رشته مهندسی برق سختتر است یا مهندسی مکانیک؟
برق یا مکانیک
برق یا مکانیک: رشته دانشگاهی یکی از مهمترین تصمیمات هر انسانی است و در زندگی و آینده او بسیار تاثیرگذار است. برای یک انتخاب رشته درست، فرد باید تمام فاکتورها را در نظر بگیرد و همینطور با در نظر گرفتن علاقه و بازار کار بهتر و با توجه به رتبهاش، بهترین انتخاب را داشته باشد.
در میان داوطلبین رشته ریاضی و فیزیک، دو رشته مهندسی برق و مهندسی مکانیک از رشتههای محبوب و پرطرفدار بهشمار میآیند. به خاطر همین در این مقاله میخواهیم به مقایسه رشتههای برق و مکانیک بپردازیم و شمارو آگاه کنیم از اینکه رشته مهندسی برق مناسب چه کسانی می باشد؟
و در نهایت به این سوال جواب دهیم که برق یا مکانیک پس با ما همراه باشید.
در ابتدا باید بررسی کنیم که
وظایف یک مهندس برق چیست؟
مهندسی برق یکی از مشاغل مهم و کلیدی صنعت برق و مخابرات به شمار میرود. انرژی یکی از مهمترین سرمایههای هر کشور به حساب میآید. در میان انواع انرژی نیز انرژی برق از اهمیت ویژهای برخوردار است تا جایی که میزان تولید و مصرف آن در بخش تولید از شاخصهای رشد اقتصادی کشورها محسوب می شود.
داشتن تحصیلات دانشگاهی و آکادمیک از الزامات ورود به شغل مهندسی برق میباشد. در کشور ما گرایشهای تخصصی مختلفی برای مهندسی برق تعریف شدهاست که اگر فارغ التحصیلان مهندسی برق متناسب با گرایش تخصصی خود مشغول به کار شوند، مطمئناً بازدهی بیشتری خواهند داشت.
مقاله پییشنهادی : مزایا و معایب رشته مهندسی برق
گرایش مخابرات:
در گرایش مخابرات تمرکز اصلی بر طراحی سیستمهای مخابراتی جهت ارتباط اطلاعاتی، سیستمهای رادار و جنگ الکترونیک و نصب و راه اندازی شبکههای ارتباط از راه دور، طراحی اجزای فرستنده گیرندههای مخابراتی مانند طراحی آنتنها، طراحی موج بر و شبیه سازی، تست و ارزیابی میزان امنیت شبکههای مخابراتی، انجام پروژههای مختلف بخش نظامی و غیرنظامی است.
گرایش الکترونیک:
در گرایش الکترونیک نیز به طراحی بردهای کنترلی با استفاده از میکروکنترلرهای عمومی یا خاص، انجام تحقیقات و فعالیت در حوزه تکنولوژی نانو در بخش الکترونیک، طراحی مدارهای آنالوگ برای استفاده در وسایل خانگی، سیستمهای ارتباطی، پروژههای عمدتاً تجاری پرداخته می شود.
گرایش کنترل: گرایش کنترل مهندسی برق نیز به کنترل فرایندها و خروجی هایش با توجه به ورودیهای آن اختصاص دارد.
گرایش قدرت:
ما وظایف یک مهندس قدرت به طور کلی به طراحی و نظارت بر شبکه قدرت، طراحی نیروگاهها و مشاوره در زمینه احداث نیروگاههایی که با انرژیهای نو کار می کنند، خلاصه می شود.
حال که با گرایش های مختلف رشته مهندسی برق آشنا شدیم، میخواهیم بدانیم که رشته مهندسی مکانیک چیست.
یک مهندس مکانیک چه وظایفی دارد؟
هر سیستم دارای حرکت، نیرو و انرژی را طراحی و تحلیل میکند و با به کارگیری دانش و مهارت باعث پیشرفت تکنولوژی میشود. در واقع، علم مکانیک به تحلیل نیروها، حرکت، کار، انرژی و اثرات متقابل آنها بر یکدیگر میپردازد.
برخی معتقدند که مکانیک مادر رشتههای مهندسی است و بسیاری از رشتههای مهندسی دیگر به نوعی از مکانیک سررشته میگیرند.
مقاله پییشنهادی : معرفی بهترین دانشگاه دنیا در رشته مهندسی مکانیک
زمینههای مختلف فعالیت یک مهندس مکانیک عبارتند از :
طراحی:
در گرایش طراحی، ماشینها و دستگاههایی که هر نوع محصولی را ساخته و بستهبندی میکنند، معرفی میشوند. همینطور تجهیزات گردنده مانند پمپها، فشردهسازها (کمپرسورها)، دمندهها، توربوماشینها (توربینها و …)، موتورهای درونسوز، مخزنهای تحت فشار، رآکتورها، مبادلهکنهای گرمایی، دیگهای بخار، سامانههای لولهکشی، وسیلههای نقلیه مانند خودرو، کامیون، اتوبوس، هواپیما، قطار وغیره، تجهیزات حمل مواد مانند تسمه نقالهها، روباتها و طراحی کنترلر برای سیستمهای دینامیکی. در این گرایش مطالعه و طراحی میشوند.
