آرچ لینوکس چیست؟
آرچ لینوکس چیست؟
آرچ لینوکس یک توزیع رایگان، مستقل، متن باز و توسعه یافته از سیستم عامل لینوکس است که قابلیتهای زیادی دارد تا کاربر بتواند سلیقهی خود را اعمال کند و فضا را شخصی سازی کند. سبک توزیع در آرچ لینوکس به صورت مینیمال است که طرفداران زیادی نیز دارد.
در توزیعهای آرچ لینوکس تصمیم گیریها و افزودن ویژگیهای مورد نیاز تماما به عهدهی کاربر قرار دارد و کاربر مانند نقاشی است که یک بوم خالی در اختیار دارد تا هر طور که میخواهد به آن شکل دهد.
تاریخچهی آرچ لینوکس
جاد وینت ( Judd Vinet ) در مارس ۲۰۰۲ کار آرچ لینوکس را شروع کرد و اولین نسخهی آن را در همان ماه ارائه کرد.
وینت ایدهی توسعهی آرچ لینوکس را از CRUX , BSD , Slackware الهام گرفته بود و با هدف تولید سیستم عاملی که محدودیتهای برنامههای قبل مانند نداشتن پکیج مدیریت برنامه را نداشته باشد اقدام به توسعهی آرچ لینوکس و آن را مجهز به ابزار pacman کرد.
pacman ابزار مخصوصی است که به صورت اختصاصی برای آرچ لینوکس توسعه یافته است و وظیفه دارد پکیجها را در آرچ لینوکس مدیریت کند. پکمن به عنوان یک پل بین توزیع کنندههای مختلف امکان نصب پکیجهای مختلف از مخزن سایر توزیع کنندهها را فراهم میکند از این رو کاربران بهتر میتوانند از امکانات آرچ لینوکس استفاده کنند.
مزیتهای آرچ لینوکس
آرچ لینوکس مزیتهای بسیاری دارد که باعث محبوبیت این سیستم عامل شده است در ادامه چندین مزیت آن را بررسی خواهیم کرد :
۱) سادگی
۲) مدرنیته
۳) فناوری به روز
۴) تطبیق پذیری
۵) قابلیت شخصی سازی
۶) کاربر محور
۷) آرشیو آرچ لینوکس
۸) انجمن آرچ لینوکس
۹) پایگاه یادگیری کامل لینوکس
۱- سادگی
فضای آرچ لینوکس بسیار ساده است و تغییرات اضافه و غیرضروری ندارد. همان طور که گفتیم یکی از دلایل محبوبیت آرچ لینوکس برای کاربران فضای مینیمال آن است. در واقع حتی رابط گرافیکی رسمی نیز وجود ندارد تا کاربران با شخصی سازی محیط بتوانند فضای دلخواه خود را داشته باشند. در واقع حذف کردن برنامههای غیر ضروری و بدون کاربرد باعث سادگی و سبکی آرچ لینوکس شده است.
۲- مدرنیته
آرچ لینوکس بسیاری از امکانات جدید مانند systemd , modern file system , LVM2 , software RAID , udev support , initcpio (with mkinitcpio) را داراست و از rolling-release استفاده میکند.
۳- فناوری به روز
آپدیت کردن آرچ لینوکس به آخرین نسخهی در دسترس به صورت مستقیم و بسیار ساده است. آرچ لینوکس از pacman استفاده میکند. پکمن یک مدیر بسته است که به طور اختصاصی برای آرچ لینوکس، نوشته شده و برای نصب ، حذف و آپدیت بسته های نرم افزاری استفاده می شود. با کمک این پکیج کامل میتوان تنها با یک دستور کل سیستم را آپدیت کرد.
کاربرانی که به دنبال قابلیتهای جدید آرچ لینوکس هستند کافیست با استفاده از دستور زیر آخرین نسخه را دریافت و نصب کنند تا از تمام امکانات آرچ لینوکس بهرهمند شوند.
pacman -syu
۴- تطبیق پذیری
توزیع آرچ لینوکس همه منظوره است. بعد از نصب برنامه کاربر امکان دسترسی به مخزن کاربران آرچ ( Arch User Repository = AUR ) را دارد که با کمک آن میتواند از اسکریپهای دیگر که دیگر کاربران به اشتراک گذاشتهاند نیز استفاده کند. با کمک دستور makepkg میتوان برنامهها را از مخرن دریافت و نصب کرد. همچنین قایبلیت ایجاد مخزن شخصی و نگهداری آن نیز وجود دارد.
مخزن Black Arch یکی از عناوین مهم و کاربردی است که میتوانید به سیستم عامل خود اضافه کنید. این مخزن شامل ابزارهای امنیتی و متعددی است که باعث شده گزینهای مناسب جهت استفاده در امور مرتبط با امنیت سایبری باشد. این مخزن میان متخصصین این زمینه معروف است. طیف وسیع از ابزارها در این مخزن برای امور مختلفی مانند تست نفوذ و تحقیقات امنیتی استفاده میشود.
