استاندارد های حسابداری عبارتند از مجموعه‌ی اصول و رویه‌هایی که رعایت آن در امور حسابداری و حسابرسی الزامی است. اگر شما نیز در حوزه‌ی حسابداری فعالیت دارید، می‌بایست استانداردهای مربوطه را شناخته و در امور حسابداری به‌کار بگیرید. در این مطلب به آموزش استاندارد ۳۵ حسابداری پرداخته‌ایم. این استاندارد، یکی از مهم‌ترین اصول در پکیج استاندارد حسابداری شناخته می‌شود.
استانداردهای حسابداری
همان‌طور که در مقدمه‌ی مطلب بیان کردیم، استانداردهای حسابداری عبارتند از اصول و چهارچوب‌هایی که برای امور حسابداری تعیین می‌شوند. تعداد این استاندادرها ۴۲ عدد بوده و یادگیری آن برای هر حسابدار و شخصی که در این حوزه فعالیت دارد، الزامی خواهد بود.
استانداردهای حسابداری کمک می‌کنند تا روش حسابداری برای هر فردی قابل درک بوده و یکنواختی خاصی میان تمام گزارشات و صورت‌های مالی به‌وجود آید. این امر برای حسابرسی و سنجش صحت اطلاعات اهمیت ویژه‌ای دارد.
استاندارد حسابداری شماره ۳۵ چیست؟
استاندارد ۳۵ حسابداری به تجویز نحوه‌ی حسابداری مالیات بر درآمد می‌پردازد. این استاندارد توسط سازمان حسابرسی تسویب شده و تمام مشاغل می‌بایست در امور حسابداری خود آن را رعایت کنند. لازم به ذکر است که این استاندارد می‌بایست در صورت‌های مالی ۱۳۹۹/۱/۱ به بعد لحاظ شده باشد.
برطبق استاندارد حسابداری شماره ۳۵، واحد تجاری ملزم است تا آثار مالیاتی معاملات خود را به نحوی استاندارد و در چهارچوب خاص منظور کند. در این چهارچوب، سود و زیان ناشی از هر معامله، در آثار مالیاتی منعکس خواهد شد.
پیشنهاد مطالعه: آموزش حسابداری رستوران – بررسی اصول و ابزارها
آموزش استاندارد ۳۵ حسابداری
در بخش قبل به‌طور خلاصه استاندارد حسابداری ۳۵ را بیان کردیم. در این بخش، مفصل‌تر در این‌باره صحبت خواهیم کرد. پیش از این کار، برخی از مفاهیم مهم در این حوزه را شرح می‌دهیم.
بر اساس مفاهیم بالا، نحوه‌ی عملکرد این استاندارد را در آموزش استاندارد حسابداری ۳۵ شرح می‌دهیم. واحدهای تجاری باید برای ارائه‌ی صورهای مالی خود، از این استاندارد پیروی کنند. از سوی دیگر، برای ارائه‌ی اظهارنامه‌ی مالیاتی به سازمان امور مالیاتی، قوانین مربوط به مالیات نیز باید در این صور، لحاظ گردند. تمام این قوانین و بایدها، کار را دشوارتر می‌کند.
با رعایت استاندارد حسابداری ۳۵، هزینه‌ی مالیات بر درآمد در صورت سود و زیان، براساس استانداردهای حسابداری شناسایی می‌شود. بنابراین اگر تفاوتی بین مبلغ دفتری یک دارایی با بدهی وجود داشته باشد، برای هزینه‌ی مالیاتی، تفاوت‌های موقتی ایجاد خواهد شد.
اجزای اصلی استاندارد حسابداری شماره ۳۵
در این استاندارد، اجزای زیر وجود دارند که در ادامه شرح آن را آورده‌ایم.
۱. مالیات جاری و معوق در آموزش استاندارد ۳۵ حسابداری
در ادامه تعریف هر یک را به‌طور مجزا ذکر کرده‌ایم.
الف) مالیات جاری
- تعریف: مالیاتی است که به درآمد مشمول مالیات دوره جاری تعلق می‌گیرد.
- اندازه‌گیری: مالیات جاری باید بر اساس نرخ‌های مالیاتی که در تاریخ ترازنامه به صورت قانونی اعلام شده‌اند، اندازه‌گیری شود.
- شناسایی: مالیات جاری باید در دوره‌ای که درآمد مشمول مالیات تحقق یافته، شناسایی شود.
ب) مالیات معوق
- تعریف: مالیاتی است که به دلیل تفاوت‌های موقتی بین مبنای مالیاتی دارایی‌ها و بدهی‌ها و مبنای آنها در صورت‌های مالی ایجاد می‌شود.
- اندازه‌گیری: مالیات معوق بر اساس نرخ‌های مالیاتی که انتظار می‌رود در زمان بازپرداخت یا بازیافت دارایی‌ها و بدهی‌ها اعمال شود، محاسبه می‌شود.
