اختلال دوگانگی شخصیتی چیست
دوگانگی شخصیتی چیست: دوگانگی شخصیتی و یا به زبان جامعه روانشناسان و روانپزشکان اختلال هویت گسستگی از مسائلی است که گاهی با اختلال دو قطبی اشتباه گرفته می‌شود. در ادامه با در مطلب دوگانگی شخصیتی چیست و چه علائمی دارد؟ با ما همراه باشید.
قبل از آنکه در مورد افرادی با اختلال دو شخصیتی صحبت به میان آوریم لازم است به تعریف شخصیت بپردازیم. شخصیت چیست؟ حقیقتا پاسخ مشخص و ثابتی برای تعریف شخصیت وجود ندارد.
اگر بخواهیم تعریف کنیم که مویرگ چیست، به راحتی می توان آن را تعریف کرد و کارکرد آن را شرح داد، چرا که مویرگ وجود خارجی دارد و فیزیکی دارد اما در مورد مفاهیم انتزاعی همچون شخصیت، خوشبختی، دوست داشتن … نمی‌توان تعریف مشخص و ثابتی را اعمال کرد. با این وجود می‌توان گفت که شخصیت به مجموعه صفاتی گفته می‌شود که می‌توان به یک فرد نسبت داد.
به طور مثال هنگامی که می‌گوییم: من آدم مسئولیت پذیر، صادق و انتقاد ناپذیری هستم به نحوی شخصیت خود را تعریف می‌کنم. در حالت کلی به مجموعه صفات یک انسان، واکنش‌ها و ویژگی‌های ذاتی او و به زبان ساده سبک تفکر، زندگی، عملکرد شخصیت تعریف می‌شود.
ویدیو پیشنهادی : فروید
دوگانگی شخصیتی چیست
در تعریف دوگانگی شخصیتی چیست به ساده ترین شکل ممکن: اینکه زندگی و عملکرد یک فرد و یک جسم تنها توسط یک شخصیت کنترل و مدیریت نشود. باید به این نکته توجه کرد که اگر کسی دارای یک شخصیت شاد است اما گاهی به یک باره درونگرا می‌شود و غمگین می‌شود به هیچ وجه نمی‌توان این را از علائم دوگانگی شخصیتی دانست.
زمانی می‌توان گفت که یک فرد به دوگانگی شخصیتی و یا اختلال دو شخصیتی مبتلاست که علائم زیر در آن شخص ظهور کند:
اینکه بیش از یک شخصیت و یا یک هویت آن فرد را و رفتارهای او را در دست بگیرد. دقت شود که منظور از هویت‌های مختلف این است که شما در رفتار و تعامل با آن فرد احساس کنید که در زمان مختلف دو فرد کاملا متفاوت را از نظر شخصیتی ملاقات می‌کنید.
اختلالی که در هویت پیش می‌آید باعث می‌شود تا فرد در مقابل واکنش‌ها، افکار، عملکرد و ادراک خود رفتار پایدار و ثابتی نداشته باشد. به همین دلیل است به اختلال دوگانگی شخصیتی، اختلال چند شخصیتی نیز گفته می‌شود زیرا ممکن است فرد بیش از دو شخصیت داشته باشد.
معمولا در افراد با دوگانگی شخصیتی، یکی از شخصیت‌ها، شخصیت اصلی او را تشکیل می‌دهد و آن شخصیت اولیه آن فرد است و بقیه شخصیت‌ها، شخصیت‌های ثانویه هستند و اختلال را تعریف می‌کنند. به صورت عامه و در جامعه به این افراد دو شخصیتی می‌گویند.
ویژگی افراد دو شخصیتی
دو شخصیتی بودن باعث می‌شود افراد در به یادآوردن خاطرات دچار مشکلی شوند. شاید جالب باشد بدانید که در برخی از افراد دو شخصیتی ویژگی‌هایی مانند (نام و نام خانوادگی، جنسیت، تاریخ ها و خاطره ها، سن، زبان و …) در هر کدام از شخصیت‌ها می‌تواند کاملا متفاوت و در جهت‌های مخالف هم باشند و هنگامی که از هویت مجزا صحبت می‌شود دقیقا منظور همین است که تنها یک نفر و یک شخصیت زندگی او را در دست نگرفته است.
