پاورپوینت و راهکارهای ساخت ارائه در آن یکی از موضوعات مهم برای دانشجویان به شمار می‌رود؛ بنابراین توجه زیادی در مجله مکتب خونه روی این موضوع وجود دارد. در این نوشته قصد داریم مراحل ساخت یک ارائه استاندارد و زیبا در پاورپوینت را مورد بررسی قرار دهیم. در صورتی که با ابزارهای موجود در پاورپوینت آشنایی کافی نداشته و نمی‌دانید هر کدام را چگونه باید استفاده کنید، بهتر است ابتدا مقاله «چگونه پاورپوینت درست کنیم؟» را مطالعه کنید؛ چرا که تمام جزئیات کار با این نرم‌افزار در آن پوشش داده شده است. از این رو در این مطلب از مباحث اولیه صرف نظر نموده و ساختار یک ارائه کامل آکادمیک با پاورپوینت را آموزش می‌دهیم.
نحوه شروع ارائه پاورپوینت
نحوه شروع ارائه در ساخت پاورپوینت دانشجویی به مواردی مانند استاندارد تعیین شده توسط استاد، موضوع ارائه و میزان رسمی بودن جلسه بستگی دارد. اما در حالت کلی صفحه اول پاورپوینت در هر ارائهای معمولاً با نام خدا شروع می‌شود. پیشنهاد ما برای این صفحه استفاده از یکی از راهکارهای زیر است.
- یک اسلاید با نوشته «به نام خدا» به صورت تایپی
- یک اسلاید با نوشته «بسم‌الله الرحمن الرحیم» به صورت تایپی
- یک اسلاید با یکی از نوشته‌های بالا به صورت تصویر
در این آموزش ساخت ارائه در پاورپوینت از یک تصویر برای نمایش «بسم‌الله الرحمن الرحیم» استفاده کردیم.
در صورتی که قالب انتخابی دارای پس‌زمینه سفید بود می‌توانید از تصویر با پس‌زمینه سفید استفاده کنید. اما در غیر این صورت بهتر است از تصویر بدون پس‌زمینه «transparent» استفاده شود.
اسلاید دوم در آموزش ساخت پاورپوینت ارائه
در این نوشته سعی می‌کنیم نمونه پاورپوینت ارائه مقاله را به صورت کاملاً ساده و کامل معرفی کنیم تا بتوانید بهترین طراحی ممکن را داشته باشید. از آنجایی که مخاطبان موضوع بسیار گسترده هستند، لازم دانستیم صفحه دوم را بر اساس موارد مورد نیاز برای ارائه دفاع و پایان‌نامه بررسی کنیم.
با توجه به این که در ارائه پایان‌نامه یا رساله مجبور به گنجاندن تمام مطالب در پاورپوینت هستید و زمان کمی برای ارائه دارید، بهتر است صفحه دوم پاورپوینت خود را به عنوان و معرفی اختصاص دهید. در مورد نمونه پاورپوینت ارائه مقاله نیز همین موارد را داریم با کمی تغییرات و حذف مواردی که لازم نیستند. در نتیجه موارد زیر را به ترتیب نوشته شده در صفحه دوم بگنجانید.
- عنوان پایان نامه
- نام دانشجو
- نام استاد راهنما و مشاور و غیره
- مقطع تحصیلی
- مشخصات دانشگاه و دانشکده و لوگوی دانشگاه
- سال تحصیلی
- تاریخ ارائه
پیشنهاد مطالعه: آموزش انواع خروجی گرفتن از پاورپوینت
مقدمه و چکیده در آموزش ساخت پاورپوینت ارائه
در ادامه آموزش ساخت پاورپوینت در کامپیوتر باید بدانید در صورتی که قصد ارائه یک مقاله ساده کلاسی را دارید از اسلاید دوم به بعد وقت ارائه مقدمه مقاله است. این موضوع معمولاً در یک اسلاید قابل مدیریت خواهد بود. اما اگر در حال ساخت پاورپوینت زیبا برای دفاع هستید موضوع کمی متفاوت خواهد بود.
