به‌طور کامل از بین ببرد، اما بیشتر آن‌ها موافق‌اند که استفاده از هوش مصنوعی در حوزه آموزش ایده بسیار خوبی برای بهینه کردن روش‌های آموزشی است. متأسفانه آمار و ارقامی برای استفاده از هوش مصنوعی در کشور خودمان در دسترس نیست به همین خاطر ما به آمار و ارقام ارائه‌شده در ایالات‌متحده به‌عنوان یکی از پیشرفته‌ترین کشورهای درزمینهٔ هوش مصنوعی بسنده می‌کنیم.
هوش مصنوعی فقط روش تدریس معلمان را متحول نمی‌کند، این فن‌آوری همچنین روش یادگیری دانش‌آموزان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این رشد تنها به ایالات‌متحده محدود نمی‌شود. بر اساس تحقیقات صورت گرفته در سطح جهانی و در رابطه با Artificial intelligence در حوزه آموزش تخمین زده می‌شود که نرخ رشد سالانه 45 درصدی داشته باشد و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2025 به 5.80 میلیارد دلار برسد.
مهم‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در آموزش
هوش مصنوعی از جنبه‌های مختلفی آموزش را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به‌صورت کلی 7 تا از مهم‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در آموزش را می‌توان به‌صورت زیردستی بندی کرد:
- اتوماسیون وظایف
- یادگیری شخصی
- دسترسی جهانی
- تولید محتوای هوشمند
- تدریس به مربیان و معلمین
- شناسایی نقاط ضعف کلاس
- دسترسی همیشگی
پیشنهاد مطالعه: آموزش نحوه استفاده از ChatGPT
اتوماسیون وظایف یا خودکار سازی فرایندها
هوش مصنوعی در صنایع مختلف برای خودکارسازی وظایف مورداستفاده قرارگرفته است و در بخش آموزش نیز از این فن‌آوری شگفت‌انگیز استفاده می‌شود. معمولاً استادان و معلمان باید محیط کلاس را در کنار وظایف سازمانی و اداری متعدد مدیریت کنند. معلمان و اساتید فقط به تدریس نمی‌پردازند و در کنار تدریس وظایف دیگری نیز به عهده‌دارند. آن‌ها همچنین زمان زیادی را برای نمره دادن به تست ها، ارزیابی تکالیف، پر کردن مدارک لازم، تهیه گزارش پیشرفت، سازمان‌دهی منابع، مدیریت مواد آموزشی و…می‌کنند.
انجام همه این کارها در کنار هم یک کار زمان‌بر و طاقت‌فرسا خواهد بود و درنهایت استاد یا معلم زمان زیادی را صرف کارهای غیر آموزشی می‌کنند و احتمالاً از کیفیت آموزش کاسته خواهد شد. هوش مصنوعی این وظایف را خودکار می‌کند تا زمان بیشتری برای انجام کار اصلی خود یعنی آموزش بدون آزار و اذیت کارهای اداری داشته باشند.
یادگیری شخصی (مهم‌ترین کاربرد هوش مصنوعی در آموزش)
هوش مصنوعی می‌تواند اطمینان حاصل کند که نرم‌افزار آموزشی برای افراد شخصی‌سازی‌شده است. در حال حاضر نرم‌افزارها، بازی‌ها و برنامه‌های یادگیری تطبیقی برای دانش‌آموزان وجود دارد. این کاربرد هوش مصنوعی در آموزش شاید مهم‌ترین و برجسته‌ترین کاربرد در آموزش باشد زیرا یادگیری راحت‌تر و روان‌تر با این امر امکان‌پذیر خواهد بود.
این سیستم بر نیازهای هر دانش‌آموز تأکید می‌کند، موضوعات خاصی را که دانش‌آموزان در آن‌ها ضعیف هستند برجسته می‌کند و موضوعاتی را که تسلط ندارند تکرار می‌کند. این نقش هوش مصنوعی در آموزش باعث ایجاد آموزش سفارشی از طریق Artificial intelligence می‌شود. معلمان فقط در مواقعی که دانش‌آموزان به آن‌ها نیاز داشته باشند خدمات آموزشی انجام می‌دهند و با این کار بسیاری از هزینه‌های زمانی کاهش میابد و دیگر دانش‌آموزان یا معلمان مجبور نیستند ساعت‌های زیای را صرف موضوعاتی کنند که در آن به آموزش نیاز ندارند.
