IOT چیست؟ | مفهوم اینترنت اشیا به زبان ساده
در این نوشته به مفهوم اینترنت اشیا یا به اختصار IOT میپردازیم. اگر میخواهید در مورد پیدایش اینترنت اشیا، نحوهی کار و کاربرد آن بیشتر بدانید، با ما همراه باشید.
اینترنت اشیا یا IOT چیست؟
اینترنت اشیا و یا اینترنت چیزها (Internet Of Things) که به اختصار IOT نامیده میشود، بخش وسیعی از اینترنت را شامل میشود که تلفنهای همراه، کامپیوترها، سیستمهای هوشمند و … را به این شبکهی گسترده و به همدیگر متصل میکند.
اینترنت اشیا امروزه نقش مفیدی برای بهبود کیفیت زندگی انسانها دارد. یخچالهای هوشمند، دزدگیرهای امنیتی هوشمند، خودروهای هوشمند و … مثالهایی هستند ک نشان میدهند اینترنت تا به چه حدی به زندگیهای ما نفوذ کرده است.
این دستگاهها با کمک اینترنت از راه دور قابلیت کنترل دارند و میتواند به راحتی با برنامهریزی و بدون دخالت انسان به وظایف خود عمل کند و حتی با کمک این تکنولوژی و با وجود نرم افزارهایی که بر روی دستگاهها نصب شده است هماهنگی و ارتباط بهتر بین دستگاهها در بستر اینترنت انجام میشود.
تاریخچه IOT
در سال 1832 میلادی، اولین تلگراف الکترومغناطیسی به وجود آمد که میتوانست دو دستگاه مجزا را به کمک سیگنالهایی که ارسال میکرد به هم متصل کند. بعدها در سال 1960 میلادی این مقوله به صورت پیچیدهتری گسترش یافت و به سرعت پیشرفت کرد تا اینترنت اشیا به شکلی که امروز مورد استفاده است دربیاید.
اولین دستگاهی که از این سیستم استفاده کرد یک دستگاه فروش خودکار نوشابه بود. در دههی 1980 میلادی از این اختراع برای اطمینان حاصل کردن از خنک بودن تمام نوشابهها و تعداد آنها استفاده میشد ولی به سرعت باعث شد که دانشمندان و برنامه نویسان به فکر استفادههای دیگر و توسعهی این اختراع باشند. در دههی 90 میلادی نیز یک دانشمند، یک توستر را به اینترنت وصل کرد.
اصطلاح ” اینترنت اشیا ” اولین بار در اواخر دههی 90 میلادی توسط کوین اشتون برای این تکنولوژی استفاده شد. با کمک تکنولوژی IOT میتوان دستگاهها را به کمک اینترنت به همدیگر وصل کرد و بین آنها هماهنگی به وجود آورد. البته در ابتدا رشد این تکنولوژی کند بود چرا که هنوز تجهیزات و لوازم مورد نیاز برای این فناوری به صورت مقرون به صرفه در دسترس نبود. تجهیزات لازم برای اینترنت اشیا در ابتدا بسیار بزرگ بودند و انرژی زیادی مصرف میکردند و هم چنین امکان هماهنگی بین وسایل وجود نداشت.
بالاخره با ظهور پروتکل اینترنتی نسخه 6 (IPV6 ) و اختصاص دادن یک IP منحصر به فرد برای هر دستگاه، امکان برقراری ارتباط میلیونها دستگاه با هم در بستر اینترنت به وجود آمد و انقلاب جدیدی در این زمینه به وجود آورد که همچنان ادامه دارد.
اینترنت اشیا ابتدا برای شرکتهای صنعتی و کارخانهها کاربرد داشت ولی کم کم جای خود را در تمام جنبههای دیگر زندگی پیدا کرد. با شروع دههی 2000 میلادی و سدهی جدید کم کم تکنولوژی IOT در جهان فراگیر شد و دستگاههای زیادی با قابلیت استفاده از این تکنولوژی وارد بازار شدند.
امروزه بیش از 17 میلیارد دستگاه در دنیا با کمک اینترنت اشیا به هم کتصل هستند و در جهت سهولت زندگی انسانها مورد استفاده قرار میگیرند.
