هزینه یابی مرحله ای یک روش مناسب برای بهایابی، قیمت تمام شده کالاهای ساخته شده، موجودی انبار و کالاهای فروخته شده است. این نوع حسابداری، در کارخانه‌هایی که کالاها را به صورت انبوه و پیوسته میسازند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. آموزش هزینه یابی مرحله ای در حسابداری برای انبارداران و حسابدار‌ها و حسابرس‌ها مهارتی ضروری به شمار می‌آید.
این روش رسیدگی به اعداد خرد و کلان کارخانه‌ها و شرکت‌های بزرگ به کار می‌آید. حسابدار موظف است در یک بازه زمانی مشخص، بهای تمام شده کالاها را به دست آورده و به کارخانه ارائه دهد. در این مواقع حسابدار از هزینه‌یابی مرحله‌ای به روش میانگین یا روش فایفو استفاده می‌کند. هزینه یابی مرحله‌ای حسابداری دارای روش‌های مختلفی از جمله روش فایفو و روش میانگین است که در ادامه به بررسی بیشتر این موارد می‌پردازیم.
انواع روش های هزینه یابی در حسابداری
در حسابداری روش‌های بسیاری برای بررسی قیمت تمام شده ساخت کالا وجود دارد که هر کدام از این روش‌ها، در موقعیت‌های متفاوتی کاربرد دارند. در تمامی روش‌ها دقت و صحت بیشتر از هرچیزی مهم است. در حسابداری ترکیبی از علم ریاضی و هوش مالی مورد برای ارزیابی قیمت تمام شده محصول، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
روش‌های متفاوت برای ارزیابی قیمت کالا، روش‌های زیر هستند:
- هزینه یابی سفارش کار
- هزینه یابی مرحله ای در حسابداری
هزینه یابی مرحله خود شامل روش‌های دیگری از جمله روش فایفو، روش میانگین و روش میانگین موزون است.
هزینه یابی سفارش کار چیست؟
به غیر از آموزش هزینه یابی مرحله ای در حسابداری یادگیری روش‌های دیگر هم تسلط شما به حوزه کاری‌تان نشان می‌دهد. نوعی از هزینه یابی در حسابداری، هزینه یابی سفارش کار است. این نوع روش در حسابداری مدیریت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این نوع سیستم هزینه یابی، محاسبات برای هر سفارش کار، به صورت جداگانه محاسبه و ارائه می‌شود.
بطور مثال هزینه یابی سفارش کار در موسسات حقوقی و حسابداری که دارای سیستم حسابداری متفاوتی هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این موسسات سفارش مراجعه کننده متفاوت بوده و بهای گوناگونی دارند و به همین علت بهترین روش برای این موسسات، استفاده از هزینه یابی سفارش کار است.
پیشنهاد مطالعه: آموزش حقوق و دستمزد در اکسل – راهنمای ساده
هزینه یابی سفارش کار چه کاربردی دارد؟
همانطور که اشاره کردیم این روش هزینه یابی برای موسسات و شرکت‌هایی مناسب است که در هر دوره محصولات و خدمات متفاوتی ارائه می‌دهند. هر کدام از محصولات و خدمات ارائه شده، قیمت تمام شده متفاوتی دارد و به همین دلیل، روش هزینه یابی سفارش کار برای این موسسات مناسب‌تر است.
هزینه یابی سفارش کار در حسابداری برای شرکت‌ها و موسساتی با تولیدات متفاوت و غیر انبوه مناسب است. در این شرکت‌ها ساخت کالا و ارائه خدمات بر اساس خواسته مشتری، انجام می‌شود.
فرمول هزینه بایی سفارش:
- تعداد محصولات/ قیمت تمام شده سفارش= قیمت تمام شده هر واحد سفارش
هزینه یابی مرحله ای چیست؟
هزینه یابی مرحله ای در حسابداری، سیستمی است که از آن به منظور اندازه‌گیری و بهایابی کالاهای تولیدشده به صورت انبوه و پیوسته در کارخانه‌های بزرگ مواد غذایی، صنعتی و … استفاده می‌شود. اگر بخواهیم به صورت واضح و ساده‌تر این روش را توضیح دهیم باید بگویم که، در هزینه یابی مرحله ای، قیمت کالاها در تمامی مراحل ساخت، مورد بررسی قرار می‌گیرد و بهای تمام شده کالاها، به صورت هفتگی یا ماهانه، توسط حسابدار ارائه می‌شود.
آموزش هزینه یابی مرحله ای در حسابداری روند حسابرسی را سریع‌تر و مرتب‌تر کرده و طبقه‌بندی داده‌های مالی را ساده‌تر می‌کند. این فرآیند به اصطلاح شسته رفته را در دوره‌ها و آموزش‌های اسایتد برتر حوزه حسابداری صنعتی مثل هزینه یابی مرحله ای مریم صحافی به وفور می‌بینیم.
