معماری تلفیقی از هنر و مهندسی میباشد. مهندسی معماری رشتهای محبوب و پرطرفدار است. هر روزه طراحیها و ساخت و سازهای بسیاری توسط معماران صورت میگیرد. در این نوشته برآن شدیم تا شما را بیشتر با گرایشهای مهندسی معماری و دروس رشتهی معماری آشنا نماییم:
معماری را میتوان روشی معرفی کرد که از دوران ماقبل تاریخ آغاز شد، به عنوان روشی برای بیان فرهنگ تمدنها در هر هفت قاره مورد استفاده قرار گرفته است. به همین دلیل، بسیاری از مردم معماری را نوعی هنر میدانند. در طول سالها، زمینه ساخت و ساز معماری منشعب شده است و شامل همه چیز است، از طراحی کشتی گرفته تا تزئینات داخلی.
از دهه 1980، با افزایش پیچیدگی ساختمانها (از نظر سیستمهای ساختاری، خدمات، انرژی و فناوریها)، رشته معماری با رشتههای تخصصی برای هر نوع پروژه، تخصص فناوری یا روشهای تحویل پروژه، چند رشتهای شد. علاوه بر این، جداسازی بین معمار "طراحی" معمار "پروژه" افزایش یافت که این اطمینان ایجاد میکند که پروژه از استانداردهای لازم برخوردار است.
طراحی هر ساختمان بزرگ به طور فزایندهای پیچیده است و نیاز به مطالعات مقدماتی در مورد مواردی مانند دوام، پایداری، کیفیت، پول و انطباق با قوانین منطقهای را دارد. یک سازه بزرگ دیگر نمیتواند طراحی یک شخص باشد بلکه باید کار تیم پرتلاشی باشد. مدرنیسم و پست مدرنیسم توسط برخی از اعضای حرفهای معماری مورد انتقاد قرار گرفته است كه احساس میكنند معماری موفق دنبالهروی شخصی، فلسفهای یا زیبایی شناختی توسط فردگرایان نیست؛ بلکه باید نیازهای روزمره افراد را در نظر بگیرد و از فناوری برای ایجاد محیطهای قابل زندگی استفاده کرد، با فرآیند طراحی که توسط مطالعات علوم رفتاری، محیطی و اجتماعی گردآوری و اطلاع رسانی میشود.
پایداری محیط زیست یک موضوع مهم است، و تأثیر زیادی بر حرفه معماری دارد. بسیاری از توسعه دهندگان، کسانی که از تأمین مالی ساختمانها حمایت میکنند، به جای راه حلهایی که اساساً بر اساس هزینه فوری انجام میشود، برای تشویق در تسهیل طراحی پایدار محیط زیست آموزش دیده اند. نمونههای عمده این را میتوان در طراحی ساختمان منفعل خورشیدی، طراحی سبزتر سقف، مواد قابل تجزیه زیست و توجه بیشتر به مصرف انرژی سازه یافت. این تغییر عمده در معماری همچنین مدارس معماری را تغییر داده تا بیشتر روی محیط زیست تمرکز کنند و در تعداد ساختمانهایی که به دنبال رعایت اصول طراحی پایدار ساختمان سبز هستند نیز تسریع شده است.
شیوههای پایدار که در هسته اصلی معماری بومی بودند، به طور فزایندهای الهام بخش تکنیکهای معاصر زیست محیطی و اجتماعی هستند. سیستم رتبه بندی LEED (رهبری در انرژی و طراحی محیط زیست) شورای ساختمان سبز ایالات متحده در این امر بسیار موثر بوده است.
رشته مهندسی معماری که به عنوان مهندسی ساختمان نیز شناخته میشود، یک رشته مهندسی است که با جنبههای فنی و رویکرد چند رشتهای برای برنامه ریزی، طراحی، ساخت و بهره برداری از ساختمانها مانند تجزیه و تحلیل و طراحی یکپارچه سیستمهای زیست محیطی (صرفه جویی در انرژی، سیستم تهویه مطبوع، لوله کشی، روشنایی، حفاظت از آتش، صوت، حمل و نقل عمودی و افقی و سیستمهای برق)، سیستمهای ساختاری، رفتار و خصوصیات اجزا و مصالح ساختمان و مدیریت ساخت معرفی گردد.
