برنامه نویسی وب چیست و چگونه شکل گرفت؟
برنامهنویسی وب چیست
برنامهنویسی وب به نگارش، نشانهگذاری و کدگذاری در حوزه توسعه وب اشاره دارد که شامل محتوای وب، برنامهنویسی کلاینت وب و سرور و امنیت شبکه است. رایجترین زبانهایی که برای برنامهنویسی وب استفاده میشود XML ،HTML ،JavaScript ،Perl و PHP است. با این حال در این مطلب قصد داریم شما را با مفهوم برنامه نویسی وب چیست آشنا کنیم.
برنامهنویسی تحت وب با برنامهنویسی متفاوت است، در واقع برنامه نویسی تحت وب به دانش میانرشتهای در حوزه زبانهای برنامه نویسی، برنامهنویسی سمت کلاینت و سمت سرور و فناوری پایگاه داده نیاز دارد. برنامهنویسی وب را میتوان به طور خلاصه به دو قسمت برنامه نویسی سمت سرور و برنامه نویسی سمت کلاینت دستهبندی کرد.
برنامه نویسی سمت کلاینت
سمت کلاینت به برنامهنویسی مربوط به دسترسی به دادهها از کاربران و ارائه اطلاعات نیاز دارد. همچنین باید اطمینان حاصل شود که بهاندازه کافی پلاگین برای غنیسازی تجربه کاربر در یک رابط کاربری گرافیکی و اقدامات امنیتی در خصوص رفتار کاربران وجود دارد.
برای بهبود تجربه کاربر و ویژگیهای مربوط به آن در سمت کلاینت، از JavaScript معمولاً استفاده میشود. این زبان برنامه نویسی یک پلتفرم بسیار پرکاربرد در سمت کلاینت برای طراحی و اجرای برنامههای وب است. HTML5 و CSS3 از بیشتر ویژگیهای سمت کلاینت که توسط سایر چارچوبهای برنامه ارائه شدهاند پشتیبانی میکند.
برنامه نویسی سمت سرور
سمت سرور یا (Server Side) بیشتر به برنامهنویسی مربوط به بازیابی دادهها، امنیت و کارایی سروکار دارد. برخی از ابزارهای مورداستفاده در این بخش شامل:
- ASP
- PHP
- Java
- MySQL
ابزارها و سیستمعاملهای خاصی وجود دارند که به برنامهنویسی سمت سرور و کلاینت کمک میکنند. چند نمونه از این موارد Opa و Tersus است.
منظور ما از سرآغاز برنامه نویسی وب چیست
۱۹۹۱ – پیدایش و معرفی برنامه نویسی تحت وب: با شبکه جهانی وب که اکنون با پیشوند WWW شناخته میشوند، همگی آشنا هستیم. CERN، اولین وبسایت در سطح شبکه جهانی وب، در نوامبر ۱۹۹۲ ایجاد شد. وب در ۶ آگوست ۱۹۹۱ به طور عمومی معرفی گردید. اولین وبسایت ۱۰۰٪ متنی بود. در روزهای آغازین وب، صرفاً بالا آوردن یک صفحه ساده تشکیل شده از متنها و لینکها برای برنامهنویسان بسیار هیجانانگیز بود.
پیدایش HTML
در روزهای اولیه طراحی وبسایت تنها راه واقعی برای ایجاد ساختار از طریق تگ <table> بود. با محدودیتهای بسیاری که این تگ دارد به ناچار خیلی از سایتهای اولیه بسیار ساده بودند ولی تصور اینکه میتوان آنچه را که در ذهن دارید روی کد بیاورید واقعا شگفتآور است. هدف اصلی جداول ایجاد ساختار برای اعداد بود، اما طراحان بهسرعت از آنها برای ایجاد ساختار سایت استفاده کردند.
مشکل این ساختار این بود که این ساختارها بسیار شکننده و محدود و نگهداری آنها دشوار بود. فوایدی از جمله توانایی ترازبندی عمودی عناصر وجود داشت. جداول همچنین راه را برای شبکههای آینده هموار کردند.
۱۹۹۳ – کنکاش برای جستجو و اولین موتور جستجوی وب
تقریباً ۲ سال پس از راهاندازی شبکه جهانی وب، ما با ALIWEB آشنا شدیم! (ALIWEB Archie Like Indexing for the WEB) اولین موتور جستجوی وب بود. این موتور جستجو در نوامبر ۱۹۹۳ برای منظور راه اندازی یک کسبوکار به میان آمد و به کاربران وب لینکهای مفید و متناسبی به عنوان بهترین محتوای وب پیشنهادی ارائه میداد. جالب است که در عرض ۲ سال، شما میبینید که چگونه طراحی وب متحول شده است.
