مدیریت تکنولوژی : آیا در دنیای امروز کسی را می‌شناسید که از انواع تکنولوژی در زندگی، کار و حرفه خود بی بهره باشد؟ تکنولوژی امروزه در هر مهارتی یافت می‌شود و به نوعی کارها به روی تکنولوژی می‌چرخد و نمی‌شود از اهمیت زیادی که تکنولوژی در این دنیا دارد چشم‌پوشی کرد.
فناوری عامل بسیار مهمی است که تمام کشورهای توسعه‌یافته از آن بهره‌مند هستند. اصلی ترین عامل تولید ثروت تکنولوژی است.
وقتی نام ثروت به میان می‌آید، همه افراد در ذهنشان اول پول زیاد را تصور می‌کنند زیرا ثروت در ذهن بیشتر افراد به این شکل ثبت شده است، ولی در این جا منظور از ثروت چیز دیگری است.
در این جا ثروت به معنای ارتقای دانش، سرمایه فکری، استفاده موثر از منابع و افزایش کیفیت زندگی است. به این ترتیب بدانید که ثروت ابتدا به معنای دیگری در مدیریت تکنولوژی خود را نشان می‌دهد ولی اگر به درستی به کار گرفته شود، خود تولیدکننده ثروت خواهد بود.
مدیریت تکنولوژی چیست؟
مدیریت تکنولوژی مبحث بسیار مهمی است که به معنای انتقال تکنولوژی به هدف خاصی می‌باشد. این یک موضوع اساسی است که علوم، مهندسی و مدیریت را به یکدیگر متصل می‌کند.
همچنین مدیریت تکنولوژی، عبارت است از فعالیت‌هایی که مربوط به دستیابی به فناوری از طریق تحقیق و توسعه یا انتقال فناوری، بومی‌سازی و به کارگیری فناوری در محصولات و خدمات یک بنگاه اقتصادی است.
مدیریت تکنولوژی سیستمی است که خلق، کسب و به کارگیری تکنولوژی را آسان می‌کند و شامل مسئولیت خاص و ویژه‌ای است که فعالیت‌ها را در جهت خدمت کردن به انسان و برآورده کردن نیازهای بشری هدایت می‌کند.
تحقیق، اختراع، توسعه و غیره از مهم‌ترین مسائلی است که باعث پیشرفت در راه و روش مدیریت تکنولوژی می‌شود. این مدیریت آنچنان فراگیر است که همه ابعاد فناروی از جمله سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، انتقال و توسعه فناوری، تحقیق و توسعه، آموزش، گزینش و ارزشیابی را در برمی‌گیرد.
ابعاد مدیریت تکنولوژی:
مدیریت تکنولوژی دارای ابعاد مهمی است که برای آموختن این مدیریت باید آن‌ها را نیز فرا بگیرید زیرا از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. این ابعاد شامل موارد زیر می‌باشد.
- ابعاد ملی:
در این بخش به شکل‌گیری سیاست‌های عمومی مشغول است.
- ابعاد سازمانی:
در این بخش به ایجاد و تثبیت سازمان‌های رقابتی می‌پردازد.
- ابعاد فردی:
در این بخش به ارتقای ارزش فردی در جامعه کمک خواهد کرد.
یکی از مهم‌ترین کاربردهای مدیریت تکنولوژی، کم کردن فاصله تکنولوژی بین کشورهای پیشرفته و کشورهای در حال توسعه است که این کار باید به وسیله انتقال تکنولوژی صورت بگیرد.
در گذشته شاید هیچ راهی برای اینکه تکنولوژی در همه کشورها یکسان باشد، وجود نداشت ولی امروزه به راحتی می‌توان با اندکی تلاش و همکاری این راه را سپری کرد تا دیگر تفاوتی میان کشورها باقی نماند.
اینکار به منظور انتقال دادن تمام دانش‌ها، محصولات، فرآیندها، ابزارها، روش‌ها و سیستم‌هایی است که در خلق کالا و ارائه خدمات به کار برده می‌شود.