تحلیل:
شکستدر این گرایش نیزشکست و فرسودگی دستگاهها، بهبود عملکرد و قابلیت اطمینان قطعات، سیستمهای انتقال حرارت، ارتعاشات مکانیکی، آکوستیک و پیزوالکتریک مورد بررسی و مطالعه قرار میگیرد.
ساخت و تولید:
بگرایش ساخت و تولید هم به بررسی فرایندهای ماشینکاری سنتی، فرایندهای ماشینکاری غیر سنتی، فرایندهای شکلدهی شامل شکلدهی ورقی و حجمی، طراحی و ساخت قالبها و قیود، روشهای اتصال و جوشکاری، عملیات حرارتی، روشهای ریختهگری، مترولوژی و سیستمهای اندازهگیری اختصاص دارد..
کنترل کیفیت:
در این گرایش به آزمایش کیفیت، امنیت و قابلیت اطمینانِ فرآوردهها، دستگاهها و فرایندها پرداخته میشود.
زمینه های نوینی نیز در مهندسی مکانیک وجود دارند که به مطالعهی فناوری نانو، سیستمهای میکروالکترومکانیکی (حسگری و عملگری)، سیستمهای دارورسانی در ابعاد نانو، سیستمهای میکرو و نانو سیالاتی، نانوروباتها می پردازد.
تا این قسمت از متن، زمینههای مختلف تحصیلی و کاری را برای هر دو رشته معرفی کردیم و متوجه شدیم که هرکدام، زمینه های کاملاً مجزایی دارند و از این جهت با هم قابل مقایسه نیستند. حال میخواهیم با مقایسه تعداد واحدهای دورهی کارشناسی مهندسی برق و مکانیک، از نظر کمّی نیز این دو رشته را با هم مقایسه کنیم:
پس تعداد واحدهای دانشگاهی در رشته مهندسی برق و مهندسی مکانیک به قرار زیر هستند:
در رشته مکانیک تعداد واحدهای درسی ۱۴۲ واحد است که از این میان:
- دروس عمومی ۲۲ واحد
- دروس تخصصی ۲۸ واحد
- دروس پایه ۲۵ واحد
- دروس اصلی ۶۱ واحد
- پروژه تخصصی و کارگاه ۶ واحد است.
واحدهای دانشجویان در رشته مهندسی برق نیز موظف به گذراندن تعداد ۱۴۱ واحد درسی می باشند که به شرح زیر است:
- ۲۱ واحد دروس عمومی
- ۲۷ واحد دروس پایه
- ۵۱ واحد دروس اصلی
- ۳۲ واحد دروس تخصصی
- ۱۰ واحد اختیاری
پس از نظر تعداد واحدهای مقطع کارشناسی، مهندسی برق و مکانیک تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند.
برق و مکانیک معمولاً پرطرفدارترین رشتههای مهندسی هستند. سادهترین نکته درباره تفاوت این دو رشته مسئله مغز انتزاعی و عینی است.
دانشجویان مهندسی مکانیک با چه مواردی سروکار دارند؟:
- با مفاهیم عینی و قابل مشاهده سروکار دارند.
- قواعد حاکم بر رفتارهای مواد را میدانند
- و در تلاشند این قوانین را به تسخیر خود در بیاورند.
- هواپیماهای غول پیکر، قطارهای سریع السیر تا زیر دریاییهای فوق سبک محصول علم و فناوری مهندسان مکانیک است.
- گفته میشود که :” در همه جای دنیا یک فارغ التحصیل مهندسی مکانیک، مثل یک موم خام است که دانش کافی دارد و در هر زمینهای که کار کند، میتواند در آن زمینه متخصص شود.”
اما در مقابل، مهندسان برق:
- ذهن انتزاعی تری دارند
- بیشتر با ریاضیات درگیر هستند.
- از قدیم نیز یک تضاد سنتی میان رشتههای برق و مکانیک وجود داشتهاست. به این معنی که علاقمندان به رشته برق، علاقهای به رشته مکانیک ندارند و بالعکس.
- کسی که میخواهد در رشته برق تحصیل کند، باید علاقه شدیدی به تکنولوژی داشته باشد.
- کسی که پایه ریاضی و فیزیکش قوی باشد، در تحصیلات دانشگاهی به مشکل بر نمیخورد اما در اشتغال، علاقه به کارهای عملی، خلاقیت و فنی بودن مهمتر است.
- برای انتخاب رشته مکانیک نیز علاقه نقش مهمی دارد اما همانطور که گفتهشد تفاوت عمده میان رشته برق و مکانیک، این است که در رشته برق، مفاهیم بهشدت انتزاعی هستند و برعکس در مکانیک مفاهیم راحتتر و ملموستر از برق هستند.
