هرآنچه باید در مورد فلسفه امانوئل کانت دانست
فلسفه امانوئل کانت
امانوئل کانت یکی از برزگترین فیلسوفان زمان خود بود که انقلابی بزرگ در فلسفه جدید به وجود آورد. بنیان کار او بر عقلگرایی و تجربهگرایی بود. او با ترکیب این دو اصل با یکدیگر، کتابهایی را نوشت که حتی امروزه نیز کاربرد و طرفداران بسیاری دارند.
درباره امانوئل کانت
امانوئل کانت ۲۹۷ سال پیش در شهر کالینینگراد روسیه به دنیا آمد. دین خانواده او مسیحیت بوده و آنها از نظر وضعیت مالی در رده متوسطی قرار داشتند. کانت پسر بسیار باهوشی بوده و به همین دلیل تا ۱۶ سالگی در مدرسه فریدریش به تحصیل پرداخته و پس از آن به دلیل هوش بسیار بالا، علاقه و مهارات فوق العادهای که کسب کرده بود؛ مستقیم وارد دانشگاه آلبرتوس کونیگسبرگ شد.
او در دانشگاه رشتههای فلسفه، ریاضیات و علوم طبیعی را فراگرفت. امانوئل کانت در دوران تحصیل خود در دانشگاه، به دلیل بیماری پدرش مجبور به کار کردن شد تا بتواند هزینههای زندگی را برای خانواده خود تامین کند.
شغلی که او در این دوران برگزیده بود؛ تدریس در منازل بود. او به منزل شاگردان خود رفته و دروس مورد نظرشان را تدریس میکرد.
هنگامی که کانت پایان نامه خود را ارائه کرده و فارغ التحصیل شد، به دلیل علاقه بسیار زیادی که به تدریس داشت، برای تدریس در رشته منطق و فیزیک به عنوان استاد دانشگاه اقدام کرد، که متاسفانه با درخواست او موافقت نشد.
لازم به ذکر است که او پس از فارغ التحصیل شدن، اولین اثر رسمی خود را با عنوان تاریخ عمومی طبیعت و نظریه آسمانی؛ منتشر کرد. پس از اینکه او را به عنوان استاد نپذیرفتند، برای امرار معاش؛ ۶ سال کتابدار کتاب خانه قصر پادشاهی بود.
اما در دانشگاه، به عنوان مدرس غیر رسمی نیز؛ به تدریس می پرداخت. یکی از بزرگترین افتخارات او رسیدن به جایگاه پروفسوری منطق و فیزیک در سن ۴۶ سالگی است.
پدر و مادر کانت
یوهان گئورک کانت و آنا رگینا رویتر پدر و مادر این فیلسوف بزرگ بودند. پدرش چرم کار بوده و مادر او نیز در همین حوزه فعالیت میکرد.
مقاله پیشنهادی : انواع روانشناسی
روزمرگیهای کانت
این فیلسوف بزرگ زندگی بسیار سادهای داشت. که در کار، مطالعه، تحقیق و تفحص، ورزش و معاشرت با دوستان خلاصه میشد. ا
و برای زندگی خود برنامه ریزی دقیق و ثانیه به ثانیه داشت و لحظهای را از دست نمیداد. امانوئل کانت فردی بسیار منظم و دقیق بوده و تمام کارهایش از قبل برنامه ریزی شده بود.
برای مثل او همیشه در یک ساعت خاصی از عصر به پیاده روی و ورزش میپرداخت و در یک تایم خاص مشغول مطالعه بود. نکته قابل توجه دیگر در مورد او این است که کانت در تمام طول زندگی خود مجرد بود.
آثار کانت:
او در مورد موضوعات مختلفی به تحقیق پرداخته و نتیجه تحقیقات خود را به صورت کتاب و مقاله به انتشار درآورد. این موضوعات عبارتند از: فلسفه، ستارهشناسی، جغرافیا، زمینشناسی، فیزیک، شیمی و … .
