مطمئناً رباتیک و هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) رشته‌های متمایز هستند که هر کدام ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارند. همچنین در حالی که ادغام هوش مصنوعی در روبات‌ها کاری بسیار رایج است، اما باید بدانیم که رباتیک می‌تواند مستقل از هوش مصنوعی کار کند و عمدتاً امروزه صنعت رباتیک مستقل از هوش مصنوعی کار می‌کند. در این مطلب آموزشی از مجله مکتوب این بار قصد داریم که تفاوت‌های هوش مصنوعی و رباتیک را مشخص کنیم و همچنین درعین‌حال به کاربردهای هوش مصنوعی بپردازیم که در آن این دو فناوری مدرن باهم ترکیب شده‌اند.
رباتیک چیست؟
رشته رباتیک مربوط به حوزه مهندسی و علوم کامپیوتر است که به ساخت ماشین‌هایی که برنامه‌ریزی شده‌اند تا وظایف تعیین‌شده را به‌طور مستقل و بدون دخالت مداوم انسانی انجام دهند، اختصاص دارد. این تعریف جامع طیف گسترده‌ای از برنامه‌ها را در برمی‌گیرد، از بازوهای مکانیکی ساده که در مونتاژ خودرو گرفته تا مفاهیم ربات‌های خانگی و بسیاری از موارد دیگر.
به طور معمول، روبات‌ها در موقعیت‌هایی کاربرد پیدا می‌کنند که وظایف برای عملکرد انسان بسیار چالش‌برانگیز است (مانند حمل اجزای بسیار سنگین در طول خط مونتاژ)، کارهای تکراری و غیره. برخلاف انسان‌ها که کار تکراری را دوست ندارند و خسته می‌شوند، ربات‌ها تمایل دارند تا با پشتکار، وظایف یکسان و سخت را هرروزه انجام دهند. این تعهد ربات‌ها به این اصل، احتمال بروز خطاها را کاهش می‌دهد.
آیا هوش مصنوعی و رباتیک یکی هستند؟
در حالی که گهگاه هوش مصنوعی و رباتیک به جای یکدیگر استفاده می‌شوند اما رباتیک و هوش مصنوعی موجودیت‌های مجزایی هستند. هوش مصنوعی شامل تقلید از فرآیندهای شناختی انسان است که سیستم‌ها را قادر می‌سازد تا یاد بگیرند، به چالش‌ها رسیدگی کرده و به‌طور مستقل و بدون دستورالعمل‌های برنامه‌نویسی صریح تصمیم‌گیری کنند.
در مقابل، رباتیک حول محور ایجاد و برنامه‌نویسی روبات‌هایی می‌چرخد که برای انجام وظایف دقیق طراحی شده‌اند. اغلب، ادغام هوش مصنوعی در کارهای رباتیکی غیرضروری است، زیرا وظایف انجام شده قابل پیش‌بینی، تکراری و فاقد نیاز به پردازش شناختی اضافی هستند.
پیشنهاد مطالعه: تحصیل در رشته کارشناسی هوش مصنوعی
نقش هوش مصنوعی در ربات ها چیست؟
علیرغم متمایز بودن هوش مصنوعی و رباتیک این دو فناوری می‌توانند با همدیگر سازگاری داشته باشند یا به اصطلاح ترکیب شوند. اگرچه پروژه‌های روباتیک یکپارچه با هوش مصنوعی کمتر رایج هستند اما شیوع آن‌ها احتمالاً با پیشرفت سیستم‌های هوش مصنوعی افزایش می‌یابد.
نمونه ربات‌هایی که هوش مصنوعی و رباتیک را ترکیب کرده‌اند
در ادامه نمونه‌هایی از ربات‌های موجود فعلی در دنیا که هوش مصنوعی را در خود جای داده‌اند آورده شده است.