مقاله پییشنهادی : معرفی بهترین دانشگاه های مهندسی برق
برق یا مکانیک
در آخر می توان این طور نتیجهگیری کرد که هم مهندسی برق و هم مهندسی مکانیک از دشوارترین رشتههای تحصیلی در جهان هستند اما اینکه کدامشان از دیگری دشوارتر است، سوالی است که به فرد، علائق و تواناییهای خاص او بستگی دارد.
جوهرهی مهندسی توانایی حل مسئله است. هم مهندسان مکانیک و هم مهندسان برق باید در مواجهه با پدیدهها و کاربردهای مختلف و با استفاده از خلاقیت خود توانایی طراحی و تحلیل داشته باشند.
اگر در درک مفاهیم انتزاعی موفق هستید و علاقه زیادی به علم ریاضیات دارید، رشته برق برایتان چندان دشوار نخواهد بود اما اگر به مفاهیم فیزیکی، عینی و ملموس علاقه بیشتری دارید، رشته برق برایتان دشوارتر است و مکانیک برای شما انتخاب بهتری است. امیدواریم مقاله برق یا مکانیک برای شما مفید بوده باشد.
به نظر من اگر این مقاله برای افرادی که تازه می خواهند انتخاب رشته کنند و وارد دانشگاه بشوند ،نوشته شده باشد ، اصلا نمی تواند راهنمای خوبی باشد.
به نظر من در نوشتن این گونه از مقالات باید از افراد متخصص در هر حوضه درخواست شود تا مطالب مرتبط با رشته خود را بنویسند و آن هم نه به صورت کلی بلکه متخصص هر گرایش در هر رشته ، گرایش خود را مطرح کند.
همچنین در توصیف رشته ها نباید از کلمات متمایل کننده ای مثل *این رشته به نظر بعضی ها مادر رشته هاست * و …..
استفاده شود.چون ما هدفمان ارایه مطلب در مورد رشته هاست. استفاده از کلمات متمایل کننده اگر هم کاملا درست باشد
برای دانش اموزان که فعلا دیدگاه ایدال گرایانه دارند میتواند اسیب زننده باشد.
مورد دیگر که به شدت در مورد این دو رشته شنیده میشه انتزاعی بودن و ملموس بودن هست
انتزاعی به مفهمومی ذهنی اطلاق می شود. آنچه به ذهن مرتبط است و از جهان ملموس به دور
و استفاده از این کلمه در مورد رشته های مهندسی اشتباهی بزرگ است
چون تمام رشته های مهندسی از فیزیک هستند و روی مفهوم های که فیزیک دان ها بدست می اورند با وسواس و دقت بیشتری تمرکز میکنند.
اگر رشته برق را در نظر بگیریم ، امروزه به هر نقطه از اطراف خود نگاه کنیم برق و وسایل برقی را میبینیم
از تلفن همراه گرفته تا لامپ و چراغ راهنمایی و……
در مورد رشته مکانیک نیز همین گونه هست.
بله مفاهیم انتزاعی هم در هر دو رشته وجود دارد یعنی مفاهیمی که نمیشه در طبیعت دید اما برای توصیف مشاهدات ناچارا استفاده میشوند
مثلا میدان مغناطیسی در برق که نمیشه دید و یک مفهوم انتزاعی است اما برای توصیف اینکه چه میشود که دو اهن ربا همدیگر را درک میکنند اجبارا به کار می رود
و همین طور در مکانیک ما میدان دما داریم که برای توصیف رفتار دما استفاده میشود اما در واقعیت وجود ندارد
مورد بعدی در مورد این دو رشته ان هست که در رشته برق ابزار ازمایشگاهی و تعمیراتی مورد استفاده کوچک و اغلب نسبت به ابزار مکانیکی ارزانتر هستند به طوری که یک فرد علاقه مند با توان مالی خوب میتواند اکثر ابزار لازم برای ازمایشات و ساخت وسایل را خودش به تنهایی تهیه کرده و در هر محیطی (حتی اتاق خواب) از آن ها استفاده کند و ازمایش کند یا وسیله ای را بسازد مثلا ساخت ماشین کنترلی ساخت کواد کوپتر ساخت الکل پاش تعمیرات موبایل وتلوزیون…..
اما این امکان در رشته مکانیک اسان بدست نمی اید و حداقل نیاز به فضای بزرگتری دارد برای استفاده و نگه داری
و در پایان
متاسفانه در کشور ما مهندسی درست تعریف نشده به حدی که مهندس برق در حین تحصیل انتظار دارد در دانشگاه سیم کشی یاد بگیرد یا تعمیرات موبایل و تلوزیون و….. یاد بگیرد
و برای مهندسی مکانیک هم قص علی هذا
ببخشید اگر متن نامنظم و در بعضی قسمت ها گسسته است .سخن فراوان بود و ذهن ناتوان از تنظیم و تدوین.