اکما اسکریپت چیست و چه تفاوتی با جاوا اسکریپت دارد؟
اکما اسکریپت ECMAScript یک زبان برنامهنویسی مبتنی بر جاوا اسکریپت است. ECMAScript که توسط Brendan Eich در Netscape اختراع شد و اولین بار در مرورگر Navigator 2.0 ظاهر شد. بعداً در نسخههای مرورگر بعدی نت اسکیپ و همچنین مرورگرهای دیگر ظاهر شد. اکما اسکریپت بهطور گسترده در شبکه جهانی وب بهخصوص برای برنامهنویسی سمت میزبان استفاده میشود.
اکما اسکریپت یا ECMAScript چیست؟
ECMAScript، همراه با Document Object Model، مشابه اجرای فعلی JScript و JavaScript عمل میکند. ECMAScript درواقع به یک زبان برنامهنویسی تبدیلشده است که تقریباً توسط تمام مرورگرهای وب مدرن پشتیبانی میشود. ECMAScript شیءگرا است و بهعنوان یک زبان برنامهنویسی اصلی در نظر گرفته میشود. همچنین به یکی از پرکاربردترین زبانهای برنامهنویسی عمومی تبدیلشده است. علاوه بر این، بهطور گسترده برای برنامههای برنامهنویسی جاسازیشده و سرور استفاده میشود اما همچنین میتواند برای هر برنامهای که نیاز به زبان برنامهنویسی دارد استفاده شود.
تاریخچه اکما اسکریپت
ES مخفف ECMAScript است. انجمنی از تولیدکنندگان اروپایی در 27 آوریل 1960 در بروکسل تشکیل شد تا مجموعهای از استانداردها را در تکنیکهای عملیاتی مانند برنامهنویسی و سایر کدهای ورودی و خروجی ارائه کند. انجمن بهمنظور تدوین آییننامهها و قوانین استانداردسازی تشکیل شد. آنها بهعنوان “انجمن تولیدکنندگان رایانه اروپا” یا بهطور عمومی بهعنوان ECMA شناخته میشدند.
جاوا اسکریپت توسط برندان ایچ از نت اسکیپ توسعه داده شد. در ابتدا به نام Mocha، بعداً LiveScript و درنهایت جاوا اسکریپت نامگذاری شد. نام “جاوا اسکریپت” به خاطر محبوبیت زبان جاوا انتخاب شد اما تفاوتهای بارزی میان جاوا و جاوا اسکریپت وجود دارد و این دو ارتباطی به همدیگر ندارند.
نت اسکیپ جاوا اسکریپت را برای استانداردسازی به ECMA International ارسال کرده بود. این منجر به استاندارد زبان جدید به نام اکما اسکریپت شد.
جاوا اسکریپت بهعنوان یک زبان برنامهنویسی اولیه که توسط برندان ایچ در سال 1995 برای مرورگر Netscape Navigator با نام کاری “Mocha” آغاز به کار کرد. پس از تغییر نام به “جاوا اسکریپت”، توسط ECMA International بهعنوان ECMA-262 یا اکما اسکریپت در سال 1997 استاندارد شد.
این زبان طی 25 سال گذشته، شاهد فراز و نشیبهای مختلفی خواهد بوده است. قابلتوجهترین نسخهها عبارتاند از:
- ES1 1997.
- ES2 1998.
- ES3 1999. طولانیترین نسخه قدیمی JS اولیه.
- ES4 که هرگز نهایی نشد.
- ES5 2009. JSON، حالت سخت، روشهای آرایه عملکردی و موارد دیگر به آن اضافه شد.
- ES6 2015. کلاسها، توابع پیکان، let/const و خیلی چیزهای دیگر به آن اضافه شد.
- ES7، ES8، ES9، ESNext. بهروزرسانیهای مدرن که اکنون سالانه منتشر میشود.
در حال حاضر بیشتر توسعهدهندگان از نسخه ES6 استفاده میکنند. این نسخه یک نشانه از آغاز استانداردسازی جاوا اسکریپت بهحساب میآید.
معرفی ES6
ES6 بیشتر بهعنوان ECMA script شناخته میشود که یک زبان برنامهنویسی بر اساس مشخصات و استانداردسازی توسط شرکت بینالمللی ECMA است. این زبان برای استانداردسازی زبان جاوا اسکریپت بهمنظور تقویت چندین پیادهسازی مستقل ایجادشده است. جاوا اسکریپت تاکنون بهعنوان یکی از شناختهشدهترین پیادهسازیهای ECMA اسکریپت و محاسبات از زمان انتشار اولین استاندارد باقیمانده است. دیگر پیادهسازیهای معروف منتشرشده شامل JScript و ActionScript است.
اکما اسکریپت معمولاً بهعنوان وسیلهای برای انجام اسکریپت نویسی سمت میزبان، بهویژه در شبکه جهانی وب استفاده میشود. همچنین بهطور فزایندهای برای نوشتن برنامههای کاربردی مبتنی بر سرور و خدمات گستردهتر با استفاده از node.js استفاده میشود.
