ساختار جلمه در همه‌ی زبان‌ها دارای اهمیت بسیار زیاد است، فرقی نمی‌کند که شما در آلمان زندگی می‌کنید و یا قصد زندگی کردن در آنجا را داشته باشید؛ دانستن زبان و ساختار جملات هر کشور بصورت صحیح و تسلط کافی به کلمات، نیازمند آن است که به‌طور مداوم تلاش و تمرین کنید تا دربرقراری ارتباط با مردم آن کشور به مشکل برنخورید و بتوانید مفهوم و منظور خود را به صورت کامل و شفاف بیان کنید. ساختار درست جلمه سازی به‌دلیل پیچیدگی قواعد آلمانی و جایگاه متفاوت ارکان اصلی از اهمیت زیادی برخوردار است؛ در این مقاله سعی کرده‌ایم به اساسی‌ترین و مهم‌ترین نکاتی که می‌توان در ساختار جمله در زبان آلمانی از آن‌ها استفاده کرد اشاره کنیم.
ساختار اصلی
جایگاه صحیح کلمات در جمله مهم است و برای ایجاد کردن یک جمله‌ی صحیح می‌بایست مکان درست و مشخص قرارگیری کلمات را بدانیم به مثال زیر توجه کنید:
گربه توپ را گرفت.
در این جمله توپ مفعول و گربه فاعل است و از روی مکان قرارگیری کلمات می‌توان به نقش آن‌ها پی برد و اگر بخواهیم نقش این دو کلمه را عوض کنیم می‌توانیم به‌سادگی با عوض کردن جایگاه آن‌ها در جمله اینکار را انجام دهیم:
توپ گربه را گرفت.
همانطور که مشخص است در این جمله توپ فاعل و گربه مفعول این جمله است اما در زبان آلمانی با استفاده از حروف اضافه حالت‌های مفعولی مستقیم و غیرمستقیم را نشان می‌دهیم به‌عنوان مثال:
Die Katze fing den Ball (گربه توپ را گرفت)
درساختار جمله‌ی بالا گربه (katze) دارای حرف اضافه فاعلی و توپ (Ball) حرف اضافه مفعولی است، پس با تغییر مکان قرار گرفتن آن‌ها تغییری در معنی ایجاد نمی‌کند اما اگر بخواهیم جای فاعل و مفعول را تغییر دهیم می‌بایست در حروف اضافه آن‌ها تغییراتی ایجاد کنیم به عنوان مثال:
Der Ball fing die Katze (توپ، گربه را گرفت)
نحوه ساخت جملات ساده
اولین نکته‌ای که درهنگام ساخت جمله باید به آن توجه کرد این است که فعل در ساختار جمله در زبان آلمانی در جایگاه دوم قرار می‌گیرد و افعالی که در زبان آلمانی قابل صرف هستند، همیشه در جایگاه دوم قرار دارند.
حالت ساده یک جمله به این صورت است که ضمیر یا اسم به عنوان فاعل در جایگاه اول جمله قرار می‌گیرد و فعل هم، دوم و بقیه اجزای جمله نیز بعد از فعل قرار میگیرند مثلا به این جمله ساده توجه کنید:
Ich heiße Shima
Ich فاعل یا Subjekt ما است و heiße که فعل است به معنای نامیده شدن می‌باشد و همان‌گونه که میبینید در جایگاه دوم قرار گرفته‌است و شیما هم در این جمله کامل کننده جمله است.
Ich wohne in Duetschland.
(من در آلمان زندگی می‌کنم)
به ترتیب Ich فاعل جمله و wohne که به معنای زندگی‌کردن و اقامت داشتن است فعل جمله و in Deutschland ادامه کننده و تکمیل کننده جمله است.
Ich fahre nach Berlin.
(من به برلین می‌روم)
همانطور که از این مثال‌های ساده دیدید فعل در جایگاه دوم قرار گرفته و فاعل به عنوان شخص انجام دهنده در جایگاه اول قرار می‌گیرد.