به دلیل این که پایان‌نامه اصولاً دارای چکیده است، شاید دوست داشته باشید این بخش را هم در ارائه خود به نمایش بگذارید و کمی در مورد آن صحبت کنید. البته افزودن چکیده به پاورپوینت کاملاً سلیقه‌ای بوده و بر اساس توافق شما با استاد راهنما صورت می‌گیرد که با ۱ اسلاید قابل ارائه است. سپس می‌توانید مقدمه را به اسلاید‌های اضافه کنید. به دلیل مفصل‌تر بودن پایان‌نامه نسبت به مقاله این بخش می‌تواند ۱ تا ۲ اسلاید را به خود اختصاص دهد.
بیان مسئله در آموزش ساخت ارائه در پاورپوینت
در ارائه مقاله پس از مقدمه مستقیم سراغ توضیحات مربوط به موضوع می‌رویم. تعداد اسلاید‌های آن هم بستگی به میزان اطلاعاتی دارد که برای تفهیم کامل مسئله باید ارائه شوند. با این حال باید سعی کنید این بخش از پاورپوینت خود را در ۸ الی ۱۰ اسلاید خلاصه کنید. اما در ارائه پایان‌نامه پس از مقدمه باید بیان مسئله را ارائه دهید. برای بیان مسئله نیز ۱ تا ۲ اسلاید کافی خواهد بود.
فرضیات و اهداف تحقیق در آموزش ساخت ارائه در پاورپوینت
طبق روند و ساختار پایان‌نامه مرحله بعدی ساخت اسلاید‌هایی برای بیان سؤالات، فرضیات و اهداف تحقیق است. بر خلاف بخش‌های قبلی که برای جلوگیری از هدر رفت وقت بهتر است کمی خلاصه شوند، این کار برای این بخش لازم نیست. بر اساس داده‌هایی که دارید می‌توانید از ۱ تا ۳ اسلاید را نیز برای این مرحله در نظر بگیرید.
تعاریف ضروری در آموزش ساخت پاورپوینت ارائه
گاهی اوقات در ارائه دفاع بنا به تصمیم استاد راهنما لازم است یک بخش برای صحبت کردن در مورد مبانی نظر و برخی تعاریف مهم به پاورپوینت خود اضافه کنید. چنین بخشی را معمولاً زمانی نیاز داریم که یک نوآوری داریم که حتی اصطلاحات استفاده شده در مورد آن کاملاً جدید هستند. این بخش یک یا چند اسلاید نیاز داشته و کاملاً اختیاری است. تنها زمانی افزودن این اسلایدها ضروری خواهد بود که در صورت عدم وجود آن‌ها احتمال سردرگمی حضار وجود دارد.
پیشینه تحقیق در آموزش ساخت ارائه در پاورپوینت
در صورتی که نیاز بود «باز هم با مشورت و تشخیص استاد راهنما» و پیشینه‌ی قابل ارائهای در مورد تحقیق شما وجود داشت و در بیان بهتر موضوع به شما کمک می‌کرد، ۱ الی ۳ اسلاید را هم در این مورد بسازید. این اسلایدها باید کاملاً خلاصه شده باشند تا زمان کافی برای ارائه اصل مطلب ذخیره کنید.
پیشنهاد مطالعه: آموزش زمان بندی نمایش اسلایدها در پاورپوینت
روش شناسی در آموزش ساخت ارائه در پاورپوینت
حال که در مورد پیشینه تحقیقات خود صحبت کردید، لازم است در چند اسلاید «۲ تا ۴ اسلاید» به مخاطب خود بگویید که از چه تکنیک‌های تحقیقاتی در پایان‌نامه خود استفاده کردید. این بخش در اصل پایه و اساس کار بوده و اعتبار گفته‌های شما را تضمین می‌کند. پس باید در مورد روش شناسی تحقیقات خود اطلاعاتی دقیق و علمی ارائه دهید.
نتایج تحقیق در آموزش ساخت ارائه در پاورپوینت
در این بخش باید یافته‌ها و تحلیل‌های صورت گرفته و نتایج اصلی پایان‌نامه خود را ارائه دهید. محدودیتی در تعداد اسلاید‌های این بخش وجود ندارد. فقط سعی کنید تعداد آن‌ها را با سرعت ارائه خود تنظیم کنید تا ارائه جذابی را در زمانی مناسب داشته باشید. در مورد مقاله نیز باید بدانید بعد از مقدمه این بخش قرار می‌گیرد. با این تفاوت که چون مقاله نوآوری خاصی ندارد و معمولاً خود دانشجو تحقیق و تحلیل شخصی ارائه نداده است، بدنه مقاله در این بخش گنجانده می‌شود.
