در زمانی که هیچ اثری از دنیای مدرن ما بر روی زمین وجود نداشت، انسانها اولین ربات ها را در رویاهایشان ساختند. ردّپای ربات های خیالی را می‌توان در اساطیر یونان، پرستش‌گاه‌های مصر باستان، افسانه‌های بودایی و داستان‌های سنتی چینی دنبال کرد. با این‌که بشر تا ساخت دستگاهی که به صورت خودکار عمل کند و جایگزین اعمال انسانی شود، چند صد سال فاصله داشت ولی تمام تلاش خود را به کار گرفت تا زودتر رویای خود رابه حقیقت تبدیل کند. در قرن دهم قبل از میلاد مسیح چینی‌ها ماشینی ساختند که هم می‌توانست بخواند، هم برقصد.
در قرن چهارم قبل از میلاد اَرخوطَس، ریاضی‌دان یونانی، پرنده‌ای ماشینی ساخت که با بخار کار می‌کرد. ماشین‌ها در طول سال‌های متمادی به لطف تلاش مهندسان و دانشمندان عصرهای مختلف تاریخ روز به روز پیشرفته‌تر شدند تا این‌که در دهه‌ی ۳۰ میلادی برای اولین بار وا‌ژه‌ی ربات توسط کارل چاپِک، نویسنده اهل جمهوری چک، در یک نمایشنامه به کار برده شد.
ربات چیست و به چه دستگاهی ربات گفته می‌شود؟
تا چند سال پیش می‌توانستیم به یک ماشین ساده که قادر به انجام کارهای کوچکی بدون کمک انسان بود، ربات بگوییم اما این روزها دیگر تعریف ربات به این آسانی‌ها نیست. به صورت کلی به هر ماشینی که توسط انسان طراحی و توسط کامپیوتر برنامه‌نویسی شده‌باشد، ربات گفته می‌شود. ربات ها به دلیل آن که برای انجام اعمال خود، از معادلات ریاضی و برنامه نویسی پیروی می‌کنند، در دقت عمل و حتی سرعت عمل می‌توانند با انسان برابری کنند و یا حتی از انسان پیشی بگیرند. ربات ها می‌توانند در کارهای مختلفی به انسان کمک کنند، از سینما و تلویزیون گرفته تا کمک در خط تولید صنایع و کشاورزی و انبارداری و حتی جراحی پزشکی.
اولین ربات ها در چه سالی و توسط چه کسی ساخته شدند؟
در سال ۱۹۶۱ اولین ربات صنعتی دنیا در آمریکا توسط جورج دِووٌل ساخته شد. این ربات که آنیمت (Unimate) نام داشت در کارخانه‌ی جنرال موتورز به کار گرفته شد. آنیمت وظیفه‌ی ریخته‌گری بدنه‌ی اتوموبیل‌ها را به جای کارگران بر عهده گرفت؛ زیرا که این‌کار برای انسانها به شدت خطرناک بود و در صورت بی‌احتیاطی ممکن بود توسط گازهای سمی مسموم شوند و یا اعضای بدن خود را از دست بدهند. ربات ها در خدمت بشریت!
در سال ۱۹۶۶ م. شِیکی (Shakey)، اولین ربات هوشمند متحرک جهان، در دانشگاه استنفورد ساخته شد. در حالی که بقیه‌ی ربات ها برای یک عمل ساده نیاز به برنامه‌ریزی جزء به جزء کار‌ها داشتند، شیکی می‌توانست با یک دستور کلی، کار خواسته شده را به کارهای کوچک‌تر تقسیم کند و به تنهایی از پسش بر بیاید.
در دهه‌ی ۱۹۷۰ م. اولین ربات هوشمند انسان‌نما که تمام توانایی های حرکتی یک انسان را داشت در در دانشگاه واسِدای ژاپن ساخته شد. این ربات می‌توانست اندام‌هایش را حرکت دهد، راه برود و با مخاطب خود ژاپنی صحبت کند. این اولین ربات ساخته شده‌ای بود که شبیه ربات های فیلم‌های علمی تخیلی بود؛ رباتی که کابوس تسخیر شدن زمین توسط ربات ها را در ذهن انسان قوت می‌بخشد.
ربات فضانورد
از زمین که بگذریم، ربات ها تاثیر شگرفی بر دید انسان از سایر سیارات منظومه‌ی شمسی و در کل فضا داشته و دارند. سوجُرنِر (Sojourner) اولین ربات مریخ پیمایی بود که توانست مأموریت خود را با موفقیت به پایان برساند. این ربات یازده و نیم کیلوگرمی حدود ۸۳ روز زمینی فعال بود و در بیست و هفتم سپتامبر سال ۱۹۹۷ آخرین تماس خود را با زمین داشت.
هم پا با تکنولوژی ساخت ربات
به هر جهت، هر چه به شروع قرن بیست‌ویکم نزدیک‌تر شدیم ربات ها پیشرفته و پیشرفته‌تر شدند. انسانها با پیشرفت دانش و تکنولوژی توانستند ربات هایی بسازند که بسیاری از کارهایی که تا پیش از این برایشان غیرقابل انجام بود را ممکن کنند و در کرات و سیارات دیگر دست به اکشتاف بزنند. از ربات ها در فناوری‌های ارتباطی، وسایل پزشکی، سیاره‌نوردی، جنگ‌افزارها، فناوری‌های نجات، صنعت ساخت اتوموبیل و سایر صنایع، امور حمل و نقل و حتی وسایل خانگی استفاده شد.
از تالوس برنزی ساخته شده به دست هفائستوس تا جاروهای هوشمند خانه‌های مدرن صدها قرن فاصله است. با دنبال کردن اولین ربات ها و تاریخچه‌شان عظمت رویاپردازی‌های بشر را لمس می‌کنیم. ما در عصر انفجار رباتیک زندگی می‌کنیم. عصری که هر لحظه ابداعی نو و نخستین‌هایی دیگر به تاریخ اضافه می‌شوند. با دنبال کردن کتاب‌ها و فیلم‌های علمی-تخیلی به ایده‌هایی بر می‌خوریم که شاید در آینده‌ای نه چندان دور عملی شوند؛ همانطور که رویاهای مهندسان صده‌های قبلی به واقعیت پیوست. برای ورود به دنیای اسرار آمیز ربات ها و استفاده از آن‌ها در ابعاد مختلف زندگی بد نیست با دوره‌های آموزشی رباتیک مکتب خونه شروع کنید.