از زمینه اعمال مدیریت تکنولوژی درونگری و جامع نگری است که از راه‌های انتقال این تکنولوژی به حساب می‌آید.
امروزه رابطه مهم و خاصی میان توسعه تکنولوژی و پیشرفت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی وجود دارد و برقرار است.
به همین دلیل است که گفته می‌شود مدیریت تکنولوژی شما را به سمت پیشرفت و موفقیت در کار و سرمایه سوق می‌دهد زیرا این مدیریت به عنوان یک وسیله قدرتمند در توسعه ملی به حساب می‌آید و بیشتر افراد این روش را سرلوحه اهداف خود قرار می‌دهند.
به این ترتیب استفاده از آن به افراد پیشنهاد می‌شود و افراد را در سازمان‌ها به این کار تشویق می‌کند.
مدیریت در انتقال تکنولوژی:
انتقال تکنولوژی به این معنا است که تکنولوژی را در مکانی به جز مکان اولیه‌ای که در آن خلق و ایجاد شده است به کار بگیرید. زیرا تکنولوژی تنها باید در یک مکان محدود باشد و تنها نباید در محلی که کشف شده است، بماند و بهتر است برای اینکه تمام افراد پیشرفت کنند، انتقال پیدا کند.
لازم است بدانید که یکسری عوامل وجود دارد که در این انتقال تاثیر به سزایی دارد که باید مورد توجه قرار داده شود که این عوامل مهم عبارت است از :
- هدف، انگیزه، معیار و سود مورد توافق متقاضی و عرضه‌کننده تکنولوژی.
- در دستری بودن بازار کافی
- قابلیت و ظرفیت جذب کشور گیرنده تکنولوژی
- سطح تکنولوژی و قابلیت‌های متقاضی در امر انتقال کامل آن
- حمایت موثر دولت
- تمایل انتقال‌دهنده و گیرنده تکنولوژی
- سیاست توسعه صادرات
- استراتژی فروشنده برای فروش تکنولوژی
- منابع اطلاعاتی موجود و قدرت چانه‌زنی متقاضی
- سیاست کلی جاری و تکنولوژیکی کشور متقاضی
- مدیریت کارا و موثر
- همکاری نزدیک بین مراکز تحقیقاتی و صنایع
براساس موارد موثر ذکر شده، این انتقال باید به صورتی باشد که حتی باعث خلق تکنولوژی جدید نیز شود و توسعه را با خود به همراه داشته باشد.
زیرا تکنولوژی نباید در همان حالت ابتدایی که ابداع شده است، باقی بماند و برای اینکه افراد بتوانند چیزهای به روزتر و بهتری را در زندگی فرا بگیرند باید شروع به خلق تکنولوژی جدید بکنند که این بستگی به تلاش و هوش و ذکاوت افراد دارد.
انتقال تکنولوژی:
انتقال در مدیریت تکنولوژی به صورت زیر انجام می‌شود.
- انتقال عمودی:
در این مرحله انتقال دادن تحقیقات و توسعه اطلاعات فنی، و همچنین یافته‌های تحقیقات کاربردی به توسعه و طراحی مهندسی انجام شده است و با رسیدن تکنولوژی به مرحله تجاری، فرآیند تولید شکل می‌گیرد.
- انتقال افقی:
در این نحوه انتقال، تکنولوژی از یک سطح توانمندی در یک کشور به یک سطح توانمندی در محل دیگری، منتقل می‌شود. در این قسمت هرچه سطح گیرنده تکنولوژی بالا برود، هزینه انتقال نیز کمتر خواهد شد و در نتیجه باعث جذب تاثیرگذارترین می‌شود.
اهداف مدیریت تکنولوژی
هدف اصلی که مدیریت تکنولوژی برای آن طراحی شده است و براساس آن پایه‌گذاری شده، این است که با شناخت صحیح از ماهیت تحولات فنی، در بخش تکنولوژی‌های پیشرفته تلاش کند تا تحولات ایجاد شده را به صورت عالی و بی نقص سازماندهی کند و در نتیجه سازمان‌ها و بنگاه‌ها می‌توانند براساس این مدیریت، زمینه موفقیت خود را فراهم کنند.
