انواع سبک های رهبری:
در این مقاله قصد دارمی درباره انواع سبک های رهبری و مزایا و معایب آن آشنا شویم.تجربیات کاری خودتان را به‌خاطر بیاورید. به مدیرانی فکر کنید که در طول دوران کاری با آن‌ها روبرو شده‌اید.
هر کدام چه ویژگی‌هایی داشتند؟ در برخورد با مشکلات، ارتباط با کارمندان و دفاع از حقوق،آن‌ها چطور عمل می‌کردند؟
بعد از این تمرین ساده، احتمالا شما هم به این نتیجه خواهید رسید که ویژگی‌های فردی و شخصیتی هر یک از مدیرانتان در عین داشتن نقاط مشترک، منحصر به‌فرد هستند و هر کدام از مدیران به شیوه‌ای متفاوت به رهبری تیم و کسب و کار می‌پردازد.
رهبری، یکی از کلید واژه‌های مهم در تمام کسب و کارهاست و می‌توان گفت یک کسب و کار موفق نخواهد شد مگر اینکه با دقت و هوشمندی رهبران خود را انتخاب کند.
همه‌ی ما دوست داریم که در فضای کاری، با مدیران و رهبرانی سالم و تیزبین همکار باشیم. یا اگر خودمان در موقعیت رهبری یک تیم قرار داریم، تمام تلاشمان را می‌کنیم تا مدیری ایده‌آل برای مجموعه باشیم.
اما در این مسیر، چه تجربیاتی را باید کسب کنیم؟ چه دانشی به ما کمک خواهد کرد تا مدیر بهتری باشیم و چطور می‌توانیم مدیرانمان را بهتر بشناسیم و انتخاب کنیم؟
شناخت انواع سبک های رهبری؛ اولین گام برای بهتر شدن
همان‌طور که در زندگی فردی، خودشناسی اولین گام رسیدن به سعادت و موفقیت است، در زندگی یک مدیر یا رهبر یک مجموعه، شناخت شیوه‌ی رهبری او و آشنایی با انواع سبک های رهبری که او انتخاب می‌کند، اولین و شاید مهم‌ترین گام برای رسیدن به موفقیت باشد.
به دلیل همین اهمیت، در این مقاله می‌خواهیم انواع سبک های رهبری را زیر ذره‌بین بگذاریم و آن‌ها را بررسی کنیم. پس از خواندن این مقاله شما در جایگاه یک مدیر یا تیم منابع انسانی یک کسب و کار یا هر موقعیت دیگری، می‌توانید انواع سبک‌های رهبری را شناسایی کنید، معایب و مزایای هر یک را نام ببرید و بهترین سبک را برای کسب و کارتان انتخاب کنید. با ما همراه باشید.
درباره‌ی انواع سبک های رهبری، گفتگوهای فراوانی وجود دارد و متخصصان زیادی با توجه به اهمیت مسئله تلاش کرده‌اند تا سبک های رهبری را گروه‌بندی کنند.
با این حال استانداردترین نوع تقسیم بندی، انواع سبک های رهبری را به پنج گروه تقسیم می‌کند. هر یک از این گروه‌ها بر اساس خواسته‌ها و امیال و رفتارهای این گروه از افراد شناسایی و تقسیم‌بندی شده‌اند.
رهبری اقتدارگرایانه :Autocratic Leadership
این عنوان، خود برای توضیح این سبک رهبری کافی‌ست. در سبک رهبری اقتدارگرایانه، شاهد صلابت و اراده‌ای راسخ در به انجام رسیدن پروژه‌ها هستیم.
رهبرانی که این سبک را انتخاب کرده‌اند تمام تلاششان را برای به‌دست آوردن قدرت و اقتدار می‌کنند و چشم‌انداز آن‌ها در رشد یک مجموعه، افزایش اقتدار خودشان است.
در واقع اگر بخواهیم شمایی کلی از این سبک از رهبری داشته باشیم، می‌توانیم یک هرم را ترسیم کنیم که در نوک آن رهبر یک سازمان قرار می‌گیرد و تمام تصمیمات برعهده‌ی اوست و سایر افراد مجموعه، اجازه‌ی هیچ دخالت و مشورتی در نظرات او را ندارند.
اگرچه این سبک از رهبری ممکن است برای بسیاری از کسب و کارها به ویژه کسب و کارهایی که نیاز به کار گروهی و تفکر جمعی دارند آسیب زننده باشد، اما در کنترل بسیاری از گروه‌ها مثل گروه‌های نظامی که نیاز به پیروی از قانون و دستورات مشخص دارند، موثر است. در سایر مواقع این سبک رهبری موجب افت شدید کارکرد اعضای یک سازمان می‌شود و آن‌ها را به مرور زمان فرسوده خواهد کرد.
