مهندسی شهرسازی یا معماری
مهندسی شهرسازی بهتر است یا معماری
مهندسی شهرسازی یا معماری: دو رشته مهندسی شهرسازی و معماری شاید در نگاه اول بسیار شبیه به هم باشند. معماری رشتهای است که شما در آن به طراحی و ساخت ساختمانها با کاربریهای مختلف میپردازید. اما یک ساختمان در میان یک بیابان و یا حتی تعداد زیادی ساختمان در کنار هم بدون اینکه فکر و تفکری پشت آنها باشد معنا ندارد. در این جا است که رشته شهرسازی چارهساز شده و نحوه چیدمان شهر و کنار هم قرارگرفتن اجزا یک شهر را بررسی میکند.
از این رو معماری از شهرسازی جدا نیست و این دوجزئی از هم هستند. حال که در کلانشهرهای ایران نشانی از هویت ایرانی دیده نمیشود و یا حتی چند ساختمان مدرن نیز نمیتوانند آسایش و راحتی ساکنان را فراهم کنند نشاندهنده این است که در ایران به رشته شهرسازی به آن شکلی که بایدوشاید دقت نشده است.
اگر بخواهیم به تفاوت مهندسی شهرسازی با معماری بپردازیم باید گفت که شهرسازی زیر شاخهای از معماری است. مهندسی معماری رشته بسیار گسترده و بزرگی است که هر فرد میتواند در شاخهای از فعالیت کرده و کسب درآمد کند. اما اهمیت شهرسازی باعث شده است که این زیرشاخه در قالب یکرشته مجزا آموزش داده شود.
مهندسی شهرسازی چیست؟
رشته مهندسی شهرسازی از رشتههای پرطرفدار رشته ریاضی است. در این رشته به دانشجویان آموزش داده میشود که به چه شکلی یک شهر را سازماندهی نمایند. این سازماندهی از لحاظ معماری شهر است و برای مدیریت یک شهر به همکاری معماران، جامعهشناسان، جغرافیدانان، اقتصاددانان و … نیاز است. در رشته شهرسازی دانشجو طراحی شهری و برنامهریزی شهری را آموزش میبیند.
یک مهندس شهرسازی میتواند تحولات شهر را از لحاظ اجتماعی و سیاسی بررسی کرده و با رعایت تمام جوانب شهر را چیدمان نماید. با اینکه این رشته جزو زیرمجموعههای مهندسی به شمار میآید؛ اما در دانشکده هنر و معماری آموزش داده میشود. این یعنی در این رشته به دانشجویان آموزش داده میشود که هرآنچه میتواند به کار گیرد و با دخالت و تنظیم فضا، امکان ایجاد آسایش و آرامش برای شهروندان را ایجاد نماید.
مهندس شهرسازی در چه نهادهایی فعالیت میکند؟
اگر بخواهیم به این سؤال پاسخ دهیم که مهندسی شهرسازی بهتر است یا معماری بهتر است به حوزه فعالیت فارغالتحصیلان رشته شهرسازی نگاهی بی اندازیم. بعد از گرفتن لیسانس و یا فوقلیسانس در رشته شهرسازی میتوانید در ارگانهای دولتی نظیر سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، شهرداریها، استانداریها، وزارت کشور و غیر رکنهای وابسته به وزارت کشور و مسکن و شهرسازی مشغول به کار شوید. این رشته با توجه به اینکه چند دهه است وارد دانشگاههای ایران شده است نوپا بوده و بازار داغی دارد. مخصوصاً اگر بتوانید آن را در دانشگاههای معروف و به نام ایران آموزش ببینید.
رشته مهندس معماری چیست؟
نام رشته مهندس معماری برای همه نامی آشنا است. آرشیتکت یا مهندس معمار فردی است که با ترکیب قدرت تخیل قوی، ذوق هنری و روحیه کار گروهی نقشه یک بنا را رسم کرده و برای ساخت آماده مینماید. این رشته برای دانشآموزان رشته ریاضی است بیشتر در دانشکده هنر و معماری تدریس میشود و ازاینرو شباهت زیادی به رشته مهندسی شهرسازی دارد. در دانشگاه به مهندسین معمار آموزش داده میشود که یک نقشه یک ساختمان را طراحی کند، برای بازسازی یک بنای قدیمی برنامهریزی نماید و به حفاظت از ساختمان در برابر بلایای طبیعی توجه داشته باشد. مهندس معمار ملزم است که تمام نقشههای یک ساختمان که شامل نقشههای معماری و طراحی، نقشههای محاسبات سازهای و نقشههای تأسیساتی میشود را طراحی نماید.
