بازار تبادل ارز (به عنوان مثال بازار فارکس) یک بازار جهانی خارج از بورس (OTC) است که نرخ تبدیل ارزها را در سراسر جهان تعیین می‌کند. شرکت کنندگان در این بازارها می‌توانند خرید، فروش، مبادله و سفته بازی در مورد نرخ نسبی مبادله جفت ارزهای مختلف را انجام دهند. بازارهای ارز متشکل از بانک‌ها، معامله‌گران فارکس، شرکت‌های تجاری، بانک‌های مرکزی، شرکت‌های مدیریت سرمایه‌گذاری، صندوق‌های تامینی، فروشندگان خرده فروشی فارکس و سرمایه‌گذاران هستند. این یک شبکه آنلاین جهانی است که در آن ارزهای کشورهای مختلف خرید و فروش می‌شود. بازار ارز نرخ ارز را در سراسر جهان تعیین می‌کند.
بازار تبادل ارز چیست؟
بازار تبادل ارز که به آن بازار فارکس نیز گفته می‌شود، یکی از بازارهای مالی اولیه بود که برای ایجاد ساختار در اقتصاد در حال رشد جهانی شکل گرفت. از نظر حجم معاملات، با اختلاف، بزرگترین بازار مالی در جهان است. بازار فارکس علاوه بر فراهم کردن مکانی برای خرید، فروش، مبادله و سفته بازی ارزها، تبدیل ارز را برای تسویه حساب‌ها و سرمایه گذاری‌های تجاری بین المللی نیز امکان پذیر می‌کند.
ویژگی های بازار تبادل ارز
از ویژگی‌های بازار تبادل ارز می‌توان به نقدینگی بالا، شفافیت، پویایی، کارکرد 24 ساعته، هزینه پایین تراکنش و معامله به دلار آمریکا اشاره کرد. بازار ارز خارجی به صورت جفتی عمل می‌کند، به ارزش یک ارز مربوط نمی‌شود زیرا عوامل زیادی بر اندازه گیری تأثیر می‌گذارند و ارزش یک ارز در برابر ارز مشخص شده دیگر را تحت تأثیر قرار می‌دهند. به عنوان مثال محبوب‌ترین جفت، دلار آمریکا در مقابل یورو است.
-
نقدینگی بالا
بازار ارز نقدشونده‌ترین بازار مالی در جهان است. این شامل تجارت ارزهای مختلف در سراسر جهان است. همه معامله گران در این بازار در هر زمان و به انتخاب خود می‌توانند ارزهای خود را خریداری کنند یا بفروشند. آنها آزادند تا ارزها را بدون تأثیر بر قیمت ارزهای معامله شده مبادله کنند. قیمت ارزها هم در زمان ثبت سفارش و هم در زمان اجرا ثابت باقی می‌ماند و در نتیجه امکان کسب قیمت‌های مورد انتظار را فراهم می‌کند.
-
شفافیت بازار
بازار ارز از کارایی اطلاعات بالایی برخوردار است. از آنجایی که معاملات در بازار به صورت الکترونیکی ثبت می‌شوند و اطلاعات به سرعت در سراسر بازار به روز می‌شود، بسیار کارآمد و شفاف در نظر گرفته می‌شود. بازار بسیار بزرگ و گسترده است که توسط یک فرد یا گروه منفرد قابل دستکاری نیست. معاملات را نیز نمی‌توان پنهان کرد. ویژگی دیگری که توسط فعالان بازار مهم تلقی می‌شود. بازار شفاف یعنی تمام اطلاعاتی که در گذشته و حال معلوم است در قیمت‌ها نمایش داده می‌شود و فرصتی برای دستکاری سایر شرکت کنندگان وجود ندارد.