ربات‌های هوش مصنوعی خانگی
ربات آمازون Astro نمونه‌ای از ربات‌های خانگی مجهز به هوش مصنوعی است و یکی از اولین ربات ها در این زمینه محسوب می‌شود. این ربات که شبیه نمایشگر اکو موبایل بوده، از هوش مصنوعی برای پیمایش مستقل در خانه‌ها استفاده کرده و به عنوان یک ابزار نظارتی از طریق دوربین پریسکوپ خود عمل می‌کند. این بهره‌گیری از هوش مصنوعی به جاروبرقی‌های روباتی نیز تعمیم می‌یابد که می‌توانند به خوبی در اطراف مبلمان مانور دهند و حتی مدفوع حیوانات خانگی را شناسایی کرده و از آن را پاک کنند، همان‌طور که در مدل‌های جدید Roomba توسط iRobot این نوع ربات دیده می‌شود.
ربات‌های هوش مصنوعی در صنعت تولید
در زمینه تولید و صنعت، تأثیر هوش مصنوعی بر این حوزه می‌تواند تحول‌آفرین باشد. فراتر از وظایف اساسی، ربات‌های تقویت‌شده با هوش مصنوعی مانند ربات‌های توسعه یافته توسط Vicarious در مقابله با فعالیت‌های پیچیده‌ای که از اتوماسیون برنامه‌ریزی‌شده پیشی می‌گیرند، ماهر هستند. نمونه‌هایی از ترکیب هوش مصنوعی و رباتیک در این زمینه عبارت‌اند از Shadow Dexterous Hand که با ظرافت میوه‌های رسیده را می‌چیند. همچنین ربات نظارت بر مکان Scaled Robotics که در مکان ساختمانی گشت زنی انجام می‌دهد و در این مکان‌ها داده‌ها را برای مشکلات بالقوه اسکن و تجزیه‌وتحلیل می‌کند.
ترکیب رباتیک و هوش مصنوعی در تجارت و تحویل سفارشات
ربات‌های تحویل‌دهنده Starship Technologies به نیازهای مشاغلی که به تحویل کوتاه برد نیاز دارند پاسخ می‌دهند. این ربات‌ها مجهز به هوش مصنوعی، حسگرها و سیستم‌های نقشه‌برداری، به صورت پویا مسیرهای بهینه را انتخاب کرده و درعین‌حال از خطرات خارجی دوری می‌کنند. در حوزه آشپزی، Flippy شرکت Miso Robotics از نوعی ربات با دید سه‌بعدی و حرارتی استفاده می‌کند تا از محیط آشپزخانه خود بیاموزد و در طول زمان مهارت‌های جدیدی را به دست آورد.
تلفیق هوش مصنوعی و رباتیک در کاربردهای بهداشت و درمان
در بخش مراقبت‌های بهداشتی، ربات ها به متخصصان پزشکی کمک کرده و به عنوان نوعی دستیار برای آن‌ها ظاهر شده‌اند. در این زمینه رباتی به نام Waldo Surgeons دقت و کمک قابل‌توجهی را در طول جراحی از خود نشان می‌دهند. با این حال، ربات‌ها در نقش‌های پیچیده‌تر نیز به امور بهداشت و درمان کمک کرده و به کادر پزشکی انسانی اجازه می‌دهند تا روی کارهای حیاتی‌تر تمرکز کنند. به عنوان مثال، رباتی به نام Moxi وظایفی از توزیع PPE تا رسیدگی به نمونه‌های بیمار را انجام می‌دهد. در طول همه‌گیری COVID-19، شرکت Cobionix روباتی ساخت که قادر است واکسیناسیون‌های غیر تزریقی به طور مستقل انجام دهد. در کل پتانسیل هوش مصنوعی در پزشکی امکان تلفیق این دو فناوری را باهمدیگر ممکن می‌سازد.
نمونه‌های رباتیک هوش مصنوعی در کشاورزی
در کشاورزی، رباتیک نه‌تنها به جبران کمبود نیروی کار می‌پردازد، بلکه به افزایش پایداری نیز بسیار کمک می‌کند. به عنوان مثال رباتی به نام Iron Ox از هوش مصنوعی و روباتیک برای بهینه‌سازی نور خورشید، آب و توزیع مواد مغذی برای گیاهان استفاده می‌کند. با استفاده از این فناوری‌های ترکیبی هوش مصنوعی و رباتیک هدر رفتن رفت آب به حداقل می‌رسد و منجر به کاهش ضایعات مزرعه می‌شود. همچنین یادگیری مداوم هوش مصنوعی از داده‌ها باعث افزایش بازده برای برداشت‌های آینده می‌شود.