گرایش کارشناسی ارشد مهندسی معماری- معماری دارای 6 زیرگرایش میباشد لازم است بدانید برای شرکت در کنکور ارشد معماری علاوه بر کنکور یک آزمون عملی به نام اسکیس نیز دارید که توانایی شما را در برخی موارد هندسی، پرسکتیو، خط، راندو و غیره بسنجد. معماری-معماری، معماری منظر، معماری داخلی، معماری اسلامی، مطالعات معماری و گرایش بازسازی پس از سانحه میباشد، که به اختصار به شرح هرکدام میپردازیم.
در گرایش معماری_معماری ما آموزش میبینیم چگونه یک مکان برای زندگی خودمان و دیگران طراحی کنیم البته همانطور که در مقدمه بیان کردیم معماری سعی طراحی یک مکان برای فضاهای مورد نیاز انسان فضاهایی مانند خانه، مدرسه، بیمارستان، فروشگاه، شرکتها و کارخانهها و.... میباشد، همچنین از قواعد و ضوابط طراحی آنها بهرهمند میشویم و در پایان هرترم بر روی یک پروژه کار میکنیم و قواعد هر پروژه را آموزش میبینیم برای مثال بر پروژهی ساخت دانشگاه کار میکنیم و تمامی قواعد ساخت و طراحی از جمله برنامه فیزیکی نوشتن، طراحی پلان ها، طراحی نما و برشها، فونداسیون و غیره را آموزش میبینیم البته این آموزشها در دورهی کارشناسی تدریس شده و در واقع ما در کارشناسی ارشد به صورت پیشرفته به اراِئهی حرفهای پروژهها و سبکهای جدید میپردازیم.
البته که در دوره کارشناسی دروسی اساسی مانند عناصر و جزییات و آموزش نرم افزار اتوکد جهت نقشه کشی بسیار کاربردی است. باید توجه داشته باشید فقط انجام پروژه اهمیت ندارد بلکه شما باید توانایی ارائه با کیفیت پروژه را داشته باشید و تصورتان یک پروژه اجرایی باشد. همچنان بهتر است بدانید در کارشناسی ارشد نرم افزارهای معماری و حتی فتوشاپ کاربرد بسیار و تاثیر بسیاری بر ارائه شما دارد.
و در پایان یک پروژه به عنوان طرح نهایی و پایان نامه شما را فارغ التحصیل میکند.
فارغ التحصیلان گرایش مهندسی معماری میتوانند در حیطههای زیر فعالیت داشته باشند:
فعالیت به عنوان مهندس مشاور معماری در جهت طراحی بناها
همکاری با گروه مهندسان مشاور معماری جهت طراحی و توسعه طرح ها
نظارت عمومی و عالی بر صحت انجام کار در عملیات اجرای ساختمان
مدیریت و هماهنگی اجرایی پروژههای گسترده در زمینه گرایش تخصصی
و غیره
هدف این رشته حفظ تعادل محیط طبیعی است. کارهای مهندسانی که در این حیطه فعالیت میکنند بسیار گسترده است، آنقدر که با آنها ارتباط مستقیم داریم از جمله منظر خیابانها و کوچه ها، پارک ها، باغ ها، محوطههای بیمارستان ها، مدارس، دانشگاهها و هتلها و غیره. اگر علاقه به این گرایش دارید اثر آن را میتوانید به راحتی در محیط پیرامونتان مشاهده کنید.
شما در این رشته علاوه بر تحلیل محیط پیرامونتان و همچنین برنامه ریزی و طراحی، علم ترمیم و حفاظت از زمین هم آموزش میبینید.
فارغ التحصیلان گرایش مهندسی معماری میتوانند در حیطههای زیر فعالیت داشته باشند:
طراحی منظر خیابانها و زیر ساختهای عمومی شهری
طراحی محوطه برای مدارس، دانشگاه ها، بیمارستان ها، هتلها و...
طراحی پارکهای عمومی، پارکهای موضوعی و فضاهای ورزشی
طراحی محوطههای مسکونی، شهرکهای تجاری و صنعتی
برنامه ریزی برای ساخت بزرگراه ها، ساختارهای حمل و نقل، پلها و تونل ها
طراحی فضاهای شهری، میدانها و پیاده راهها
و غیره
معماری علم و هنر طراحی فضای داخلی میباشد. در معماری داخلی، عموماً به عنوان هنر طراحی محیط، فرم و عمل نامیده میشود، معماری داخلی فرآیندی است که از طریق آن فضای داخلی ساختمانها به واسطهی کاربری آن طراحی میشود، مربوط به تمام جنبههای استفاده انسان از فضاهای سازهای است. به زبان ساده، معماری داخلی، طراحی داخلی از نظر معماری است. شما در طراحی داخلی ابتدا محیط را بررسی میکنید برای مثال برای طراحی فضاهای آموزشی باید نیازهای محیط مدنظر قرار گیرد مثلا میدانیم هر کلاس آموزشی حداقل یک ساعت و نیم زمان میبرد بهتر است در این طراحی از رنگ طوسی که خنثی است استفاده گردد این نکته موجب میشود دانش آموزان کمتر دچار خواب آلودگی یا خستگی شوند. ما باید طراحی را انجام دهیم که در آن تمام هدفمان بالا بردن کاربری آن فضا باشد.