دسترسی جهانی
کلاس‌های آموزشی می‌توانند از طریق ابزارهای هوش مصنوعی در سطح جهانی در دسترس همه دانش‌آموزان قرار گیرند، حتی آن‌هایی که دارای اختلال شنوایی یا بینایی هستند یا به زبان‌های مختلف صحبت می‌کنند. به‌طور مثال با یک پلاگین پاورپوینت مانند Presentation Translator، دانش‌آموزان زیرنویس‌های هم‌زمان را برای هر چیزی که معلم در دسترس خواهند داشت.
این امر فرصت‌های جدیدی را برای دانش‌آموزانی که نیاز به یادگیری در سطوح مختلف دارند، می‌خواهند موضوعی را بیاموزند که در مدرسه تدریس نمی‌شود یا بیمار هستند و در مدارس غایب هستند، باز می‌کند. هوش مصنوعی می‌تواند محدودیت‌ها را دور بزند و این‌یکی از شگفتی‌های هوش مصنوعی در آموزش به‌حساب می‌آید.
پیشنهاد مطالعه: یادگیری زبان با هوش مصنوعی
تولید محتوای هوشمند
هوش مصنوعی می‌تواند به معلمان و اساتید کمک کند تا محتوای هوشمندی ایجاد کنند که تدریس و یادگیری را به ترتیب برای آن‌ها و دانش‌آموزان راحت‌تر می‌کند. ازجمله محتواهایی که می‌توان با آن ایجاد کرد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درس‌های دیجیتال: هوش مصنوعی می‌تواند به تولید مقالات دیجیتال، راهنمای مطالعه، کتاب‌های درسی دیجیتال و… کمک کند.
- تجسم اطلاعات: شبیه‌سازی، تجسم و محیط‌های مطالعه مبتنی بر وب روش‌های متفاوتی برای درک اطلاعاتی هستند که هوش مصنوعی می‌تواند به آن‌ها کمک کند.
- به‌روزرسانی محتوای آموزشی: محتوای آموزشی را می‌توان به‌طور منظم باهوش مصنوعی تولید و به‌روز کرد. این امر تضمین می‌کند که اطلاعات به‌روز هستند.
تدریس به معلمان و اساتید
یکی از جنبه‌هایی که در آموزش مهم است این است که معلم به دانش قدیمی و باقیمانده خود تکیه نکند. همیشه در همه حوزه‌ها حقایق بیشتری وجود دارد که آن‌ها باید بدانند و به دانش‌آموزان نیز آموزش دهند. هیچ انسانی تسلط مطلق بر یک حوزه را ندارد و همیشه راهی برای یادگیری بیشتر وجود دارد و اینجاست که هوش مصنوعی در زمینه آموزش به معلمین و اساتید کمک می‌کند.
با هوش مصنوعی، معلمان اطلاعات جامعی را در دسترس خود خواهند داشت. هوش مصنوعی به آن‌ها این امکان را می‌دهد تا خود را در حوزه مورد تدریس خو به‌روز نگه‌دارند. در این رابطه نمیتوان تاثیر هوش مصنوعی بر یادگیری را انکار کرد.
پیشنهاد مطالعه: کاربرد هوش مصنوعی در پزشکی و آینده آن
شناسایی نقاط ضعف کلاس
ترس اصلی از معرفی هوش مصنوعی برای یک صنعت این است که جایگزین کارگران و نیروی انسانی یک صنعت شود و مردم شغل خود را با آن از دست بدهند؛ اما این نگرانی کاملاً درست نیست، هوش مصنوعی قبل از اینکه جایگزین نیروی انسانی باشد تکمیل‌کننده آن‌ها برای بهره‌وری حداکثری است. یکی دیگر از مهم‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در آموزش نیز شناسایی نقاط ضعف است.
