چک‌ها را می‌توانیم به عنوان یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین انواع اسناد مالی و تجاری در نظر بگیریم که جایگزین پول محسوب می‌شوند. افراد معمولا از چک در بسیاری از معاملات خود استفاده می‌کنند؛ بر این اساس آموزش ثبت حسابداری چک را می‌توانیم به عنوان یکی از مهم‌ترین مباحث در حسابداری بدانیم که نیاز به بررسی کامل دارد. حجم گسترده معاملات در انواع کسب و کارها، باعث شده تا ثبت چک در این زمینه انواع مختلفی داشته باشد. از این رو توصیه می‌کنیم در ادامه این محتوا همراه باشید تا توضیحات لازم و موردنیاز را به صورت کامل در اختیارتان قرار دهیم.
ثبت چک در حسابداری
این روزها چک به عنوان یک جایگزین بسیار خوب و معتبر برای پول نقد شناخته شده و در بسیاری از کسب و کارهای مختلف، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع با رد و بدل شدن چک در معاملات، نوعی از بدهی به نوعی دیگر تبدیل خواهد شد. چک‌ها در معاملات به دو دسته پرداختنی و دریافتنی تقسیم‌بندی می‌شوند که نحوه برخورد با هر کدام از آن‌ها متفاوت است. چک‌های دریافتنی را معمولا کسب و کارهای مختلف در ازای فروش کالا و یا خدمات مختلف، از مشتریان خود دریافت می‌کنند.
از طرفی چک‌های پرداختنی دسته‌ای هستند که در جهت خرید کالا و یا دریافت نوعی از خدمات باید به فروشنده ارائه دهیم. هر کدام از این چک‌ها باید در حسابداری ثبت شده و اقدامات مربوط به آن‌ها به بهترین نحو ممکن انجام شود.
ثبت چک دریافتنی در حسابداری
به صورت کلی اسناد دریافتنی را می‌توانیم اوراقی در نظر بگیریم که می‌توانند چک، سفته و یا از انواع واحدهای اقتصادی باشند. این واحدها در ازای فروش یا همان طور که در بخش قبلی اشاره کردیم ارائه خدمات، به جای وجه نقد دریافت می‌شوند. اشخاص حقیقی و یا حقوقی ارائه دهنده این اسناد، موظف هستند که مبلغ معین درج شده بر روی چک را در تاریخ مشخص شده پرداخت کنند. مشخصات خاصی بر روی این چک‌ها درج شده که به شرح زیر هستند.
- نام بانک و شعبه آن
- تاریخ چک
- مبلغ چک
- شماره چک
- نام شخص حقیقی و یا حقوقی که چک را دریافت کرده
فرایند چک دریافتنی
برای اینکه بیشتر با آموزش ثبت حسابداری چک آشنا شویم، لازم است تا درباره فرایندی که یک چک دریافتی باید پشت سر بگذارد هم اطلاعات لازم را به دست آوریم. این دسته از اسناد مالی باید مراحل زیر را به صورت کامل پشت سر بگذارند.
- دریافت چک
- نقدینگی چک
- خواباندن چک در حساب
- وصول چک
- عدم وصول و برگشت خوردن پک
- واگذاری اسناد دریافتنی به دیگران
ثبت چک دریافتنی
برای ثبت چک دریافتنی در حسابداری، باید حساب‌ها و اسناد دریافتی یا اسناد دریافتنی نزد صندوق را بدهکار در نظر گرفته و حساب‌ها و اسناد دریافتنی بدهکاران تجاری با به عنوان بستانکار بدانیم. در نهایت دو روش برای نقد کردن چک وجود دارد. در روش اول شما می‌توانید به صورت نقدی آن را دریافت کرده و در هر حسابی که تمایل دارید قرار دهید. در روش دوم می‌توانید به حساب سپرده بانک آن را واریز کنید.