همچنین رباتی به نام Agrobot E-Series نمونه‌ای از کشاورزی مبتنی بر هوش مصنوعی است. این ربات محبوب با 24 بازوی روباتیک، توت فرنگی را به خوبی برداشت کرده و از هوش مصنوعی برای تعیین زمان رسیدن میوه استفاده می‌کند. این ادغام فناوری‌های رباتیک و هوش مصنوعی روش‌های برداشت دقیق و کارآمد را امکان‌پذیر می‌کند.
هوش مصنوعی و روباتیک در هوافضا
ناسا به همراه سایر شرکت‌ها به دنبال افزایش اکتشافات فضایی از طریق هوش مصنوعی و روباتیک است. هدف ناسا تقویت هوش مصنوعی مریخ‌نوردها و توسعه یک ربات تعمیر خودکار ماهواره است. CIMON ایرباس به عنوان یک دستیار صوتی برای فضانوردان عمل کرده و به آن‌ها در کارهای روزانه و کاهش استرس کمک می‌کند و درعین‌حال به عنوان یک سیستم هشدار اولیه برای تشخیص مشکل دو برابر می‌شود. از طرف دیگر شرکت‌هایی مانند iSpace، مریخ‌نوردهای روباتیک را قرار است بسازند که نقش‌های محوری در تلاش‌های بشر برای سکونت در ماه انجام دهند. مریخ‌نورد آی‌اسپیس یکی از این نمونه‌ها است.
پیشنهاد مطالعه: کاربرد هوش مصنوعی در معماری
تلفیق AI و روباتیک در کاربردهای نظامی
در حوزه نظامی، تسلیحات خودکار مبتنی بر هوش مصنوعی ابزارهای بسیار قابل‌توجهی هستند ما این ابزارها به دلایل امنیتی کشورها کمتر مورد بحث واقع می‌شوند. پهپادهای نظامی هوشمند قبلاً در سناریوهای جنگی مستقر شده‌اند که نشان دهنده پیشرفت محسوس در کاربردهای نظامی مجهز به هوش مصنوعی است.
به طور خلاصه، ادغام هوش مصنوعی و رباتیک حوزه‌های مختلفی را در برمی‌گیرد، از کشاورزی و هوافضا گرفته تا کاربردهای نظامی که پتانسیل افزایش پایداری، کارایی، اکتشاف فضا و حتی قابلیت‌های نظامی را نشان می‌دهد.
ربات‌های نرم افزاری و هوش مصنوعی
چشم‌انداز با گنجاندن ربات‌های نرم افزاری و هوش مصنوعی بسیار گسترده‌تر از تلفیق ربات‌های سخت‌افزاری با هوش مصنوعی است. ربات‌های نرم‌افزاری متمایز از صنعت رباتیک بوده و فاقد هرگونه جسم فیزیکی هستند. این اصطلاح شامل طیف وسیعی از برنامه‌ها است، از خزنده‌های وب گرفته تا ربات‌های گفتگو، ربات‌های تشخیص چهره و غیره. به طور خاص، چت‌بات‌ها نمونه‌ای از ادغام هوش مصنوعی در ربات‌های نرم افزاری هستند، مانند چت بات Chatgpt از شرکت Open AI که در سال ٢٠٢٣ معرفی شد. این ربات‌های هوشمند با انسان‌ها تعامل برقرار کرده و از هوش مصنوعی برای فرمول‌بندی پاسخ‌های مناسب استفاده می‌کنند. برای آشنایی بیشتر می‌توانید مطلب آموزش نحوه استفاده از ChatGPT را مطالعه کنید. همچنین ربات‌هایی مانند ربات سوفیا و ربات آمکا نیز موجود هستند که جسم فیزیکی داشته و به عنوان نوعی ربات قابلیت تعامل با انسان را دارند.
