شیزوفرنیا چیست و چگونه آن را درمان کنیم؟
شیزوفرنی نوعی ناهنجاری روحی است که سبب ناتوانی عروقی در مغز خواهد شد. افرادی که به این مشکل دچار میشوند ممکن است صداهایی بشنوند و یا تصاویری ببینند که وجود ندارد. اینها نشانههای معمول در این بیماری است. برای آشنایی بیشتر با ما همراه باشید.
شیزوفرنی چیست ؟
شیزوفرنی نوعی سندرم است که هم شامل علائم متنوع و هم علائم مشابه است. همچنین شامل کجخلقی و افکار غیرعادی است. این بیماری برای زنان و مردان در سنین مختلف ظهور پیدا میکند. در نوجوانی و یا در زمان دههی بیستسالگی برای مردان و اوایل سیسالگی برای زنان رخ خواهد داد؛ اما باهم دربارهی نشانههای این بیماری بیشتر بدانیم.
توهم: شنیدن یا دیدن چیزهای خیالی و عجیب
اغفال: باورهایی که شدیداً اشتباه است
سوءظن شدید: ترس از اینکه دیگران علیه شما دسیسهچینی میکنند. همینطور شامل بعضی علائم دیگر مانند:
عدم لذت از زندگی روزانه و دوری از انجام فعالیتهای اجتماعی است که ظاهراً بیماری را مانند افسردگی کرده است؛ اما نکتهی بعدی این است که روش فکر کردن در افرادی که دچار این بیماری شدند به چه شکل است؟ این افراد دچار افکار غیرمنطقی بوده که یا با سرعت یا بهتدریج یکی پس از دیگر از ذهن آنها عبور میکند.
ازآنجاییکه این افراد نمیتوانند به افکارشان نظم بدهند ذهنشان دچار آشفتگی و یا به عبارتی قفلشده است. مردم فکر میکنند این بیماری با چند شخصیتی یکی است اما درواقع با آن کاملاً متفاوت است. ممکن است فردی که دچار این بیماری میگردد رفتارهایش کاملاً همراه با اضطراب باشد یا کاملاً بیتفاوت رفتار کند.
این افراد قادر به این نخواهند بود که یک زندگی ثابت و معمولی داشته باشند و یا بهطور مثال مکرر در حال قدم زدن بوده و حتی قادر نیستند بهداشت اولیهی خودشان را رعایت کنند. دچار شدن به این بیماری در بین زنان و مردان به یک اندازه است و اگر افرادی سابقهی خانوادگی داشته باشند بیشتر درخطر ابتلا به این بیماری خواهند بود.
ویدیو پیشنهادی : روانشناسی
چه عواملی سبب شیزوفرنی میگردد؟
هم میتوان عوامل محیطی و هم عوامل وراثتی را در شکلگیری این بیماری مؤثر دانست. در کل وقتی ساختار مغز دچار تغییرات شود این بیماری رخ خواهد داد. زمانی که مایع موجود در حفرههای مغز اینگونه افراد نسبت به افراد دیگر بیشتر شود و فعالیتهای مغزی زیاد و یا کمتر خواهد بود.
در این صورت فردی دچار شیزوفرنی است. همچنین این بیماری توسط هیچگونه آزمایشی قابلتشخیص نیست. تنها راه تشخیص برای این بیماری از روی علائم بیماری و یا پیشینهی خانوادگی امکانپذیر خواهد بود. همینطور رفتارهای ناگهانی مانند پرخاشگری که غیرقابلپیشبینی هستند برای تشخیص این بیماری مؤثر است.
این بیماری با تجویز دارو تقریباً قابلکنترل است. داروها میتوانند افکار غیرعادی و گمانهای بد و دیگر موارد را تا حدی کنترل کنند. هرچند ممکن است برای بعضی افراد با عوارضی هم ناشی شود که این عوارض شامل اضافهوزن خواهد بود. دورهی درمانی در این بیماری اغلب طولانی است.
این افراد هرچقدر بتوانند با دیگر بیماران ارتباط کلامی برقرار کنند میتوانند راحتتر با مشکل خودشان هم کنار بیایند و بتوانند آنها را حل کنند. البته این روشهای گفتهشده بهتنهایی کفایت نمیکند و فرد باید سعی کند علاوه بر موارد گفتهشده دارو هم مصرف کند.
در این صورت میتواند افکارش را مدیریت کافی کند. این افراد معمولاً نیاز به دورههای توانبخشی دارند. توانبخشی شامل آموزشهایی برای مدیریت کردن اموال و شغل و دیگر موارد زندگی شخص است. تا فرد بتواند امور روزمرهاش را بهخوبی انجام دهد و دچار مشکل نگردد. این برنامهها معمولاً با رواندرمانی بسیار عالی بوده و جواب خواهد داد.
شیزوفرنی و دیگر علائم ایجادکننده آن
اگر فردی با خوردن داروها دچار عوارض جانبی گردد باید بازهم خوردن داروها را ادامه دهد و به علت عوارض آنها را رها نکند. نخوردن دارو سبب میگردد که بیماری به حالت اولیه بازگردد و حتی بدتر هم شود و قطعاً برای فرد بههیچعنوان خوب نخواهد بود. معمولاً افراد مبتلابه شیزوفرنی نمیتوانند بهخوبی با دیگران ارتباط برقرار کنند. همین امر سبب میگردد آنها دچار چالشهایی شوند که کنترل برایشان سخت است. اغلب هم این بیماری در سنین کم و یا در دوران مدرسه خودش را نشان میدهد.
