تعریف رشته حقوق چیست؟
قبل از این که به تعریف رشته حقوق بپردازیم، خوب است ابتدا مختصری در مورد خود حقوق و علم حقوق توضیح بدهیم. مؤسسات اجتماعی و دولتی برای این که نحوه رفتار مردم با یکدیگر، مردم با دولت، دولت با مردم را تنظیم کنند یکی سری قواعدی را تنظیم و اعمال می‌کنند که به آن حقوق می‌گویند.
در واقع با استفاده از این قوانین و مقررات حقوقی است که می‌توان به برقراری نظم در جامعه اقدام کرد. می‌توان قوانین وضع کرد و دیگران را مجاب کرد که برای این که همه افراد در یک جامعه بتوانند در تمام جنبه‌های مختلف زندگی با یکدیگر به صورت مسالمت آمیز زندگی کنند باید این قوانین حقوقی را رعایت نمایند.
روش‌های مختلف برای ایجاد حقوق در نظام‌های حقوقی وجود دارد. برخی از این قوانین حقوقی ممکن است توسط قوه مقننه ایجاد شود برخی توسط قوه مجریه و به صورت بخشنامه‌ها و آئین نامه‌ها توسط رئیس این قوه صادر می‌شود. برخی نیز توسط قوه قضائیه به صورت تصمیمات قضایی ایجاد می‌گردد.
در مورد ماهیت رشته حقوق چه می‌دانید؟
کسانی که در مقطع لیسانس در دانشگاه‌ها و در رشته حقوق پذیرفته می‌شوند برای اینکه با کلیات حقوق و مبانی نظری این علم آشنا شوند اولین کتابی که می‌خوانند مقدمه علم حقوق است.
در ادامه آن‌ها متوجه می‌شوند که خود علم حقوق به دو بخش حقوق عمومی و حقوق خصوصی تقسیم می‌شود. خود این دو نیز دارای دو بخش حقوق داخلی و بین‌المللی هستند. دانشجویان این رشته با مطالعه دروس و کتاب‌هایی در این زمینه در دانشگاه با این موضوعات آشنایی پیدا می‌کنند.
در حقوق عمومی دانشجو یاد می‌گیرد که این حقوق شامل حقوق قوای سه گانه کشور است در واقع حقوقی است که مربوط به اداره کشور و حاکمیت می‌باشد اما در حقوق خصوصی آن‌ها یاد می‌گیرند که حقوق و قوانینی که در روابط بین مردم وجود دارد در زیر مجموعه حقوق خصوصی جای می‌گیرد.
برای مثال روابط تجاری در جامعه در بخش حقوق خصوصی بررسی می‌شود که خودش باعث ایجاد رشته‌ای به نام رشته حقوق تجارت شده است و همچنین حقوق مربوط به مالکیت‌ها قراردادها و اموال که مربوط می‌شود به بحث حقوق مدنی و خطاها و اشتباهاتی که افراد در این زمینه مرتکب می‌شوند به حقوق مدنی مربوط می‌شود.
اگر بخواهیم در مورد حقوق خصوصی داخلی عناوینی را بیان کنیم باید به روابط اشخاص، مباحث مربوط به قرار دادها و معامله‌ها اشاره کنیم. در موضوع حقوق عمومی می‌توان به جرائم مختلف، مجازات‌هایی که برای جرائم اعمال می‌شود و محاکمه کیفری اشاره کرد.
حقوق بین الملل
در حقوق بین الملل به بحث در مورد روابط دولت‌ها، مباحثی که به سازمان‌ها و نظام‌های بین المللی وابسته است و همچنین رابطه‌ای که بین دولت و سازمان‌های بین المللی وجود دارد می‌پردازند. حقوق خصوصی بین المللی هم شامل روابط خصوصی خراجی اشخاص و مسائلی که در مورد معاملات و روابط بین یک شخص خارجی وجود دارد می‌شود.