ممکن است فرد در یکی از شخصیت ها یک انسان نیکوکار و صالح باشد و در شخصیت ثانویه رفتار یک فرد ناهنجار را داشته باشد. همین موضوع باعث شده است تا دوگانگی شخصیتی باعث شود افراد در به حافظه سپردن خاطره ها و اطلاعات با مشکل مواجه شوند و همین موضوع باعث شده است تا دوگانگی شخصیتی یکی از بدترین نوع اختلال شخصیت باشد.
در مورد افرادی که این بیماری به صورت حاد باشد اتفاقات عجیب تری رخ می دهد. ممکن است فردی با بیماری دوگانگی شخصیتی در زمان فعال بودن شخصیت اصلی به یکی از دوستان خود زنگ بزند اما هنگامی که شخصیت او به شخصیت ثانویه تغییر پیدا کرد به هیچ عنوان به خاطر نیاورد که به دوستش زنگ زده است، چرا که شخصیت ها کاملا متفاوت از هم فکر و عمل می‌کنند،
یا شخصی که دکوراسیون منزلش را عوض می کند اما به یاد نمی‌آورد که خودش این کار را انجام داده است. همه این‌ها از جمله نمونه‌هایی هستند که چرا فردی با دوگانگی شخصیتی در یادآوری مطالب دچار مشکل می‌شود.
از علت های دوگانگی شخصیتی چیست
بیشتر روانشناسان معتقدند که دوگانگی شخصیتی از زمان کودکی در فرد شکل می‌گیرد و از علت های ایجاد آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دوگانگی شخصیتی می‌تواند علت ژنتیکی داشته باشد و سابقه بیماری‌های مشابه در بستگان مرتبط باشد. همچنین موارد دیگری همچون سوء استفاده جنسی از فرد در زمان کودکی از مهم‌ترین و شایع‌ترین دلایل افراد مبتلا به دوگانگی شخصیتی است.
در بسیاری از کشورها همچون آمریکا و کشورهای اروپایی درصد بسیاری از افرادی که به دوگانگی شخصیتی مبتلا هستند به دلیل این است که در کودکی سوءاستفاده جنسی از آن ها شده است.
مغز کودک، رشد آن و همچنین تربیت کودک نیز می‌تواند در ظهور این بیماری موثر باشد. خشونت‌های خانوادگی، والدینی که الکل مصرف می کنند نیز از دیگر عوامل بروز این بیماری هستند.
درمان دوگانگی شخصیت چیست
درمان دوگانگی شخصیت مشابه سایر اختلالات است. این بیماری درمان قطعی ندارد اما توسط داروهای آرامش بخش و یا داروهای کنترل افسردگی می‌توان از شدت بروز این بیماری کاست و بسیاری از بیماران مبتلا به دوگانگی شخصیتی با مراجعه به پزشک مربوطه و پیگیری روند درمان تا حدود زیادی توانسته‌اند که کنترل این بیماری را به دست بگیرند و در جامعه به شکل پایدارتری زندگی کنند.
اختلال شخصیت مرزی چیست؟
اختلال شخصیت مرزی نیز از جمله اختلال‌هایی است که بسیاری از افراد در تشخیص و تمیز دادن آن از سایر اختلالات ناتوان می‌مانند. اختلال شخصیت مرزی برخلاف دوگانگی شخصیتی از هویت‌ها و شخصیت‌های جداگانه شکل نمی‌گیرد بلکه کسی که دچار اختلال شخصیت مرزی است در رفتارهای اجتماعی، عاطفی و در پیشبرد کارهای خود با ناپایداری مواجه است.
ناپایداری به این معناست که در عملکردها و رفتارهای خود بسیار بی ثبات عمل می‌کنند و به همین دلیل این افراد همیشه در گذشته خود روابط بسیار شدید و عمیق و در عین حال بی ثبات بسیاری را گذرانده‌اند. این افراد اغلب به رفتارهای بی باک و جسورانه (بی فکر) دست می‌زنند (کارهای غیرمنطقی و بسیار خطرناک، رانندگی با سرعت بسیار زیاد، زیاده‌روی در برخی رفتارها و …).
بر طبق آمارها و تحقیقات صورت گرفته درصد بسیار زیادی از افراد با اختلال شخصیت مرزی به خودکشی فکر می‌کنند و یا بسیاری از آن‌ها مدام دست به خودکشی می‌زنند.
۸ درصد از افراد مبتلا به این اختلال به علت خودکشی فوت می‌کنند. از علل اختلال شخصیت مرزی علاوه بر عوامل ژنتیکی و اکتسابی، مانند اختلال‌های شخصیتی دیگر می‌توان به دوران کودکی، فضای رشد و تربیت کودک و محیط خانوادگی اشاره کرد. طلاق والدین، رفتارهای خشونت آمیز، تنبیه کودک و … خصوصا در سه سال اول در بروز این اختلال دخیل است.