معرفی آثار کانت:
- نقد عقل عملی
- نقد عقل محض
- نقد قوه حکم
- بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق
- قانون اخلاقی در درون من
- دین در محدوده عقل تنها
- مابعدالطبیعه اخلاق
- مبانی متافیزیکی علوم طبیعی
- صلح پایدار
- تاریخ طبیعی عمومی و نظریه آسمانها
- تمهیداتی برای هر مابعدالطبیعه آینده
- تفکراتی بر ارزیابی حقیقی نیروهای زنده
سه سوال اصلی از نظر امانوئل کانت
کانت طرز تفکر عجیب و منحصر به فرد خود را نسبت به جهان و درک اتفاقات پیش آمده در جهان داشت و همین مسئله باعث شد تا فلسفهای را به نام خود ثبت کند. کانت معتقد بود که برای هر مسئلهای باید این سه مورد بررسی شود.
- مورد اول : در مورد چه چیزی میتوان مطمئن بود؟
- مورد دوم: هنگامی که مطمئن شدیم، در رابطه با آن موضوع چه باید بکنیم؟
- مورد سوم: از آن موضوع چه انتظاری میتوانیم داشته باشیم؟
که این سه سوال روی هم موضوع دو عدد از مهمترین کتابهای کانت به نامهای نقد عقل محض و نقد عقل عملی را تشکیل میدهند.
فلسفه امانوئل کانت در مورد چه مواردی صحبت میکند؟
فلسفه امانوئل کانت به این موضوع اشاره میکند که درک و فهمی که انسان نسبت به برخی از موارد اطراف خود دارد، ناشی از ذهنیتیست که به صورت فطری در او وجود داشته و این مسئله ارتباطی با تجربه انسان ندارد. همچنین او اشاره میکند که ما تنها به وسیله عقل نمیتوانیم وجود داشتن یا نداشتن یک شئ یا پدیده را اثبات کنیم و برای اثبات این موارد به حس نیز، نیاز داریم.
کانت به قانون و قوانین طبیعت اعتقاد زیادی داشته و برای آنها احترام بسیاری قائل بود. همچنین نظر او این بود که ما باید با نیت خوب و مهربانی به دیگران کمک کنیم و وظایف خود را در مقابل دیگر افراد انجام دهیم و هیچگاه نباید از دیگران به عنوان پلهای برای رسیدن به اهداف خود استفاده کنیم.
او بر این مسئله معتقد بود که نباید روی وظیفه نام حسن نیت قرار داد. امانوئل کانت بسیار بر این مسئله تاکید داشت که باید کار را برای کار بودنش انجام داد (یعنی به چشم وظیفهای به آن نگاه کرد که باید در بهترین حالت ممکن انجام شود)؛ نه برای گرفتن پاداش یا فرار از مجازات.
یکی دیگر از مواردی که فلسفه امانوئل کانت در مورد آن صحبت میکند، آزادی اراده انسان است. کانت در فلسفه خود اینگونه بیان میکند که انسان موجودیست که از آزادی اراده برخوردار بوده و این موضوع هیچ احتیاجی به اثبات ندارد.
اعتقادی که این فیلسوف بزرگ در مورد آزادی داشت این بود که آزادی از حقهای نخستین هر انسانیست، به شرطی که آزادی من به آزادی و زندگی تو آسیبی وارد نکند.
نقد عقل محض
این کتاب تاثیر گذارترین اثر کانت بوده که در آن در مورد عقل و ویژگیهای آن صحبت میکند.
کانت خیلی به دعا اعتقاد نداشت، او خدا را قبول داشت و وجود خدا را به اثبات رسانیده بود اما فرد خیلی مذهبی نبود. از نظر او مذهب و عبادت خدا در عمل به تکالیفی که برای انسانها تعیین شده و احترام به انسانیت خلاصه میشد.
فوت
این فیلسوف بزرگ از سال ۱۷۹۶ متوجه بیماری و پیری خود شده بود و دیگر نمیتوانست مانند قبل به فعالیت بپردازد. به همین دلیل فعالیتهای اجتماعی خود را به شدت کاهش داده و کم کم از تمام آنها کناره گیری کرد. در نهایت در سال ۱۸۰۴ به خواب ابدی فرو رفت.