معمار داخلی باید به جنبههای زیبایی شناختی، کاربردی بودن، تزیینات داخلی، طراحی فضاهای داخلی بر اساس نیازها و شرایط محیطی میپردازد. اگر ذوق هنری وخلاقیت دارید، شانس موفقیتتان بیشتر میشود.
هدف رشته معماری اسلامی در واقع طراحی فضاهایی میباشد که جدا از طراحی بنا، معماری، شهرسازی و معماری داخلی بنا، به مسائل اسلامی از جمله دیدگاههای اسلامی و رعایت اصول اسلام تاکید مینماید.
در گرایش مطالعات معماری ما به بررسی تاریخ معماری ایران، پیشینه تاریخی و بازنگری آن میپردازیم و هدفمان گسترش و توسعه آن میباشد.
گرایش بازسازی پس از سانحه، ضمن آشنایی شما با سوانح طبیعی و شناخت مفاهیم بلایا و اتفاقاتی و حوادثی که انسان رقم میزند به بحران در سه برههی آن که منظور قبل از حادثه، حین حادثه و پس از حادثه میپردازد و به موضوع بازسازی نیز اشاره میکند.
جالب است که بدانید در جهان 40 سانحه شناخته شده است اما در این گرایش شما بر دو عنوان سیل و زلزله متمرکز میشود.
از آنجا که پایه تمامی گرایشات، معماری میباشد دروس مشترکی بین آنها وجود دارد. مابقی دروس با توجه به گرایش تخصصی مشخص و برای گرایش تعریف گردد.
دروس کارشناسی ارشد معماری 32 واحد میباشد که 8 واحد درسی تخصصی که از بین دورس سازههای سنتی، سازههای نو، معماری همساز با اقلیم، روشهای پیشرفته ساخت، نظریههای مکانیابی، برنامهریزی کالبدی معماری، تنظیم شرایط زمین، روانشناسی محیط، حقوق معماری، مدیریت پروژه میتوانید انتخاب کنید. 8 واحد درسی پایه که شامل که گذراندن آن الزامی میباشد که شامل دروس: روش تحقیق معماری، سیر اندیشههای معماری، حکمت هنر اسلامی، نظریه و روشهای طراحی میباشد.
هر ترم با یک پروژه خاتمه مییابد که در مجموع شامل 14 واحد درسی با عنوانهای معماری 1، طرح معماری2 ، رساله و طرح نهایی
است. همچنین باید بدانید در این مقطع 2 واحد درس اختیاری باید بگذرانید.
تعداد کل واحدها 32 واحد میباشد که 25 واحد آن دروس تخصصی شامل ساختار منظر و محیط، مبانی نظری معماری منظر، تاریخ معماری منظر، قوانین محیط و نظامهای طبیعی پویا، روان شناسی محیط، طراحی منظر و محیط 1، طراحی منظر و محیط 2، طراحی منظر و محیط 3، گیاه شناسی کاربردی میباشد که گذراندن آن الزامی است. 2 واحد درسی به صورت اختیاری از میان دروس پارکهای جنگلی، مدیریت و نگهداری فضای سبز، علوم جانوری، اقلیم شناسی کاربردی، محیط زیست، باغسازی ایرانی، باغبانی باید انتخاب گردد.
در پایان شما با ارائه پایان نامه که 5 واحد دارد درستان را خاتمه میدهید.
تعداد کل واحدهای این گرایش درسی 33 واحد میباشد. 27 واحد درسی اصلی و تخصصی شامل درک بین محیطهای داخلی، تئوری و تاریخ معماری1، تئوری و تاریخ معماری2، تکنولوژی محیطهای داخلی، کارگاه طراحی داخلی 1، کارگاه طراحی داخلی 2، کارگاه طراحی داخلی 3 و 6 واحد پایان نامه میباشد.
