اصطلاحات بورسی که باید بدانید! خرید و فروش در میان خریدار و فروشنده، از زمان قدیم تا به امروزه بوده است. منتها امروزه نحوه این خرید و فروش‌ها به صورت دیگری شده است. ایا می‌دانید بازار به چه جایی گفته می‌شود؟ مجموعه‌ای از افراد که به دنبال خرید و فروش هستند، بازار را تشکیل می‌دهند. اما امروزه به بازاری که در آن داد و ستد کالا، اسناد مالی تجاری و اوراق بهادر صورت می‌گیرد، بازار بورس می‌گویند. به نوبه‌ای بازار بورس هم می‌تواند زندگی و کار و مهارت افراد را به سمت سود و هم به سمت زیان پیش ببرد. باید بدانید که اگر در فکر قدم گذاشتن در این مسیر هستید، بازار بورس با تمام بازارهایی که تا به امروز برای خرید و فروش در آن پا گذاشته‌اید، اندکی متفاوت‌تر است.
اگر فردی هستید که قصد دارید در کنار شغل اول خود، شغل دیگری داشته باشید، هم چنین سرمایه‌ای کنار گذاشته شده دارید که به آن نیازی ندارید و از همه مهم،تر فردی ریسک‌پذیر و صبور هستید، می‌توانید با وارد شدن به بازار بورس برای آینده خود و خانوادتان سرمایه‌گذاری کنید. در این شرایط بورس بهترین موقعیت برای سرمایه‌گذاری شما محسوب می‌شود. اگر قصد سرمایه‌گذاری در این راه را دارید، پس فرد سرمایه‌گذار، باید با مفاهیم و اصطلاحات بورسی آشنا شود.
آشنایی با اصطلاحات بورس به وقت و زمان مناسب، دقت و هوش و ذکاوت نیازمند است. اصطلاحات بورسی یکی از ضروری‌ترین مسائلی است که هر سرمایه‌گذار باید با آن آشنایی کاملی داشته باشد. از مهم‌ترین اصطلاحات بورسی به صورت زیر می‌باشد:
اصطلاحات بورس:
۱٫شاخص کل:
در بازار بورس شاخص کل یکی از انواع اصطلاحات بورسی محسوب می‌شود که به معنای همان شاخص بازدهی، شاخص قیمت و شاخص نقدی می‌باشد که در این بازار به نام TEDPIX نیز با آن آشنایی دارند. این همان موردی است که همیشه در اخبار مشاهده می‌کنید که از آن به عنوان شاخص بورس تهران یاد می‌کنند و صحبت می‌کنند. در واقع این اصطلاحات بورسی یعنی شاخص کل در میان سرمایه‌گذاران و فعالان بازار یکی از پرکاربردترین شاخص‌ها است. این اصطلاح در اصل نشانه سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده است و یا بهتر است بگوییم که شاخص کل، میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس را نشان می‌دهد. این نوع از انواع اصطلاحات بورسی تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه را که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند، مورد محاسبه قرار می‌دهد.
۲٫صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس:
این یکی دیگر از انواع اصطلاحات رایج بورس است که نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود که از دارایی‌های متنوع ساخته شده است و واحدهای آن در طول روز مانند یک سهام در بازار معامله می‌شود که ساختاری شبیه به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارد، یعنی می‌توانید یک یا چند عدد از این صندوق‌هار را بخرید و یا حتی بفروشید.
۳٫صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی:
صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی از اصطلاحات بورسی است که یک صندوق مبتنی بر شاخص است که منابع خود را بر اساس الگوی تعیین شده برای یکی از شاخص‌های موجود در بازار سرمایه‌گذاری می‌کند. در این صندوق زمانی خرید و فروش امکان‌پذیر است که وجهی به واسطه ورود سرمایه‌گذار جدید اضافه و یا به دلیل خروج سرمایه‌گذار کم شود. مزیت اصلی آن هزینه پایین و حذف ریسک مدیریت صندوق است.
۴٫سبدگردانی در اصطلاحات بورسی:
این مفهوم به معنای چیدن صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن با خود شخص سرمایه‌گذار می‌باشد و میزان دقیق خرید و فروش آن‌ها توسط سبدگردان مشخص می‌شود.
