تفاوت سبدگردان با صندوق سرمایه‌گذاری :
تفاوت سبدگردان با صندوق سرمایه‌گذاری موضوعی است که قصد داریم در این مقاله به آن بپردازیم . بازار سرمایه در ایران و جهان همواره مقصدی مناسب و سودده برای سرمایه خرد و کلان افرادی است که به صورت حرفهای و البته مبتدی قصد فعالیت در آن را دارند.
حال این پرسش در ابتدای ورود به بازار سرمایه برای فعالان آیندهی آن ایجاد میشود که بهتر است چطور در این بازار حضور داشته باشیم؟ برای پاسخ به این پرسش بنیادی دو گزینه پیش روی هر یک از این افراد است:
- ورود و سرمایه‌گذاری مستقیم
- ورود و سرمایه‌گذاری غیرمستقیم
گزینه نخست، فعالیت هر فرد به صورت شخصی و مستقیم در بازار سرمایه است که نیازمند تخصص مناسب و تجربه کافی در این حوزه می‌باشد و جهت شروع فعالیت در بازار این روش به افراد توصیه نمی‌شود. اما در صورت انتخاب گزینه دوم همواره دو مسیر پیش روی هر یک از سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد:
- تشکیل سبد سرمایه توسط شرکت‌های سبدگردان
- سرمایه‌گذاری در بازار با خرید واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری
در ابتدا بهتر است بدانیم که فعالیت در هر یک از دو روش فوق به چه شکل است، پس از بررسی نحوه فعالیت آنها به بررسی تفاوت سبدگردان با صندوق سرمایه‌گذاری می‌پردازیم.
سرمایه‌گذاری در بازار سهام با روش سبدگردانی
در این روش فردی مجرب و حرفهای در بازارهای مالی بر اساس میزان سرمایه شما و سطح ریسک‌پذیری، وضعیت بازار و شرایط هر سهم سبدی از سهام برای شما و البته به نام شما تشکیل داده و به صورت مستمر جهت خرید و فروش این سهم‌ها فعالیت می‌نماید.
در این روش شما به عنوان سرمایه‌گذار مالک سهام و اوراق خریداری‌شده هستید و سبدگذار صرفا وکیل شما در امر فعالیت و خریدوفروش سهام در بازار است.
نکته مهم در ابتدای آغاز این همکاری قرارداد مابین سرمایه‌گذار و سبدگردان است. در این روش شما به عنوان سرمایه‌گذار باید قراردادی مشخص و معتبر با شرکت سبدگردان خود منعقد نمائید که در آن مواردی همچون میزان کارمزد سبدگردان، نحوه خرید و فروش و گزارش آن و… مشخص شود که این گزارش‌ها می‌تواند در قالب پنل‌کاربری شما در شرکت سبدگردانی باشد.
توجه به این نکته ضروریست که سبدگردان در بازار سرمایه باید فردی حقوقی و دارای مجوز سبدگردانی از سازمان بورس و اوراق بهادار باشد و از سپردن سرمایه خود به افراد حقیقی و بدون مجوز سازمان بورس جدا خودداری نمائید.
سرمایه‌گذاری به روش سبدگردانی نیازمند میزانی از ریسک‌پذیری است و در ابتدای کار سبدگزار وظیفه دارد که میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذار را سنجیده و براساس میزان ریسک‌پذیری ایشان خرید و فروش را آغاز نماید، چرا که در صورت عدم شناسایی میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذار مشکلات عدیده‌ای در آینده این همکاری ایجاد خواهد شد.
سرمایه گذاری در بازار با همکاری صندوق‌های سرمایه گذاری
در این روش سرمایه‌گذار میزان مشخصی از سرمایه مد نظر خود را در اختیار این صندوق‌ها قرار می‌دهد و آنها با جمع‌آوری سرمایه افراد متقاضی به فعالیت در بازارهای مالی و خرید و فروش اوراق بهادار می‌پردازند اما در این روش نیز نکاتی حائز اهمیت است که در ادامه بررسی خواهد شد.
در روش همکاری با صندوق‌های سرمایه‌گذاری شما به عنوان سرمایه‌گذار واحدهای صندوق را خریداری می‌نمائید که هر واحد شامل هزینه‌ی بالایی نیست و با حداقل هزینه ۱ میلیون ریال به بالا هم می‌توان در آن فعالیت کرد. سرمایه‌گذار با خرید این واحدها فعالیت خود را آغاز می‌نماید و در هر لحظه می‌تواند واحدهای خود را نقد نماید.