ES6 به زبان برنامهنویسی ECMA اسکریپت و نسخه 6 آن اشاره دارد که یک نام استانداردشده برای جاوا اسکریپت است و نسخه بعدی بعد از ES5 است که منتشر شد. از این زبان برای ایجاد استانداردهای زبان جاوا اسکریپت استفادهشده است. میتواند چندین پیادهسازی مستقل را تقویت کند و در ژوئن 2015 منتشر شد.
پیشنهاد مطالعه: Function در جاوا اسکریپت – راهنمای جامع
کاربرد اکما ECMA script
اکما اسکریپت یک زبان برنامهنویسی چند پلتفرمی و همهمنظوره است و تنها کاربرد آن مربوط به مرورگرها نمیشود. ECMA-262 استانداردهایی را تعریف میکند که بر اساس آن زبان برنامهنویسی قویتر ممکن است ساخته شود. ECMA-262 بخشهای زیر را از زبان تعریف میکند و این میتواند طیف گستردهای از کاربردها را در بر بگیرد.
- نحو
- متد
- کلاس
- کلیدواژهها
- کلمات رزرو شده
- اپراتورها
- Promise
- اشیاء جهانی
- و…
جاوا اسکریپت، ECMAScript را به یک زبان برنامهنویسی بالغتر و قویتر با روشهای مختلف ورودی و خروجی پیادهسازی میکند که توسعهدهندگان بهنوبه خود میتوانند از آن برای ساخت برنامههای مختلف استفاده کنند. این کاربردها میتواند شامل:
- توسعه وب
- توسعه اپلیکیشن
- و…
باشد.
تفاوت جاوا اسکریپت و اکما اسکریپت بهصورت کلی
مقایسه اکما اسکریپت و جاوا اسکریپت را با یک تعریف ساده از هرکدام را در این بخش توضیح خواهیم داد:
- جاوا اسکریپت: جاوا اسکریپت ابتدا با نام لایو اسکریپت شناخته شد، اما بعداً نام خود را به جاوا اسکریپت تغییر داد. جاوا اسکریپت اولین بار در Netscape 2.0 در سال 1995 با نام LiveScript ظاهر شد. هسته همهمنظوره زبان در نت اسکیپ، اینترنت اکسپلورر و سایر مرورگرهای وب تعبیهشده است. استاندارد زبانهای برنامهنویسی مانند جاوا اسکریپت اکما اسکریپت است.
- ECMAScript: فرم کامل ECMA انجمن تولیدکنندگان کامپیوتر اروپا است. ECMAScript یک استاندارد برای زبانهای برنامهنویسی مانند جاوا اسکریپت، و غیره است. جاوا اسکریپت یک زبان مبتنی بر اکما اسکریپت است. جاوا اسکریپت بهعنوان یکی از محبوبترین پیادهسازیهای ECMAScript در نظر گرفته میشود.
انجمن تولیدکنندگان کامپیوتر اروپا استاندارد رسمی اکما اسکریپت را که اغلب با نام ECMA-262 شناخته میشود، ایجاد کرد. استاندارد ECMA به تعریف زبان ECMAScript کمک میکند و همچنین سازگاری بین پیادهسازی اسکریپت وب را تضمین میکند. هشت نسخه از ECMAScript منتشرشده است که اولین نسخه در سال 1997 منتشر شد. JScript و ActionScript نیز از ECMAScript استفاده میکنند. اکما اسکریپت پس از انتشار نسخه سوم به محبوبیت زیادی دستیافت.
مزایا و معایب ECMA script
بررسی مزایا و معایب اکما اسکریپت یک بحث گسترده است و متناسب با نسخهای که توسعهدهنده از آن استفاده میکند این مزایا و معایب ممکن است برای هر نسخه متفاوت باشد. ما در این بخش به بررسی مزایا و معایب محبوبترین نسخه اکما اسکریپت یعنی ES6 خواهیم پرداخت. این نسخه محبوبترین نسخه است و هماکنون بیشتر توسعهدهندگان از آن استفاده میکنند.
- مزایا: بسیاری از ویژگیهای جذابی را که در نسخههای قبلی مانند ES5 وجود نداشت، در این نسخه وجود دارد. در این نسخه انواع امکانات برای سهولت نوشتن کد و خوانایی ارائهشده است و کد نویسی با این استاندارد با خطاهای کمتری روبهرو خواهد شد. همچنین در صورت بروز هرگونه مشکلی جامعه پشتیبانی قوی در سطح اینترنت برای آن وجود دارد.
- معایب: بزرگترین عیب این نسخه از اکما اسکریپت، سردرگمی برای بهترین روش کد نویسی است. این نسخه به دلیل عدم وجود دستورالعملهای کد نویسی میتواند منجر به فاجعه شود.