-
بازار پویا
بازار ارز پویا تلقی می‌شود زیرا فرصت‌های بی شماری را برای کسب سود فراهم می‌کند. در حالی که بازارهای سهام در مقایسه تنها می‌توانند سودآور باشند به شرطی که شما صاحب یک سهام باشید و ارزش آن افزایش یابد، بازار ارز خارجی فرصت‌هایی را برای کسب سود بر اساس ارزش بازار یک ارز خاص که بالا یا پایین می‌رود، فراهم می‌کند. این ویژگی بازار ارز یکی از دلایل اصلی بزرگ شدن بازار است زیرا این عامل بازار را به روی بسیاری از فعالان بازار باز می‌کند. افرادی که واقعاً برای مقاصد معاملاتی به ارز خارجی نیاز دارند، افرادی که به دنبال ارز خارجی برای اهداف پوشش ریسک هستند، سفته بازان و بسیاری از شرکت کنندگان می‌توانند به لطف این ویژگی خانه‌ای در بازار ارز پیدا کنند.
-
24 ساعت کار می‌کند
بازارهای ارز 24 ساعته کار می‌کنند. این بستری را فراهم می‌کند که در آن ارزها می‌توانند در هر زمان توسط معامله گران معامله شوند. بازار ارز خارجی در ژاپن شروع به کار می‌کند زیرا ژاپن اولین کشوری است که بازارهای خود را بر اساس منطقه زمانی اجرا می‌کند. همانطور که سایر کشورها روزهای خود را آغاز می‌کنند و در نهایت به روزهای خود پایان می‌دهند، بازار به منطقه زمانی بعدی منتقل می‌شود. مدت کوتاهی پس از بسته شدن آمریکا، تجارت ژاپن دوباره باز می‌شود و به همین ترتیب ادامه دارد. در بازار ارز در هر زمان معاملاتی در جریان است زیرا همیشه نیاز به خدمات آن وجود دارد.
-
هزینه معاملاتی کمتر
بازار ارز دارای هزینه‌های پایین معاملاتی است، زیرا موانع محدودکننده‌ای برای ورود یا کارمزدهای بالایی برای انجام معاملات توسط کارگزاران ندارد. با درصدهای بسیار کمی که برای تراکنش‌ها دریافت می‌شود، شرکت‌کنندگان می‌توانند از پول بیشتری در معاملات استفاده کنند و این ویژگی بازار تبادل ارز، آن را برای شرکت‌کنندگان کوچک مطلوب می‌کند که بازار را بیش از پیش گسترش می‌دهد. در بازارهای دیگر مانند سهام مرسوم است که کارگزارانی وجود داشته باشند که از شرکت کنندگان بالقوه می‌خواهند اولا مبالغ هنگفتی برای حضور در بازار داشته باشند و ثانیاً برای پردازش این معاملات کارمزد معاملات زیادی را دریافت کنند.
-
دلار بیشترین معامله را دارد
همانطور که قبلا ذکر شد دلار آمریکا پرمعامله‌ترین ارز در جهان است و بسیاری از ارزها نرخ ارزهای دیگر را از طریق ارزش دلار آمریکا که به آن نرخ متقاطع نیز می‌گویند، محاسبه می‌کنند. در اکثر معاملات یا جفت‌هایی که در بازار ارز انجام می‌شود، دلار آمریکا یکی از ارزهایی است که معامله می‌شود. این ویژگی بازار ارز متناسب با تجارت جهانی است که به دلار آمریکا انجام می‌شود. بر اساس ویژگی‌های فهرست شده بازار ارز، درک اینکه چرا این بازار از محبوبیتی که دارد، بسیار آسان است. بازار برای تجارت و بازرگانی بین المللی بسیار مهم است زیرا بستر مناسبی را برای انواع مختلف شرکت کنندگان در بازار فراهم می‌کند تا از خدمات موجود استفاده کنند.
مزایای استفاده از بازار فارکس
برخی عوامل کلیدی وجود دارند که بازار فارکس را از سایرین متمایز می‌کند:
- قوانین کمتری وجود دارد و سرمایه گذاران به استانداردها یا مقررات سختگیرانه موجود در بازارهای دیگر پایبند نیستند.
- هیچ اتاق پایاپای و هیچ نهاد مرکزی وجود ندارد که بر بازار فارکس نظارت کند.