یک دانشجو در طول تحصیل در مقطع کارشناسی رشته حقوق به صورت کلی با این مباحث در طول‌ترم های تحصیلی که توسط دانشگاه برای آن‌ها ارائه می‌شود آشنا شده و آمادگی لازم را برای ادامه تحصیل و یا بر عهده گرفتن مسئولیتی در جامعه پیدا میکند.
بنابراین تا اینجای مطلب اگر خوب متوجه شده باشید شما همه با بنده هم عقیده هستید که علم حقوق و رشته حقوق قلمروی بسیار زیادی را شامل می‌شود بنابراین از نظر پیشرفت علمی در این رشته نمی‌توان محدودیتی را برای آن متصور شد.
کسی نمی‌تواند بگوید که در همه شاخه‌های این رشته و علم حقوق مهارت و اطلاع کافی دارد. جالب است در این زمینه نقل قولی را از آقای ریپر که یکی از حقوقدانان های بزرگ فرانسه بود خدمت شما همراهان گرامی عرض کنیم و آن این است که یک حقوقدان در مدت عمر خویش نمی‌تواند حتی برای یک بار تمام کتاب‌های تخصصی رشته خود را بخواند.
بنابراین به لطف علم حقوق است که دولت‌ها و حاکمان که نماینده حقوقی و سیاسی جامعه هستند در قبال مردم دارای وظایفی می‌شوند که باید با آن وظایف خود عمل کنند.
همچنین مردم هم در مقابل دولتمردان و حاکمان وظایف و حقوقی دارند که باید به آن پایبند باشند. همان حقوق و قوانینی که در قانون اساسی هر کشور به عنوان یک منشور ملی تعریف شده و طرح زیر مجموعه حقوق عمومی می‌توان در مورد آن به بحث و بررسی پرداخت.
یک دانشجوی رشته حقوق چه مهارت‌ها و توانایی باید داشته باشد؟
شما به عنوان فردی که قصد دارید در رشته حقوق در دانشگاه ادامه تحصیل دهید آیا می دانید که مهارت‌های لازم برای رشته حقوق کدام اند ؟ آیا می‌دانید که باید دارای چه ویژگی‌ها و توانایی‌های شخصی باشید؟ یا این که چه مهارت‌هایی را باید برای موفقیت در رشته حقوق باید در خود تقویت کنید؟
بله درست است برای این که در رشته حقوق بتوانید پله‌های ترقی را یکی یکی پشت سر گذاشته و به هدف بزرگی که در ذهن خود دارید برسید شما نیاز دارید که توانایی‌های لازم رشته حقوق را دارا باشید.
برای مثال باید با زبان فارسی به طور کامل آشنا باشید، باید مهارت خود را در یادگیری یکی از زبان‌های فرانسه یا انگلیسی افزایش دهید. باید بتوانید از قدرت استنباط بالایی برخوردار باشید و از کتاب‌های فقهی به خوبی استفاده کنید. در درس منطق، جامعه شناسی و در عربی نیز باید از توانایی لازم برخوردار بوده و یا این که مهارت خود را در این دروس افزایش دهید.
باید بدانید یک حقوقدان موفق فردید که بتواند از فن بیان خوب برخوردار باشد، خلاقیت ذهنی داشته باشد از جسارت بالایی برخوردار بوده و همچنین بتواند با استدلال‌های درست و منطقی باعث پیشرفت خود در هر موقعیت شغلی و مسئولیتی که بر عهده دارد شود.
نکته ای در خصوص رشته حقوق
یکی از نکاتی که بسیار در خصوص انتخاب رشته حقوق برای ادامه تحصیل مهم است این است که باید هدفتان فقط امرا معاش نباشد و به بعد اقتصادی این رشته فکر نکنید زیرا کسانی که در این رشته می‌خواهند به تحصیل بپردازند و در آینده برای خودشان کسب و کاری را رقم بزنند باید بسیار سخت کوش بوده و پشتکار فراوان داشته باشند.