ثبت حسابداری چک ضمانت
اولین نکته‌ای که در رابطه با اسناد ضمانت باید در نظر داشته باشید، این است که ماهیت غیرمالی دارند. از این رو بر صورت‌های مالی اثرگذار نخواهند بود و فقط باید در یادداشت‌های توضیحی افشا شوند. در نتیجه چک و یا به صورت کلی سفته ضمانت‌نامه را می‌توانیم به سند تجاری در نظر بگیریم که به صورت عندالمطالبه در اختیار افراد قرار می‌گیرند. همچنین تا موعد مقرر در نظر گرفته شده برای این اسناد، باید مبلغ درج شده بر روی آن‌ها تسویه شود.
ثبت عودت چک در حسابداری
عودت چک زمانی رخ می‌دهد که چک مورد نظر به هر دلیلی، به مشتری بازگردانده شود. از این رو لازم است تا عودت چک ثبت شده و سند آن در حسابداری به بهترین نحو ممکن تنظیم شود. برای ثبت این دسته از چک‌ها باید حساب‌ها و اسناد پرداختنی تجاری را بدهکار و حساب‌ها و اسناد پرداختنی تجاری / بستانکاران تجاری را به عنوان بستانکار در بین اسناد خود ثبت کنید.
ثبت وصول چک در حسابداری
ثبت وصول چک برای انواع چک‌های پرداختی و دریافتی باید به صورت کامل انجام شود. در واقع زمان پاس شدن چک در صورتی که مبلغ مورد نیاز در حساب صاحب چک وجود داشته باشد، چک می‌تواند وارد مرحله پاس شدن شود. در این حالت برای ثبت وصول چک پرداختی، باید حساب‌ها و اسناد پرداختنی تجاری باید به عنوان بدهکار و موجودی نقد و بانک، به عنوان بستان کار در نظر گرفته شوند.
در صورتی که چک مورد نظر شما از نوع دریافتی باشد، باید موجودی نقد و بانک به عنوان بدهکار و حساب‌ها و اسناد دریافتنی یا اسناد دریافتنی در جریان وصول را به عنوان بستانکار در نظر بگیریم. به عبارتی می‌توانیم بگوییم این دو حالت معکوس یکدیگر هستند.
نحوه نوشتن دفتر چک
از دیگر موضوعاتی که در روند آموزش ثبت حسابداری چک از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و نیاز به بررسی بیشتر و کامل‌تر دارد، باید به دفتر چک و نحوه نوشتن آن اشاره کنیم. دفتر چک یکی از مهم‌ترین اقلامی بوده که اطلاعات مربوط به حساب‌های مختلف باید در آن ثبت شوند. هر کسب و کار نیاز به یک دفتر چک دارد تا بتواند همه چک‌های صادرشده و پرداختی و همچنین موارد دریافتی از مشتریان را بر اساس اطلاعات ثبت شده بر روی برگه چک، در آن ثبت کند. در بخش‌های قبلی با اطلاعات درج شده بر روی چک اعم از تاریخ، مبلغ، نام دریافت‌کننده، شماره چک و … آشنا شدیم.
شما برای ثبت چک‌های دریافتی و پرداختی، نیاز به دفاتر مجزا داریم که هر کدام به شکل خوبی تقسیم بندی و جدول کشی شده‌اند. بر این اساس همه اطلاعات مورد نیاز را در بخش‌های مختلف آن‌ها ثبت کرده و می‌توانید در مواقع مورد نیاز به آن‌ها دسترسی داشته باشید.
چک در حال وصول
در حسابداری چک، اصلاحات و عبارات مختلفی رایج است که هر کدام از آن‌ها مفهوم به خصوصی داشته و در موقعیت‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از این مفاهیم، مربوط به چک در حال وصول است که در این بخش قصد داریم تا به آن بپردازیم. اگر بخواهیم به ساده‌ترین حالت ممکن بدانیم که چک در جریان وصول به چه معناست، می‌توانیم بگوییم چک‌هایی هستند که به بانک واگذار شده‌اند و هنوز برگشت و یا وصل شدن آن‌ها مشخص نیست. در این حالت در زمان واگذاری چک به بانک، بدهکار و سپس در زمان وصول چک و یا برگشت، بستانکار خواهد شد.
