امروزه حدودا همه برنامه نویسان از آماتور تا حرفه‌ای، برای تعامل و همکاری بیشتر و ایجاد امکان انجام پروژه‌های گروهی، مدیریت پروژه به نحوی کارآمد و مطلوب و کسب اعتبار بیشتر در محیط کاری، در فضای گیت و گیت هاب فعالیت می‌کنند. موضوعی که در این مطلب از مکتب خونه به آن خواهیم پرداخت، آموزش گیت هاب دسکتاپ است. گیت هاب به عنوان محبوبترین سرویس این حوزه و برای راحتی بیشتر کاربران، نسخه دسکتاپ و مک و لینوکس را در اختیار شما قرار می‌دهد.
مقدمه ای بر گیت هاب
فضای گیت را می‌توان یک فضای متن باز دانست که به شما امکان ذخیره‌سازی کد و در اختیار داشتن نسخه‌های مختلف از کد را می‌دهد و می‌توانید از آن برای مدیریت پروژه خود استفاده کنید؛ اما اگر دوست دارید که این مدیریت پروژه برنامه نویسی و کنترل ورژن‌های مختلف از یک کد خاص را، به صورت آنلاین انجام دهید؛ به استفاده از خدمات سرویس‌های میزبان مثل گیت هاب و گیت لب نیاز خواهید داشت.
این دو سرویس، کاری یکسان را انجام می‌دهند. در واقع این دو سرویس، به شما این امکان را می‌دهند که پروژه خود را مدیریت کنید؛ روی یک پروژه به صورت گروهی کار کنید؛ از کدهایی که دیگران به اشتراک گذاشته‌اند استفاده نمایید و در نهایت در شبکه اجتماعی مختص برنامه نویسان، برای خود رزومه‌ای قابل اتکا بسازید.
تفاوت این دو سرویس در نوع ارائه خدمات است. برای مثال استفاده از گیت لب در داخل ایران، به خاطر سیاست‌های گوگل محدودتر است اما خدمات رایگان آن بیشتر از گیت هاب است. ما در مطلبی جداگانه این دو فضا را بررسی کرده‌ایم که برای آشنایی با ویژگی‌ها و محدودیت هر یک از این سرویس‌ها می‌توانید به آن مراجعه نمایید.
نسخه دسکتاپ گیت هاب
طبیعتا استفاده از این برنامه روی ویندوز، تمام قابلیت‌هایی را که می‌توانید از طریق خط فرمان یا command prompt به آن دسترسی پیدا کنید؛ در اختیار شما نخواهد گذاشت اما نمی‌توان محیط کاربری ساده‌تر و راحت‌تر نسخه دسکتاپ گیت هاب را نیز نادیده گرفت.
علاوه بر این کامل نبودن نسخه دسکتاپ، اصلا به معنای کاربردی نبودن این نرم‌افزار نیست؛ شما با آموزش گیت هاب دسکتاپ، می‌توانید به سادگی و بدون دردسرها و پیچیدگی‌های استفاده از خط فرمان می‌توانید مواردی مثل clone مخزن، ایجاد ورژن متفاوت از کد، ایجاد کردن گروه جدید، وارد کردن کد جدید در گروه، تغییر کد و ذخیره‌سازی تغییرات و … را انجام دهید. اولین گام برای انجام این امور، نصب کردن نسخه ویندوز گیت هاب است که در بخش بعدی به آن خواهیم پرداخت.
نصب گیت هاب در ویندوز
اولین کاری که پیش از آموزش گیت هاب دسکتاپ باید به آن بپردازیم؛ نصب این نرم‌افزار روی ویندوز است. اگر به سایت گیت هاب مراجعه کنید؛ نسخه‌های متفاوتی از این نرم‌افزار را که مناسب نصب روی لینوکس، مک و ویندوز است مراجعه خواهید کرد. با انتخاب نسخه ویندوز و دانلود آن، اولین گام برای نصب گیت هاب روی ویندوز را بردارید.
پس از اتمام دانلود، کافیست فایل را باز کرده و با کلیک روی گزینه yes فرایند را ادامه دهید. مانند تمام نرم‌افزارها، در گیت هاب هم تنظیمات و آپشن‌هایی برای نحوه نصب و تنظیم کاربری وجود دارد. پیشنهاد می‌کنیم که این تنظیمات را در حالت پیش‌فرض نگه دارید و به شما اطمینان می‌دهیم که این تنظیمات پیش‌فرض، به خوبی نیازهای شما را برآورده می‌کند.
در ضمن اگر در جایی به تغییر این تنظیمات نیاز داشته باشید؛ به سادگی می‌توانید این کار را انجام دهید. تاکید ما بر روی حفظ این تنظیمات به این خاطر است که حدودا تمام آموزش‌های مربوط به گیت هاب، بر اساس نصب نرم‌افزار با همین تنظیمات قرار دارد و با حفظ آنها به سادگی می‌توانید مسیر آموزش گیت هاب دسکتاپ را دنبال کنید.
در ادامه هم باید روی گزینه next کلیک کرده تا GitHub desktop روی سیستم شما نصب شود. ذکر این نکته هم لازم است که اگر گیت هاب را سایت‌‌های داخلی و به صورت کرک شده دانلود کرده‌اید؛ بهتر است نحوه نصب آن را، از سایتی که دانلود را انجام داده‌اید پیگیری نمایید.
