شغل مهندس تأسیسات
یکی از بخش های مهم و کلیدی در ساختمان سازی بخش تأسیسات میباشد که میتوان گفت آسایش یک خانواده در ساختمان در گرو سیستم های تأسیساتی آن ساختمان مثل تأسیسات بهداشتی،برودتی،حرارتی و فاضلابی میباشد.
وظیفه ی متخصص تأسیسات طراحی،اجرا،نصب و تعمیر قسمت های مختلف تأسیسات می باشد.او باید بتواند طبق نقشه ی فنی ساختمان عمل کند و دقیق باشد،هچنین رعایت نکات بهداشتی و ایمنی و داشتن مهارت کافی در این حرفه بسیار مهم میباشد.
رعایت اصول ایمنی از این نظر حائز اهمیت است که شغل تأسیساتی با خطرات مختلفی مثل سر و صدای زیاد، برق و گاز گرفتگی، گرما، سرما و رطوبت زیاد، افتادن و سقوط و … همراه است. ضمن اینکه چون این شغل به قدرت بدنی زیادی نیاز داشته و بسیار انرژی بر است، برای آقایان مناسب تر است.
این حرفه برای افرادی که با شرکت ها قرارداد دارند یکی از شغل های تقریبا تمام وقت است و این افراد باید بتوانند در هر ساعتی از شبانه روز در مکان های مختلف با شرایط آب و هوایی متفاوت کار کنند.
افراد علاقه مند به این تخصص میتوانند از طریق گذراندن دورههای فنی و یا کسب تجربهی عملی این حرفه را فرا گیرند.
وظایف یک مهندس تأسیسات
با توجه به محل کار مهندسان تأسیسات که میتواند خانه،ساختمان های تجاری و صنعتی و … باشد کار آنها هم میتواند شامل موارد زیر باشد :
- مسلط بودن به درک نقشه های تأسیساتی ساختمان
- طراح ریزی، اجرا و نظارت بر لوله کشی و تأسیسات گاز خانگی و تجاری
- لوله کشی انواع آب سرد و گرم در ساختمان (اتصالات انواع لوله ها، انجام لوله کشی آب، فاضلاب و نصب و راهاندازی وسایل بهداشتی)
- راه اندازی و تعمیر سیستم های حرارتی،(شوفاژ) و …
- راه اندازی و تعمیر دستگاه های سردکننده و خنک کننده خانگی و تجاری
- نقشه کشی سیستم تأسیسات مکانیکی ساختمان ها
- نصب و تعمیر تأسیسات گرمایی
- جوشکاری گاز و برق
- راهاندازی و تعمیر سردخانه ها
- راه اندازی و تعمیر تجهیزات و سیستم استخرهای کوچک و بزرگ
مهارت و دانش مورد نیاز شغل مهندس تأسیسات
- توانایی کار طبق نقشه ها و طرح های فنی موجود
- مهارت های فنی و عملی نسبتا خوب
- رویکرد دقیق و منظم در کار
- قدرت جسمانی مناسب
- آگاهی کامل از مسائل ایمنی و دستورالعمل های قانونی
- توانایی کار فردی و تیمی
- مهارت های ارتباطی مناسب
تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل مهندسی تأسیسات
اگر به کارهای فنی علاقه دارید، این شغل می تواند برای شما مناسب باشد.
تاسیساتی – شما می توانید این کار را به صورت کاملا تجربی و نزد یک استاد ماهر یاد بگیرید.
افراد برای آموزش حرفه ای در این شغل باید پس از گذراندن سال اول دبیرستان وارد شاخه کار و دانش (رشته های تأسیسات بهداشتی ساختمان، تأسیسات گرمایی ساختمان، تأسیسات گاز رسانی، تأسیسات حرارتی برودتی و تأسیسات تهویه مطبوع ساختمان) یا فنی و حرفه ای (رشته تأسیسات) شوند.
این افراد می توانند تا مقطع کاردانی یا کارشناسی به طور ناپیوسته در دانشگاه ها ادامه به تحصیل دهند. همچنین در رشته مهندسی مکانیک گرایش تأسیسات نیز می توانند تحصیل کرده و سپس وارد این شغل شوند.
البته گفتنی است افرادی که از طریق کاردانش و فنی و حرفه ای وارد می شوند، چون واحدهای عملی و کارورزی زیادی را گذرانده اند، برای ورود به بازارکار آماده تر هستد و احتمال اینکه سریع تر بتوانند کار پیدا کنند بیشتر است.
