آموزش نصب گیت لب به زبان ساده

آموزش نصب گیت لب

گیت لب پلتفرمی است که برنامه‌نویسان با استفاده از آن می‌توانند پروژه‌های تیمی خود را مدیریت کنند. کدها درون گیت‌لب در قالب مخزن (Repository) ذخیره شده و اعضای تیم می‌توانند با ایجاد انشعاب (Branch)، کامیت کردن تغییرات و  Push و Pull، تغییرات مورد نظر خود را در کد اعمال کنند. در حال حاضر در بین پلتفرم‌های این‌چنینی، گیت لب و گیت هاب بیشترین محبوبیت را به خود اختصاص داده‌اند. امتیاز ویژه گیت لب در امکان ایجاد بی‌نهایت پروژه خصوصی بدون پرداخت هزینه است. در این مطلب قصد داریم شیوه نصب و شروع کار با گیت لب را مرحله به مرحله و با زبانی ساده به شما آموزش نصب گیت لب دهیم.

 

گیت چیست و به چه کار می‌آید؟

برای تعریف گیت لب ابتدا نیاز داریم مفهوم گیت را تعریف کنیم. گیت‌لب، گیت‌هاب و بیت‌باکت همگی زیر مجموعه مفهوم گیت قرار می‌گیرند و در ویژگی‌های کلی مشترک‌اند. گیت یک سیستم مدیریت نسخه (ورژن) برای سورس‌کد است. پس از قرارگیری کد منبع روی گیت می‌توانید به‌صورت تیمی روی آن کار کنید.

 

ویدیو پییشنهادی : آموزش Git

 

مفهوم مخزن (Repository) در گیت اشاره به جایی دارد که کد در آن قرار می‌گیرد. با گیت می‌توانید یک کد را از راه درون مخزن دانلود (Pull) کرده و پس از اعمال تغییر آن را روی مخزن آپلود (Push) کنید. گیت در دو نوع عمومی (Public) و خصوصی (Private) وجود دارد.

گیت لب چیست؟

گیت لب (Git Lab) یکی از معروف‌ترین گیت‌های موجود در بازار است که در حال حاضر رقابت شانه‌به‌شانه‌ای با رهبر بازار (GitHub) دارد. امتیاز ویژه یا مزیت رقابتی گیت لب مربوط به امکان ایجاد گیت‌های خصوصی به‌صورت رایگان و بدون محدودیت است. برای مثال در گیت‌هاب ساخت ریپوزیتوری خصوصی با اکانت رایگان ممکن نیست. اگر شرکت‌ها بخواهند پروژه‌های خود را وارد یک گیت کنند، گیت‌لب گزینه بهتری برای آن‌ها است.

گیت لب اولین بار در سال 2011 توسط زاپوروژتز و سیژوف روسی ساخته شد. در ابتدا این محصول نتوانست توجه زیادی را به خود جلب کند. جلب نظر کارشناسان MIT و تحت لیسانس قرار گرفتن گیت لب در سال 2018 نقطه عطفی در مسیر رشد این پلتفرم به حساب می‌آید. در حال حاضر در میان ارائه‌دهندگان گیت، گیت لب یکی از برترین‌ها به‌حساب می‌آید.

 

ویژگی ها و امکانات اساسی

امتیاز اصلی گیت لب مربوط به رایگان بودن اکثر امکانات و امکان ایجاد پروژه داخلی (شرکتی) به تعداد نامحدود است. این پلتفرم امکانات بیشتری نیز دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• امکانات رایگان گیت لب بسیار گسترده‌اند. بر خلاف گیت هاب، در گیت لب ردیابی مشکل و ویکی‌ها به‌صورت رایگان وجود دارند.
• رابط کاربری گیت‌لب منحصر به فرد و زیبا است و تجربه کاربری سریع و لذت‌بخشی را به برنامه‌نویسان می‌دهد.
• سیستم ادغام کد یا CI در گیت لب به صورت اختصاصی ارائه می‌شود در حالی که در گیت هاب این سیستم به‌صورت درونی وجود ندارد.
• با گیت لب می‌توان محل دقیق ذخیره سورس کد را روی سرور مشخص کرد.
• محدودیت‌های نسخه رایگان نزدیک به صفر است.
• امکان منحصر به فرد Snippet در گیت لب وجود دارد که با آن می‌توان بدون به‌اشتراک گذاشتن تمام کد، بخشی از آن را با دیگران به اشتراک گذاشت.