رهبری بوروکراتیک Bureaucratic Leadership
در سبک رهبری بروکراتیک، مانند سبک رهبری اقتدارگرایانه، شاهد این پدیده هستیم که کارها باید درست و دقیق انجام شوند و رهبر تیم تمام کارها را با جزییات به هر فرد منتقل می‌کند.
اما آنچه در این سبک رهبری متفاوت است، حرکت مدیر و رهبر مجموعه در جهت اهداف و آرمان‌های سازمان و کسب و کار است.
در واقع رهبر، خود را عضوی از یک کل بزرگ می‌داند و برای رسیدن به آرمان‌ها و اهداف کلی، تلاش می‌کند. با این شیوه ممکن است از نگاه بیرونی شرکت‌ها و کسب و کارها موفق به نظر برسند و روز به روز به اهدافشان نزدیک‌تر شوند.
اما اگر نگاهی به درون سازمان بیاندازیم به درستی متوجه خواهیم شد که کارمندان از درون ناراضی و خسته‌اند.
این شیوه‌ی رهبری را می‌توان برای مجموعه‌های اداری بزرگ پیشنهاد داد که در آن‌ها رسیدن به اهداف کلی، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
رهبری کاریزماتیک Charismatic Leadership
اگر تجربه‌ی کار با رهبر یا مدیری را داشته باشید که در روزهای سخت، وضع موجود را بهتر از چیزی که هست جلوه می‌دهد و با کمک سخنرانی، گفتگو یا ویژگی‌های شخصیتی، سعی در تغییر دادن افراد می‌کند، به احتمال زیاد شما با یک رهبر کاریزماتیک روبرو شده‌اید.
رهبران کاریزماتیک برای خروج یک مجموعه از بحران مناسب هستند و در مواقع سختی و شکست یک مجموعه این سبک از انواع سبک‌های رهبری می‌تواند کمک کننده باشد.
نکته‌ای که ممکن است باعث آسیب دیدن مجموعه در این سبک از رهبری شود، این است که رهبران کاریزماتیک هیچ گزاره‌ای را غیر از حرف و اعتقادات خودشان قبول ندارند و ممکن است با این شیوه‌ی تفکر، یک کسب و کار را به سمت پرتگاه ببرند.
به همین دلیل، بسیاری از پزوهشگران معتقدند که این سبک از رهبری با پایان بحران یک شرکت، باید پایان بیابد و ادامه‌ی آن به ضرر مجموعه خواهد بود.
رهبری مشارکتی Participative Leadership
یکی دیگر از انواع سبک های رهبری ، رهبری مشارکتی است .در این سبک از رهبری اعضای مجموعه در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت داده می‌شوند و برخلاف سبک رهبری اقتدارگرایانه که آن را به یک هرم تشبیه کردیم، این سبک مانند یک مستطیل، صاف است.
رهبران مشارکتی یا دموکراتیک، از نظر تک تک اعضای گروه در هنگام تصمیم‌گیری‌ها استفاده می‌کنند و گام‌هایشان را در راستای مشورتی که گرفته‌اند برمی‌دارند.
در این سبک رهبری، عموما با کارمندانی روبرو هستیم که از رضایت و امید بالایی در کارشان برخوردار هستند و از اینکه کاری بر عهده‌ی آن‌هاست و نظراتشان دارای اهمیت است، احساس باارزش بودن می‌کنند.
در این سبک از رهبری ارتباط کاملا دوسویه است و هر چند که تصمیمات نهایی بر عهده‌ی رهبر تیم است اما سایر اعضا برای گرفتن تمام تصمیمات مشارکت می‌کنند.
از این سبک از رهبری می‌توان در تمام کسب و کارهایی که به ایده‌ها و نظرات جدید احتیاج دارند و مجموعه‌هایی نوآورانه و خلاق استفاده کرد و به موفقیت رسید.
رهبری تفویضی Delegative Leadership
در اینجا به آخرین مورد از انواع سبک های رهبری می پردازیم یعنی رهبری تفویضی.این سبک از رهبری با سبک مشارکتی، مشابهت‌هایی دارد با این تفاوت که در این سبک، تمام تصمیمات، بر عهده‌ی اعضای گروه است و مدیر، در تصمیمات هیچ دخالتی نمی‌کند.
این سبک رهبری، کارمندان را به قدری شایسته می‌داند که تمام اختیارات را به دست آن‌ها می‌سپارد. از سبک رهبری تفویضی در مواقعی استفاده می‌شود که اعضای یک گروه یا مجموعه، به پختگی و بلوغ کاری در انجام مسئولیت‌هایشان رسیده باشند.
در غیر این‌صورت این خطر همواره برای یک کسب و کار وجود دارد که در هنگام بروز مشکلات، هر یک از اعضای گروه، دیگران را مقصر بداند و ساختار گروه دچار تزلزل شود.