مقاله پییشنهادی : اصطلاحات آرایشگری به زبان آلمانی
تکمیل کننده‌ها
معمولا کلماتی هستند که محل قرارگیری آن‌ها بعد از فعل است و معنی آن جمله را کامل می‌کند جدول زیر ترتیب قرار گرفتن اجزا در ساختار جمله در زبان آلمانی را نشان می‌دهد.
| فاعل | فعل | زمان | چگونه/روش | مکان |
| Ich | arbeite | – | – | – |
| Ich | koche | – | – | – |
| Ich | fahre | heute | mit dem Zug | nach Berlin |
| Ich | gehe | am Samstag | zu fuß | nach hause |
| Ich | koche | morgen | – | – |
| Ich | spreche | huete | mit dem chef | – |
| Ich | fliege | morgen | – | nach Hamburg |
| Ich | fahre | am Wochenende | mit tomas | ans Meer |
همان‌جور که میبینید در جمله‌ی ساده اولین جز فاعل است و بعد از به ترتیب فعل، قید زمان، چگونگی یا همان روش انجام کار و سپس مکان قرار می‌گیرد
Ich arbeite
(من کار می‌کنم)
Ich koche
(من آشپزی می‌کنم)
هر دو جمله از معنی و قرار گرفتن فعل پس از فاعل صحیح هستند، حال اگر بخواهیم از مکمل‌ها در این جمله استفاده کنیم و به‌عبارتی جمله را بسط دهیم می‌بایست از ترتیب و نظم قرار گرفتن ارکان جمله در جدول پیروی کرد
Ich fahre heute mit dem Zug nach Berlin
(من امروز، با قطار به برلین می‌روم)
همانطور که در جمله‌ی بالا مشاهده می‌کنید بعد از اولین فعل، زمان به‌کار برده شده سپس چگونگی و روش انجام کار و در نهایت مکان یا همان مقصد آمده است.
Ich gehe am Samstag zu fuß nach hause
(من شنبه، با پای پیاده به خانه می‌روم.)
Ich koche morgen
(من فردا اشپزی خواهم‌کرد)
Ich sperche huete mit dem Chef
(من امروز با رئیس صحبت می‌کنم)
Ich fliege morgen nach Hamburg
(من فردا به هامبورگ سفر می‌کنم)
Ich fahre am Wochenende mit tomas ans Meer
(من اخر‌هفته با توماس به ساحل می‌روم)
حال اگر بخواهیم تمام جملات بالا را سوالی کرده، یکی از روش‌های موجود این است که مکان فعل و فاعل را در ساختار جمله جابه‌جا کرد و فعل را در اول جمله قرار دهیم به جملات زیر دقت کنید:
Arbeite ich dienstags
(آیا من در روز سه‌شنبه کار می‌کنم؟)
Kochst du heute?
(آیا امروز آشپزی میکنی؟)
مقاله پییشنهادی : اصطلاحات آرایشگری به زبان آلمانی
ضمایر پرسشی
ضمایر پرسشی با حرف W شروع می‌شوند به عنوان مثال:
Wer ist das?
این چه کسی است؟
Was möchtest du trinken?
چه میخواهید بنوشید؟
Was machen wir heute?
ما امروز چیکار میکنیم؟
Wessen Katze ist das?
گربه چه کسی است؟
Wem soll ich helfen?
به چه کسی باید کمک کنم؟
Wen besuchen wir heute?
چه کسی را ما امروز ملاقات میکنیم؟
Warum warst du nicht in der Schule?
چرا تودر مدرسه نبودی ؟
Wann kommst du zu uns?
کی میای تو پیش ما؟
Wo wohnst du?
توکجا زندگی میکنی؟
Wo ist die Ausstellung?
کجا نمایشگاه هست؟
Wohin fahrt ihr im Urlaub?
تعطیلات کجا میری؟
Woher kommst du?
از کجا آمدی؟
فعل
ابتدا باید به این نکته دقت کرد که در جمله و ساختار ما چند فعل وجود دارد، اگر در جمله فقط یک فعل باشد باید بعد از مفعول بیاید.
Ich bin ein Angestellter
(من کارمند هستم)
ich bin 27 Jahre alt
(من ۲۷ سال سن دارم)
اما اگر چند فعل وجود داشته باشد می‌بایست فعل صرف‌شده(مسند) در جایگاه دوم و فعل صرف‌نشده(یک مصدر یا صفت مفعولی) در اخر جمله قرار گیرد.
Ich möchte Englisch lernen
(من می‌خواهم انگلیسی یاد بگیرم)
در جملاتی که سوالی هستند افعال صرف شده باید در ابتدای جمله قرار بگیرند و درصورت وجود فعل دوم باید آن فعل در اخرجمله قرار بگیرد.