نتیجه گیری در آموزش ساخت ارائه در پاورپوینت
در قسمت نتیجه گیری باید تمام مطالب ارائه شده را جمع‌بندی کرده و به صورت کاملاً خلاصه بگویید که خروجی اصلی کار شما چه خواهد بود. همچنین می‌توانید در مورد کارهایی که در آینده می‌توان در زمینه تحقیقات شما برای تکمیل آن انجام داد نیز صحبت کنید. ۱ الی ۳ اسلاید برای این منظور کافی خواهد بود.
اسلاید آخر در آموزش ساخت پاورپوینت ارائه
در انتها لازم است به رسم ادب، از استاد راهنما، استاد مشاور و هر فردی که مستقیم یا غیرمستقیم در مراحل آماده‌سازی پایان‌نامه شما را همراهی کرده‌اند تشکر کنید. این اسلاید تنها یک متن تشکر مانند «تشکر و قدردانی از حاضران» است که گاهی با طراحی‌هایی همراه می‌شود. به‌عنوان مثال می‌توانید از تصاویر موجود در این زمینه در اینترنت استفاده کنید یا این که کنار متن خود عکسی از گل یا هر عنصر زینتی دیگری بهره ببرید. این اسلاید در مقاله و دفاع یکسان است. به علاوه برای این که اسلاید‌های بیشتری برای این منظور اضافه نشود لازم است به صورت شفاهی در انتهای سخنرانی تشکر‌های خود را خطاب به هر فرد بیان کنید.
نکات مهم در مورد آماده‌سازی اسلایدها
تا اینجا در مورد ساختار کلی یکی ارائه با پاورپوینت صحبت کردیم. همان‌طور که می‌دانید ساختار محتوایی پاورپوینت تنها بخش کوچکی از ماجرا بوده و برخی تکنیک‌های طراحی نیز باید رعایت شوند تا بهترین بازخورد‌ها را از افراد حاضر دریافت کنید. در ادامه این مسائل را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
مدیریت زمان و محتوا
اسلایدها باید به گونه‌های طراحی و تنظیم شده باشند که در هر دقیقه بتوانید ۱ الی ۲ اسلاید را ارائه دهید. اگر این زمان کمتر باشد حس عجله و بی‌دقتی القا کرده و اگر بیشتر باشد برای حضار حوصله سر بر و خسته کننده خواهد بود. همچنین باید سعی کنید نکات زیادی را در یک اسلاید نگنجانید. ۱ تا ۱۰ نکته در مورد تنها یک موضوع برای هر اسلاید کافی است. در مورد نوشتن مطالب نیز باید بدانید قرار نیست کل متن را از اسلاید روخوانی کنید. پس بهتر است مطالب کاملاً خلاصه و مختصر وارد اسلایدها شوند. اگر می‌ترسید مطالب را فراموش کنید می‌توانید برای هر اسلاید یادداشت‌های مربوط به آن را به صورت Note در پاورپوینت بنویسید.
اندازه و فونت نوشته
متون وارد شده در اسلایدها علاوه بر خلاصه بودن باید خوانایی لازم را داشته باشند؛ چرا که ارائه شما از یک پروژکتور پخش می‌شود. پس باید فونت و اندازه قلم خود را متناسب با این مسئله تنظیم کنید. نکات این موضوع عبارت‌اند از:
- یک الی دو فونت را انتخاب و در اسلاید‌های خود تنها آن‌ها را استفاده کنید. بهتر است هر اسلاید تنها دارای یک فونت باشد، اما در صورت لزوم به فونت‌های بیشتر، تنها مجاز به استفاده از حداکثر دو فونت در یک اسلاید هستید.
- فاصله خطوط از هم چیزی بین ۱.۳ تا ۲ باشد.
- برای عنوان از سایز ۴۰، برای زیر عنوان از سایز ۲۸ و برای متن عادی از سایز ۲۴ استفاده شود. این استاندارد‌ها بر اساس تجربه به دست آمده و در صورت رعایت آن خوانایی متن بالا می‌رود. اگر دوست دارید اندازه‌های دلخواه خود را داشته باشید، توصیه می‌شود از سایز زیر ۱۸ استفاده نکنید.