ثبت سند حسابداری دریافت چک از مشتری
امروزه تمام اصول و قوانین حسابداری با کمک نرم‌افزارهای ارائه شده در این زمینه قابل اجرا هستند. از این رو شما می‌توانید به راحتی همه اسناد مورد نظر خود را در این ابزارها ثبت کرده و در موقعیت‌های مورد نیاز از آن‌ها استفاده کنید. در برخی از مواقع ممکن است مشتری در ازای خرید کالا و یا دریافت خدمات از شما، چک تحویل دهد؛ از این رو تا زمانی که چک وصول نشده و مبلغ آن در اختیار شما قرار نگرفته باشد، مشتری به عنوان بدهکار در اسناد شما ثبت خواهد شد.
شما باید اسناد مختلف را در فرایند دریافت تا وصل این چک ثبت کنید. از این رو نیاز به ثبت سند نقد کردن چک، سند خواباندن چک به حساب، سند واگذاری چک به دیگران، سند پاس شدن چک و در برخی از مواقع سند برگشت خوردن و عدم وصول آن نیاز خواهید داشت.
ثبت حسابداری چک روز
همان طور که از عنوان این دسته از چک‌ها مشخص بوده، مبلغ درج شده بر روی آن‌ها، در همان روز وصول خواهد شد و شما می‌توانید آن را در حساب خود داشته باشید. برای حسابداری این چک‌ها نیز لازم است تا ثبت حسابداری چک روز با اسناد مربوطه در نرم‌افزار کاربردی شما انجام شود. به صورت کلی در روند ثبت کردن انواع چک‌ها، کسب اطلاعات درباره بدهکار و بستانکار و شناسایی آن‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و به شما کمک می‌کند تا عملکرد بهتری در این راستا داشته باشید.
واخواست چک در حسابداری
امروزه کسب و کارهای مختلف بعد از دریافت چک، معمولا آن‌ها را اصطلاحا سر حساب می‌گذارند تا در تاریخ مقرر، وصول شوند. وصول و یا برگشت این چک‌ها باید به سیستم اعلام شود. بدیهی است که اگر در حساب مورد نظر، مبلغ مورد نیاز وجود داشته باشد، چک پاس شده و شما می‌توانید به مبلغ آن دسترسی داشته باشید. در این حالت وجه به بانکی که چک سر حساب آن قرار گرفته واریز خواهد شد. در صورتی که موجودی حساب تکمیل نباشد، چک اصطلاحا واخواست و یا برگشت خواهد خورد. در اسناد حسابداری تا زمانی که مشتری چک خود را به صورت کامل وصول نکرده باشد، کماکان به عنوان بدهکار شناخته می‌شود. در چنین حالتی باید اقدامات مربوط به چک برگشتی انجام شود تا شما بتوانید به وجه مورد نظر دسترسی داشته باشید.
یادگیری حسابداری در مکتب خونه
اگر به دنبال بهترین راه برای یادگیری حسابداری از صفر تا صد هستید یا می‌خواهید به سوالات خود به صورت موضوعی پاسخ دهید، می‌توانید از دوره‌های آموزش حسابداری مکتب خونه استفاده کنید. این ویدیوها توسط بهترین اساتید از سرتاسر ایران ضبط شده‌اند و به صورت فهرست بندی شده در اختیار شما قرار دارند.
سخن پایانی
امروزه به دلیل سختی‌هایی که دسترسی و جابه جایی پول نقد به همراه دارد، در معاملات مختلف معمولا از چک استفاده می‌شود. چک‌ها می‌توانند در دو نوع روز و مدت‌دار باشند که با توافق طرفین باید ثبت شوند. آموزش ثبت حسابداری چک از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و باید به صورت کامل اجرا شود. با کسب اطلاعات درباره ماهیت بدهکار و بستانکار، شما می‌توانید به عنوان حسابدار اسناد مربوطه را ثبت کنید.
در بخش‌های قبلی اطلاعات جامع و کاملی درباره ثبت وصول چک در حسابداری، ثبت عودت چک در حسابداری و به صورت کلی ثبت سند حسابداری دریافت چک از مشتری و غیره در اختیار شما قرار دادیم.