هدف موتور جستجوی ALIWEB کمک به کاربران در یافتن اطلاعات مفید بود. آنها میخواستند کاربران به لینکهای سایتها سوق پیدا کنند. آنها با استفاده از یک پسزمینه رنگی، توجه کاربران را به سمت عناصر مهمتر صفحه جلب کردند. هر چند این ایده اکنون بسیار ساده به نظر می رسد اما در آن زمان ایده ای فراتر از انتظار عقل بشریت بود.
۱۹۹۳ – معرفی شدن صفحه فرود (Landing Page)
MTV وبسایت خود را در سال ۱۹۹۳ راهاندازی کرد. آدام کوری در ابتدا سایت را به طور غیررسمی و شخصی اداره میکرد. MTV اولین صفحات فرود یا لندینگ پیجی بود که در آن زمان معرفی شد. عکس زیر همان تصویری است که شما هنگام ورود به سایت آنها در سال ۱۹۹۳ مشاهده میکردید یعنی یک تفاوت بزرگ نسبت به چند سال قبل خود. آیا میتوانید مدتزمان بارگیری این صفحه را با سرعت آن زمان اینترنت و پهنای باند آن زمان تصور کنید؟
طبق مطالعه انجام شده توسط متیو گری، محقق MIT، در پایان سال ۱۹۹۳، ۶۲۳ وبسایت وجود داشت. اینترنت و طراحی وب با سرعت بسیاری رو به پیشرفت بود و هر ساله به تعداد کاربران و به تعداد وب سایت اضافه می شد.
۱۹۹۴ – افزایش و جذب مشتریان با درج تبلیغات در طراحی وب
دنیای بازاریابی آنلاین بسیار قدیمیتر از آن است که بسیاری فکر میکنند. درحالیکه بسیاری از سایتها در طول دهه ۹۰ در صفحات وب خود از تبلیغات به صورت مکرر استفاده می کردد، Hotwire که اکنون با نام Wired شناخته میشود، با اضافهکردن اولین بنر تبلیغاتی جهان در هدر سایت خود در سال ۱۹۹۴ کار بسیار جالبی در آن زمان انجام داد. توجه داشته باشید که چگونه طراحی پیچیدهتر شده است.
این صفحه متن بسیار کمی داشت، اما عناصر طراحی بیشتری برای درگیرکردن و جذب کاربران بود. اینترنت به رونق خود ادامه داد. طبق آمار گیری، در اواسط سال ۱۹۹۴ تعداد ۲۷۳۸ وبسایت وجود داشت و در پایان سال این مقدار به بیش از ۱۰۰۰۰ وبسایت رسید.
جاوا اسکریپت – اعمال تحرک و قدرت مند شدن سبک طراحی
آینده وب بهسرعت در حال شکلگیری بود! جاوا اسکریپت با فراهمکردن قابلیتهای حرکتی در وب، به طراحان کمک کرد تا محدودیتهای HTML بی جان را از بین ببرند، بنابراین برای اولینبار pop-up به وجود آمد. مشکل آن زمان این بود که باید در ابتدای باز شدن صفحه موجود بارگیری شود که باعث میشد سایتها کندتر بارگیری شوند.
بعداً کشف شد که بسیاری از توابع اولیه JavaScript میتوانستند از طریق CSS انجام شوند. امروزه جاوا اسکریپت همچنان کاربردی و قدرتمند است. بهخصوص با نسخه بعدی معروف به JQuery که به عنوان کتابخانهای از JavaScript شناخته می شود.
Flash یا فلش عامل ظهور انیمیشن در برنامه نویسی وب چیست
Flash چشمانداز طراحی وبسایت را تغییر داد. برای اولینبار طراحان میتوانستند هر شکلی را ایجاد کنند، انیمیشن اضافه کنند و سایتهای جذاب بیشتری نسبت به گذشته با استفاده از یک ابزار واحد ایجاد کنند. انتهای صفحه وب تمام اطلاعات را در یک فایل منفرد جمع میکردند تا بارگیری شود.