- بیشتر سرمایه‌گذاران مجبور نیستند هزینه‌ها یا کمیسیون‌های سنتی را که در بازار دیگری پرداخت می‌کنید، بپردازند.
- از آنجایی که بازار 24 ساعته باز است، می‌توانید در هر زمانی از روز معامله کنید.
- در نهایت، اگر نگران ریسک و پاداش هستید، می‌توانید هر زمان که بخواهید وارد و خارج شوید، و می‌توانید بر اساس موجودی حسابتان و قوانین کارگزارتان ، تا جایی که می‌توانید ارز بخرید.
انواع بازار ارز
-
بازار نقطه‌ای
بازار نقد بازاری است که در آن معاملات سریع مبادلات ارزی انجام می‌شود. در اینجا خرید و فروش ارز به صورت تحویل فوری انجام می‌شود. پرداخت فوری به نرخ روز در بازار نقدی به خریداران و فروشندگان ارائه می‌شود. تسویه معاملات یک یا دو روز طول می‌کشد تا معامله گران در برابر نوسانات بازار ارز باز شوند. این می‌تواند قیمت را بین توافق و تجارت افزایش یا کاهش دهد. بازار نقطه‌ای تقریباً یک سوم معاملات مبادلات ارزی را تشکیل می‌دهد.
-
بازار رو به جلو
بازاری است که در آن معاملات برای انجام داد و ستد در تاریخ آینده انجام می‌شود. در اینجا هم پرداخت و هم تحویل در تاریخ آتی با نرخ ارز توافق شده انجام می‌شود که به عنوان نرخ ارز آتی نیز نامیده می‌شود. قرارداد خرید و فروش ارز پس از 90 روز بین خریداران و فروشندگان منعقد می‌شود. قراردادهای آتی قراردادهای غیر استاندارد هستند. به این معنی که این قراردادها را می‌توان با توجه به نیاز شرکت کنندگان تنظیم کرد. در زمان انعقاد قرارداد، نیازی به سپرده گذاری تضمینی نیست زیرا مبادله پولی انجام نمی‌شود.
-
بازار آینده
در بازار آینده، قراردادهایی بین خریداران و فروشندگان برای انجام تجارت در آینده منعقد می‌شود. کلیه پرداخت‌ها و تحویل در این بازار با نرخ ارز تعیین شده انجام می‌شود که به آن نرخ آتی نیز گفته می‌شود. در حالی که قراردادهای آتی قراردادهای استاندارد شده هستند و قابل سفارش نیستند. این قراردادها از نظر تاریخ و ویژگی‌ها، استاندارد شده‌اند و قابل مذاکره نیستند. تجارت در بازار آتی در بورس‌هایی مانند BSE، NSE و KOSPI متمرکز است.
-
بازار معاوضه
بازار سوآپ بازاری است که در آن معاملات وام دهی و استقراض همزمان دو ارز مختلف بین سرمایه گذاران انجام می‌شود. این قرارداد بین دو یا چند طرف برای مبادله جریان‌های نقدی بر اساس مبلغ اصلی فرضی از پیش تعیین شده است. در بازار سوآپ، دو نوع معامله سوآپ وجود دارد که عبارتند از سوآپ ارز و سوآپ بهره. سوآپ ارز مبادله نرخ ارز ثابت یک کشور با نرخ ارز شناور کشور دیگر است. سوآپ بهره به معنای مبادله نرخ بهره شناور با نرخ بهره ثابت است.
-
بازار گزینه‌ها
این بازاری است که در آن معاملات برای مبادله یک ارز با نرخ توافقی و در یک تاریخ مشخص انجام می‌شود. بر اساس قرارداد خریدار اختیار معامله حق فروش یا خرید ارز پایه قرارداد را در تاریخ آتی و با نرخ توافقی دارد، اما نه تعهدی. گزینه‌ها دو نوع هستند که گزینه call و put option هستند که اختیار فروش حق فروش و اختیار خرید حق خرید را می‌دهد.