هوش مصنوعی می‌تواند کار معلم را در کلاس درس تکمیل کند تا برخی از نقاط ضعف کلاس درس را شناسایی کند. برای مثال، هوش مصنوعی می‌تواند تشخیص دهد که چه زمانی برخی از دانش‌آموزان قادر به درک اطلاعات نیستند. با هشدار دادن به معلمان، آن‌ها می‌دانند که باید مطالب را دوباره آموزش دهند زیرا دانش‌آموزان هنوز آن را درک نکرده‌اند. این باعث می‌شود معلمان پاسخگوتر باشند و آن‌ها را به بهترین شیوه‌های تدریس پایبند کنند.
دسترسی همیشگی به اطلاعات از طریق هوش مصنوعی در آموزش
این فقط معلمان نیستند که از طریق هوش مصنوعی به انبوهی از اطلاعات دسترسی دارند. دانش‌آموزان نیز می‌توانند در هرزمانی با ربات‌های هوش مصنوعی در مورد هر موضوعی کمک بگیرند. در آموزش سنتی، دانش‌آموزان تنها زمانی راه‌حلی برای مشکلات خود پیدا می‌کنند که با معلمان یا اساتید خود در ارتباط باشند و این فرصت را داشته باشند که در کلاس درس از آن‌ها سؤال بپرسند. این فرایند باهوش مصنوعی و اپلیکیشن های در دسترس بسیار آسان‌تر شده است و یکی از کاربردهای دیگر هوش مصنوعی در آموزش به‌حساب می‌آید.
هم‌اکنون چندین چت ربات مجهز به هوش مصنوعی به‌طور خاص برای آموزش ساخته‌شده‌اند. آن‌ها به‌عنوان دستیار دانش‌آموزان به‌صورت شبانه‌روزی کار می‌کنند تا در هر زمان به سؤالات آن‌ها پاسخ دهند؛ بنابراین، آن‌ها مجبور نیستند منتظر دیدن استاد یا معلم در دفتر یا کلاس درس خود باشند و این تاثیر هوش مصنوعی بر آموزش بسیار حائز اهمیت است.
سخن پایانی – استفاده از هوش مصنوعی در آموزش
هرکسی که از روندهای جهانی در صنایع مختلف مطلع باشد، می‌داند که شخصی‌سازی اطلاعات جزء مهم‌ترین روندهای رو به رشد در آینده خواهد بود. هوش مصنوعی بیش‌ازپیش به تجلی شخصی‌سازی اطلاعات در آموزش کمک می‌کند و این یعنی رخداد انقلابی بزرگ در صنعت آموزش که موجب به افزایش بهره‌وری در جنبه‌های مختلف آن می‌شود.
هوش مصنوعی به معلمان کمک می‌کند تا دانش خود را روزبه‌روز ارتقا دهند و تمام اطلاعات موردنیاز را در اختیار دانش‌آموزان بگذارند. همچنین به معلمان این امکان را می‌دهد که محتوایی را ایجاد کنند که مناسب دانش‌آموزانشان باشد و درعین‌حال از یادگیری شخصی اطمینان حاصل شود. همچنین هوش مصنوعی در آموزش کار و وظایف را خودکار می‌کند، بنابراین معلمان زمان بیشتری برای انجام آموزش بیشتر و تأثیر بهتر بر دانش‌آموزان دارند.
آموزش هوش مصنوعی
اگر به فکر یادگیری برنامه نویسی هوش مصنوعی هستید و دوست دارید بدون اینکه تحصیلات آکادمیک بگذاردید در این حوزه جذاب و پررونق به بازار کار وارد شوید ملزم به یادگیری تخصصی آن هستید. در نگاه اول امکان دارد هوش مصنوعی سخت به نظر برسد اما این‌طور نیست، با استفاده از آموزش‌های هوش مصنوعی دستیابی به این هدف آسان است.
برای هدف نام برده در پلتفرم آموزشی مکتب خونه انواع دوره آموزش یادگیری ماشین و آموزش هوش مصنوعی به زبان ساده از مقدماتی تا پیشرفته وجود دارد که به کاربران کمک می‌کند در این زمینه به تخصص‌های کافی برسند. در کنار آموزش دیدن، اعطای گواهینامه و تسهیل فرایند استخدام در شرکت‌های معتبر هوش مصنوعی از دیگر اهداف مکتب خونه برای کاربران خود است. در مکتب خونه انواع آموزش هوش مصنوعی با پایتون و سایر زبان‌های برنامه نویسی مرتبط وجود دارد.
