آیا آماده‌اید تا به یک برنامه‌نویس حرفه‌ای در اسکرچ تبدیل شوید؟ در ادامه مقاله به آموزش بلاک های اسکرچ می‌پردازیم و تمام آن چیزی را که برای استفاده از کدها در اسکرچ نیاز دارید یاد خواهیم داد. همچنین، در خصوص معنی کدهای اسکرچ، به عنوان یک زبان برنامه‌نویسی سرگرم‌کننده و تعاملی نیز صحبت خواهیم کرد. با استفاده از اسکرچ، می‌توانید بازی‌ها، انیمیشن‌ها و حتی برنامه‌های کاربردی مختلف بسازید. تا پایان مقاله همراه ما باشید.
آشنایی با برنامه‌نویسی اسکرچ
پیش از هر چیز در آموزش بلاک های اسکرچ، باید بدانید که اسکرچ یک زبان برنامه‌نویسی بصری و یک بستر آنلاین است که توسط آزمایشگاه رسانه MIT توسعه یافته است. این زبان به منظور آموزش مفاهیم برنامه‌نویسی به افراد مبتدی، به ویژه کودکان، به عنوان روشی سرگرم‌کننده و تعاملی طراحی شده است.
اسکرچ یک رابط گرافیکی فراهم می‌کند که در آن کاربران می‌توانند بلاکهای کد را بکشند و رها کنند تا انیمیشن‌ها، بازی‌ها، داستان‌ها و پروژه‌های تعاملی ایجاد کنند. اگر در برنامه‌نویسی اسکرچ تازه‌کار هستید، توصیه می‌کنیم این مقاله مقدماتی در مورد کدنویسی بلاکها را بخوانید.
آموزش بلاک در اسکرچ
برنامه‌های کامپیوتری مجموعه‌ای از دستورات هستند که ما برای توضیح به کامپیوتر درباره چگونگی انجام یک وظیفه خاص یا حل یک مشکل از آن‌ها استفاده می‌کنیم. در اسکرچ، ما دستورات را نمی‌نویسیم؛ بلکه از بلاک‌هایی که نمایانگر آن‌ها هستند استفاده می‌کنیم. ما با چیدن (روی هم قرار دادن) بلاکها به ترتیب مناسب، برنامه‌ها را ایجاد می‌کنیم.
بنابراین، این بلاکها مانند قطعات پازل هستند. آن‌ها در اشکال، اندازه‌ها و رنگ‌های مختلف می‌آیند؛ شما آن‌ها را با هم ترکیب می‌کنید تا پروژه‌های جالبی ایجاد کنید. در آموزش بلاک های اسکرچ یاد خواهید گرفت که هر بلاک نمایانگر یک دستور، عمل یا عملکرد خاص است. این دستورات مربوط به عملکردهایی هستند که تمایل دارید شخصیت‌ها آن‌ها را انجام دهند، مثلا به ارتباط بین دو شخصیت در اسکرچ و یا موارد مشابه دیگر مربوط می‌شوند.
دسته‌بندی بلاکهای دستوری در اسکرچ
در آموزش بلاک های اسکرچ باید با هر بلاک و ویژگی‌های آن‌ها آشنا شوید اما بلاک های دستوری در اسکرچ جونیور به چند دسته تقسیم بندی می شوند؟ بلاکهای دستوری بر اساس عملکردشان گروه‌بندی می‌شوند. 9 دسته بلاک کد داخلی در اسکرچ وجود دارد که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت. هر بلاک کد با یک دایره نمایش داده می‌شود و هر دایره رنگ متفاوتی دارد. بلاک‌هایی که وظیفه مشابهی را انجام می‌دهند در یک دسته قرار می‌گیرند و رنگ مشترکی دارند.
علاوه بر این بلاکهای داخلی، شما می‌توانید با استفاده از افزونه‌ها بلاکهای اضافی به اسکرچ اضافه کنید. در قسمت پایین سمت چپ رابط کاربری اسکرچ، یک دکمه افزونه به رنگ بنفش موجود است. اگر بر روی دکمه افزونه کلیک کنید، 11 افزونه از جمله ویژگی‌های ترجمه و تبدیل متن به گفتار را خواهید یافت. علاوه بر این، بلاکها بر اساس شکل و عملکردشان به 7 دسته مختلف تقسیم می‌شوند. در ادامه با آن‌ها آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید.
پیشنهاد مطالعه: آموزش تبدیل اسکرچ به exe و APK به صورت گام به گام
بلاک حرکت
در آموزش بلاک های اسکرچ همه این بلاکها مربوط به حرکت دادن شخصیت‌های شما، چرخیدن یا سر خوردن آن‌ها در صفحه هستند. این بلاکهای رنگارنگ به شما اجازه می‌دهند موقعیت، جهت و سرعت شخصیت‌ها را کنترل کنید. این بلاکها به رنگ آبی تیره هستند و 18 بلاک در این دسته قرار دارند.
برای مثال، شما می‌توانید با استفاده از بلاکهای حرکت، یک شخصیت را به رقص درآورید یا در صفحه حرکت دهید.