- شناسایی: مالیات معوق باید در صورت‌های مالی شناسایی شود و تغییرات آن در دوره‌های مختلف به طور مناسب افشا گردد.
پیشنهاد مطالعه: آموزش حسابداری گردشگری – راهنمای مقدماتی
۲. تفاوت‌های موقتی
تفاوت‌های موقتی به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- تفاوت‌های موقتی مشمول مالیات: تفاوت‌هایی که موجب ایجاد بدهی مالیات معوق می‌شوند، تفاوت‌های موقتی مشمول مالیات نام دارند.
- تفاوت‌های موقتی کاهنده مالیات: تفاوت‌هایی که موجب ایجاد دارایی مالیات معوق می‌شوند، تفاوت‌های موقتی کاهنده مالیات نامیده می‌شوند.
۳. دارایی‌ها و بدهی‌های مالیات معوق
تعریف این موارد به صورت زیر است:
- دارایی مالیات معوق: این دارایی به تفاوت‌های موقتی کاهنده مالیات، زیان‌های مالیاتی قابل استفاده در آینده و اعتبارهای مالیاتی تعلق می‌گیرد.
- بدهی مالیات معوق: این بدهی به تفاوت‌های موقتی مشمول مالیات تعلق خواهد گرفت.
۴. افشا در آموزش استاندارد ۳۵ حسابداری
اطلاعات مالی مرتبط با مالیات‌های جاری و معوق باید به طور کامل و شفاف در صورت‌های مالی افشا شود. این اطلاعات شامل موارد زیر است:
- تجزیه و تحلیل مالیات‌های جاری و معوق.
- توضیح تفاوت‌های موقتی و اثرات آنها بر روی مالیات.
- اطلاعات درباره زیان‌های مالیاتی که به عنوان دارایی مالیات معوق شناسایی شده‌اند.
- نرخ‌های مالیاتی مورد استفاده و تغییرات در نرخ‌های مالیاتی.
۵. حسابداری برای زیان‌های مالیاتی
در صورتی که واحد تجاری زیان مالیاتی داشته باشد، این زیان می‌تواند به عنوان دارایی مالیات معوق شناسایی شود. به شرطی که احتمال بازیافت آن از طریق سود مشمول مالیات آینده وجود داشته باشد.
۶. تغییرات در نرخ‌های مالیاتی
تغییرات در نرخ‌های مالیاتی باید در دوره‌ای که این تغییرات به تصویب می‌رسند، در صورت‌های مالی منعکس شوند. این تغییرات می‌توانند تاثیر بسزایی بر بدهی‌ها و دارایی‌های مالیات معوق داشته باشند.
پیشنهاد مطالعه: آموزش حسابداری کلینیک دندانپزشکی – بررسی جامع اصول و ابزارها
مثال عملی از محاسبات مالیات در آموزش استاندارد ۳۵ حسابداری
فرض کنید شرکت الف در سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ دارای درآمد و هزینه‌های مختلفی بوده است. ما به توضیح جزئیات مربوط به مالیات جاری و مالیات معوق برای این شرکت می‌پردازیم.
* نکته: اعداد مثال فرضی بوده و برای بیان راحت‌تر مطلب در نظر گرفته شده‌اند. توجه داشته باشید که در اغلب موارد، در واقعیت با چنین ارقام رند و واضحی سروکار نداریم.
اطلاعات مالی برای شرکت الف را به‌صورت زیر در نظر می‌گیریم.