پس‌زمینه و رنگ اسلایدها
بهترین انتخاب برای پس زمینه رنگ روشن است که بر اساس آن نوشته‌ها تیره خواهند بود. در صورتی که می‌خواهید اسلاید‌های تیره داشته باشید، نوشته‌ها روشن باشند. نکته مهم در این زمینه انتخاب رنگ‌های متضاد مناسب است. اما به هیچ وجه از رنگ‌های فانتزی مانند قرمز و نارنجی برای زمینه استفاده نکنید. همچنین باید توجه داشته باشید که رنگ تمام اسلایدها یکسان باشد؛ چرا که استفاده از رنگ‌های متنوع در اسلاید‌های مختلف باعث سردرگمی مخاطب می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: آموزش ساخت پاورپوینت با هوش مصنوعی
تصاویر و نمودارها در اسلایدها
تصاویر و نمودارها برای تفهیم بهتر مطالب استفاده می‌شوند، اما نباید در استفاده از آن‌ها زیاده‌روی شود. نکات زیر مواردی هستند که بهتر است در استفاده از تصاویر در پاورپوینت به آن‌ها توجه کنید.
- تصاویر باید دارای اندازه مناسب و کیفیت خوبی باشند.
- بیشتر از ۲ تصویر در یک اسلاید باعث سردرگمی می‌شود.
- سعی کنید از تصاویر متحرک کمتر استفاده کنید. در واقع در صورت عدم استفاده تصمیم بهتری گرفتید.
- برای داده‌های عددی و نمایش روند تغییرات از نمودار‌های دارای عنوان استفاده کنید.
متحرک سازی و افکت صوتی
به طور کلی استفاده از عناصر متحرک برای ارائه‌های رسمی توصیه نمی‌شود. در صورت استفاده هم سعی کنید از انیمیشن‌های ساده با دامنه حرکت پایین استفاده کنید. اما به کار گیری افکت صوتی در دفاع یا حتی ارائه کلاسی به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود؛ چرا که صدا‌های غیرضروری موجت حواس‌پرتی می‌شوند.
ساخت پاورپوینت در گوشی
شرکت مایکروسافت نسخه‌هایی برای استفاده در سیستم‌عامل‌های موبایلی هم برای نرم‌افزار پاورپوینت دارد. اما با توجه به این که موبایل‌ها نمایشگر کوچکی داشته و نمی‌توانند جزئیات را به درستی و مشابه ارائه با پروژکتور نشان دهند، استفاده از آن‌ها خیلی توصیه نمی‌شود. با وجود این نمی‌توان قابلیت‌های ویژه گوشی‌ها را در نبود کامپیوتر و لپ‌تاپ منکر شد؛ زیرا به هر حال در مقایسه با بسیاری از سیستم‌های قدیمی توان بهتری دارند.
سخن پایانی
یک دانشجو در هر مقطعی از دانشگاه باید مقالات و مطالب درسی خود را به وسیله پاورپوینت ارائه دهد. این ارائه‌ها تمرین‌هایی هستند که شما را برای سخنرانی‌های مهم‌تر مانند دفاع برای رساله یا پایان‌نامه آماده می‌کنند. از این رو لازم است مهارت مناسبی در کار کردن با پاورپوینت داشته باشید که البته به طور مستقیم موضوع بحث این نوشته نیست.
با توجه به این که در مقالات مستقلی در مورد روش‌های ساخت پاورپوینت به صورت مفصل و تخصصی ارائه دادیم، لازم دانستیم مطلبی هم در مورد نحوه ساخت پاورپوینت برای ارائه آماده کنیم. در این نوشته ساختار ارائه‌های علمی و آکادمیک با پاورپوینت، و تکنیک‌ها و نکات مهم در مورد طراحی اسلایدها را آموزش دادیم. امیدواریم توانسته باشیم نقش مفیدی در ارائه‌های شما ایفا کنیم.
آموزش پاورپوینت در مکتب خونه
دانشجویان و دانش‌آموزان سراسر کشور هر سال نیاز به یادگیری پاورپوینت پیدا می‌کنند. برخی افراد دوستانی دارند که می‌توانند کمک حال خوبی برای آن‌ها در این زمینه باشند. اما بسیاری از ما چنین آشنایی را در اطراف خود نداریم. در نتیجه بهتر است خودمان اقدام به یادگیری این نرم‌افزار کنیم تا شاید اولین فرد با مهارت میان دوستان و آشنایان خود باشیم. پیشنهاد ما برای یادگیری این نرم‌افزار، استفاده از پکیج‌های آموزش پاورپوینت مکتب خونه است.