IOT چگونه کار میکند؟
توضیح نحوهی کارکرد اینترنت اشیا به زبان ساده به این شکل است : انتقال دادهها و اطلاعات از طریق بلوتوث، وای فای و … . این کار توسط اختصاص دادن IP مشخص برای هر وسیله امکان پذیر شده است. دستگاهها به اینترنت متصل میشوند و میتوانند با هم ارتباط داشته باشند و اطلاعات را ارسال و دریافت کنند. در این ارتباط نیازی به حضور انسان نیست و دستگاهها طبق برنامه ریزی قبلی که دارند به راحتی وظایف خود را انجام میدهند.
کاربرد اینترنت اشیا چیست؟
استفاده از اینترنت اشیا در صنعت و زندگی در سه دستهی اصلی زیر گنجانده میشود
شرکتها و کارخانهها: استفاده از اینترنت اشیا به صورت صنعتی باعث صرفه جویی در مصرف انرژی و هزینه و به دنبال آن افزایش راندمان و رشد بازار میشود.
دولتها: با کمک اینترنت اشیا دولتمردان میتوانند راههایی ایجاد کنند تا همزمان با کاهش هزینهها و مالیات، کیفیت زندگی افراد جامعه را ارتقا دهند و روی طرحهایی که به نفع مردم است تمرکز کنند.
انسانها: به جز استفاده از اینترنت اشیا در دو دستهی بالا هر شخص به تنهایی در هر جایگاهی که باشد میتواند با استفاده از اینترنت اشیا، آسایش بیشتری برای خود و خانوادهاش فراهم کند.
مثالهایی از کاربرد IOT:
اینترنت اشیا در زندگی روزمره را به صورت خیلی ساده و دم دستی میتوان در قهوهسازها، ماشینهای ظرفشویی و لباسشویی، قفلهای هوشمند خانهها، دوربینهای مدار بستهی منازل، خودروهای هوشمند بدون نیاز به راننده و … مشاهده کرد. ولی اینها تنها مثالهای کاربرد اینترنت اشیا نیستند. کامپیوترها، لپ تاپها، تبلتها و … و به طور کلی هر دستگاهی که امکان اتصال به اینترنت اشیا را داشته باشد و قابلیت یادگیری داشته باشد جزو این مثالها قرار میگیرد.
در زمینههای دیگر مانند سلامتی و پزشکی، اینترنت اشیا کمک شگرفی به نجات جان انسانها میکند و باعث پیشرفت زیادی در این زمینه میشود. استفاده از روباتها در عملهای جراحی حساس به عنوان یک نمونه از کاربردهای مهم این تکنولوژی، کمک شایانی در این زمینه است. در این شرایط دیگر نیازی به دخالت انسان ( مثل قبل ) وجود ندارد و دقت بیشتری وجود دارد همچنین ریسک اشتباه از روی خستگی یا مسائل دیگر وجود ندارد.
در تجارت، کشاورزی، بانکداری، ارتباطات و …. اینترنت اشیا تحول بزرگی ایجاد کرده است که امروزه تصور زندگی بدون آنها دشوار و حتی غیرممکن شده است.
مزایای استفاده از اینترنت اشیا:
- افزایش راندمان
- صرفه جویی در وقت و زمان
- استفادهی به جا از منابع
- کاهش هزینهها
- دقت بالا
- کاهش وظایف افراد
- سادهتر شدن زندگیها
مقاله پییشنهادی : امنیت در اینترنت اشیا
معایب استفاده از IOT
البته که هر تکنولوژی و فناوری که ایجاد میشود در کنار مزیتهای زیاد، معایبی نیز دارد. از معایب اینترنت اشیا میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- کاهش مشاغل برای انسانها
- ریسک به خطر افتادن اطلاعات و دادهها در صورت حملهی هکرها
- همان طور که حافظهی هوشمند دستگاهها باعث سادهتر شدن زندگی افراد شده است این سکه روی دیگری هم دارد که آن کمرنگ شدن مرزهای
- حریم خصوصی هر فرد است که توسط اینترنت اشیا به صورت جزیی و دقیق قابل افشا است.