مسئله اصلی این بود که در هر کاربر وب افزونه Flash نصب نشده است و بارگیری سایتهای Flash بسیار بیشتر طول میکشید ولی به هر حال با کند بودن آن هنوز به عنوان اولین عامل ظهور انیمیشن بود. هنوز هم از قابلیت فلش در صفحات وب استفاده میشود اما سقوط آن به دلیل عدم “جستجوی کاربر” بود و مصرف زیاد قدرت پردازش باعث شد که اپل در سال ۲۰۰۷ برای انتشار آیفون، آن را پشت سر بگذارد و به دنبال راه جدیدتری باشد.
۱۹۹۸ – پیدایش گوگل، موتور جستجوی همیشه قدرتمند
اینترنت در سال ۱۹۹۸ کمی بیشتر شبیه به اینترنت امروزی است. Google Beta در تاریخ ۴ سپتامبر سال ۱۹۹۸ فعال شد. این طرح را با موتور جستجوی قبلی ALIWEB مقایسه کنید. بهجای انتخاب صفحه پر شده با پیوند، Google مسیر حداقلی را انتخاب کرد.
هدف CSS در برنامه نویسی وب چیست
اندکی پس از ایجاد فلش، CSS به مطح شد. هرچه کاربران بیشتری به اینترنت روی می آورند، سرعت به یک مسئله بزرگ تبدیل میشود. فکر CSS ساده است. ایده این بود که محتوا و ارائه را از هم جدا کنیم. محتوای سایت در HTML بود و سبک سایت در CSS کدگذاری میشد. CSS ممکن است مهمترین “زبانی” باشد که یک طراح وب نیاز به دانستن آن دارد!
۲۰۰۳ – ایده راه اندازی وبلاگ
تا سال ۲۰۰۰ ، طراحی وبسایت بیشتر مربتط با حوزه و دانش فنی بود که توسط بخشهای IT شرکت انجام میشد. در سال ۲۰۰۳ همه چیز تغییر کرد. وردپرس که هماکنون بهعنوان پیشروترین سیستم مدیریت محتوای جهان (CMS) شناخته میشود، در سال ۲۰۰۳ راهاندازی شد. تخمین زده میشد که وردپرس در ماه مه ۲۰۰۳ روی تقریباً ۲۰۰۰ وبلاگ نصب شده باشد.
از ژانویه ۲۰۱۵، بیش از ۲۳٫۳% از ۱۰ میلیون وبسایت برتر از وردپرس استفاده میکردند. وردپرس یک CMS رایگان و مبتنی بر PHP و MySQL است. این ویژگیها شامل معماری پلاگین و سیستم الگویی است.
۲۰۰۴- MySpace
MySpace محلی برای ایجاد پروفایلهای کاربران و ارتباط با سایر کاربران آنلاین شد. اما حتی بیشتر، به عنوان مثال آنها برای سفارشی کردن نمایههای خود به کاربران خود اجازه دسترسی به ویرایشگرهای HTML را دادند بنابراین بسیاری از طراحان وب، علاقهمند به استفاده از بیشتر از بستر MySpace قرار گرفتند.
۲۰۰۶ – اتباط فیسبوک با برنامه نویسی وب چیست
درحالیکه فیسبوک در ابتدا در سال ۲۰۰۴ در کنار MySpace راهاندازی شد، این ایده تنها برای دانشجویان دانشگاه اختصاص داشت و شما برای دسترسی حتی باید آدرس ایمیل از نوع edu میداشتید. در سال ۲۰۰۶، فیسبوک به صورت عمومی معرفی شد و رسانههای اجتماعی و نحوه استفاده عموم مردم از اینترنت را تغییر داد.
درحالیکه MySpace به کاربران اجازه میداد صفحات خود را از طریق دسترسی محدود به قسمت کد های نمایه بهصورت سفارشی در آورند، فیسبوک تصمیم گرفت این توانایی را به کاربران خود ندهد. این منجر به یک نگاه ساده و سازگار در سراسر شبکه میشد.
فیسبوک طراحی آنها را حول نام تجاری خود متمرکز کرد. امروز فیسبوک پربازدیدترین سایت در ایالات متحده است و بیش از ۱ میلیارد کاربر در سراسر جهان دارد. همه اینها با یک طراحی وب ساده و تمیز با ایده ناب انجام شده است.