پنج مورد از مهمترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری به شرح زیر است:
-
صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت (مناسب برای افرادی با ریسک‌پذیری پایین)
در این صندوق‌ها ۷۰ تا ۹۰ درصد از دارایی کل صندوق صرف خرید اوراق بهادار با درآمد ثابت میشود و حداکثر ۱۰ درصد از دارایی به سرمایه‌گذاری در بورس اختصاص می‌یابد. از این رو فعالیت در این صندوق‌ها ریسک بسیار پایینی دارد.
-
صندوق سرمایه‌گذاری سهامی (جهت سرمایه‌گذاری در بورس با ریسک بالا)
در این نوع از صندوق‌ها ۷۰ درصد از دارایی در بازار بورس سرمایه‌گذاری میشود و باقیمانده آن صرف سرمایه‌گذاری در اوراق درآمد ثابت می‌گردد. به همین دلیل ریسک این صندوق‌ها بالاتر است.
-
صندوق سرمایه‌گذاری در طلا
طلا و سکه همواره مسیر مناسبی برای سرمایه‌گذاری بوده و هستند و تعداد افراد زیادی سرمایه خود را در این بازار قرارداده و نتیجه‌ی مناسبی هم در بلند مدت کسب می‌نمایند، اما در این راه مشکلاتی نیز وجود دارد و این مشکلات سبب ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا و سکه شد.
این صندوق‌ها با خرید و فروش اوراق بهادار مبتنی بر طلا و سکه به فعالیت می‌پردازند و افرادی با سرمایه کم نیز می‌توانند در این صندوق‌ها به فعالیت بپردازند.
-
صندوق سرمایه‌گذاری ETF
صندوق سرمایه‌گذاری ETF یا صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله، به صندوق‌هایی اطلاق می‌گردد که معاملات خود را در بازار فرابورس کشور انجام می‌دهند و سرمایه‌گذاری آنها در اوراق بهادار و دارایی‌هایی فیزیکی خلاصه میشود.
اما در خصوص ریسک‌پذیری این صندوق‌ها به دلیل خرید و فروش در بازار بورس، ریسک عادی خرید و فروش در بورس را نیز دارند.
-
صندوق سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان
سرمایه‌گذاری در زمین و ساختمان و در حالت کلی املاک همیشه امن بوده و دارای ریسک به مراتب کمتری نسبت به روش‌های دیگر است. این نوع صندوق‌ها سرمایه خرد افراد را تجمیع کرده و در پروژه‌های بزرگ با سرمایه بالا مشارکت می‌نمایند. نتیجه این سرمایه‌گذاری سود مناسب و کم ریسک آن برای سرمایه‌گذاران است.
در کنار صندوق‌های معرفی شده فوق، صندوق‌های دیگری نیز فعالیت می‌کنند که اسامی آنها به شرح زیر است:
- صندوق سرمایه‌گذاری مختلط
- صندوق سرمایه‌گذاری پروژه
- صندوق سرمایه‌گذاری نیکوکاری
- صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی
شما به عنوان سرمایه‌گذار با توجه به میزان سرمایه موجود و شرایط مالی و ریسک‌پذیری خود می‌توانید با کسب اطلاعات بیشتر در خصوص صندوق‌های معرفی شده انتخاب مناسبی داشته باشید.
تفاوت سبدگردان با صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟
نکته مهم جهت ورود به بازار سرمایه در ابتدا تصمیم‌گیری برای چگونگی فعالیت است که دانستن تفاوت دو روش فوق می‌تواند تاثیر بسزایی در انتخاب صحیح روش فعالیت شما داشته باشد و هدف از معرفی روش‌ها بررسی تفاوت سبدگردان با صندوق سرمایه‌گذاری است.
-
تفاوت در مالکیت مستقیم و غیرمستقیم سهام خریداری شده
اولین تفاوت این دو روش در مالکیت مستقیم سهام خریداری شده است. در روش سبدگردانی سرمایه‌گذار مالک اصلی و مستقیم سهام خریداری شده است و سبدگردان به نمایندگی از ایشان خرید و فروش سهام و اوراق بهادار را برعهده دارد، اما در روش صندوق‌های سرمایه‌گذاری فرد سرمایه‌گذار به صورت غیرمستقیم مالکیت سهم را داراست و صندوق با تجمیع سرمایه افراد متقاضی به فعالیت در بازار سرمایه می‌پردازد.
-
تفاوت در هزینه‌های کارمزدی سرمایه‌گذار
تفاوت دوم در هزینه‌های این فعالیت است که در روش سبدگردانی به دلیل اختصاصی بودن فعالیت هزینه‌های بیشتری برای سرمایه‌گذار در پی خواهد داشت. البته توجه به این نکته نیز حائز اهمیت است که به نسبت میزان افزایش سرمایه‌گذاری هزینه‌های آن نیز افزایش می‌یابد.