 

مقاله پییشنهادی : اشتباهات ساده Git که نباید انجام بدهید

 

تفاوت گیت لب و گیت هاب

این دو در زمینه خدمات مربوط به گیت رهبری بازار را در دست دارند. گیت لب و گیت هاب در بسیاری از ویژگی‌های اساسی مشترک بوده و تنها در جزییات تفاوت دارند. این تفاوت‌ها عبارتند از:

• گیت هاب بیشتر یک فضای عمومی است که برنامه‌نویسان می‌توانند از آن برای استفاده از تجربه دیگران استفاده کنند. این فضا بیشتر مناسب پروژه‌های متن‌باز است. برای ساختن پروژه‌های داخلی (مثلا برای یک شرکت) در گیت‌هاب با حساب رایگان محدودیت‌هایی وجود دارد. در حالی که در گیت لب می‌توان بدون محدودیت پروژه داخلی ساخت.
• در گیت هاب ممکن نیست محل دقیق قرارگیری پروژه روی سرور را مشخص کنید. این امکان در گیت لب وجود دارد.
• ردیابی مشکلات در گیت لب خودکار بوده و در گیت هاب به صورت دستی انجام می‌شود.
• مستندات آموزشی موجود برای گیت لب بهتر از گیت هاب هستند.
• سیستم ادغام‌کننده (CI) درونی در گیت لب موجود است. گیت هاب از ادغام‌کننده‌های بیرونی استفاده می‌کند.
• در گیت هاب مدیر سطح دسترسی‌ها را با توجه به نقش در تیم تعریف می‌کند اما در گیت لب توسعه‌دهنده مشخص می‌کند چه کسانی به کد دسترسی داشته باشند.
• گیت هاب در بین کدنویسان جهان محبوب‌تر است اما زمانی که کار با پروژه‌های داخلی ملاک باشد، گیت لب انتخاب اول بسیاری از افراد خواهد بود.
• تنها ضعف گیت لب را می‌توان مربوط به بحث امنیت دانست. در گیت هاب ماژول امنیت داخلی برای پروژه‌ها اجرا می‌شود اما در گیت لب هیچ پیش‌بینی خاصی برای امنیت پروژه‌های داخلی وجود ندارد.
• ورژن رایگان گیت‌هاب تنها به دیدن کد‌ها، استفاده از کدهای متن‌باز و انتقال تجربه بین برنامه‌نویسان محدود می‌شود. گیت لب امکانات خود را به آسانی از طریق نسخه رایگان در اختیار برنامه‌نویسان قرار می‌دهد.

آموزش گام به گام نصب گیت لب

نصب گیت لب روی ویندوز

• مرحله اول: پوشه GitLab-Runner را در درایو C ایجاد کنید.
• مرحله دوم: فایل binary را برای X86 یا X64 متناسب با سیستم خود دانلود کرده و در این پوشه قرار دهید.
• مرحله سوم: نام فایل binary را به gitlab-runner تغییر دهید.
• مرحله چهارم: وارد Command Prompt شده فایل gitlab-runner را register کنید. در اینجا از شما توکن CI خواسته می‌شود.

C:\GitLab-Runner>gitlab-runner.exe register

مرحله پنجم

به سایت گیت لب مراجعه کرده و به صفحه پروژه خود بروید. در آنجا از نوار کناری روی CI/CD کلیک کنید و در ادامه در بخش Runners Settings توکن لازم برای ثبت شدن runner روی سیستم شما دیده می‌شود. این توکن در بخش خاکستری رنگ پایین صفحه قرار دارد. به Command Prompt بازگردید و توکن را وارد کنید.

Please enter the gitlab-ci token for this runner:

xxxxx

مرحله ششم

از شما خواسته می‌شود توضیحات را برای رانر وارد کنید. می‌توانید چیزی شبیه به Hello World را در این بخش بنویسید.

Please enter the gitlab-ci description for this runner:

[Admin-PC]: Hello GitLab Runner

مرحله هفتم

از شما خواسته می‌شود تگ‌های CI را وارد کنید.

Please enter the gitlab-ci tags for this runner (comma separated):

tag1, tag2

مرحله هشتم: اگر می‌خواهید می‌توانید رانر را روی پروژه فعلی قفل کنید.

Whether to lock the Runner to current project [true/false]:

[true]: true

مرحله نهم: در اینجا Runner Executor را وارد کرده و ساخت پروژه را استارت بزنید.