این کار میسر نخواهد شد، مگر برای کسانی که عاشق و دلباخته رشته حقوق باشند و به قصد امرار معاش این رشته را انتخاب نکنند. اگر عاشق این رشته باشید و بتوانید یک حقوقدان موفق شوید مطمئناً قضیه امرار معاش نیز درست خواهد شد.
خیلی‌ها می‌توانند در رشته حقوق مدرک لیسانس بگیرند اما باید بدانید که همه نمی‌توانند یک حقوقدان موفق شوند، در علم حقوق باید بدانید که علومی مانند روانشناسی فلسفه و جامعه شناسی نیز از اهمیت زیادی برخوردار هستند. باید به اندازه کافی با این علوم آشنا باشید باید منطق را خوب بدانید. زبان و ادبیات فارسی را به خوبی مسلط باشید.
باید بتوانید فن بیان خوب داشته باشید تا بتوانید در دادگاه وقتی می‌خواهید مطلبی را بیان کنید با زبان سلیس و روان آن را ادا کنید. در درس ریاضی نیز باید مهارت کافی را داشته باشید زیرا گاهی در بحث‌های حقوقی محاسبات هم نقش مهمی دارند و علم ریاضی به کمک شما خواهد آمد.
اهمیت رشته حقوق آن جا مشخص می‌شود که در مورد مشکلی که به وجود آمده است قوانینی وجود ندارد و شما باید بتوانید با قدرت استدلال بالایی که دارید حکمی را با توجه به مسائل موجود استدلال و استنباط کنید.
ادامه تحصیل در رشته حقوق تا چه مقطعی امکان پذیر است؟
حال شما به عنوان یک دانشجوی رشته حقوق مطمئناً این سؤال را در ذهن دارید که، ادامه تحصیل در رشته حقوق تا چه مقطعی امکان پذیر است و آینده شغلی رشته حقوق به کجا ختم می‌شود؟
باید بگوییم که بعد ازمقطع کارشناسی در مقطع کارشناسی ارشد شما می‌توانید در 7 گرایش مختلف با توجه به علاقه خود ادامه تحصیل دهید.
- حقوق بین الملل
- حقوق بشر
- حقوق خصوصی
- حقوق مالکیت معنوی
- حقوق جزا و جرم شناسی
- حقوق عمومی
- حقوق تجارت بین الملل
بعد از مقطع کارشناسی ارشد هم اگر دوست داشته باشید در کشور ما تا مقطع دکترا حقوق نیز امکان ادامه تحصیل برای علاقه مندان به این رشته وجود دارد.
آینده شغلی و بازار کار فارغ‌التحصیلان رشته حقوق
در این مبحث می‌خواهیم به موقعیت شغلی و درآمد رشته حقوق در ایران بپردازیم. خیلی از افراد مختلفی که در رشته‌های دیگر غیر از رشته حقوق فارغ التحصیل شده‌اند بر این عقیده هستند که نمی‌توان گفت آن‌ها در طول این چند سال تحصیل در دانشگاه توانسته‌اند دانش و مهارت لازم را برای کار در جامعه کسب کنند و اکثراً هم همان طور که می‌دانیم با مشکل بازار کار روبه رو هستند. شاید در مورد برخی از رشته‌های علوم انسانی نیز این امر صدق کند.
چون که مباحثی که در دانشگاه آموزش داده می‌شود اغلب در مقطع لیسانس زیاد کاربردی نیستند و به صورت کلی دانش جویان مواردی را یاد می‌گیرند مگر این که در مقاطع بالاتر و به صورت تخصصی ادامه تحصیل دهند. اما رشته حقوق خوشبختانه این طور نیست.
کسی که کارشناسی حقوق را به اتمام رسانده می‌تواند در بازار کار امروز مسئولیت‌های مختلفی را بر عهده بگیرد. می‌توانند در آزمون وکالت و کانون وکلا و یا قضاوت شرکت کنند و به عنوان وکیل یا قاضی به جامعه خود خدمت کنند.