لازم به ذکر است که گاهی تشخیص دادن این بیماری از بیماری دوقطبی کار سخت و پیچیده‌ای است چرا که برخی علائم در این دو بیماری مشابه هم هستند. رفتار با شخصیت مرزی و خصوصا زندگی‌کردن با آن‌ها در ابتدا شاید کار سختی به نظر بیاید اما اگر در زمینه این بیماری آگاهی و اطلاعات لازم کسب شود راحت‌تر می‌توان با این افراد کنار آمد.
علائم افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی
از بارزترین ویژگی افراد مبتلا این است که آن ها به‌شدت به‌دنبال این هستند که مورد توجه و دوست داشتن واقع شوند و از طرد شدن، مورد محبت قرار نگرفتن و مواردی از این دست به شدت شکننده و آسیب پذیر هستند.
مقاله پیشنهادی :شخصیت شناسی از روی چشم
به دنبال آن افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی همواره روابط منجر به شکست بسیاری داشته اند و به این دلیل که در رابطه همواره به دنبال این هستند که طرد نشوند پس از پایان رابطه واکنش های تنش زا و غیرعادی از خود نشان می دهند حتی اگر تنها یک رابطه سطحی و کوتاه مدت را تجربه کرده باشند.
از دیگر علائم این اختلال می توان به: اضطراب بسیار شدید، افسردگی های عمیق، نوسان در رفتار و عملکرد، ریسک پذیری بسیار بالا و انجام کارهای خطرناک و بدون فکر و …اشاره کرد.
اختلال دو قطبی چیست
همانطور که از اسم آن مشخص است افراد مبتلا به اختلال دو قطبی، دو قطب کاملا متفاوت افسردگی و یا شیدایی محض را تجربه می‌کنند. در علم روانشناسی به اختلال دو قطبی، افسردگی شیدایی نیز گفته می‌شود. به نظر می‌رسد که تفاوت بارزی بین دوقطبی و دوگانگی شخصیتی وجود دارد.
افراد دارای دوگانگی شخصیتی دو شخصیت کاملا مجزا دارند و مدام در حال تغییر و جابه‌جایی در میان شخصیت‌ها هستند و این شخصیت‌ها مجموعه‌ای از رفتارها و عملکرد را شکل می‌دهد اما در مورد اختلال دو قطبی افراد مبتلا در دو فاز متفاوت تغییر موقعیت می‌دهند: فاز افسردگی و فاز شیدایی.
این دو فاز به صورت اغراق‌آمیز در فرد بروز پیدا می‌کند. افراد مبتلا دچار بی خوابی، سریع صحبت کردن، افکار خطرناک، رفتارهای تنش زا و … را تجربه می‌کنند. افراد مبتلا به دوقطبی در فاز افسردگی رفتار به شدت شکننده و حساس دارند و در فاز شیدایی به طور اغراق آمیز سرمست و خوشحال هستند.
برای درمان اختلال دو قطبی روش مشخص و ثابتی وجود ندارد اما توسط داروهای شیمیایی، داروهای ضد‌افسردگی و … توسط روانپزشکان می‌توان در پیشرفت بیماری مانع ایجاد کرد بنابراین هرچه سریع‌تر به درمان پرداخته شود داروها بسیار موثر عمل می‌کنند.
تشخیص اختلالات شخصیتی
باید به این نکته توجه شود که تشخیص اختلالات شخصیتی یک عمل کاملا تخصصی و با جزئیات بسیار زیاد است که هیچ فرد معمولی نمی‌تواند وجود یا عدم آن را در فردی تایید کند. همانطور که تعریف شد این اختلال‌ها دارای همپوشانی‌هایی در برخی از ویژگی‌ها هستند بنابراین برای تشخیص این بیماری لازم است حتما به پزشک و روانشناس مربوطه برای تشخیص و درمان مراجعه شود.
همچنین در آخر لازم است ذکر شود که همه انسان‌ها گاهی خشمگین و گاهی آرام هستند، در برخی مواقع درونگرا و شاید در مواردی دیگر برونگرا باشیم و مثال‌هایی از این دست. هیچ کدام از این علائم نمی‌تواند از نشانه‌های اختلال شخصیتی باشد مگر آن که به صورت بسیار شدید و همراه با علائم دیگر در یک فرد ظهور کند.