طبق مندرجات سرفصل مصوب وزارت علوم، فارغ التحصیلان کارشناسی در سه رشته کارشناسی معماری، معماری داخلی و طراحی صنعتی با گذراندن دروس جبرانی زیر میتوانند در کنکور کارشناسی ارشد معماری داخلی شرکت نمایند. البته قوانین و شرایط دانشگاهها متفاوت است.
مهندسی عوامل انسانی، مواد و روشهای ساخت، گرافیک معماری داخلی، عکاسی پایه، نور و اکوستیک
دروس جبرانی برای کارشناسی معماری داخلی:
آشنایی با طراحی معماری، مواد و روشهای ساخت، ایستایی
دروس جبرانی برای کارشناسی طراحی صنعتی:
آشنایی با طراحی معماری، آشنایی با تاریخ معماری جهان، برداشت، آشنایی با تنظیم شرایط محیطی، نور و اکوستیک
تعداد کل واحدهای کارشناسی ارشد معماری اسلامی 32 واحد میباشد که 8 واحد آن دروس پایه از جمله نظریهها و روشهای طراحی معماری، حکمت و هنر اسلامی، فرم و هندسه در طراحی مدولار، روش تحقیق در معماری که گذراندن آن الزامی میباشد. همچنین 8 واحد دروس اختصاصی شامل معماری معاصر اسلامی ایران و جهان، نظریههای مکانیابی، تحلیل سازههای سنتی و نو و روشهای ساخت آنها، روان شناسی محیط میباشد .
درس اختیاری آن از بین دروس تاریخ معماری اسلامی ایران، فلسفه معماری اسلامی، سازههای نو، روشهای پیشرفته ساخت، سازههای سنتی، باغ سازی ایرانی، اقلیم شناسی کاربردی، زیبایی شناسی معماری، قوانین و مقررات شهری، شهرسازی اسلامی، هنرهای اسلامی، سیر تحول معماری اسلامی، 2 واحد را میبایست انتخاب کنید.
در پایان هر ترم از معماری اسلامی شما ملزم به ارائهی طراحی ابنیه مذهبی و در ترم آخر ملزم به ارائه پایان نامه هستید که مجموع آن 14 واحد و با عنوانهای طراحی ابنیه مذهبی 1، طراحی ابنیه مذهبی 2، طراحی ابنیه مذهبی 3، پایان نامه و رساله نهایی در دانشگاه ارائه میگردد.
تعداد کل واحدهای این گرایش مانند مابقی گرایشها 32 واحد میباشد. که 18 واحد درسی آن را دروس اصلی و تخصصی شامل روش شناسی تاریخ نگاری معماری، نقد آثار تاریخی معماری، پژوهش در تاریخ معماری ایران 1، پژوهش در تاریخ معماری ایران 2، پژوهش در تاریخ معماری ایران 3، تاریخ تطبیقی معماری جهان اسلام میباشد. همچنین 8 واحد از بین دروس تاریخ شهر در ایران، آشنایی با مبانی باستان شناسی، آشنایی با سازه و مصالح سنتی، آشنایی با متون تاریخی و کتیبه ها، مروری بر نظریههای معماری، باغ ایرانی و تاریخ آن، تاریخ معماری شرق، مروری بر نظریههای مرمت به عنوان دروس اختیاری باید بگذرانید.
پایان تحصیل شما با ارائه 6 واحد پایان نامه صورت میگیرد.
تعداد کل واحدهای آن 32 واحد میباشد. فرق این رشته با مابقی گرایشها این است که در این گرایش 24 واحد درس اجباری با عنوانهای سوانح و مجتمعهای زیستی، جامعه شناسی و روان شناسی بلایا، مدیریت بحران و بازسازی، نظریهها و دیدگاههای بازسازی، روشهای ارزیابی خطر و آسیب پذیری، روشهای مقاوم سازی ساختمانهای موجود و آسیب دیده، مدیریت، برنامه ریزی و طراحی اردوگاههای پناهندگان و آسیب دیدگان، سمینارهای منتخب، کارگاه 1، کارگاه 2، کارگاه 3 وجود دارد. همچنین 4 واحد از بین دروس روشهای جبران خسارت در بازسازی، نقش شهرسازی در کاهش خطرات سوانح طبیعی و حوادث انسان ساز و مبانی حقوقی مدیریت بحران به عنوان دروس انتخابی باید بگذرانید.
در این گرایش ارائه پایان نامه 4 واحد میباشد.