می‌توانند در آزمون‌های استخدامی که برگزار می‌شود شرکت کرده و به عنوان مشاور حقوقی در شهرداری‌ها، بخشداری‌ها، در بانک‌ها و وزارتخانه‌ها و شرکت‌های خصوصی و دولتی مشغول به کار شوند.
حتی یک کارشناس حقوق می‌تواند به عنوان سر دفتر اسناد رسمی و دفتر ازدواج و طلاق فعالیت کند. کافی است که به رشته‌های آزمون‌های استخدامی که هر ساله برگزار می‌شود نگاهی بیندازید
البته این چند سال اخیر ممکن است اندکی این رشته به نوعی در بازار اشباع شده باشد اما نباید مأیوس و نا امید شد کسی که مهارت‌ها و تخصص لازم را در این رشته داشته باشد و مهم‌تر از همه عاشق این رشته باشد مطمئناً خواهد توانست به جایگاه خوبی در بازار کار این رشته دست یابد.
درس‌های رشته حقوق در مقطع کارشناسی
رشته حقوق در مقطع کارشناسی دارای 135 واحد درسی بوده که در جدول زیر تعداد واحدهای دروس دانشگاهی رشته حقوق شرح داده شده است.
| نام درس | تعداد واحد درسی |
| دروس عمومی | 20 |
| دروس پایه | 15 |
| دروس اصلی – تخصصی | 94 |
| دروس اختیاری | 6 |
دروس مقطع کارشناسی رشته حقوق شامل:
| عمومی | تاریخ اسلام، زبان خارجی، انقلاب اسلامی، اخلاق اسلامی، معارف اسلامی، تربیت بدنی، فارسی، تنظیم خانواده، متون اسلامی |
| دروس پیش نیاز | عربی پیش، زبان پیش، منطق و فلسفه پیش، روخوانی قرآن، وصیت نامه، فارسی پیش |
| دروس پایه | مقدمه علم حقوق، حقوق جزای عمومی 1، حقوق اساسی 1، حقوق مدنی 1 – اشخاص و حمایت از محجورین، مبانی علم اقتصاد، عربی، مالیه عمومی، مبانی جامعه شناسی
|
| دروس اصلی و تخصصی |
حقوق اساسی 2، حقوق جزای عمومی 2، حقوق جزای عمومی 3، حقوق بین الملل عمومی 1 و 2، حقوق سازمان‌های بین المللی، حقوق اداری 1 و 2، اصول فقه 1 و 2، متون فقه 1 و 2 و 3 و 4، حقوق تجارت 1- اشخاص، حقوق تجارت 2- شرکت‌ها، حقوق تجارت 3- اسناد تجاری، حقوق تجارت 4- ورشکستگی، حقوق مدنی 2- اموال و مالکیت، حقوق مدنی 3- کلیات قراردادها، حقوق مدنی 4- الزامات خارج از قراردادها، حقوق مدنی 5- خانواده حقوق مدنی 6- عقود معین قسمت الف، حقوق مدنی 7- عقود معین قسمت ب، حقوق مدنی 8- شیعه، وصیت و ارث، آئین دادرسی مدنی 1 و 2 و 3، متون حقوقی 1- به زبان خارجی، متون حقوقی، زبان خارجی تخصصی، آئین دادرسی کیفری 1 و 2، کار تحقیقی 1 و 2، حقوق بین الملل خصوصی 1 و 2، جرم شناسی، حقوق جزای اختصاصی 1 و 2 و 3، قواعد فقه 1 و 2، حقوق تطبیقی، ادله اثبات دعوی، حقوق کار، پزشکی قانونی
|
سلام علیکم
مطلب مفید و ارزشمندی بود.
سؤالم اینه که منظور از دروس پیش نیاز چیه؟ بیشتر توضیح بدین لطفاً
و اینکه دانشگاه آزاد شهری مثل قم به خوبی این رشته رو تدریس میکند؟