تحصیل در آلمان
کشور آلمان یکی از محبوب‌ترین مقصدها برای دریافت آموزش عالی است که از برخی دانشگاه های برتر دنیا بهره میبرد. به طوری که بر اساس رتبه بندی دانشگاهی QS کشور آلمان ۸ دانشگاه در بین ۱۵۰ دانشگاه برتر دنیا و ۱۰ دانشگاه دیگر بین رتبه‌های ۱۵۰ تا ۳۰۰ دارد. در این لیست ۱۰ تا از بهترین دانشگاه های آلمان را در کنار رتبه‌ی آن‌ها و رشته‌هایی که پذیرش می‌گیرند را معرفی خواهیم کرد.
آیا آموزش در دانشگاه های آلمان رایگان است؟
آلمان یکی از معدود کشورهای اروپایی است که برای آموزش دیدن در اکثر دانشگاه های عمومی (دولتی) مبلغی به عنوان شهریه دریافت نمی‌کند. به طوری که اغلب فقط برای تحصیل در دانشگاه های خصوصی (حدود ۱۰۰ دانشگاه) که در آلمان وجود دارند مبلغ شهریه‌ای تعریف شده است.
اما تحصیل رایگان در دانشگاه های آلمانی به معنای ضعیف بودن این دانشگاه‌ها نیست! آلمان کشوری پیشرفته و مدرن است که برخی از بهترین دانشگاه های دنیا را در خود جای داده است. و این قوانین برای همه‌ی افراد پابرجاست، بدون وابستگی به ملیت و تابعیت افراد.
تنها استثنائی که برای این قوانین تحصیل رایگان در آلمان وجود دارد ایالتی در جنوب غربی آلمان با نام بادن-وورتمبرگ (Baden-Württemberg) است که در سال ۲۰۱۷ قوانینی برای گرفتن شهریه تصویب کرد. به دلیل این قوانین افرادی که ملیت آلمانی ندارند و یا تابع کشوری از اتحادیه‌ی اروپا نیستند مجبور به پرداخت مبلغ شهریه در دانشگاه‌هایی هستند که در این ایالت واقع شده است.
دانشگاه‌هایی که در لیست زیر ذکر شده و در ایالت بادن-وورتمبرگ قرار دارند مشمول تحصیل رایگان نشده و در متن آن این نکته را تذکر داده‌ایم.
بهترین دانشگاه های آلمان
۱۰- دانشگاه فرایبورگ (University of Freiburg):
دانشگاه فرایبورگ یکی از بهترین و قدیمی‌ترین دانشگاه های آلمان است که در سال ۱۴۵۷ بنیان‌گذاری شده است. این دانشگاه در حال حاضر بیش از ۲۰ هزار دانشجو در ۱۱ دانشکده‌ی مختلفش دارد که حدود ۲۰% آن‌ها تابعیتی غیر آلمانی دارند. تا به حال افرادی از ۱۲۰ کشور مختلف از این دانشگاه فارغ التحصیل شده‌اند و ۲۱ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل نیز از افتخارات دانشجوهای این موسسه است.
یازده دانشکده‌ی این دانشگاه متشکل از دانشکده‌های الهیات، حقوق، طب و دارو، اقتصاد، زبان، فلسفه، ریاضیات و فیزیک، شیمی، زیست، علوم محیط زیستی و مهندسی است. در بین رتبه‌بندی دانشگاه های آلمان در جهان این دانشگاه در سال ۲۰۱۹ رتبه‌ی ۱۸۶ را خود اختصاص داده است. (این دانشگاه در ایالت بادن-وورتمبرگ قرار داشته و تحصیل در آن رایگان نیست.)
۹- دانشگاه توبینگن (University of Tübingen):
این دانشگاه که در جنوب غربی آلمان واقع شده است (در ایالت بادن-وورتمبرگ) سال گذشته در رتبه‌ی ۱۶۸ در جهان جای گرفت و ۲۷ هزار دانشجو دارد. دلیل شناخته شدن این دانشگاه در سطح آلمان موفقیت بالای موسسه در علوم دارو، حقوق، باستان‌شناسی، فلسفه و الهیات است که برای این دانشگاه ۱۱ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل (مخصوصاً در علم شیمی) به همراه داشته است.
دانشگاه توبینگن دارای یک پردیس مرکزی نیست و ساختمان‌های مختلف آن در شهر دانشگاهی توبینگن که جمعیتی بالغ بر ۹۰ هزار نفر دارد پخش شده است. این دانشگاه همچنین دارای یک کتابخانه‌ی عظیم است که بیش از سه میلیون کتاب و بیش از هفت هزار مقاله را در خود جای داده است.