آموزش هزینه یابی مرحله ای در حسابداری چه اهمیتی دارد؟
هزینه‌های تولید کالا در هر مرحله از ساخت باید به درستی محاسبه شوند. برای محاسبه هزینه‌هایی از جمله هزینه مواد، هزینه کار و هزینه سربار ساخت، از هزینه یابی مرحله ای استفاده می‌شود؛ و در هر مرحله، هزینه‌های تولید به حساب ساخت کالا در همان مرحله، ثبت می‌شود. در پایان ساخت کالا، تمامی هزینه‌ها محاسبه گردیده و پس از دوره ساخت محصول ( یک هفته الی یک ماه) توسط حسابدار ارائه گردد.
حسابرسی هزینه یابی مرحله ای، توسط یک فرمول مشخص محاسبه می‌شود و این فرمول در پایان مرحله ساخت کالا، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فرمول هزینه یابی مرحله ای چیست؟
در حین آموزش هزینه یابی مرحله ای در حسابداری توجه به فرمول‌ها و به خاطر سپردن آنها اهمیت زیادی دارد. فرمول این روش عبارت است از:
- تعداد کالای تولید شده/ بهای تمام شده کالا قیمت هر واحد محصول
هزینه یابی مرحله ای برای شرکت و کارخانه‌های بزرگ که تولید انبوه کالا به صورت پیوسته دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. کارخانه‌هایی مثل مواد غذایی، نساجی، مواد شیمیایی و بسیاری صنایع دیگر استفاده می‌شود. پس حسابداری صنعتی از جمله حوزه‌هایی است که از روش روش هزینه‌یابی مرحله‌ای در ساخت کالاها استفاده می‌کند.
روش های هزینه یابی مرحله ای در حسابداری
در شرکت‌هایی با حسابداری صنعتی، از هزینه یابی مرحله ای استفاده می‌شود. برای محاسبه قیمت تمام شده کالا در هر مرحله از ساخت، باید از روش های فایفو، میانگین و میانگین موزون استفاده شود. هر کدام از این روش‌ها کاربرد متفاوتی دارند؛ بطور مثال هزینه یابی مرحله ای به روش فایفو، برای کالاهای فاسد شدنی مثل مواد غذایی، دارو، مواد آرایشی و غیره کاربرد دارد.
پیشنهاد مطالعه: آموزش حسابداری حقوق و دستمزد – راهنمای ساده برای مبتدیان
هزینه یابی مرحله ای به روش فایفو
روش فایفو و روش میانگین، دو روش مناسب برای مدیریت انبار و کنترل موجودی کالاهای موجود در انبار هستند. هدف استفاده از روش فایفو، مدیریت نحوه ورود کالا و خروج آن از انبار است. طبق این روش، کالاهایی که زودتر وارد انبار شده اند و قدیمی‌تر هستند، باید زودتر از انبار خارج شوند. این روش برای محصولات فاسد شدنی بسیار کارآمد است.
در روش فایفو، محصولاتی که زودتر وارد انبار شده اند، زودتر از انبار خارج می‌شوند. این روش تنها در کارخانه‌ها و شرکت‌های بزرگ کارایی ندارد، بلکه استفاده از این روش در سوپر مارکت‌ها، میوه فروشی‌ها، فروشگاههای مواد غذایی، فروشگاه محصولات آرایشی و بهداشتی و … دیده می‌شود. با استفاده از این روش، ضایعات شرکت و کارخانه‌های بزرگ و همچنین کسب و کارهای کوچک، بسیار کم شده و سوددهی بیشتر خواهد شد.
مثال هزینه یابی مرحله ای به روش فایفو در جلوگیری از تولید ضایعات بیشتر، جلوگیری از فاسد شدن کالاها، جلوگیری از خواب سرمایه، گردش مصرف تمام کالا های موجود در انبار بر اساس تاریخ تولید و ورود به انبار را می‌توان نام برد.
هزینه یابی مرحله ای به روش میانگین
هزینه یابی مرحله ای به روش میانگین، شامل دو روش میانگین ساده و میانگین موزون می‌شود. این نوع روش حسابداری، برای محاسبه موجودی کالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. موجودی کالا به مقدار مواد اولیه یک شرکت در انبار و در چرخه تولید گفته می‌شود که محاسبه این موجودی‌ها به روش میانگین، تاثیر مستقیمی بر روی سود و زیان شرکت دارد.
در روش میانگین ساده برای بررسی و محاسبه قیمت نهایی و تمام شده کالا، از میانگین هزینه و قیمت هر واحد برای محاسبه استفاده می‌شود. بطور ساده‌تر و واضح‌تر، از هزینه‌یابی میانگین ساده، برای ارزیابی بهای تمام شده کالای فروش رفته با توجه به تعداد واحدهای به فروش رسیده، زمانی که در هر بار سفارش و ساخت محصول، مقدار خرید یکسان باشد، استفاده می‌شود؛ و به همین علت این روش کارایی زیادی ندارد. تسلط به روش میانیگن می‌تواند ادعای شما در آموزش هزینه یابی مرحله ای در حسابداری به صورت تمام و کمال را ثابت کند.