به صورت تخصصی‌تر باید گفت که مدیریت تکنولوژی با هدف به کارگیری مهارت‌های مدیریت برای کشف، توسعه، بهره‌برداری و استفاده مناسب از تکنولوژی ایجاد شده است.
این مدیریت برخلاف سایر مدیریت‌های دیگر، تلاش می‌کند تا با تمرکز کردن به روی تکنولوژی، فرآیندهایی مانند تحقیق و توسعه، نوآوری، انتقال تکنولوژی، همکاری تکنولوژی، نحوه به کارگیری تکنولوژی‌های جدید و تعمیق تکنولوژی‌های موجود را در سازمان‌های گوناگون تولیدی و خدماتی مدیریت کند.
مدیریت تکنولوژی یک مقوله بسیار مهم است که در ارتقای تکنولوژی یک کشور و در نهایت حرکت به سمت توسعه پایدار و عالی به کار می‌رود.
البته باید بدانید که برای موفق شدن در این راه به توجه مراکز تحقیقاتی و حمایت‌های اقتصادی و سیاسی نیز نیاز است. در این راه باید توجه داشته باشید که از این موضوع مهم هرگز غفلت نکنید زیرا با توجه به رشد سریع تکنولوژی‌های به روز و جدید و اهمیت آن‌ها از لحاظ تامین امنیت ملی، رفاه عمومی و رشد اقتصادی ممکن است از همه چیز دور شوید و به نتیجه درستی نرسید.
شرایط موفقیت در مدیریت تکنولوژی
برای موفق شدن در مدیریت تکنولوژی باید تمام شرایط زیر به کار برده شود و مورد توجه قرار بگیرد:
- بسترسازی فرهنگی
- فعال شدن دانشگاه در انتقال تکنولوژی و رابطه موثر دانشگاه و صنعت
- نقش درست و صحیح مدیریت
- همکاری با کشورهای در حال پیشرفت نظیر چین، کره، مالزی، هند و غیره
- ایجاد مراکز تحقیقاتی و حمایت از کار آفرینان
عده‌ای از افراد به دلیل توجه نداشتن به تمام شرایط لازم در این راه، این روش را ناامید کننده می‌دانند ولی باید بدانید که اگر در هر کاری به صورت گام به گام و عالی قدم بردارید، قطعا می‌توان به توسعه و موفقیت رسید.
و این موضوع را فراموش نکنید که اگر مدیریت تکنولوژی روش درستی نبود، هرگز برای آموختن این مدیریت به صورت تخصصی کلاس‌های حرفه‌ای برگزار نمی شد.
این روش تایید شده و کارآمد است که شما را تنها در صورتی به نتیجه می‌رساند که از آن به درستی استفاده کنید و تمام جزئیات مهم آن را مورد توجه قرار دهید.
مدیریت تکنولوژی از دانش‌های خاصی است که شاید هر فرد مبتدی نتواند آن را بیاموزد زیرا این رشته نیاز به وقت و زمان طولانی مدت و زیادی برای آموزش دارد و تنها با صرف زمان کوتاه قادر نخواهید بود آن را از بر شوید.
همچنین تمام اطلاعات و دانش به روز و جدید را در اختیار شما قرار می‌دهد و اگر فرد مبتکر و باهوشی باشید از این مدیریت نه تنها در بنگاه‌ها بلکه در کار و زندگی خود نیز می‌توانید به صورت حرفه‌ای از آن استفاه کنید.
اینکار لازمه وقت و دقت زیاد، تمرکز، شکیبایی و داشتن آگاهی اولیه می‌باشد که باعث می‌شود تا بتوانید به درستی از آن استفاده کنید. همچنین به شما اجازه می‌دهد تا تصمیم‌گیری درست و عالی داشته باشید و از تصمیمات اشتباه دور شوید.