قدم بعدی که پیش از آموزش نصب گیت هاب دسکتاپ باید آن را بردارید؛ پیکره بندی گیت هاب است. برای این کار ابتدا وارد حساب کاربری گیت هاب خود شوید. ما در مطلبی مجزا، نحوه ساختن حساب کاربری در گیت هاب را بررسی کرده‌ایم. برای وارد شدن به حساب کاربری، از منوی file و از طریق گزینه options، آیتم account را انتخاب کرده و با وارد کردن ایمیل و نام کاربری خود وارد حساب‌تان شوید. برای تایید حساب هم باید به صفحه accounts مراجعه نمایید. این کار را می‌توان از طریق خط فرمان و با باز کردن git bash هم انجام داد. با دستور git config می‌توانید ایمیل و نام کاربری خود را وارد نمایید. پس از نصب و راه‌اندازی وقت آن رسیده تا سراغ آموزش گیت هاب دسکتاپ برویم.
چند فرایند کاربردی در گیت هاب دسکتاپ
در این بخش، به چند آموزش کاربردی در گیت هاب دسکتاپ می‌پردازیم و سعی می‌کنیم مهم‌ترین فرآیندهایی که شما به عنوان یک برنامه نویس باید بتوانید آنها را در فضای گیت هاب انجام دهید؛ با هم مرور کنیم.
آموزش راه‌اندازی مخزن
گیت هاب، شامل مخزن‌هایی است که کدهای مختلفی در آن ذخیره می‌شود و شما می‌توانید کدهای خود را در مخزن خاص خود ذخیره کنید یا از کدهای موجود در یک مخزن عمومی استفاده نمایید.
این کار در خط فرمان با استفاده از بخش repository انجام می‌شود اما در گیت هاب دسکتاپ، باید از گزینه current repository استفاده کرد.
با انتخاب این گزینه، شما مخزن‌هایی که پیش از این ایجاد کرده‌اید را مشاهده خواهید کرد و اگر هم قصد دارید تا مخزن جدیدی ایجاد کنید؛ کافیست روی گزینه add و سپس clone repository کلیک کنید. همچنین اگر قصد دارید مخزن خود را بر اساس مخزنی دیگر شبیه‌سازی کنید کافیست مخزن مورد نظر را انتخاب کرده و روی گزینه clone کلیک نمایید. به این ترتیب مخزن شما، بدون استفاده از خط فرمان راه‌اندازی می‌شود.
ایجاد ورژن‌های مختلف از یک کد
دیگر موردی که در آموزش گیت هاب دسکتاپ باید به آن اشاره کرد؛ ایجاد و زنی جدید از کد است که برنامه نویسان از آن با اصطلاح branch یا شعبه یاد می‌کنند. برای این کار در گیت هاب دسکتاپ باید از منوی current repository سراغ گزینه current branch رفته و سپس گزینه new branch را انتخاب نمایید. سپس می‌توانید نام شعبه جدید خود را انتخاب کرده و برای ذخیره کردن تغییرات اعمال شده روی کد هم می‌توانید از گزینه bring my changes to استفاده کرده و نام شعبه جدید ایجاد شده توسط خودتان را وارد کنید.
ادغام کد در گیت هاب دسکتاپ
برای ادغام کد در گیت هاب دسکتاپ، کار بسیار ساده است. در واقع شما گاهی کدی را تغییر داده و پیغام‌های خاص خود را نیز به عنوان commit درج کرده‌اید و حالا قصد دارید تا این تغییرات را در معرض دید عموم قرار دهید و آن را با پروژه اصلی ادغام نمایید. برای این کار باید پس از انتخاب مخزن مورد نظر، روی گزینه publish branch کلیک کنید یا دکمه ترکیبی ctrl p را فشار دهید.
آموزش گیت در مکتب خون
در این مطلب تلاش کردیم تا موارد اولیه برای نصب و راه‌اندازی و کار یا نسخه دسکتاپ گیت هاب را مرور کنیم و تعدادی از فرآیندهای کاربردی و ساده را به شما آموزش دهیم؛ اما آموزش گیت هاب دسکتاپ، فرایندی پیچیده‌تر و طولانی‌تر است. شما با آموزش گیت هاب دسکتاپ می‌توانید تعداد زیادی از کارهایی را که معمولا به وسیله command prompt یا خط فرمان انجام می‌شود؛ با استفاده از رابط گرافیکی و ساده گیت هاب دسکتاپ انجام دهید. این کارها، اگرچه تمام موارد و آپشن‌های موجود در خط فرمان را پوشش نمی‌دهد اما گستردگی بالایی دارند و کار را برای شما بسیار ساده‌تر خواهند کرد.
از طرف دیگر هم مدیریت پروژه و کنترل توسعه و پیشرفت آن، از طریق رابط گرافیکی گیت هاب ویندوز بسیار ساده‌تر، سریع‌تر و کاربردی‌تر خواهد بود. در نهایت باید گفت که آموزش گیت هاب دسکتاپ، می‌تواند گامی مهم در جهت تبدیل شدن به یک برنامه نویس حرفه‌ای باشد. برای آشنایی تخصصی تر با ابزارهاییی مانند گیت و گیت هاب، پیشنهاد ما به شما استفاده از منابع آموزش برنامه نویسی و آموزش گیت مکتب خونه است.