بازارکار مهندسی معماری در ایران برای معماران در رمینه های ضغلی مختلف بسیار خوب است معماری همیشه جز پرطرفدارترین رشتههابین جوانان است دلیل آن ساخت و سازهای بی وقفهی دولتی و شرکتهای خصوصی میباشد. فارغ التحصیلان معماری اگر مهارتهای خود را تقویت و با نرم افزارهای روز آشنایی داشته باشند بیکار نمیمانند و میتوانند در این زمینه شغلهای متفاوتی را برای خود انتخاب کنند.
از فرصت های شغلی بی شماری به عنوان کار پروژه برخوردار می شوند و با توجه به رشد ساخت و ساز و تقاضای فعلی ، به نظر می رسد علاوه بر ایران و شهرها ، تهران ، حتی همه به جز روستاها و شهرها. فعالیت و کار به راحتی در دسترس فارغ التحصیلان است و آنها می توانند در سایر موارد از جمله موارد زیر شروع به کار کنند:
طراحی بنا از طرحهای اولیه و آغازین پروژه تا مراحل اجرایی کار و عناصر تشکیل دهنده بنا
مهندس ناظر(انجام دادن کار در عملیات اجرایی ساختمانی و همچنین مدیریت و هماهنگی اجرایی پروژههای معماری و شهرسازی)
برای کار کردن با این عنوان شغلی، صلاحیت شما باید توسط سازمان نظام مهندسی تایید گردد و دارای پروانه نظام مهندسی باشید که برای دریافت آن آزمون و قبولی در آن الزامیست.
شما از دوران دانشجویی میتوانید در این حوزه فعالیت کنید فقط کافیست به قوانین طراحی مسلط باشید، همچنین بتوانید با برنامه نقشه کشی کار کنید. پس از گذراندن این دورهیتحصیلیتان با توجه به تجربهای که کسب کردهاید میتوانید وارد محیط حرفهای اجرا گردید.
با داشتن تجربه کاری و سرمایه کافی و با دریافت مجوزهای مرتبط میتوانید به عنوان مهندس معمار شرکتی تاسیس کنید و به شکل قراردادی با سازمان ها، شرکتهاو افراد مختلف کار کنید.
این شغل بیشتر ذوق و سلیقهی هنری شما را به چالش میکشد، همچنین مطالعه در مورد سبکهای روز دنیا و مد بسیار در موفقیت این شغل موثر است. البته نباید از کسب مهارت در نرم افزارهای بخصوص در این زمینه مانند: نرم افزار تری دی مکس، نرم افزار راینو-Rhino، نرم افزار Sketchup، نرم افزار رویت Revit و ... غافل شد.
پژوهش در هر حوزهای به توسعه و پیشرفت در آن زمینه کمک میکند و به دانش خوانندگان در بهبود فعالیتهایشان کمک بسزایی میکند. اگر علم و علاقه در این زمینه حرف اول را میزند.
همچنین فارغ التحصیلان این رشته میتوانند در زمینه مشورت با مشتری به منظور تعیین نیاز مشتری ،تهیه نمودن طرحها و نقشههای پروژه با استفاده از نرم افزارهای طراحی و مدل سازی کامپیوتری، همکاریهای لازم و مشارکت با سایر مهندسان در زمینههای تأسیس و سرپرستی مؤسسات پیمانکاری و احداث ساختمان ،مسکن و شهرسازی، بنیاد مسکن، بانکهاو … به فعالیت بپردازند.
بازار کار مهندسی معماری در خارج در کشورهایمختلف، متفاوت میباشد. موقعیت شغلی در خارج از کشور بستگی به نیاز نیروی کار آنها دارد. اگر در کشوری معمار کم باشد قطعا شانس شما در کار کردن در آنجا بیشتر است. اما در کل کشورهای مثل نروژ، پاناما، برزیل، عربستان، استرالیا، چین کشورهای مناسبی برای کار و تحصیل معماران میباشد.
آژانسهای اقامتی، همچنین میگویند امارات متحده عربی. هنگ کنگ، ایالات متحده، سوئیس، سنگاپور بیشترین درآمد را برای مهندسین معماران دارند.
هرروزه نرم افزارهای معماری بروز میشوند و از آنجا که یک زبان مشترک جهانی هستند شما برای موفقیت در کار باید با آنها بروز شوید نرم افزارهای معماری شامل موارد زیر است:
نرم افزارهای دیگری هم وجود دارند که اما، ما به مهمترین و کاربردیترین موارد پرداختیم.