مهندس معمار در چه نهادهایی فعالیت میکند؟
یکی از مهمترین ارگانهای دولتی که یک معمار میتواند در آن فعالیت داشته باشد شهرداری است. اما بیشتر مهندسان معمار ترجیح میدهند که در دفاتر مهندسی خود مشغول به فعالیت باشند. درآمد حاصل از این کار بسیار مناسب بوده و میتوان گفت یک ارشیتکت میتواند درآمد بسیار بالایی در ازای طراحی بنا به دست بیاورد.
تفاوت بین مهندسی شهرسازی و معماری چیست؟
در جواب سؤال مهندسی تنها دانشآموزان رشته ریاضی قادر به ادامه تحصیل در این رشتهها هستند. تدریس آنها در دانشکده هنر و معماری انجام میشود. رشتهها از لحاظ محتوا بسیار نزدیک هستند اما میتوان گفت که شهرسازی زیرشاخهای از معماری میباشد. برای مهندسین رشته شهرسازی در ارگانهای دولتی شغل بیشتری وجود دارد و این در حالی است که دانشجویان رشته مهندسی معماری همگی تلاش دارند بهصورت مستقل شرکت مهندسی تأسیس کرده و یا در شرکتهای خصوصی دیگر بهعنوان معمار فعالیت نمایند.
تفاوت در تعداد واحدهای رشته معماری و شهرسازی
در دانشگاه هنر و معماری جهت فارغالتحصیلی از رشته معماری نیاز است که حدود ۱۴۰ واحد را پشت سر بگذارید. ۲۰ واحد عمومی، ۲۹ واحد دروس پایه، ۶۰ واحد دروس اصلی، ۲۷ واحد درسهای تخصصی و ۴ واحد اختیاری برای دانشجویان در نظر گرفته شده است
تعداد کل واحدهای رشته مهندسی شهرسازی ۱۴۰ واحد است که دروس عمومی آن ۲۱ واحد، ۳۲ واحد دروس پایه؛ ۴۲ واحد دروس اصلی، دروس تخصصی در این رشته ۳۱ واحد و ۱۴ واحد دروس اختیاری را شامل میشود. از این رو در تعداد واحدهای کلی در این رشته تفاوت چندانی نیست.
تفاوت در دروس تخصصی رشته معماری و شهرسازی
مهمترین واحدهایی که برای فارغالتحصیلی از یکرشته باید پشت سر گذاشت دروس تخصص آن رشته است. تفاوت اصلی در رشته از دروس تخصصی آنها مشخص میشود.
دانشجویان رشته مهندسی معماری برای فارغالتحصیلی باید دروس آشنایی با مبانی برنامهریزی کالبدی، تحلیل فضاهای شهری، آشنایی با مرمت ابنیه، طرح معماری، طراحی فنی، طرح نهایی را پشت سر بگذارند. این در حالی است که مهندس شهرسازی با دروس تخصصی مبانی و روشهای برنامهریزی شهری، مبانی و روشهای طراحی شهری، کارگاه برنامهریزی شهری، کارگاه طراحی شهری، مبانی و روشهای برنامهریزی مسکن، کارگاه برنامهریزی مسکن، مدیریت و سازمان اجرایی شهری، کارگاه طرحهای اجرایی، شناخت فضاهای شهری ایران، روش تحقیق در شهرسازی، کارگاه آمادهسازی زمین، کارگاه برداشت کاربری و طرح نهایی سروکار دارد.
همانطور که میبینید رشتههای تخصصی رشته شهرسازی پیچیده است؛ اما در رشته معماری تنها تمرکز روی طراحی است. پس اگر به طراحی ساختمان علاقه دارید معماری برای شما گزینه بهتری است؛ اما اگر نیمنگاهی به استخدام در ارگانهای دولتی دارید و مدیریت را میپسندید بهتر است در رشته شهرسازی ادامه تحصیل دهید.