۲۰۰۷ – سرآغاز عصر موبایل و ایجاد انقلاب رسانه ای
دستگاههای تلفن همراه و تلفنهای هوشمند نحوه استفاده و تفکر مردم درباره وب را تغییر دادهاند. در سال ۲۰۰۷، بیشتر سایتها طبق استاندارد “mobile-friendly” یا به عبارت دیگر سازگار با موبایل نبودند. علاوه بر این، استفاده از وب در یک دستگاه تلفن همراه اغلب دشوار و اعصاب خورد کن بود. این مشکلات طراحان وب را مجبور کرد تا رویکرد بهتری برای طراحی وب موبایل ایجاد کنند. این مرز جدید سؤالات و چالشهای زیادی را ایجاد کرد.
آیا یک سایت موبایل باید کوچک شود؟ آیا باید استانداردهایی برای موبایل ایجاد کنیم؟ چگونه سرعت آن را افزایش دهیم تا کاربران وقت خود را هدر ندهند؟ پاسخ بدر قالب معماری ۹۶۰ Grid ارائه شد. بلافاصله فریم ورک های طراحی وب اعم از Bootstrap و Foundation پایهای برای دنیای وب در تلفن همراه شدند.
در تاریخ ۲۹ ژوئن ۲۰۰۷ ، اولین آیفون با آغاز دوره جدیدی از طراحی وب منتشر شد. درحالیکه کاربران قبل از اختراع تلفنهای هوشمند در حال مرور وب در مرورگرهای بسیار ابتدایی بودند، اکثر آنها این امر را ناامیدکننده و غیرضروری میدانستند.
شاید اپل اسمارت فون را اختراع نکرد اما آنها آن را به جریان اصلی و رایج استفاده از موبایل در دنیای اینترنت تبدیل کردند. اپل همیشه بهخاطر محصولات و طراحیهایش شناخته شده است. در سال ۲۰۰۷ ، آنها با این طراحی هوشمندانه و ساده برند خود را بهصورت آنلاین به نمایش گذاشتند.
۲۰۰۹ – اشتراک گذاری تصاویر از طریق رسانه اجتماعی
با پایان دهه اول هزارهی جدید، اینترنت همه قسمتهای فرهنگ ما را اشباع کرده بود. Flickr یا فلیکر یکی از بهترین وبسایتهای موجود در سال ۲۰۰۹ لقب گرفت. این وبسایت توسط یاهو ایجاد شده بود و به مردم مکانی برای ذخیره و به اشتراک گذاشتن عکسهای خود بهصورت آنلاین داد. فلیکر اولین وب سایتی است که از برچسبگذاری مشترک استفاده میکند.
ایده این است که اگر به همه اجازه داده شود عکسهای بارگذاری شده دیگران را برچسبگذاری کنند، طبیعتاً یک دستهبندی آماده از روی خرد جمعیت پدیدار میشود. این همان چیزی است که فلیکر را به فلیکر امروزی تبدیل کرد!
طراحی تعاملی یا واکنشگر در برنامه نویسی وب چیست
با افزایش استفاده از اینترنت تلفن همراه، طراحی موبایل بسیار مهم شد. در سال ۲۰۱۰ یک طراح وب به نام Ethan Marcotte شیوه طراحی وبسایت موبایل را به چالش کشید. وی بهجای ایجاد یک وب سایت تلفن همراه مجزا، پیشنهاد داد که از همان محتوا استفاده شود، اما در طرحهای مختلف و بسته بهاندازه صفحه طراحی شود. این ایده در واقع سرآغاز طراحی واکنشگرا بود.
از نظر فنی، ما هنوز هم از HTML و CSS استفاده میکنیم، بنابراین بیشتر یک پیشرفت مفهومی است. مزیت اصلی طراحی واکنشگر برابری محتوا است، به این معنی که در همه جا یک محتوا از وبسایت داریم در حالی که متناسب با دستگاه های مختلف طراحی ها برای نشان دادن آن محتوا متفاوت است.
۲۰۱۴ – ظهور Hubspot
با رشد اقتصادی در بازارهای آنلاین، مشاغل به دنبال راههای بیشتری برای تعامل و ارتباط با چشمانداز آنلاین بودند. تبلیغات آنلاین سالها باعث ناامیدی کاربران شده بود و اکنون راههای بیشتری برای جلوگیری از این وقفهها وجود داشت.