۵- قابلیت شخصیسازی
یکی از بزرگترین ویژگیهای آرچ لینوکس این است که کاربر امکان شخصی سازی کوچکترین جزییات در این محیط را دارد. در واقع آرچ لینوکس به عنوان یک سیستم DIY شناخته میشود.
بعد از نصب برنامه، کاربر اختیار کنترل جنبههای مختلف سیستم را دارد. از آن جایی که آرچ لینوکس به صورت پیشفرض از محیط دسکتاپ یا ابزارهای مدیریت ویندوزها تبعیت نمیکند، کاربر باید ابتدا محیط مورد نظر خود را انتخاب و بعد جزییات دلخواه را به آن اضافه کند.
۶- کاربر محور
آرچ لینوکس همواره بر پایهی نیاز کاربران پیش رفته است. در واقع تمرکز و تلاش این برنامه سادهتر کردن کار برای کاربرانش است. تمام کاربران میتوانند مشارکت داشته باشند و در صورت پیدا کردن مشکل یا باگ در برنامه آن را گزارش کنند تا به سرعت به آن رسیدگی شود و سیستم عامل برای همهی کاربران کاربردیتر شود.
همچنین داوطلبان میتوانند در جهت رفع باگها نیز تلاش داشته باشند و نسخههای اصلاح شده را به اشتراک بگذارند که البته بسیار مورد استقبال قرار میگیرد.
۷- آرشیو آرچ لینوکس
Arch Wiki به عنوان یک کتابخانهی بزرگ عمل میکند که با کمک آن میتوانید دربارهی هر چیزی در آرچ لینوکس مانند پاسخ سوالات متداول ، راهنمای نصب و آموزش کار با آرچ لینوکس اطلاعات کسب کنید.
۸- انجمن آرچ لینوکس
آرچ لینوکس علاوه بر Arch Wiki دارای انجمن بزرگی از کاربران است که میتوانند در انجمن به رفع مشکلات دیگران کمک کنند و سوالات و مشکلات خود را نیز مطرح کنند به این ترتیب بسیاری از علاقهمندان میتوانند از این انجمن برای بهبود مهارت خود استفاده کنند.
۹- پایگاه یادگیری کامل لینوکس
از آن جایی که آرچ لینوکس کاربر را ملزم میکند که با دقت به نکات توصیه شده توجه کنند و از دانشی که در آرچ لینوکس وجود دارد استفاده کنند علاقهمندان به کار با لینوکس میتوانند ابتدا از بستر آرچ لینوکس استفاده کنند.
کار با آرچ لینوکس برای کاربران مبتدی و حرفهای:
در صورتی که مهارت زیادی برای کار با آرچ لینوکس ندارید بهتر است ابتدا با فضا و امکانات آن آشنا شوید. از آن جا که آرچ لینوکس تمام مسئولیت کنترل فضای سیستم عامل را به کاربر واگذار میکند این تجربه برای کاربران حرفهای و مبتدی بسیار متفاوت خواهد بود. برای کاربران حرفهای بستری فراهم است که آزادانه ایدههای خوذ را عملی کنند ولی برای کاربر مبتدی میتواند کار سخت و گیجکنندهای باشد.
توصیه میشود کاربران مبتدی که تمایل دارند از آرچ لینوکس استفاده کنند ابتدا آن را روی یک ماشین مجازی نصب و شروع به کار کنند تا بعد از به دست آوردن مهارت کافی به سادگی بتوانند از این سیستم عامل به عنوان سیستم پیشفرض و روزمره بهره ببرند.
البته کاربران مبتدی در صورت تمایل میتوانند از توزیعهای دیگر مانند آرکو لینوکس و مانجارو که توزیعهای سادهتر و مبتنی بر آرچ لینوکس هستند نیز استفاده کنند. توزیع مانجارو کاربرپسند است و شامل نرمافزارهای آمادهای است که کار با این سیستم را سادهتر میکند به عبارت دیگر محیط آن مخصوص کاربران مبتدی طراحی شده است.
معایب سیستم عامل آرچ لینوکس
همان طور که گفته شد کار با آرچ لینوکس برای کاربران حرفهایتر سادهتر و لذتبخشتر است، چرا که آنان بهتر میتوانند از ابزارهای آرچ لینوکس بهره ببرند
البته سیستم عامل آرچ لینوکس معایبی نیز دارد :
۱) در صورت خرابی آرچ لینوکس تعمیر آن میتواند دشوار و زمانبر باشد.
۲) فرآیند نصب در ابتدا میتواند باعث گیج شدن کاربران جدید و تازهکار شود.
۳) گاهی اوقات نمیتوان به امنیت و آپدیت بودن برنامهها در AUR اعتماد کرد.
ولی نکته مهم این است که این سیستم عامل با وجود ایراداتی که دارد مزیتهای آن به طور قانع کنندهای کاربران را مجاب به استفاده از آرچ لینوکس کرده است و در تلاش است با همکاری و مشارکت کاربران برنامه محیط بهتر و کاربردیتری را فراهم کند.