Please enter the executor: parallels, shell, docker+machine, kubernetes, docker-ssh+machine, docker, docker-ssh, ssh, virtualbox:docker

نصب گیت لب روی لینوکس

مرحله صفرم: ابتدا پیش‌نیازهای نصب گیت لب را از مخزن پکیج‌های پیش‌فرض اوبونتو با دستورات زیر برمی‌داریم.

sudo apt update

sudo apt install ca-certificates curl openssh-server postfix

مرحله اول: فایل‌های لازم برای نصب گیت لب را دانلود کرده و در پوشه /tmp قرار می‌دهیم.

cd /tmp

curl -LO https://packages.gitlab.com/install/repositories/gitlab/gitlab-ce/script.deb.sh

مرحله دوم: ابزار مدیریت پکیج گیت لب را نصب می‌کنیم.

sudo bash /tmp/script.deb.sh

مرحله سه: نصب‌کننده را اجرا می‌کنیم.

sudo apt install gitlab-ce

مرحله چهار: تنظیمات فایروال را برای اجرای گیت لب آماده می‌کنیم. به‌طور پیش‌فرض در اوبونتو HTTPS و SSH قابل دسترسی نیستند. از طریق دستورات زیر این دسترسی فراهم می‌شود.

• sudo ufw allow http
• sudo ufw allow https
• sudo ufw allow OpenSSH

مرحله پنجم: اتصال سایت و کامپیوتر برای ارتباط امن SSH

ssh-keygen

cat ~/.ssh/id_rsa.pub

در خروجی به شما SSH Key یا کلید SSH نشان داده می‌شود.

 

مقاله پییشنهادی : منظور از گیت Git چیست

 

مرحله ششم: در سایت وارد پروفایل خود  شده و از قسمت Setting به SSH Keys در نوار سمت چپ بروید. در قسمت Key کد کپی شده را وارد کنید.

از اینجا به بعد شما می‌توانید پروژه را از روی سایت یا از طریق کد روی کامپیوترتان مدیریت نمایید.

نصب گیت لب روی مک

مرحله اول: دانلود فایل Binary

sudo curl --output /usr/local/bin/gitlab-runner https://gitlab-runner-downloads.s3.amazonaws.com/latest/binaries/gitlab-runner-darwin-amd64

مرحله دو: دادن اجازه اجرا به فایل Binary

sudo curl --output /usr/local/bin/gitlab-runner https://gitlab-runner-downloads.s3.amazonaws.com/latest/binaries/gitlab-runner-darwin-amd64

مرحله سه: رجیستر کردن فایل Runner

gitlab-runner register

پس از اجرای این پیام از شما توکن خواسته می‌شود. این توکن را از بخش CI/CD در نوار سمت چپ صفحه پروژه‌تان پیدا کنید.

مرحله چهار: اجرای Runner

cd ~

gitlab-runner install

gitlab-runner start

کلام آخر در مورد نصب گیت لب

استفاده از گیت به یکی از الزامات دنیای برنامه‌نویسی تبدیل شده است. استارتاپ‌ها، شرکت‌های دیجیتال و استارتاپ‌ها نیاز ویژه‌ای به کار تیمی روی پروژه‌ها و در نتیجه نیاز ویژه‌ای به گیت دارند. گیت به برنامه‌نویسان کمک می‌کند به‌صورت تیمی روی یک کد کار کرده و نسخه (ورژن) های مختلفی از آن تهیه کنند. در حال حاضر گیت‌های بسیاری در داخل یا خارج از کشور مشغول به کار‌ند. تمام این گیت‌ها در ویژگی‌های کلی مثل مخزن کد، کامیت کردن تغییرات، Push و Pull یکسان بوده و تنها در جزییاتی مثل قیمت، امنیت، سیستم ادغام و… تفاوت دارند.

 

مقاله پییشنهادی : نحوه نصب Git روی اوبونتو

 

دو بازیگر اصلی این زمینه در جهان گیت‌هاب و گیت لب هستند که هر کدام امتیازات خاص خود را به کاربران ارائه می‌دهند و طرفداران خاص خود را دارند. در این مطلب سعی کردیم علاوه بر معرفی کامل گیت لب، آموزش نصب گیت لب به زبان ساده را نیز به صورت گام به گام و با تصویر انجام دهیم. امیدواریم مطالب گفته شده مورد استفاده شما واقع شود. نظرات خود را از بخش کامنت‌ها درباره این مطلب و مجله مکتوب با ما در میان بگذارید.