همین عوامل سبب میگردد که فرد درمانش را ترک کند و این نیز از مواردی است که سبب عود بیماری برای افراد مبتلابه شیزوفرنی خواهد بود. پس کار مهم این است که آنها را متقاعد کنیم که درمانشان را در شرایط سخت هم ادامه دهند. همچنین این افراد نسبت به دیگران بیشتر دچار مصرف مواد مخدر خواهند بود و دلیلش هم وابستگی است. آنها نیاز دارند تا به چیزی وابسته باشند و به این دلیل مواد استفاده میکنند. پس این نکته بسیار ضروری است که باید راهکارهای خوب و مناسبی برای درمان بیماری شیزوفرنی در نظر گرفته شود.
همچنین درزمینهٔ شغلی هم باید به آنها کمکهای لازم را کرد تا بتوانند روی شغلشان تمرکز لازم را داشته باشند.
علائم منفی و مثبت در بیماری شیزوفرنی
علائم مثبت علائمی است که بهطورمعمول و طبیعی تجربه نمیشوند، اما در افراد طی یک دوره روانپریشی به وجود میآیند؛ که شامل توهمات در افکار و گفتارها است و معمولاً بهعنوان روانپریشی درنظر گرفته میشوند. توهم در شنوایی معمولاً به این شکل ظاهر میشود که گوش فرد را با شنیدن صداهایی درگیر میکند اما گاهی اوقات میتوان در سایر حسهای چشایی، بینایی، بویایی و لامسه هم اثر بگذارد. اختلالات فکری هم میتواند شامل مسدود کردن و بستن فکر باشد. ازلحاظ گفتاری به شکل بینظم بروز میدهد. این گفتارها بهگونهای هستند که قابلدرک نیستند.
علائم مثبت معمولاً بهخوبی به دارو پاسخ میدهند. در طول زمان بیماری کاهش مییابد. علائم منفی به مواردی گفته میشود که شامل عواطف طبیعی یا سایر فرایندهای فکری که دچار نقصان شدهاند که فرد نتوانسته به آنها پاسخ مناسب بدهد. این علائم منفی به پنج مورد تقسیم میشوند: فقر گفتاری، ناتوانی در بیان احساس، عدم تمایل به داشتن ارتباطات اجتماعی، عدم انگیزه و بیعلاقگی به امور مختلف، نداشتن احساسات در موارد مختلف زندگی است. بیعلاقگی اختلالی در این بیماری است که در بخش پردازش و عملکرد مغز اثر میگذارد.
پریشانی نیز مربوط به افسردگی و اضطراب است که در این بیماری وجود دارد. علائم منفی بهخوبی به داروها پاسخ نمیدهند و درمان آنها سخت و دشوار است؛ اما اگر بهموقع و بهدرستی به آنها پرداخته شوند قابلدرمان هستند.
مقاله پیشنهادی : بی اشتهایی عصبی
راههای درمان شیزوفرنی
همهی ما باید بدانیم این بیماری با چند شخصیتی تفاوت زیادی دارد و هرچند افراد مبتلابه این بیماری دارای رفتارهای خشن هستند اما در مقابل خیلی از افراد دیگر هم فقط در خودشان فرو میروند و این بازخوردهای رفتاری را ندارند. پس در اینجا ما به این نتیجه خواهیم رسید که همهی خصوصیات بهطور یکجا و مشابه برای همهی افراد به وجود نخواهد آمد. بهطور مثال اگر همهی افراد صداهایی بشوند این به این معنی نیست که همهی اینها به بیماری شیزوفرنی دچار شدهاند.
هر خانوادهای میتواند به بیمار خود که دارای بیماری شیزوفرنی است کمک کند تا بتواند بهتر شود؛ که فرد دورهی درمانش را طی کند. درک شدن توسط اطرافیان خصوصاً خانواده اضطرابها و سختیهای ناشی از دورهی بیماری را کاهش میدهد. پس علاوه بر خوردن داروها و روانکاوی ذهنی وجود خانواده درحالیکه فرد را درک میکنند بسیار در روند بهبود فرد مؤثر خواهد بود. جلسات رواندرمانی نیز به درمان فرد کمک زیادی خواهد کرد. این جلسات که با ارتباطات کلامی همراه خواهد است به فرد کمک میکند که در روابطش تغییراتی صورت بگیرد.
توانبخشی و گروههای حمایتی از دیگر راههای درمانی در این بیماری است؛ زیرا توانبخشی سبب خواهد شد که فرد روشهای صحیح برنامهریزی در زندگی روزمره را آموزش ببیند. گروههای
حمایتی مانند رعایت بهداشت و انجام کارها و عبادات مذهبی را شامل میگردد. ارتباط با خدا سبب گرفتن روحیه و یکی از بهترینهای روش درمان برای اینگونه افراد است. در یک نتیجهگیری کلی خوردن داروها که سبب اصلی درمان است با موارد گفتهشده درمان را در فرد انجام خواهد داد و شخص روند خوبی از بهبودی را طی خواهد کرد.
روش شناسایی بیماری شیزوفرنی
اگر علائم شیزوفرنی وجود داشته باشد، پزشک بقیهی معاینات که شامل معاینات فیزیکی است را انجام میدهد. برای تشخیص این بیماری روش آزمایشگاهی وجود ندارد. اگر فرد برای درمان به پزشک مراجعه کند قطعاً پزشک برای او دارو هم تجویز خواهد کرد. پزشک درمانگر با تشخیص خود و متناسب با آن برای فرد دارو را تجویز میکند.
مقاله پیشنهادی : تفاوت شیزوفرنیا و اسکیزوفرنی