سود قبل از مالیات: ۱۰۰,۰۰۰ تومان
برای مبنای مالیاتی دارایی‌ها داریم:
- دارایی ثابت مشهود: ۵۰,۰۰۰ تومان (هزینه استهلاک مالیاتی متفاوت از هزینه استهلاک حسابداری است)
- ذخیره مطالبات مشکوک الوصول: ۵,۰۰۰ تومان (برای حسابداری، اما مالیات بر اساس وصول نهایی شناسایی می‌شود)
برای مبنای مالیاتی بدهی‌ها داریم:
- هزینه‌های تعهدی: ۲۰,۰۰۰ تومان (این هزینه‌ها هنوز پرداخت نشده‌اند و برای مالیات شناخته نمی‌شوند)
برای محاسبات مالیات جاری داریم:
سود مشمول مالیات:
- سود قبل از مالیات: ۱۰۰,۰۰۰ تومان
تعدیلات مالیاتی:
- استهلاک مالیاتی بیشتر از استهلاک حسابداری: ۱۰,۰۰۰ تومان (کاهش)
- ذخیره مطالبات مشکوک الوصول: ۵,۰۰۰ تومان (افزایش)
- هزینه‌های تعهدی: ۲۰,۰۰۰ تومان (افزایش)
بنابراین، سود مشمول مالیات برابر است با:
- ۱۱۵۰۰۰ تومان (که از طریق محاسبات زیر به‌دست می‌آید)
- ۱۰۰,۰۰۰+۵,۰۰۰+۲۰,۰۰۰−۱۰,۰۰۰=۱۱۵,۰۰۰ تومان
محاسبه مالیات جاری:
- اگر نرخ مالیات بر درآمد ۲۵٪ در نظر بگیریم، مالیات جاری برای شرکت الف به‌صورت زیر خواهد بود:
- ۲۵٪×۱۱۵,۰۰۰=۲۸,۷۵۰ تومان
محاسبات مالیات معوق:
تفاوت‌های موقتی مشمول مالیات و کاهنده مالیات:
دارایی ثابت مشهود: تفاوت موقتی ناشی از تفاوت استهلاک:
- استهلاک مالیاتی: ۲۰,۰۰۰ تومان
- استهلاک حسابداری: ۱۰,۰۰۰ تومان
تفاوت موقتی:
- ۲۰,۰۰۰−۱۰,۰۰۰=۱۰,۰۰۰تومان (مشمول مالیات)
ذخیره مطالبات مشکوک الوصول:
- تفاوت موقتی: ۵,۰۰۰ تومان (به عنوان کاهنده مالیات)
هزینه‌های تعهدی:
- تفاوت موقتی: ۲۰,۰۰۰ تومان (به عنوان کاهنده مالیات)
محاسبه مالیات معوق:
تفاوت موقتی مشمول مالیات:
- ۱۰,۰۰۰تومان
مالیات معوق ناشی از تفاوت موقتی مشمول مالیات:
- ۲۵٪×۱۰,۰۰۰=۲,۵۰۰تومان (به عنوانبدهی مالیات معوق)
تفاوت موقتی کاهنده مالیات:
- ۵,۰۰۰+۲۰,۰۰۰=۲۵,۰۰۰تومان
مالیات معوق ناشی از تفاوت موقتی کاهنده مالیات:
- ۲۵٪×۲۵,۰۰۰=۶,۲۵۰تومان (به عنوان دارایی مالیات معوق)
گزارش در صورت‌های مالی:
- مالیات جاری: ۲۸,۷۵۰ تومان
- بدهی مالیات معوق: ۲,۵۰۰ تومان
- دارایی مالیات معوق: ۶,۲۵۰ تومان
نتیجه نهایی:
در صورت‌های مالی شرکت الف، باید مالیات جاری به مبلغ ۲۸,۷۵۰ تومان و دارایی مالیات معوق به مبلغ ۶,۲۵۰ تومان و بدهی مالیات معوق به مبلغ ۲,۵۰۰ تومان گزارش شود. اثر خالص مالیات معوق در صورت‌های مالی برابر خواهد بود با:
- ۶,۲۵۰−۲,۵۰۰=۳,۷۵۰ تومان (که به عنوان دارایی مالیات معوق خالص شناخته می‌شود)
این مثال نشان می‌دهد که چگونه مالیات جاری و معوق می‌تواند شناسایی و در صورت‌های مالی گزارش شود و چگونه تفاوت‌های موقتی می‌توانند بر مالیات معوق تأثیر بگذارند. شما می‌توانید این مثال را با ارقام واقعی شرکت خود پیش بروید. طبق مراحل همین مثال، مالیات جاری و معوق شرکت را محاسبه نمایید.
جمع بندی
در این مطلب به آموزش استاندارد ۳۵ حسابداری پرداختیم. همان‌طور که بیان شد، استانداردهای قوانینی هستند که رعایت آن در تمام صنوف و واحدهای تجاری الزامی است. خلاصه استاندارد ۳۵ این است که قوانین و چهارچوب‌هایی برای مالیات بر درآمد در آن قرار داده شده است.
در این مطلب، به‌منظور حل پیچیدگی مفاهیم این استاندارد، ابتدا توضیحاتی را در رابطه با واژگان کلیدی این استاندارد دادیم. سپس کلیات کار را بیان کردیم. شما می‌توانید برای آموزش‌های دقیق‌تر، از فیلم آموزش استانداردهای حسابداری استفاده کنید.
آموزش حسابداری در مکتب خونه
برای یادگیری مفاهیم و مباحث حسابداری می‌توانید از دوره‌های آموزش حسابداری در مکتب خونه استفاده کنید. در این دوره‌ها تمرکز بر روی بیان ساده و ارائه‌ی مباحث به‌صورت کامل خواهد بود. بنابراین از سطح مقدماتی گرفته تا سطوح پیشرفته‌تر، می‌توانید از این آموزش‌ها استفاده کرده و وارد بازار کار حسابداری شوید. ناگفته نماند که آموزش آنلاین، منعطف‌ترین برنامه‌ی آموزشی محسوب می‌شود.