-
تفاوت در میزان حجم سرمایه‌گذاری
از دیگر تفاوت‌های این دو روش می‌توان به میزان سرمایه‌گذاری هر فرد اشاره کرد. در روش سبدگردانی به دلیل اختصاصی بودن فعالیت، شما نیازمند سرمایه‌ای بالغ بر ۱۰ میلیارد ریال برای شروع هستید اما در صندوق‌های سرمایه‌گذاری به دلیل تجمیع سرمایه افراد مختلف شما می‌توانید حتی با ۲ میلیون ریال نیز فعالیت خود را آغاز نمائید.
-
تفاوت در بررسی مستقیم فعالیت‌های تجاری
در روش سرمایه‌گذاری به صورت سبدگردانی شما به عنوان سرمایه‌گذار از فعالیت سبدگذار خود مطلع هستید و می‌دانید که چه سهامی در سبد شما خریداری و فروخته میشود، اما در روش همکاری با صندوق‌های سرمایه‌گذاری شما واحدهای صندوق را خریداری می‌نمائید و وجوه حاصله صرف تجارت در بازار سرمایه میشود.
-
تفاوت در تیم پشتیبانی و نظارت بر بازارها
موضوع بعدی که در تفاوت سبدگردان و صندوق سرمایه‌گذاری اهمیت بالایی دارد، وضعیت متلاطم اقتصاد جهان و بازارهای اقتصادی جهان و در نهایت رویدادهای سیاسی و امنیتی است که مستلزم پایش و بررسی حداکثری شرایط بوده و به یک تیم بسیار مجرب و کارکشته نیاز دارد.
در این شرایط سرمایه‌گذار با شروع فعالیت با شرکت‌های سبدگردان از وجود یک مشاور اختصاصی بهره‌مند خواهد شد و همچنین داشتن یک پنل کاربری حرفهای و پایش آنلاین تغییرات سبد و خریدوفروش‌ها می‌تواند کمی از نگرانی‌های موجود بکاهد.
-
تفاوت در تنوع دارایی سرمایه‌گذار
از جمله تفاوت سبدگردان با صندوق سرمایه‌گذاری در تنوع دارایی سرمایه گذار است . با توجه به اینکه صندوق‌های سرمایه‌گذاری عمدتا درصد مشخصی از سرمایه خود را صرف تجارت در حوزه‌ای یکتا همانند اوراق سود ثابت و یا طلا و… می‌نمایند و همچنین سرمایه‌گذار نیز نمی‌تواند سبد اختصاصی سرمایه‌گذاری خود را داشته باشد، تنوع دارایی سرمایه‌گذار کاهش یافته و با ضرر ده شدن یکی از این بخش‌های سرمایه‌گذاری ذکر شده مشکلاتی برای سرمایه موجود ایجاد میشود (اصطلاحا تمامی تخم مرغ‌ها در یک سبد قرار گرفته است)
اما در روش سبدگردانی با توجه به اختصاصی بودن سبد دارایی هر فرد و امکان ایجاد تغییرات لحظه‌ای در تنوع دارایی آن ریسک سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد و همچنین سود مناسب‌تری برای سرمایه‌گذار خواهد داشت.
-
تفاوت در شرایط و پیچیده‌گی‌های بازار سرمایه
از دیگر تفاوت‌های این دو روش وضعیت بازار است. در شرایطی که وضعیت بازار تخصصی و پیچیده است، استفاده از روش سبدگردانی می‌تواند مناسب و بسیار پرسود باشد.
اما در موقعیتی که بازار سرمایه روند رو به رشد دارد و اصطلاحا سبزپوش است، همکاری با صندوق‌های سرمایه‌گذاری انتخابی مناسب‌تر خواهد بود.
جمع بندی
هر یک از دو روش گفته شده معایب و مزایایی دارد و فاکتور‌هایی نظیر: میزان سرمایه، میزان ریسک‌پذیری، میزان دانش سرمایه‌گذار و… در تصمیم گیری مد نظر قرار می‌گیرد.
در نهایت امر و با توجه به میزان دانش خود از بازارهای سرمایه و میزان ریسک‌پذیری و سرمایه مدنظر روش سرمایه‌گذاری خود را مشخص نمائید و اگر در ابتدای راه هستید سعی بر آن داشته باشید که بتوانید با کمترین میزان ریسک ممکن فعالیت خود را آغاز نموده و سپس با کسب مهارت و تجربه کافی به صورت شخصی به سرمایه‌گذاری در این بازار پر سود بپردازید.
امیدواریم که مقاله تفاوت سبدگردان با صندوق سرمایه‌گذاری برایتان مفید واقع شده باشد و به سوال صندوق بهتر است یا سبدگردان پاسخ داده باشیم.