۸- دانشگاه فنی برلین (Technische Universität Berlin):
Technische Universität Berlin یکی از چهار دانشگاه شهر برلین است که همچنین جزو لیست دانشگاه های رایگان آلمان می‌باشد. این دانشگاه که به عنوان اولین دانشگاه فنی آلمان نام گرفته است در حال حاضر بیش از ۲۷% دانشجویان آن غیر آلمانی هستند.
در حال حاضر دانشگاه فنی برلین در رتبه‌ی ۱۴۷ دنیا قرار دارد و به دلیل رشته‌های مهندسی‌اش به خصوص مهندسی مکانیک و مدیریت مهندسی شناخته شده است. این دانشگاه به عنوان سومین دانشگاه برتر از لحاظ رشته‌های مهندسی و فناوری و چهارمین دانشگاه برتر در مهندسی کامپیوتر در آلمان شناخته می‌شود.
۷- دانشگاه فنی آخن (RWTH Aachen):
دانشگاه فنی آخن با بیش از ۴۵ هزار دانشجو در ۱۴۴ رشته‌ی مختلف بزرگ‌ترین دانشگاه فنی آلمان است که در سال ۲۰۱۹ در بین رتبه‌بندی دانشگاه های آلمان در سطح جهان رتبه‌ی ۱۴۴ام را کسب کرد. دانشگاه فنی آخن جزو لیست دانشگاه های رایگان آلمان محسوب می‌شود و ۹ دانشکده دارد.
در حال حاضر بیش از ۷۰۰۰ دانشجوی بین‌المللی در سطح‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در این دانشگاه مشغول تحصیل هستند. در تحقیقاتی بین سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۳ این دانشگاه رتبه‌ی اول در مهندسی برق و مکانیک را در آلمان داشت. همچنین همیشه بین ۳ تا از بهترین دانشگاه های آلمان در رشته‌های مهندسی کامپیوتر، فیزیک، شیمی و دارو بوده است.
۶- دانشگاه آزاد برلین (Freie Universität Berlin):
دانشگاه آزاد برلین یکی از برترین دانشگاه های آلمان در رشته‌هایی مانند علوم سیاسی، زیست، شیمی و فیزیک است که سال اخیر رتبه‌ی ۱۳۰ در دنیا و ۱۷ام در اروپا را کسب کرد. از لحاظ علوم سیاسی این دانشگاه رتبه‌ی ۱۹ دنیا را به خود اختصاص داده است.
دانشجویان این دانشگاه شامل ۵ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل، ۱۵ برنده‌ی جایزه‌ی لایبنیتس، یک فضانورد و تعداد زیادی از سیاست‌مداران آلمان است. این دانشگاه بیش از ۳۰ هزار دانشجو دارد که حدود ۲۱ هزار نفر آن‌ها در سطح کارشناسی و ۴۵۰۰ نفر آن‌ها در سطح دکتری مشغول تحصیل هستند.
۵- دانشگاه هومبولت برلین (University of Berlin):
بالاترین رتبه‌ی دانشگاهی در بین دانشگاه های برلین متعلق به دانشگاه هومبولت برلین است که بیش از ۳۲ هزار دانشجو را در ۱۸۹ رشته‌ی مختلف در آن مشغول به تحصیل هستند. این دانشگاه با رتبه‌ی ۱۲۱ جهانی در حال حاضر پنجمین دانشگاه برتر آلمان می‌باشد.
نقاط قوت این موسسه در هنر و علوم انسانی، فلسفه و تاریخ است که به ترتیب رتبه‌های ۱۵، ۱۳ و ۷ در جهان را به خود اختصاص داده‌اند. این دانشگاه یکی از پرافتخارترین دانشگاه های آلمان از لحاظ ارتباط با دانشجویان و اساتید است. به طوری که به طور مستقیم با ۵۵ برنده‌ی جوایز نوبل (از جمله آلبرت اینشتین، ماکس بورن، پاول ارلیش، جیمز فرانک و گوستاو هرتز) و تعداد متعدد دانشمند دیگر مانند کارل مارکس و هاینریش هرتز مرتبط است.