بهجای بازاریابی در بازار، بازاریابان هوشمند تصمیم گرفتند رویکرد جدیدی را امتحان کنند. با ارائه مشاوره و چشمانداز جذاب با کمک وبسایت خود، بازاریابها اکنون میتوانند منجر به جذب مشتری شوند، بنابراین Hubspot به میان آمد. نرمافزار Hubspot به هزاران شرکت در سراسر جهان کمک کرده است. بسیاری از سایتهای بازاریابی امروز به دنبال Hubspot برای ایدههای طراحی هستند.
۲۰۱۵ – طراحی مبتنی بر رشد در برنامه نویسی وب چیست
تا دسامبر ۲۰۱۵، بیش از ۹۳۵،۰۰۰،۰۰۰ وبسایت بهعنوان بخشی از شبکه جهانی وب منتشر شده است. Google برای مقابله با تاکتیکهای سئو کلاهسیاه شروع به اعمال الگوریتم های اختصاصی خود برای جلوگیری از روش های نادرست استفاده از لینک های موجود در وبسایتهای برای جلب بیشتر مشتریان کرد.
در واقع ایده این بود که مشتریان و کاربران وب باید در حوزه تمیزی از لینک ها و فضای مجازی به گردش بپردازند و استفاده از اینترنت و وبسایت ها و مراجعه از لینک های معرفی شده از طریق گوگل برای آنها باید کاملا سالم و بدون مشکل باشد و بیشترین تطابق را خواسته کاربر برای نیل به مقصود جستجوی خود داشته باشد.
بنابراین با بسیاری از پیشرفتهای کنونی سیستمعامل، رقابت به صورت طبیعی در اینترنت بیشتر و بیشتر به چالش کشیده شد. امروزه مشاهده میکنید که هر صنفی در بازار جهانی و حتی محلی نیز نیاز به حضور پررنگ در دنیای دیجیتال را درک میکنند. درواقع، بسیاری از وبسایت ها در حال تبدیلشدن به “بهترین فروشنده” و نیروی کار ارزشمند یک شرکت هستند.
باتوجه به مطالب بالا، طراحی مبتنی بر رشد با رویکردی سیستماتیک با استفاده از بهینهسازی SEO در خصوص شرکتها برای جذب بازدیدکننده مناسب که منجر به بازگشت سرمایه بهتر و رشد سریعتر درآمد میشود، بیشتر تمرکز کنند. بهترین مشاغل میدانند که باید با بازاریابان همکاری میکنند تا اطمینان حاصل کنند که وبسایت آنها مانند کاربران خود به صورت متناسب و سازگار رشد میکند.
۲۰۱۶ – بک لینکهای رسانههای اجتماعی و روش کلاه سفید سئو
سیستمعاملهای رسانههای اجتماعی مانند:
- فیسبوک
- اینستاگرام
- توییتر
- لینکدین
- یوتیوب
- پینترست
همه بهعنوان موتورهای جستجو بسیار شبیه گوگل و یاهو عمل میکنند. این عامل تقاضا برای محتوا را افزایش میدهد و بازاریابان هر ماه بیشتر میشوند.
لینکهای داخلی و خارجی مرتبط، بخشی حیاتی در کمک به گوگل در درک زمینه و اقتدار وبسایت شما است. نیاز به بک لینک کلاه سفید نیز سرعت شروع تولید محتوای اجتماعی توسط شرکتها را افزایش میدهد.
زمان کنونی – اهمیت بهینهسازی سئو
بازاریابهای امروزی میفهمند که وبسایت یک شرکت غالباً اولین فرصتی است که آنها برای برقراری ارتباط با مشتری بالقوه دارند. رنگهای مکمل، یک آرم چشمنواز و صفحاتی که مأموریت شرکت را ارائه میدهند، همه مهم هستند. طراحی وب همچنین باید شامل پیمایش واضح، محتوای مربوطه و تصاویر مربوط به محصولات یا خدمات باشد.
در هر صفحه بهینهسازی سئو در همه تصاویر و همچنین توضیحات متا و برچسبهای عنوان باید کاملا رعایت شود تا موتور جستجو بتواند از جنبه سئو نمره مناسبی به شما بدهد البته سئو تنها کافی نیست. یک طراحی عالی ممکن است زیبا به نظر برسد، اما این عامل به تنهایی به گوگل کمک نمیکند شما را پیدا کند. امیدواریم تا به اینجا در مورد مفهوم برنامه نویسی وب چیست اطلاعاتی خوبی را در اختیار شما قرار داده باشیم.