۵٫تحلیل تکنیکال و بنیادی:
این تحلیل در اصطلاحات بورسی به معنای محاسبه ارزش ذاتی هر سهم است. تحلیل تکنیکال در اصل از طریق مطالعه آمارهای فعالیت بازار مانند قیمت و حجم معاملات به دنبال شناسایی الگوها و روندهایی که نشان از حرکت آینده یک سهم می‌دهد، به دست می‌آید.
۶٫اوراق بدهی:
اوراق بدهی در اصطلاحات بازار بورس بسیار اهمیت دارد. این اصطلاح اوراق قرض گرفته شده از دولت و شرکت، گواهی سپرده و نوعی ابزارهای بدهی است که با شرایط تعیین شده بین دو نفر معامله می‌شود. به بیان دیگر اوراق بدهی اسناد و اوراق بهادری هستند که براساس آن شرکت انتشاردهنده متعهد می‌شود که مبالغ مشخص شده‌ای را در زمان‌های خاص به دارنده پرداخت و در زمان مشخص سررسید را بازپرداخت کند.
۷٫پرتفوی:
این اصطلاح یک واژه فرانسوی است که به مجموعه سبد و یا دارایی‌های مالی گفته می‌شود. در واقع ترکیبی مناسب از سهام و یا سایر دارایی‌ها است که یک سرمایه‌گذار آن را خریداری کرده است.
۸٫دارایی‌های تحت مدیریت:
این اصطلاح به معنی نشان‌دهنده ارزش بازار همه دارایی‌های مالی است که یک نهاد مالی مانند صندوق سرمایه‌گذاری، شرکت سرمایه جسورانه یا یک کارگزاری، از طرف مشتریانش به مدیریت مشغول است. این به معنی معیاری از اندازه و موفقیت شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری است.
۹٫ارزش خالص دارایی:
این به معنی ارزش همه دارایی‌ها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق بهادر با درآمد ثابت و غیره پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها است. که به معنای NAV شناخته شده می‌باشد.
۱۰٫عرضه اولیه:
عرضه اولیه یکی از اصطلاحات بورسی است که به نام IPO نیز نامگذاری شده است. به این معنا است که سهام یک شرکت خصوصی برای اولین‌بار به عموم مردم عرضه می‌شود. این کار معمولا توسط شرکت‌های کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند صورت می‌گیرد. همچنین شرکت‌های بزرگ نیز که به دنبال تبدیل شدن به سهام عادی هستند نیز عرضه عمومی اولیه انجام می‌دهند.
۱۱٫بازار گاوی:
اصطلاحات بورسی عجیبی در این بازار وجود دارد که یکی از آن‌ها بازار گاوی است. در این بازار تقاضا زیاد است و عرضه به ندرت شکل می‌گیرد. سرمایه‌گذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید می‌کنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند. بازار گاوی به دوره‌ای گفته می‌شود که قیمت‌ها در آن در حال افزایش است و از ویژگی‌های اصلی این بازار خوش‌بینی، اعتماد سرمایه‌گذاران و انتظار در ادامه روند افزایشی است. شروع این بازار در اصل نشان‌دهنده گشایش اقتصادی است.
۱۲٫بازار خرسی:
یکی دیگر از اصطلاحات رایج بورسی عجیب و غریب، بازار خرسی است. بازار خرسی معمولا در چرخه تجاری با بازار گاوی هم‌زمان است. در این بازار قیمت اوراق بهادر کاهش‌یافته و خوش‌بینی سرمایه‌گذاران در بازار گاوی به بدبینی و ترس تبدیل می‌شود. در این بازار جوی منفی حاکم می‌شود و رمقی برای سرمایه‌گذاران باقی نمی‌گذارد.
۱۳٫ارزش ذاتی:
ارزش ذاتی در میان اصطلاحات بورسی به معنی ارزش واقعی سهام یک شرکت یا یک دارایی است که بر پایه بررسی تمام ابعاد کسب و کار از جمله صورت‌های مالی، پتانسیل رشد سودآوری شرکت در سال‌های آینده و لحاظ دارایی‌های مشهود و نامشهود است. ارزش ذاتی یکی از پارامترهای کلیدی در تحلیل بنیادی به حساب می‌آید.