Hast du in der Schule Englisch gelernt?
(آیا در مدرسه انگلیسی را یاد گرفتید؟)
مقاله پییشنهادی : اصطلاحات آرایشگری به زبان آلمانی
مفعول‌ها
مفعول‌ها در ساختار جمله آلمانی معمولا به ترتیب زیر قرار میگیرند:
مفعول مستقیم (z.B. einen Brief)
مفعول با واسطه (z.B. meiner mutter)
ضمایر مفعولی با واسطه (mir,dir,ih,ihr,uns,euch,inhen,)
ضمایر مفعولی (mich,dich,inh,sie,es,uns,euch)
به عنوان مثال :
مفعول مستقیم + مفعول با واسطه:
Ich schreibe meinem Vater
(من برای پدرم نامه ارسال می‌کنم)
مفعول مستقیم + ضمیر مفعولی با واسطه:
Ich werde ihm ein Buch schicken
(من کتابی را برای او ارسال می‌کنم)
مفعول با واسطه + ضمیر مفعولی مستقیم:
Ich werde es meinem Vater schicken
(من آن‌را برای پدرم می‌فرستم)
ضمیر مفعولی با واسطه + ضمیر مفعولی مستقیم:
Ich schicke ihn ihr
(من آن را برایش ارسال می‌کنم)
صفت
در زبان فارسی، صفت همیشه بعد از اسم می‌آید، ولی در ساختار جمله آلمانی، معمولا قبل از اسم قرار می‌گیرد؛ قواعد صرف صفت بسیار ساده ولی فرّار هستند؛ شاید بتوان گفت که تسلط بر قواعد به تنهایی برای انجام صرف صحیح کافی نیست، زیرا علاوه بر دانستن قواعد، تمرین زیاد در خواندن و نوشتن نیز لازم است.
تنها صفات مستقیم با توجه به اسمی که به آن نسبت داده شده‌اند تغییر می‌کند. این تغییر وابسته به خصوصیت‌های کلی اسم مانند: جنسیت، جایگاه و تعداد است، اکنون به قواعد صرف، در قالب مثال‌ها توجه کنید.
-Was fur ein Kaffee gefallt dir nicht?
-از چه جور قهوه‌ای خوشت نمی‌آید؟
-Schwarzer kaffe(gefallt mir nicht.)
-من از قهوه‌ی تلخ خوشم نمی‌آید.
-Was fur einen Braten habben Sie heute?
-امروز چه جور کبابی داریم؟
-Heute gibt es schonen Rehbraten.
-امروز کباب بی‌نظیر آهو داریم.
-Was fur illustrerten lessen Sie?
-شما چه‌جور مجله‌ای می‌خوانید؟
-Nur deutche illustrierten lese ich.
-من فقط مجله‌های آلمانی می‌خوانم.
همچنین در جدول زیر حروف پایانی صفتی ساختارکلی زبان آلمانی بیان شده‌است.
| PI | N | F | M | |
| -e | -es | -e | -er | N |
| -e | -es | -e | -en | A |
| -er | -en | -er | -en | G |
| -en | -em | -er | -em | D |
این حروف پایانی دقیقا مشابه der/die/das هستند با این دلیل که هیچ وابسته پیشرویی را قبل از اسم اعمال نمی‌کند.
سخن آخر
در این مقاله به بررسی ساختار جمله در زبان آلمانی پرداختیم و جایگاه کلمات و نقش آن‌ها را در زبان آلمانی بررسی کردیم. در یادگیری زبان آلمانی مهم‌ترین چیز علاقه و داشتن انگیزه کافی است.متاسفانه امروزه بیشتر افراد بدون داشتن هدفی مشخص و یا انگیزه کافی به یادگیری زبان‌های مختلف پرداخته و در نیمه‌های مسیر بدلیل نداشتن علت و «چرا؟» مهم، دچار سردرگمی و دل‌سردی می‌شوند.
برای شروع هرکار مهم و جدید انرژی کافی لازم است، پس برای خودتان هدفی مشخص قرار دهید و از روش‌ها مختلف برای یادگیری زبان استفاده کنید و تا حدامکان سعی کنید که با افراد مختلف و یا درصورت داشتن آموزگار، مکالمه برقرار کنید تا به اشتباهات خود پی ببرید و یادتان باشد که موفقیت پس از شکست‌های فراوان به‌دست می‌آید.