در آموزشگاه های آزاد نیز زیرنظر سازمان فنی و حرفه ای دوره های تخصصی انواع شاخه های تأسیسات برگزار می شود. علاقه مندان می توانند در این دورها شرکت کرده و مدرک معتبر دریافت کنند.
فرصت شغلی و بازارکار رشته ی تأسیسات
اغلب متخصصان تأسیسات که تجربه و سرمایه کافی دارند، به صورت مستقل کار کسب و کار خود را راه میاندازند. البته یکی از مزیت های شغل تأسیسات این است که حتما نیاز به داشتن دفترکار و ابزار و تجهیزات زیاد و جاگیر نیست و تنها با داشتن یک کارت ویزیت و شماره تلفن مشتری خود را پیدا می کنند.
با توجه به روند ساختمان سازی موجود و نیاز منازل، ادارات و سایر ساختمان ها به نصب و تعمیر انواع تأسیسات فنی، این شغل از بازارکار خوبی بهره مند و از آینده شغلی خوبی نیز برخوردار می باشد.
میزان درآمد مهندس تأسیسات (تأسیساتی)
با توجه به اینکه به سیستم تأسیسات و متخصصان آن در همه جا و همیشه نیاز است. متخصصان تأسیسات معمولا درآمدهای خوبی دارند،البته باید خاطرنشان کنیم هرچه متخصص تأسیسات در کار خود مهارت و دقت بیشتری داشته باشد،رضایت مشتریان بیشتر میشود و طبیعتا به تعداد آنها افزوده خواهد شد و در نتیجه درآمد بیشتری نیز حاصل می شود.
مهندس تأسیسات (HVAC) کیست و چه می‌کند؟
مهندس تأسیسات یا HVAC، فردی است که در رشته‌ی مهندسی مکانیک، مهندسی تأسیسات و یا مهندسی تهویه مطبوع تحصیل کرده و در مبحث تجهیزات گرمایشی (Heating)، تهویه (Ventilation) و تهویه‌ی مطبوع (Air-Conditioning)، که به مختصرا به آن HVAC (اچوک ) میگویند، تخصص کافی داشته باشد.
مهندس تأسیسات بر طراحی (طراح تأسیسات مکانیکی) و ساخت، نصب و بهره‌برداری از تجهیزات HVAC در یک فضای داخلی نظارت می‌کند. این مهندس در رشته‌های دیگری چون برق (تأسیسات الکتریکی) ، لوله‌کشی و مکانیک نیز متخصص است و با کدهای ساختمانی و قوانین و استانداردهای بین‌المللی تأسیسات کاملا آشنا است.
وظایف مهندس تأسیسات
از وظایف یک مهندس تأسیسات این است که کیفیت هوای فضای داخلی(IAQ – Internal Air Quality) یک ساختمان یا یک مجتمع را با کنترل درجه حرارت، رطوبت و جریان هوا، بهینه کند. سیستم‌های گرمایش و سرمایش هوای داخل اتاق را مطبوع نگه دارند و سیستم تهویه باعث جریان داشتن هوا و از بین رفتن بوها در فضای داخلی خانه یا هر فضای تهویه شونده ی دیگری شود.
مهندسین طراحی تأسیسات مکانیکی وظایف مهمی را در حوزه طراحی تأسیسات ساختمان به عهده دارند. از جمله شرح این وظایف:
-
مطالعات اولیه :
در این مرحله، با برگزاری جلسات با کارفرما و مشاور، نیازها و توقعات آن ها را در مورد تأسیسات ساختمان بررسی می کند و فضای کافی برای تأسیسات مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. در بیشتر مواقع برخی از مهندسین معمار تلاش می کنند که حداقل فضا را به لوله ها، کانال ها و موتورخانه ساختمان اختصاص دهند. ولی مهندس تأسیسات و مهندس طراح تأسیسات مکانیکی خطرات و ریسک های اینگونه تصمیمات را به معمار و کارفرما اخطار می دهد و از استانداردها عقب نشینی نمیکند. زیرا در غیر اینصورت تبعات بعدی عملکرد نادرست تأسیسات متوجه اهالی ساختمان و راهبران سیستم خواهد شد.
-
محاسبات :
در این مرحله از کار بارهای حرارتی، برودتی، قطر لوله های آبرسانی شامل لوله آبسرد مصرفی، سیستم کنترل دود در راهروها و پارکینگ ها، آبگرم مصرفی، برگشت آبگرم مصرفی، سیستم اطفا حریق، سیستم هوای تازه، هوای رفت ، سیستم دفع فاضلاب، برگشت، محاسبات استخر(شامل پمپ های تصفیه آب استخر، ابعاد کانالها و … محاسبه می شود.