پیشنهاد مطالعه: معرفی بهترین پروژه‌های اسکرچ برای تمرین بیشتر
بلاک ظاهر
بلاکهای ظاهر به شما اجازه می‌دهند تا روی این موضوع کنترل داشته باشید که شخصیت‌های شما چگونه بر روی صحنه ظاهر شوند. شما می‌توانید لباس آن‌ها را عوض کنید و حتی اندازه آن‌ها را تغییر دهید.
این بلاکها به رنگ بنفش هستند و شامل 20 بلاک می‌شوند. 14 بلاک فقط برای اسپرایت‌ها (شخصیت‌ها) و 4 بلاک فقط برای صحنه است.
بلاک صدا
آیا می‌خواهید در ادامه آموزش بلاک های اسکرچ به پروژه‌های خود افکت‌های صوتی یا موسیقی اضافه کنید؟ دستورات صدا در برنامه اسکرچ همان چیزی هستند که نیاز دارید. شما می‌توانید با بلاکها صداها را پخش کنید، متوقف کنید و یا حتی حجم صدا را تغییر دهید. اسکرچ دارای یک کتابخانه پر از انواع صداها است و همچنین امکان ضبط صدای خود یا دانلود ضبط‌های صوتی از کامپیوتر با فرمت .wav یا .mp3 را فراهم می‌کند.
این بلاکها رنگی، به رنگ صورتی تیره دارند و 9 بلاک دیگر در زیر آن‌ها قرار دارد.
بلاکهای رویداد
ممکن است برایتان سوال شود که پرچم سبز در برنامه اسکرچ به چه معناست. در واقع با کلیک روی این پرچم می‌توانید یک رویداد را رقم بزنید. بلاکهای رویداد به شما این امکان را می‌دهند که مشخص کنید هنگام وقوع یک رویداد چه اتفاقی باید بیفتد. به عنوان مثال، می‌توانید برنامه‌ریزی کنید که شخصیت شما هنگام فشردن یک کلید بپرد یا وقتی روی پرچم سبز کلیک شد، بازی شروع شود.
این بلاکها رنگی زرد دارند و 8 بلاک دیگر زیر آن‌ها قرار دارد.
بلاکهای کنترل در اسکرچ
بلاکهای کنترل به شما کمک می‌کنند تا حلقه‌ها، شرایط و توالی‌ها را در کد خود ایجاد کنید. با استفاده از این بلاکها، می‌توانید دستورالعمل‌های خود را مرحله به مرحله به شخصیت‌ها بدهید یا اقدامات را تا زمانی که یک شرط خاص برآورده شود، تکرار کنید.
این بلاکها به کنترل پروژه کمک می‌کنند و عملکرد آن را بهبود می‌بخشند.
این بلاکها رنگی کهربایی دارند و 11 بلاک دیگر زیر آن‌ها قرار دارد.
پیشنهاد مطالعه: اسکرچ یا پایتون | کدام زبان برای آموزش برنامه‌نویسی برای کودکان بهتر است؟
بلاکهای حسگر
بلاکهای حسگر در آموزش بلاک های اسکرچ به شخصیت‌های شما کمک می‌کنند تا بر اساس آنچه در پروژه در حال وقوع است، تصمیم‌گیری کنند. آن‌ها می‌توانند کلیک‌های موس، فشردن کلیدها یا حتی موقعیت سایر شخصیت‌ها را شناسایی کنند. آیا می‌خواهید شخصیت شما هنگام کلیک کردن حرفی بزند و چیزی بگوید؟ بلاکهای حسگر این کار را برای شما انجام می‌دهند.
این بلاکها رنگ آبی فیروزه‌ای دارند و 18 بلاک دیگر زیر آن‌ها قرار دارد.
بلاکهای عملگر در اسکرچ
بلاکهای عملگر به شما این امکان را می‌دهند که عملیات ریاضی را انجام دهید. می‌توانید اعداد را جمع کنید، مقادیر را مقایسه کنید یا حتی معادلات پیچیده بسازید. این بلاکها برای هوشمندتر و تعاملی‌تر کردن بازی‌های شما عالی هستند.
این بلاکها رنگ سبز دارند و 18 بلاک دیگر زیر آن‌ها قرار گرفته است.
بلاکهای متغیر
بلاکهای متغیر به شما این امکان را می‌دهند که داده‌ها را در پروژه‌های خود ذخیره و استفاده کنید. می‌توانید متغیرهای خود را برای پیگیری امتیازها، نام‌های بازیکنان یا هر اطلاعات دیگری که نیاز دارید، ایجاد کنید.
این بلاکها رنگی نارنجی دارند و 5 بلاک دیگر زیر آن‌ها قرار دارد.
بلاکهای من در اسکرچ
بلاکهای کد شخصی‌سازی‌شده مثلا کد زمان در اسکرچ به شما این امکان را می‌دهند که بلاکهای سفارشی با دستورات خودتان بسازید. این به معنی اختراع زبان برنامه‌نویسی خاص خودتان است و می‌تواند پروژه‌های شما را بسیار منحصر به فرد کند!
