توضیحات کوتاهی درباره تفاوت ویروس با بدافزار
در دنیای دیجیتالی امروزی ما که انواع بدافزارها و ویروس‌ها در آن به وفور دیده می‌شوند بهتر است بدانید که این دو چگونه کار می‌کنند و چه تفاوتی (تفاوت ویروس با بدافزار) با یکدیگر دارند. افراد زیادی از اصطلاحات بدافزار و ویروس به جای یکدیگر استفاده می‌کنند، اما آنها با یکدیگر کاملاً یکسان نیستند.
به طور خلاصه تفاوت ویروس با بدافزار این است که ویروس‌ها زیرمجموعه بدافزارها هستند. بدافزار هر نوع کد رایانه‌ای است که عمداً برای آسیب رساندن به دستگاهی مانند لپ تاپ، تلفن هوشمند یا سرور نوشته میشود و ویروس‌ها مطمئناً متناسب با آنان هستند.
نکته: مانند ویروس‌های بیولوژیکی، ویروس‌های رایانه‌ای نیز به دنبال انتشار و تکثیر خود هستند.
تفاوت ویروس با بدافزار در این است: متخصصان به بدافزارها اصطلاح چتر را داده‌اند و در بین انواع دیگر، ویروس ها فقط یک نوع بدافزار هستند. شاید این جمله کمی برایتان غیر قابل فهم و گیج کننده باشد نگران نباشید در ادامه این مقاله کاملا مفهوم این جمله را درک می‌کنید پس همراه ما باشید.
تفاوت ویروس با بدافزار چیست
بدافزار و ویروس‌ها امروزه در دنیای ما با سرعت بسیار زیادی در حال رشد و تکثیر هستند. به طور کلی بدافزارها مانند چتری هستند که هر نرم افزار مخربی را پوشش می‌دهند و هدف اصلی آنان تخریب و آسیب رساندن به هر نوع وسیله هوشمندی است.
ویروس‌ها فقط یک نوع بدافزار هستند. به طور کلی باید گفت که همه‌ی ویروس‌ها بدافزار اند اما همه‌ی بدافزارها ویروس نیستند مانند این مثال که می‌گوید همه‌ی مربع‌ها که مستطیل نیستند.
بنابراین اگر فکر می‌کنید که بدافزارها و ویروس‌ها با یکدیگر یکسان هستند و تفاوتی با هم ندارد باید بگوییم که اشتباه فکر کرده‌اید زیرا این دو درست است کارهای یکسانی دارند اما تفاوت‌هایی هم میان آنان وجود دارد که آنان را از یکدیگر متمایز (جدا) می‌کند.
بدافزارها شامل:
- ویروس‌ها
- جاسوس افزارها
- آگهی افزارها
- باج افزارها
دانستن تفاوت بین ویروس‌ها و انواع بدافزارها در هنگام پیشگیری و همچنین حذف آنان بسیار مفید است. ویروس‌ها برای کپی شدن و تکثیر در دستگاه‌های دیگر طراحی شده‌اند.
کار ویروس
همانطور که ویروس‌های بیولوژیکی میزبان خود را آلوده می‌کنند و تکثیر می‌شوند و همینطور کار خود را ادامه می‌دهند و میزبان‌های دیگر را نیز آلوده می‌کنند. ویروس‌های رایانه‌ای نیز با آلوده کردن برنامه‌ها و ایمیل‌ها تکثیر می‌شوند و می‌توانند توسط حافظه دستگاه، وب سایت‌های آلوده، پیوست‌های ایمیل و حتی روترهای شبکه به دستگاه‌های دیگر منتقل شوند.
کاری که ویروس‌ها انجام می‌دهند براساس سطح پیچیدگی آنان است. ویروس‌ها براساس کد مخربی که به دستگاه یا سیستم شما ارسال می‌کنند میزان آسیب‌رسانی آن کد به سیستم شما را نیز مشخص می‌کنند.
ویروس‌ها انواع مختلفی دارند برخی از آنان در حد حذف یک سری از پرونده شما عمل می‌کنند و برخی دیگر ممکن است پیچیده‌تر و شدید‌تر عمل کنند و خود را در پرونده‌های مختلف پنهان کنند و به کارهای خلافکارانه خود بپردازند.
نکته: ویروس‌های بسیار پیشرفته به نام ویروس‌های چند شکلی (polymorphic)، کدهای خود را اصلاح می‌کنند تا شناسایی نشوند.