چرا از هوش مصنوعی در صنعت رباتیک کمتر استفاده می‌شود؟
دلیل عدم ترکیب هوش مصنوعی و رباتیک اغلب حول محور مفهوم ضرورت می‌چرخد. در بسیاری از موارد، گنجاندن هوش مصنوعی ممکن است کاری اضافی باشد. این به دلیل این واقعیت است که وظایفی که در حال حاضر به روبات‌ها محول می‌شود، معمولاً قابل پیش‌بینی و ماهیت تکراری دارند و این کار ادغام هوش مصنوعی را در سناریوهایی که نیازی به پردازش شناختی اضافی نیست، به ضرورتی خاص تبدیل نمی‌کند.
با این حال، از آنجایی که پیشرفت‌ها در هوش مصنوعی هر ساله به پیشرفت‌های سریع ادامه می‌دهند، مرز بین رباتیک و هوش مصنوعی ممکن است در دهه‌های آینده به تدریج بسیار کاهش پیدا کند. همان‌طور که قابلیت‌های هوش مصنوعی گسترش می‌یابد، به طور بالقوه می‌تواند چشم‌انداز رباتیک در هوش مصنوعی را متحول کند و ربات‌ها را قادر می‌سازد تا وظایف پیچیده‌تر و سخت‌تری را انجام دهند.
پیشنهاد مطالعه: هوش مصنوعی را از کجا شروع کنیم؟ نقشه راه یادگیری هوش مصنوعی از صفر
آینده صنعت رباتیک با AI
چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای برای هوش مصنوعی و رباتیک از دیدگاه کارشناسان برجسته فناوری وجود دارد. رباتیک و هوش مصنوعی به طور پیچیده‌ای به هم مرتبط بوده و درعین‌حال به طور ذاتی متمایز هستند. رباتیک به ساخت ماشین‌هایی مربوط می‌شود که قادر به اجرای کار بدون دخالت دائمی انسان هستند، در حالی که هوش مصنوعی شامل تکرار فرآیندهای شناختی انسان برای تسهیل تصمیم‌گیری و یادگیری است.
همچنین در حالی که رابطه‌ای سازگار بین این دو فناوری وجود دارد که امکان ادغام هوش مصنوعی در رباتیک را فراهم می‌کند (و بالعکس)، هر دو زمینه می‌توانند به طور مستقل رشد کنند. در بسیاری از موارد، به‌ویژه در مورد روبات‌هایی که برای کارهای اساسی و تکراری طراحی شده‌اند، به دلیل ماهیت ساده و از پیش تعریف‌شده عملکردهایشان، پیاده‌سازی هوش مصنوعی غیرضروری است.
همان‌طور که هوش مصنوعی با سرعتی شتابان به تکامل خود ادامه می‌دهد، تولیدکنندگان در حوزه رباتیک ممکن است به‌تدریج هم‌افزایی بین این دو رشته را کشف کرده که این منجر به کاهش مرز بین این دو فناروی و دستیابی به دستاوردهای جدید می‌شود. نمونه‌های برجسته‌شده قبلی از ادغام هوش مصنوعی و ربات ها در تولید، هوافضا، مراقبت‌های بهداشتی و کشاورزی به عنوان شواهد قانع‌کننده‌ای هستند که افق برای تعامل و ترکیب هوش مصنوعی در روباتیک درخشان به نظر می‌رسد.
پیشنهاد مطالعه: ChatGPT چیست؟ سیر تا پیاز جادوگری به نام چت جی پی تی
آموزش هوش مصنوعی
اگر به میخواهید یادگیری هوش مصنوعی را شروع کنید، پیشنهاد ما به شما استفاده از دوره‌های آموزش هوش مصنوعی در مکتب خونه استدر پلتفرم آموزشی مکتب خونه انواع دوره هوش مصنوعی وجود دارد که در دسته‌های زیر قرار می‌گیرند:
- آموزش هوش مصنوعی
- علم داده
- ماشین لرنینگ
- پردازش سیگنال
- یادگیری عمیق
- بیوانفورماتیک
- پردازش تصویر
- ChatGPT
- NLP
- مبانی هوش مصنوعی
- بینایی ماشین
برنامه‌نویسی هوش مصنوعی ترندی پرطرفدار و در عین حال سود آورد بوده که یادگیری آن مستلزم سرمایه‌گذاری است. با انواع دوره هوش مصنوعی در مکتب خونه اولین قدم خود را در مسیر یادگیری و شروع هوش مصنوعی بردارید.
منبع مقاله: aibusiness
