زمان حال در ترکی استانبولی: آموزش گام به گام زمان حال به همراه مثال
زمان حال در زبان ترکی
زمان حال در ترکی استانبولی یکی از چهار زمان اصلی این زبان است. این زمان به دو صورت متفاوت حال ساده و حال استمراری در دستور زبان ترکی وجود دارد. بد نیست بدانید به طور کلی نحوه استفاده از حال استمراری در زبان ترکی با مواردی که در زبان انگلیسی برای آن حال استمراری استفاده میشود به کار برده نمیشود.
زبان ترکی یک زبان پیوندی است که زمان حال آن نیز مانند سایر زمانها از اضافه کردن پسوندهای خاصی به بن فعل ساخته میشود. بن فعل در زبان ترکی با حذف mek یا mak از مصدر فعل به دست میآید. برای مثال kullan بن فعل kullanmak است. علاوه بر این برای منفی و سوالی کردن آن نیز از پسوندها به همراه شناسه صحیح استفاده میشود.
به دلیل اهمیت تاثیر شناخته زمان حال در یادگیری زبان ترکی در این یادداشت به بررسی زمان حال ساده و زمان حال استمراری در ترکی استانبولی به همراه مثال پرداخته شده است.
زمان حال ساده در ترکی استانبولی
زمان حال ساده در ترکی (aorist) هر چند به نظر میرسد در زمان حال باشد اما شرایط آن با شرایط زمان حال ساده در انگلیسی بسیار متفاوت است. هر چند برخی از کارشناسان آن را زمان حال ساده در نظر میگیرند اما ممکن است بخواهید که ویژگیهای متفاوت آن را برای درک بهتر این زمان بیاموزید.
در زبان ترکی این زمان به زمان گسترده شناخته میشود که برای توصیف اعمالی استفاده میشود که همواره انجام میشوند. در حقیقت این زمان فعلی است که یک عمل عادی را نشان میدهد که در گذشته شروع شده است، در حال حاضر انجام میدهد و قرار است در آینده نیز ادامه داشته باشد.
میتوان گفت این صورت از زمان حال در ترکی معادل زمان استمراری در زبان فارسی است. پسوند اصلی این زمان -r است که بسته به بن فعلی که به آن متصل میشود میتواند به -ar، -ur، -er، -ir و -ır تبدیل شود. شما با توجه به اصل تطابق آوایی تصمیم میگیرید کدام یک از این پسوندها مناسب است.
در جدول زیر نحوه استخراج و ساخت زمان حال نشان داده شده است:
زمان حال ساده منفی در زبان ترکی استانبولی به کمک پسوندهای maz و mez ساخته میشود. به خاطر داشته باشید که برای اول شخص مفرد به جای این دو پسوند از پسوندهای mam و mem و برای اول شخص جمع از meyiz و mayız استفاده میشود.
Ben çizmem
من نمیکشم
Sen yemezsin
تو نمیخوری
Biz kullanmayız
ما استفاده نمیکنیم.
علاوه بر این برای سوالی کردن زمان حال ساده در ترکی استانبولی بعد از پسوند -r باید بر اساس تطابق آوایی از یکی از پسوندهای mı، mi، mu یا mü استفاده کنید. این پسوند با فاصله از فعل به همراه شناسه استفاده میشود:
Ben yer miyim?
آیا من غذا میخورم؟
مقاله پییشنهادی : حروف الفبای ترکی استانبولی
تمرین
برای تمرین بیشتر فعل Gitmek را صرف کنید. (صرف این فعل در انتهای یادداشت آورده شده است.)
زمان حال استمراری در ترکی استانبولی
اگر قرار است یک عمل جاری را بیان کنید باید از زمان حال استمراری در ترکی استانبولی استفاده کنید. علاوه بر این از این زمان برای بیان عملی در آینده نزدیک استفاده میشود.
این نوع از زمان حال در ترکی استانبولی به راحتی شکل میگیرد. کافی است پسوند -yor را به بن فعل بچسباند. این پسوند از اصول تطابق آوایی پیروی نمیکند و همیشه به شکل yor به کار برده میشود. در موارد زیر تنها شکل فعل تغییر میکند:
- اگر بن فعل به یکی از حروف a یا e ختم شود بسته به تطابق آوایی این حرف به یکی از حروف i، ü، ı یا u تبدیل میشود.
- اگر بن فعل به یکی از حروف صامت ختم شود به منظور جلوگیری از تکرار دو حرف صامت از یک حرف صدادار استفاده میشود.
در جدول زیر نحوه صرف زمان حال استمراری را مشاهده میکنید:
زمان کامل در ترکی استانبولی وجود ندارد. از زمان حال استمراری در ترکی استانبولی برای مواردی نیز به کار برده میشود که در زبان انگلیسی برای بیان آنها از زمان کامل استفاده میشود. بر خلاف انگلیسی از زمان حال ساده در ترکی استانبولی برای بیان عملی در آینده یا گذشته نیز میتوان استفاده کرد. در این موارد از کلماتی مانند برای سه سال، فردا، سال آینده یا سال گذشته که زمان را مشخص میکنند استفاده میشود.
مقاله پییشنهادی : قید در زبان ترکی استانبولی
منفی و سوالی کردن زمان حال استمراری در ترکی استانبولی
برای منفی کردن حال استمراری در ترکی استانبولی از پسوندهای mu، mi، mı و mü استفاده میشود. بعد از اضافه کردن پسوند بر اساس تطابق آوایی پسوند yor و شناسه را به انتهای بن فعل میچسبانیم.
Ben yazmıyorum.
من نمینویسم.
علاوه بر این برای سوالی کردن زمان حال استمراری از پسوند سوالی mu استفاده میشود. ابتدا پسوند yor را به بن فعل اضافه میکنیم و سپس از پسوند mu به همراه شناسه بعد از آن استفاده میکنیم. لازم به ذکر است برای سوم شخص جمع از پسوند mı استفاده میشود.
?okuyor musun
میخوانی؟
?okuyorlar mı
میخوانند؟
هنگام خواندن متون ترکی متوجه خواهید شد که در اغلب موارد ترکزبانان پسوند سوالی را به فعل میچسبانند. این اشتباههای رایج یکی از راههای تشخیص تحصیلات شخص مقابل است. به یاد داشته باشید که این اشتباه در یک متن اداری و رسمی ظاهر خوبی ندارد.
پاسخ تمرین
- اول شخص مفرد: gidiyorum
- دوم شخص مفرد: gidiyorsun
- سوم شخص مفرد: gidiyor
- اول شخص جمع: gidiyoruz
- دوم شخص جمع: gidiyorsunuz
- سوم شخص جمع: gidiyorlar