از تمام این موارد که بگذریم گروهی دیگر از تهدیدهای سایبری وجود دارند که از ویروس‌ها و بدافزارها بالاتر و بسیار گسترده‌تر هستند مانند:
- ایمیل و پیام‌های فیشینگ
- سرقت هویت افراد
- تزریق SQL و موارد دیگر را نیز شامل میشود.
چرا ما ویروس با بدافزار را معمولا با یکدیگر اشتباه می‌گیریم؟
شاید این سوال برای برخی افراد به وجود بیاید که چرا ما این دو اصلاح را با یکدیگر اشتباه می‌گیریم؟ برای پاسخ این سوال باید بگوییم که این همه سردرگمی در رابطه با بدافزارها و ویروس‌ها به ریشه دار شدن جملات در ذهن افراد بستگی دارد.
مثال
به طور مثال در گذشته فردی به خاطر راحتی خود یک کلمه را اشتباه تلفظ می‌کند و این تلفظ اشتباه کلمه را به خانواده و دوستان خود یاد می‌دهد و کسی به علت راحتی گفتن آن کلمه سوالی از آن فرد نمی‌پرسند به همین خاطر این تلفظ اشتباه کلمه، چندین سال نسل به نسل ادامه پیدا می‌کند و به نوعی در ذهن افراد ریشه می‌دواند.
اینگونه میشود که هرچه رسانه‌های مختلف و علم تلاش می‌کنند که تلفظ درست آن کلمه را به آن افراد یاد دهند نمی‌توانند، زیرا کلماتی که در ذهن مردم ماندگار شوند به سختی از بین خواهند رفت.
نکته: اولین بدافزار در دهه ۱۹۷۰ ویروس نامگذاری شد. اولین برنامه‌های ضد بدافزار منتشر شده در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ ضد ویروس نامیده می‌شدند، زیرا این مسئله در آن زمان بسیار حائز اهمیت بود.
آشنایی با انواع دیگر بدافزارهای مخرب
چشم انداز امنیت سایبری در حال تکامل است. متاسفانه افراد سودجو بیش از هر زمان دیگری در این جامعه مدرن ما وجود دارند و آنها انگیزه‌های مختلفی از جمله مالی و … برای نوآوری دارند. امروزه ویروس‌ها تنها خطری نیستند که کاربران اینترنت با آن روبرو هستند:
کرم‌ها (Worm)
بدافزاری به صورت خودکار هستند که بدون نیاز به انجام کاری از رایانه‌ای به رایانه‌ای دیگر انتقال می‌یابند.
آگهی افزار (Adware)
هرزنامه‌های تبلیغاتی هستند که اغلب تبلیغات آزاردهنده را برای افراد به وجود می‌آورند.
Scareware
این بدافزار به دروغ می‌گوید که سیستم آلوده شده است و راه حل آن بارگیری فلان برنامه است و شما با عجله بدون تفکری آن برنامه مورد نظر را بارگیری می‌کنید که همین کار موجب انتقال انواع بدافزار به سیستم شما میشود.
جاسوس افزار (Spyware)
همانطور که از نام آن پیداست آنها اقدامات شما را جاسوسی می‌کنند، و ضربات کلید شما را به قصد سرقت اعتبار ورود به سیستم ضبط می‌کنند.
باج افزار (Ransomware)
این بدافزار به نوعی جدید است و کار بسیار خطرناک و زننده‌ای را انجام می‌دهد. کار باج افزارها به این صورت است که پرونده و اطلاعات شما را قفل می‌کنند و در قبال رمزگشایی آنان از شما باج دریافت می‌کنند.
Rootkit
این بدافزار خود را در رایانه فرو میبرد و فعالیت‌های مختلف غیرقانونی از جمله سرقت اطلاعات کاربر (مشابه نرم افزارهای جاسوسی)، ارسال ایمیل، شرکت در حملات DDOS یا اعطای دسترسی از راه دور به هکرها را انجام می‌دهد.
ویروس (Virus)
ویروس یک کد اجرایی مخرب است که به یک فایل اجرایی دیگر متصل میشود. گاهی ویروس‌ها ممکن است بی ضرر باشند اما گاهی ممکن است بعد از ورود به دستگاه، داده‌ها را اصلاح یا حذف کنند.