۱۴٫ضریب بتا:
این ضریب معیاری است که از طریق داده‌های تاریخی معاملات سهام ایجاد می‌شود و معرف میزان رسیک سیستماتیک است که سرمایه‌گذار با به دست آوردن آن سهم نسبت به کل بازار متحمل خواهد شد. ضریب بتا در اصطلاحات رایج بازار بورس به معنی میزان نوسان آن سرمایه‌گذاری نسبت به بازار است. اگر ضریب بتا کوچک‌تر از یک باشد، آن سرمایه‌گذاری نسبت به بازار نوسان کمتری دارد و اگر بتا بیشتر از یک باشد، آن سرمایه‌گذاری نسبت به بازار نوسان بیشتری خواهد داشت. ضریب بتای بازار که شامل همه دارایی‌های قابل سرمایه‌گذاری است، باید برابر با یک باشد.
۱۵٫آربیتراژ:
این به معنی سود بردن از تفاوت قیمتی میان دو یا چند بازار است که از دیدگاه علمی، آربیتراژ احتمال سود بدون ریسک پس از کسر هزینه انجام معامله است. این اصطلاح به معنی بهره گرفتن از تفاوت قیمت بین دو یا چند بازار برای کسب سود می‌باشد. سود به دست آمده از آربیتراژ زمانی به دست می‌آید که یک کالای مشابه در دو بازار مختلف در دو قالب متفاوت عرضه شود اما قیمت‌های یکسانی نداشته باشد.
۱۶٫سهام شناور آزاد:
این سهام بخشی از یک شرکت است که دارندگان آن آماده عرضه و فروش آن سهام می‌شوند و قصد ندارند که با حفظ آن قسمت از سهام در مدیریت شرکت مشارکت کنند و انتظار دارند که در آینده نزدیک قابل معامله باشد. برای این کار باید ترکیب سهامداران بررسی شود و سهامداران راهبردی را مشخص نمود.
۱۷٫سود هر سهم و سود پرداختی سهام:
این اصطلاحات بورسی سود هر سهم به معنی سود خالص شرکت به ازای هر سهم است که EPS نامیده می‌شود و سود پرداختی سهام نیز به معنی DPS و بخشی از سود هر سهم در مجمع بین سهامداران است.
۱۸٫نماد:
نماد به معنی کد یا نام اختصاری شرکت‌ها برای سهولت شناسایی و دسته‌بندی آن‌ها است که در بورس به کار برده می‌شود. معمولا حرف اول در یک نماد نشان‌دهنده صنعت مربوطه و بخش دوم آن خلاصه‌ای از نام شرکت است.
۱۹٫بازار خارج از بورس:
این در اصطلاحات بورسی به معنی OTC است که به معنی بازار غیر متمرکز و بدون مکان فیزیکی است که در آن معامله به طور مستقیم بین دو نفر صورت می‌گیرد و قیمت این معامله به صورت عمومی منتشر نخواهد شد.
۲۰٫صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک:
این از مهم‌ترین اصطلاحات بورسی محسوب می‌شود که ساز و کارهای سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی است که شرایط بازار را از نظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف به ویژه برای سرمایه‌گذاران مبتدی مساعدتر می‌سازد. در کشورهای پیشرفته افراد اوراق بهادر را مستقیم معامله نمی‌کنند و در عوض پول‌های خود را در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک سرمایه‌گذاری می‌کنند.
اصطلاحات رایج بورسی در طیف بسیار گسترده‌ای قرار دارد که اکنون با تعدادی از آن آشنا شدید. باید بدانید که این اصطلاحات تا زمانی که شما در این بازار فعالیت می‌کنید تمامی ندارد و باید برای آموختن آن‌ها هم‌چنان تحقیق و بررسی کنید. برای یک سرمایه‌گذار واجب است که راجب به این اصطلاحات بورسی آشنایی کاملی داشته باشد.
کاملا جامع، مفید و مختصر بود. سپاس
ممنونم
برای اکسب اطلاعات بیشتر از بازار بورس و نحوه سرمایه گذاری به لینک زیر رجوع کنید.
آموزش بورس