-
انتخاب سیستم های تأسیسات مکانیکی :
در این مرحله، مهندس تأسیسات، ضمن معرفی سیستم های مختلف و مزایا و معایب هریک از آن ها،با همراهی کارفرما و مشاور به انتخاب نهایی سیستم های مورد نظر اقدام مینماید. زیرا طراحی های بعدی در ارتباط کامل با سیستم منتخب است و در صورت تغییر نظر کارفرما در سیستم های انتخابی، بایستی مسیر طراحی تأسیسات از ابتدا طراحی شود.
-
طراحی تأسیسات مکانیکی :
در این مرحله مهندسین تأسیسات به طراحی بخش های مختلف تأسیسات مکانیکی ساختمان می پردازند:
مثل:انتخاب ظرفیت تجهیزات موتورخانه، طراحی سیستم لوله کشی،طراحی استخر،طراحی سیستم اطفا حریق و…
نحوه کار مهندسان تأسیسات به این شکل است با یک مجتمع یا ساختمان قرارداد پروژه‌ای امضا می‌کنند و از صفر تا صد سیستم تأسیسات آن مجموعه (طراحی، نصب، بهره‌برداری) را کاملا به عهده می‌گیرند.
در مرحله‌ی طراحی مهندس تصمیم می‌گیرد که ابزارها و قطعات چه باشند. مثلا او اندازه‌ی پمپ‌ها ، کانال های هوا ، لوله‌ها و شیرآلات … را با توجه به فضا محاسبه می‌کند و طرح پیشنهادی از کل سیستم و برآورد هزینه‌های پروژه را، ارائه می‌دهد.
در مرحله‌ی نصب، مهندس تأسیسات به طور کامل بر فرآیند نصب تجهیزات نظارت دارد تا مطمئن شود که طبق نقشه، اجرا می‌گردند. پس از اتمام مرحله‌ی نصب،برای اطمینان بیشتر از تجهیزات،تست‌ها و آزمایش‌های لازم را می‌گیرد و برای همه‌ی تجهیزات برنامه‌ی منظم تعیین می‌کند.
رشته مهندسی تأسیسات
فارغ التحصیلان در رشته ی مهندسی تأسیسات یا مهندسی مکانیک با گرایش سیالات، پس از گذراندن دوره ی لیسانس و اخذ مدرک لیسانس تأسیسات یا کارشناسی مهندسی مکانیک سیالات میتوانند وارد بازار کار این رشته شوند. از شغل های این رشته میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- طراح تأسیسات مکانیکی ساختمان
- فروش تجهیزات و مهندسی فروش تجهیزات
- اجرای تأسیسات ساختمانی
- نظارت بر اجرای تأسیسات ساختمان
- طراحی سیستم های برودتی و سردخانه ای
- نگهداری و تعمیرات سیستم های برودتی سنگین و سردخانه ای
- طراحی حرفه ای و تخصصی سیستم های اطفای حریق
- طراحی سیستم های کنترل دود
- نگهداری تأسیسات ساختمان و موتورخانه ای
هشت روش افزایش درآمد در شغل تاسیسات
اگر خواهان پیشرفت و درآمد بیشتر در این حرفه هستید راه هایی برای پیشرفت بیشترتان به شما پیشنهاد میکنیم.
- آشنایی با دانش کامپیوتری:دانش کامپیوتر امروزه در تمامی حرفه ها کاربرد قابل توجه دارد.
- لزوم تقویت مهارت های انسانی:اشکار است که افراد با تجربه ی بیشتر از مهارت بالاتری نیز بهرهمند هستند.
- شناخت سطح رقابتی:میدانیم که رقابت همیشه باعث پیشرفت در کار میشود.
- قبول پروژه های کاری در شاخه مختلف شغل تاسیساتی:شرکت در پروژه های کاری مختلف باعث بالا رفتن تجربه و مهارت میشود.
- شرکت در دوره های آموزشی مختلف رشته تاسیسات:علم و تکنولوژی روزانه در حال پیشرفت است و با شرکت در د.ره های متفاوت میتوان مهارت و دانش را به روز کرد.
- تمرکز بر روی خدمات تأسیساتی پربازده: خدماتی که از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند درآمد بیشتری نیز دارند.
- سخت کوشی و صبوری:همگی میدانیم صبر در هر کاری باعث پیشرفت روزافزون میشود.
- اخذ مدرک:داشتن مدرک در هر حرفه ای یک تضمین برای داشتن شغل مناسب است.