تروجان‌ها (Trojan)
Trojan برنامه‌ای حاوی کدهای مخرب است. برنامه ممکن است به روشی غیر مخرب عمل کند اما تا زمانی که فعال نشود، قصد واقعی آن پنهان می‌ماند.
بسیاری از اسکنرهای شناسایی بدافزار قادر به شناسایی تروجان‌ها نیستند زیرا آنها اغلب به اشتباه شناخته می‌شوند. فقط افزونه‌های امنیتی وردپرس مانند MalCare که برای شناسایی چنین بدافزارهایی طراحی شده‌اند می‌توانند به کاربران حضور تروجان‌ها را هشدار دهند.
برخی از این بدافزارها با ویروس‌ها همپوشانی انجام می‌دهند و جدا کردن آنان از یکدیگر کار دشواری است.
چه نوع دستگاه‌هایی تحت تاثیر بدافزار و ویروس قرار می‌گیرند؟
بدافزار می‌تواند هر دستگاهی را تحت تاثیر قرار دهد و البته مدل دستگاهی که شما نیز از آن استفاده می‌کنید بسیار حائز اهمیت است و تنها تفاوتی که در این میان وجود دارد این است که آیا دستگاه از تکنولوژی جدید بهره‌مند است یا خیر.
سیستم عامل ویندوز در رایانه‌های شخصی جزء محبوب‌ترین و پر کاربردترین سیستم عامل‌ها به حساب می‌آیند. در گذشته به خاطر اینکه کمتر کسی از رایانه‌های Mac استفاده می‌کرد به همین خاطر بدافزاری برای این سیستم عامل وجود نداشت.
اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی افراد بیشتری به سمت رایانه‌های Mac روی آورند. با افزایش محبوبیت Mac بدافزارهایی سازگار با این سیستم عامل طراحی و ظاهر شدند.
تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها نیز با وجود امنیت نسبتاً بالاتر، باز هم امکان آلودگی آنان توسط بدافزارها و ویروس‌ها وجود دارد.
چگونه تشخیص دهیم به واسطه کدام یک (بدافزار، ویروس) آلوده شده‌ایم؟
اکثریت بدافزارها در تلاش‌اند که به هیچ وجه شناسایی نشوند به جز چند بدافزار که به اعلام حضور خود متکی هستند. مثلا باج افزارها حتما باید خود را نشان دهند تا بتوانند از کاربر باج دریافت کنند در غیر این صورت کاربر از حضور آن مطلع نمی‌شود.
یکی از علائمی که به شما نشان می‌دهد بدافزاری در رایانه وجود دارد این است که سرعت رایانه و عملکرد برنامه‌ها بسیار کند میشود. این علامت به شما نشان می‌دهد که بدافزاری در حال آلوده‌سازی منابع رایانه‌ای شما است.
البته دلایل دیگری نیز وجود دارد که ممکن است حضور بدافزار را به شما اطلاع دهد اما از آنجا که بدافزارها علائم مشابهی دارند سخت می‌توان تشخیص داد که کدام یک سیستم شما را آلوده کرده است؟ مگر اینکه مانند باج افزار به شما بگویید.
صرف نظر از بدافزاری که با آن سر و کار دارید، ضروری است که اقدامات فوری برای حذف آن از رایانه و جلوگیری از گسترش آن به دستگاه‌های دیگر انجام دهید.
راه حلی واحد برای جلوگیری از بدافزارها و ویروس‌ها
نیازی نیست نگران نوع دقیق بدافزاری باشید که می‌خواهد سیستم شما را آلوده کند شما قصد دارید از ورود همه‌ی آنها به سیستم جلوگیری کنید! بهترین راه برای جلوگیری از بدافزار و ویروس یا درمان و حذف آنان، استفاده از نرم افزار ضد بدافزار قوی است.
در عصر حاضر آنتی ویروس و ضد بدافزار هر دو یک کار را انجام می‌دهند هیچ نرم افزاری وجود ندارد که فقط ویروس‌ها یا بدافزارها را از بین ببرد. هیچ تمایزی میان آنان وجود ندارد حتی اگر بر روی نرم افزار فقط نوشته باشد آنتی ویروس (Antivirus).
در آخر امید است توانسته باشیم تفاوت ویروس با بدافزار را به شما کاملا توضیح داده باشیم و مطالب برایتان مفید گردیده باشد.