در روش میانگین موزون، هزینه‌های ساخت کالا، بر اساس وزن نسبی مشخص می‌شود. برای استفاده از این روش باید مقدار موجودی اولیه، خرید و تولید هر واحد کالا بر اساس وزن، در دسترس باشد. با ضرب وزن و قیمت نهایی هر محصول و جمع آنها، میانگین موزون هزینه به دست می‌آید.
تفاوت هزینه یابی سفارش کار و هزینه یابی مرحله ای در حسابداری
عمده‌ترین تفاوت میان این دو نحوه محاسبه قیمت تمام شده کالا است. در روش هزینه یابی سفارش کار، قیمت نهایی بر اساس نیاز و خواسته مشتری تعیین می‌شود، اما در هزینه یابی مرحله ای، بهای تمام شده کالا بر اساس موجودی انبار و هزینه‌ها در هر مرحله از تولید، بررسی و تعیین می‌گردد.
یکی دیگر از تفاوت‌های این دو روش، جمع آوری هزینه در سیستم هزینه یابی است. در روش سفارش کار، مجموع هزینه‌ها پس از هر سفارش، گزارش تولید و جمع آوری هزینه در سیستم انجام می‌شود، اما در هزینه یابی مرحله ای، در هر دوره و مرحله از ساخت محصول، هزینه‌ها جمع آوری و محاسبه می‌شوند.
پیشنهاد مطالعه: آموزش حقوق و دستمزد سپیدار به صورت گام به گام
هزینه یابی مرحله ای مناسب کدام شرکت ها است؟
شرکت‌هایی که قصد تولید کالا به صورت انبوه و طولانی مدت دارند، برای محاسبه هزینه‌های خود باید از روش هزینه یابی مرحله ای استفاده کنند. کلید اصلی در این نوع روش هزینه یابی، مراحل تولید، جمع آوری هزینه‌های تولید و دایره های تولید است. شرکت‌هایی مانند شرکت‌های مواد غذایی، فولاد، پالایشگاه‌ها، نوشیدنی‌ها، مواد شیمیایی، فراورده‌های نفتی، ظروف چینی، سیمان، مواد آرایشی و بهداشتی و بسیاری شرکت‌هایی که تولیدات انبوه دارند، می‌توانند از این روش استفاده کنند.
آموزش هزینه یابی مرحله ای در حسابداری با مکتب خونه
حسابداری از جمله بخش‌های ضروری در هر ارگان یا شرکت کوچک و بزرگ است. آشنایی و تسلط به اصول و استاندارهای حسابداری و حسابرسی برای بقای شرکت در طولانی مدت و سوددهی مجموعه ضروری است. رسیدگی به مشکلات مالی قبل از متضررشدن مجموعه می‌تواند افراد و سازمان‌ها را از ضررهای مالی هنگفت نجات دهد. آشنایی با این اصول نیازمند آموزش و تمرین است. آموزش هزینه یابی مرحله ای در حسابداری یکی از این مهارت‌ها است که می‌توانید با شرکت در دوره‌های آموزش حسابداری مکتب خونه مفاهیم و اصول آن را درک کنید.
امکان دسترسی مادام‌العمر به دوره و ارتباط با اساتید مجرب از مزایای شرکت در این دوره‌های حسابداری است. اخذ گواهینامه معتبر و قابل قبول مکتب خونه از سوی سازمان‌های ملی می‌تواند شانس استخدام شما را در موقعیت مالی مدنظر شما افزایش دهد. اگر قصد ورود به بازار کار حسابداری را دارید، فرصت‌های آموزش و ارتقا را از خود دریغ نکنید و همین حالا یادگیری را شروع کنید.
کلام پایانی
آموزش هزینه یابی مرحله ای در حسابداری، روشی مناسب برای بهایابی کالاهای ساخته شده در فرایند تولید انبوه و طولانی مدت است. از این روش در کارخانه‌های بزرگ که تولیدات زیاد و پیوسته و طولانی مدت دارند، استفاده می‌شود.
هزینه یابی مرحله ای دارای روش‌هایی از جمله روش فایفو و روش میانگین ساده و روش میانگین موزون است که هر دو روش برای مدیریت انبار و موجودی کالا، کاربرد دارند. هزینه یابی سفارش کار برای شرکت‌ها و موسساتی که از سیستم حسابداری مدیریتی استفاده می‌کنند، مناسب است. تسلط به روش‌های هزینه‌یابی از مفاهیم ابتدایی برای ورود به صنعت حسابداری در شاخه‌های مختلف است.