۴- موسسه فناوری کارلسروهه (Karlsruher Institut für Technologie):
دانشگاه و موسسه‌ی تحقیقاتی کارلسروهه که با مخفف KIT از نام آلمانی‌اش شناخته می‌شود یکی از بهترین و مهم‌ترین دانشگاه های فنی و مهندسی در آلمان و اروپاست. این دانشگاه از از ترکیب یک دانشگاه و یک موسسه‌ی آموزشی کوچک‌تر به صورت رسمی در سال ۲۰۰۹ به وجود آمد و الان در رتبه‌ی ۱۱۶ در سطح جهان قرار دارد. (این دانشگاه در ایالت بادن-وورتمبرگ واقع شده و مشمول قوانین تحصیل رایگان کشور آلمان نمی‌شود.)
این دانشگاه با ۱۱ دانشکده‌ی مختلف در رشته‌های مهندسی موفق بوده و هست. از پروفسور و دانشجوی معروف سابق این موسسه کارل فردیناند براون (مخترع لامپ پرتوی کاتدی و برنده‌ی جایزه‌ی نوبل) و کارل بنز (مخترع اولین اتومبیل و بنیان‌گذار شرکت مرسدس بنز) را می‌توان نام برد. موسسه‌ی کارلسروهه در حال حاضر بیش از ۲۵ هزار دانشجو دارد که ۸ هزار آن‌ها در حال دریافت مدرک کارشناسی ارشد هستند.
۳- دانشگاه هایدلبرگ (Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg):
دانشگاه روپرشت-کارلز هایدلبرگ واقع در جنوب غربی آلمان در ایالت بادن-وورتمبرگ قدیمی‌ترین دانشگاه کشور آلمان و یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه های مشغول به کار دنیاست. این دانشگاه سه پردیس مختلف برای علوم انسانی، علوم طبیعی و علوم اجتماعی دارد و زبان آموزش در آن معمولاً آلمانی است در حالی که دروسی در زبان‌های انگلیسی و فرانسوی نیز ارائه می‌دهد.
بیش از ۲۰% جمعیت دانشجویان این دانشگاه را دانشجویان بین‌المللی تشکیل داده و سالانه بیش از ۱۰۰۰ مدرک دکتری از این دانشگاه دریافت می‌شود. رشته‌هایی مثل روان‌پزشکی، داروسازی روان‌پزشکی، ژنتیک روان‌پزشکی، فیزیک محیطی و جامعه‌شناسی برای اولین بار در آلمان توسط این دانشگاه ارائه شدند. این دانشگاه در رتبه‌ی ۶۴ در دنیا قرار دارد و از بهترین دانشگاه های علوم پزشکی آلمان به شمار می‌رود.
۲- دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ (Ludwig-Maximilians-Universität München):
دانشگاه ماکسیمیلیان مونیخ یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه های دنیا (بنیان‌گذاشته در سال ۱۴۷۲) و یکی از پرافتخارترین دانشگاه های آلمان است. این دانشگاه که در لیست دانشگاه های رایگان آلمان جای دارد سالانه بیش از ۵۰ هزار دانشجو را به خود جذب می‌کند که بیش از ۱۵% آن (حدود ۷۰۰۰ نفر) دانشجوهای بین المللی هستند.
دلیل افتخار زیاد این دانشگاه حضور برخی از مهم‌ترین افراد تاریخ به عنوان فارغ التحصیل در این مانند ورنر هایزنبرگ، ماکس پلانک و پاپ بندیکت شانزدهم است، و این دانشگاه با ۴۲ برنده‌ی جایزه‌ی نوبل مرتبط است. این موسسه دارای ۱۸ دانشکده‌ی مختلف است و تقریباً هر رشته‌ی ممکنی را ارائه می‌دهد.
۱- دانشگاه فنی مونیخ (Technische Universität München):
اگر دانشگاه ماکسیمیلیان مونیخ را مثل دانشگاه تهران به عنوان دانشگاه مادر در کشور خود خطاب کنیم، دانشگاه فنی مونیخ نقش دانشگاه شریف را دارد. این دانشگاه که فقط تمرکز آن روی علوم طبیعی، مهندسی و تکنولوژی است در سال ۲۰۱۹ در رتبه‌ی ۶۱ جهانی جای گرفت.
این دانشگاه به عنوان یکی از نوآورترین دانشگاه ها در کل اتحادیه‌ی اروپا شناخته می‌شود و سالیانه ۴۲ هزار دانشجو دارد که ۳۲% آن‌ها بین المللی هستند. این دانشگاه از بهترین دانشگاه های آلمان و جزو لیست دانشگاه های رایگان آلمان است.
