آشنایی با استانداردهای مدیریت پروژه
استانداردهای مدیریت پروژه:
استانداردهای مدیریت پروژه : امروزه همه مشاغل با کمک اینترنت به راحتی جهانی میشوند. هنگامی که یک کسبوکار آنلاین میشود، یعنی خود را به دنیا معرفی کرده و اطلاعاتش در سراسر جهان منتشرمیشود. تنها انتخاب یک روش درست و یک نقشه روند صحیح مدیریت پروژه، کافی نیست.
رعایت استانداردهای جهانی جهت مقبول بودن و تضمین اجرای درست پروژه امری ضروری است. با توجه به اینکه رعایت چنین استانداردی هزینههای سنگینی به سازمانها تحمیل میکند، مدیران بدنبال روشی هستند که ریسک کمتر، بازدهی بیشتر و تضمین کیفیت نتیجه را در خود داشته باشد. پس کدام استاندارد در حال حاضر بهترین و در بلند مدت کارآمدترین است؟
تعریف پروژه :
هر پروژهای از بدو تولد تا پایان کار نیاز به نظارت و مراقبت دارد. تخصص، دانش و استفاده از منابع، جهت رسیدن به هدفهای از قبل تعیین شده در مدت زمان مشخص را به عنوان مدیریت پروژه میشناسند.
مهارت، تکنیک، ابزار، شناخت هدف، آشنایی و دیگر عوامل درگیر در فرایند انجام پروژه از موارد مورد نیازهای محقق شدن هدف است. هزینه، زمان و کیفیت نیز باید در نظر گرفته شود.
همچنین مدیریت باید به شکلی باشد که ریسک پذیری به حداقل رسیده و در صورت خروج برنامه از مسیر، از طریق اقتصادیترین و نزدیکترین راه پروژه به مسیر اولیه خود بازگردد برای رسیدن به چنین اهدافی انجمن مدیرت پروژه APM در سال ۱۹۹۲استاندارد دانش مدیریت پروژه را ارائه کرد.
مفهوم استاندارد سازی پروژه :
این استاندارد با تقسیم یک برنامه به پنج قسمت، آغاز، برنامهریزی، اجرا، کنترل و خاتمه، رسیدن به هدف را تضمین میکند.
توصیه این استاندارد به پروژههای بزرگ صنعتی و عمرانی این است که، به زیرساختها و رفتارهای سازمانی و تیمهای درگیر توجه زیادی کنند و در همان ابتدا با تغییرات جزیی و ضروری، نقاط شکست احتمالی پروژه را بیابند. به همین دلیل بومیسازی یک استاندارد اهمیت زیادی دارد.
تعریف کلی استاندارد:”مجموعهای از دانشهای مختلف است که به عنوان بهترین روش در صنعت پذیرفته میشود”. استانداردها براساس اینکه “به جزئیات و ویژگی پروژه توجه میکنند و یا معیارها و قوانین خاصی برای سنجش دارند و یا براساس یک راهحل خاص مدیریت پروژه را بررسی میکنند” دسته بندی میشوند.
استانداردها را میشود از نظر منطقهای یا بین المللی هم بررسی کرد موسسات متعددی مدارک مربوط به استاندارد را ارائه میدهند که هر کدام درحوزه خود شهرت جهانی دارند.
با اسامی برخی ازآنها در زیر آشنا شوید:
۱-موسسه Project Management Institute ) PMI) و راهنمای آنPmbok (راهنمای دانش بدنه مدیریت)
این موسسه که درسال ۱۹۹۶ تاسیس شده، مدعی اول استانداردهای جهانی است و سعی میکند مهارت مدیریت و شناخت محیط پروژه و دیگر دانشها را در این زمینه جمعآوری کرده و با مشارکت افراد متخصص طی فرایندی استانداردهای جامعتری فراهم کند.
این فرایند در چند مرحله انجام میشود. ابتدا یک تیم از رهبران، متخصصین و کارکنان PMI یک پیشنویس در طی چند ماه تهیه میکنند. سپس نظرات کارشناسان پرسیده شده وتغییرات لازم داده میشود.
بعد پیش نویس در دسترس عموم قرارگرفته و بعد از تغییرات، به کمیتهای متشکل ازداوطلبان مستقل ارسال شده و پس از تایید، محصول ارائه میشود.
۲-استاندارد Projects IN Controlled Environments, version2) PRINCE2)
موسسه prince رقیب مهمی برای PMI به حساب میآید. این استاندارد فرایند محوربوده و در مورد محیطهای کنترل شده است.