این بلاکها رنگ صورتی دارند و دارای دکمه‌ای به نام «ایجاد بلاک» هستند که با استفاده از آن می‌توانید بلاکهای سفارشی بسازید.
انواع بلاک در اسکرچ و ویژگی‌های آن‌ها
تا اینجای آموزش بلاک های اسکرچ پی بردید که بلاکها شکل‌هایی شبیه قطعات پازل هستند که برای ایجاد کد در اسکرچ استفاده می‌شوند. این بلاکها به صورت عمودی مانند یک پازل جفت می‌شوند، به طوری که هر یک از 6 نوع بلاک شکل خاص خود را برای قرار گرفتن در آن دارد.
در اسکرچ، 6 نوع بلاک مختلف وجود دارد. بیایید هرکدام را به طور جداگانه بررسی کنیم.
Hat .۱
بلاکهای Hat در بالای کد شما قرار دارند و یک اسکریپت را آغاز می‌کنند. اما اسکریپت در اسکرچ چیست؟ اسکریپت‌ها در واقع دستورالعمل‌ها و مجموعه بلوک‌های متصل به یکدیگر هستند. بلاکهای Hat معمولاً با رویدادهایی مانند کلیک کردن بر روی پرچم سبز یا یک اسپرایت در محیط فعال می‌شوند. در اسکرچ، بیست و شش بلاک Hat وجود دارد. در ادامه، نمونه‌هایی از بلاکهای Hat آورده شده است.
تمام بلاکهای Hat از انواع بلاک کنترل، رویدادها، شخصی‌سازی‌شده یا اضافه هستند. در نمای آزمایشی، اولین حرف نام آن‌ها به صورت بزرگ نوشته شده است.
Stack .۲
بلاکهای Stack متداول‌ترین نوع بلاکها هستند و بخش مرکزی اسکریپت شما را تشکیل می‌دهند. این بلاکها به صورت عمودی به هم متصل می‌شوند و شامل دستورالعمل‌هایی هستند که به ترتیب اجرا می‌شوند.
همانطور که می‌بینید، بلاکهای Stack به شکل یک بریدگی در بالا و یک برآمدگی در پایین طراحی شده‌اند تا بلاکها بتوانند بالا و زیر آن‌ها قرار گیرند. تعداد بلاکهای Stack در اسکرچ 62 عدد است.
Boolean .۳
بلاکهای Boolean در آموزش بلاک های اسکرچ به مقادیری از انواع صحیح یا غلط (true یا false) برمی‌گردنند. این بلاکها در شرایط و ساختارهای کنترلی برای اتخاذ تصمیمات در دستورات شما استفاده می‌شوند.
این بلاکها شکل شش‌ضلعی کشیده‌ای دارند. این بلاکها در شیارهای بلاکهای دیگر با شکل مشابه قرار می‌گیرند.
Reporter .۴ از بلاک های اسکرچ
بلاکهای Reporter اطلاعات لازم را ارائه می‌دهند. این بلاکها هنگام استفاده، مواردی مانند موقعیت یک اسپرایت یا نتیجه یک محاسبه ریاضی را اعلام می‌کنند. این بلاکها معمولاً درون بلاکهای دیگر استفاده می‌شوند.
۵. بلاک C از بلاک های اسکرچ
بلاکهای C به شکل حرف «C» طراحی شده‌اند. این بلاکها برای ایجاد حلقه‌های تکرار در بلاکهای درون آن‌ها یا برای بررسی صحت یک شرط استفاده می‌شوند. در اسکرچ پنج بلاک C وجود دارد و می‌توانید آن‌ها را در دسته Control پیدا کنید.
Cap .۶
بلاکهای Cap در انتهای یک اسکریپت قرار دارند و پایان آن را نشان می‌دهند. این بلاکها برای خاتمه دادن به یک اسکریپت استفاده می‌شوند و در هر اسکریپت الزامی نیستند.
همانطور که می‌بینید، بلاکهای Cap به شکل یک بریدگی در بالا و یک بخش صاف در پایین طراحی شده‌اند. اسکرچ دو بلاک Cap دارد که می‌توانید آن‌ها را در دسته Control پیدا کنید.
سخن پایانی
در این مقاله به آموزش بلاک های اسکرچ به صورت مختصر پرداختیم و شما با انواع بلاکهای کدنویسی و نحوه استفاده از آن‌ها در اسکرچ آشنا شدید. هر بار که پروژه‌ای در اسکرچ ایجاد می‌کنید، نیاز به استفاده از بلاکهای مختلف خواهید داشت. اسکرچ ابزاری قدرتمند است که به شما امکان می‌دهد خلاقیت خود را پرورش دهید و اصول کدنویسی را به شیوه‌ای سرگرم‌کننده و جذاب بیاموزید.
اگر می‌خواهید سفر خود را در دنیای برنامه‌نویسی اسکرچ آغاز کنید و به صورت اصولی و جامع این زبان برنامه‌نویسی را بیاموزید، پیشنهاد می‌کنیم از دوره‌های آموزش اسکرچ مکتب خونه استفاده کنید.