استاندارد Projects IN Controlled Environments, version2) PRINCE2)
که توسط این موسسه (واقع در انگلستان) ارائه میشود، عناصر مهم برای ارزیابی و تکمیل موفقیت آمیز یک پروژه را تعیین و استخراج میکند.
سپس برای کاهش خطر، این عناصر را به یکدیگر اتصال داده و تکنیکهای لازم را ارائه میدهد. نکته اصلی این استاندارد: “استفاده ازاین عناصر به این ترتیب موثرترین راه برای کاهش ریسک پروژه و حفظ کیفیت در پروژه است.”
۳-IPMA یک موسسه بین المللی در اروپا است که استاندارد The IPMA Competence Baseline)CB)
را در چهار سطح، راهبر، مدیر ارشد، مدیر و دستیار پروژه ارائه شده و به شایستگی و تجربه مدیران تاکید دارد. این موسسه با یک هیئت اجرایی و مدیر اجرایی و چندین هیئت مدیره کار میکند و با گروههای کاری و پروژهای از سراسر جهان همکاری دارد. فلسفه این موسسه دستیابی به توافق از طریق ارتباط موثراست.
دید رقابتی که یکی ازتعاریف این استاندارد است، نمایانگرادغام کلیه شایستگیهای مدیریت پروژه و نشان دهنده ارزیابی یک موقعیت خاص از دید مدیر پروژه است.
۴- Association For Project Management)APM)
معیارهای APM طوری طراحی شدهاند که به کارفرمایان، مشتریان و تأمین کنندگان اطمینان میدهد که یک متخصص پروژه با تبحر و متعهد است. برنامهی صدور گواهینامه دارای چهار سطح زیر است:
صلاحیت اصول پروژه ، برای ارزیابی دانش بنیادی مدیریت پروژه ازطریق یک آزمون،
صلاحیت مدیریت پروژه، برای بررسی دانش و درک و مهارتهای اساسی (تقریبا شبیه PRINCE2 ) با کمک یک آزمون کتبی صلاحیت حرفهای پروژه، از طریق مصاحبه و یک سری ارزیابی حرفهای از مدیران پروژه.
همچنین این موسسه اطلاعات خود را آنلاین با کاربرانش به اشتراک میگذارد.
۵-(JPMF( Japanese Project Management Forum
شرکتهای ژاپنی در دهه ۱۹۹۰ بعد از یک رکود، جهت بازگشت به سطح جهانی به دنبال راه حلهایی نوآورانه در سطح مدیریتی، سازمانی و فناوری بودند. کاربرد روشهای مدیریت پروژه ژاپنی (JPM) و مدیریت پروژه و برنامه (P2M)، ترکیبی از مدیریت سطح ورودی، مدیریت برنامه و ۱۱ مرحله مدیریت بخش است که جهت یافتن راه حل برای مسائل پیچیده طراحی شده و عدم اطمینان و ابهام را کاهش داده و انعطاف پذیری را بالا میبرد.
۶-ISO 21500 (راهنمای مدیریت پروژه)
توسط سازمان بین المللی استاندارد سازی ISO در سال ۲۰۱۲ منتشر شده است. این موسسه که دفتر مرکزی آن در ژنو سوئیس قراردارد با هدف ارائه راهنماییهای عمومی در موضوعات متنوع مطرح شده است. با شرح اصول اصلی نکاتی هم در مورد روشهای پیاده سازی یک پروژه معرفی کند.
اگر چه این استاندارد، مفاهیم و فرایندهای مهم مدیریت پروژه را توضیح میدهد، اما وارد جزئیات نشده و فقط به جنبههای مربوط به مدیریت پروژه توجه میکند.
بخشهای مورد توجه این استاندارد:
راهنمایی در حوزه مدیریت پروژه
راهنمایی در حوزه مدیریت برنامه
راهنمایی در حوزه مدیریت نمونه کارها
واژگان مدیریت پروژه
مدیریت ارزش کسب شده
ساختار شکست کار
نتیجه گیری:
به کمک استانداردهای مدیریت پروژه میتوان نتایج پروژه را قابل پیشبینی، قابل اعتماد، سازگار و هماهنگ با موفقیت سازمانی کرد. شناسایی توانمندیهای خاص و یافتن راهكارهای بهتر برای سازمانها جهت بهبود فرایندهای مدیریت پروژه از قابلیتهای استانداردها است، بخصوص اگر در سطح جهانی باشند.
این عمل باعث میشود برنامه یا سیستم به طور گستردهتری در فضاهای مختلف قابل استفاده بوده و یا قابل استفاده مجدد باشند که این به معنی کاهش شدید هزینهها است.