تعریف کارآفرینی و انواع آن
انواع کارآفرینی را بشناسیم تا دست به انتخابهای درستی بزنیم.با توجه به متزلزل بودن بازارهای کار و اقتصاد امروزی بسیاری افراد مابین انتخاب کارمندی و کارآفرینی در مسیر شغلی با مشکل روبرو میشوند. امروزه قشر جوان و جویای کار متقاعد شدهاند که به انواع کارآفرینی بایستی به صورت ویژه توجه کنند و سعی کنند در عوض هدر دادن عمر خود در اغلب شرکتهای خصوصی یا عمومی و اتلاف وقت و عمر خویش بتوانند با کارآفرینی تجارتی را رقم بزنند که سالیان سال برای آنها سودآوری داشته باشد. آشنایی با انواع کارآفرینی باعث میشود که افراد جوان در همان قدم اول بدانند که در این راه پر زحمت با چه چالشهایی روبرو هستند و بنابر شرایطشان کدام انواع برای آنها مثمر ثمر خواهد بود.
کارآفرینی معادل کلمه انگلیسی Entrepreneurship میباشد که از زبان فرانسه وارد این زبان شده است و قدمتی سیصد ساله دارد. این کلمه برای اولین بار توسط اقتصاددانان بارزی وارد علوم دانشگاهی و عرصه آکادمیک شد. اما در حال حاضر در گرایشهای مدیریتی توجه ویژه این به حوزه میشود تا مدیران بتوانند علاوه بر کنترل شرایط محیط کاری استعداد و نبوغ افراد زیر مجموعه خود را کشف کرده و پرورش دهند. شاخههای مدیریتی که با بحث کارآفرینی عجین شده باشند میتوانند در شرایط سخت اقتصادی به خوبی به رشد خود ادامه دهند و هر لحظه مجموعه مدیریتی از قبیل سازمان، کمپانی و حتی شخص را در حرفه خود بارز نشان دهند و باعث شوند که زمینههای شغلی جدیدی برای افراد به ظهور بپیوندد.
کارآفرینی و خلاقیت:
قابل توجه است که تمامی انواع کارآفرینی در خصوصیات اصلی با یکدیگر شباهت دارند که مهمترین مولفه آن ایجاد اشتغال برای فرد یا قشر درگیر در کارآفرینی است. مولفهای که باعث تمایز کارآفرینی با کارمندی میشود، مبحث خلاقیت است که در تعریف این کلمه سهم بزرگی دارد. در حقیقت کارآفرینی و انواع کارآفرینی به دنبال یک نوآوری و خلاقیت در زمینه انجام کارها ایجاد میشوند و افرادی که کارآفرین خوانده میشوند به نوعی در رشته خود توانسته چیز جدیدی کشف کنند، فرایند تولید محصول را ارتقا دهند و یا حتی پروسه انجام کارها را تسهیل سازند و در نتیجه کارآفرین خوانده شوند.
کسانی که به دنبال انواع کارآفرینی هستند، بایستی از قدرت ریسک بالایی برخوردار باشند زیرا در این راه ممکن است با چالشهایی روبرو شوند که هرگز کسی آنها را تجربه نکرده است. بسیاری از کارآفرینان مشهور در سالهای اولیه شروع کسبوکار خود با شکستهای مالی بزرگی روبرو شدهاند که ادامه دادن در آن شرایط فرض محالی خوانده میشود ولی این افراد چالشها را پشت سرگذاشته و به کارآفرینان برتر دنیا تبدیل گشتهاند.
انواع کارآفرینی:
در انواع کارآفرینی افراد با خلق فرصتهای جدید روبرو هستند. در حقیقت کارآفرینان بایستی به دنبال ساخت مسیرهای جدید در تجارت باشند و نباید محدودیت در منابع موجود آنها را تحت کنترل خود درآورد به نوعی که به مسیر ساده شغلی و حقوق ثابت راضی شوند و از فرصتهای پیشرو و ارزش آفرینی غافل بمانند. بسیاری از افراد کارآفرینی را تنها محدود به ایجاد شغل برای خود و سایرین میدانند. بهتر است بدانید که این فرض غلط است و افرادی که برای هزاران نفر بدون ارزش آفرینی برای اشخاص شغل ایجاد میکنند، کارآفرین محسوب نمیشوند و بایستی در کنار سودآوری به مقوله ارزش آفرینی مادی و معنوی نیز توجه نمود.
انواع کارآفرینی بر تمرکز بر اقدام متکی است. در حقیقت افراد در کارآفرینی همواره به دنبال اقدام کردن و عمل نمودن بوده و سعی میکنند در برابر چالشهای محیطی، شرایط اقتصادی و نبود امکانات فراتر عمل کرده و به دنبال فرصتهای جدیدی هستند تا بتوانند به هدف نهایی خود برسند. آینده نگری یکی از خصوصیات اصلی مدیران کارآفرین است که افراد با پیش بینینگری در حال ایجاد شرایط ایدهآل برای کسبوکار خود هستند و برای ابداع و نوآوری سختیهای محیط را نادیده میگیرند و برای ثبت محصولات نوآور خود از هیچ تلاشی دریغ نمیکنند.
برای کسانی که خسته شدهاند و به دنبال این هستند که کسبوکار خود را شروع کرده و برای خود کار کنند، انواع کارآفرینی گوناگونی وجود دارند که افراد بایستی بتواند تشخیص دهند که کدام نوع مناسب آنها است. با تشخیص این مسئله افراد در انتخاب راه کارآفرینی با مشکلات کمتری روبرو خواهند بود و خواهند دانست که از کدام پتانسیلهای خود به چه نحوی استفاده کنند. در یک تقسیم بندی مرسوم در بین علوم مدیریتی، عمده انواع کارآفرینی به کارآفرینی درون سازمانی، شرکتهای تخصصی شناور، برونسپاری فرایندی، همه کارهها و کارآفرینهای جنبی تقسیم بندی میشوند که در ادامه به طور کامل این انواع را مورد بررسی قرار خواهیم داد تا بتوانید نوع متناسب کسبوکار خود را بیابید.
انواع کارآفرینی سازمانی:
از جمله رایجترین انواع کارآفرینی سازمانی در دنیا و در بین شرکتهای تجاری و سازمانهای خصوصی میتوان به کارآفرینی درون سازمانی یا Intrapreneur اشاره کرد. این کارآفرینی شامل فرایندی است که بر اساس آنها سازمانها در تلاشند تا چارچوبها و اهداف سازمانی را گونهای شکل دهند تا کارکنان همواره خود را کارآفرین فرض کرده و در انجام وظایف خود خلاقیت و نوآوری به خرج دهند. در این انواع کارآفرینی سعی میشود که کارکنان در قالب تیمها و گروههایی سازماندهی شوند و بتوانند ارزش آفرینی برای کمپانی داشته باشند.
این انواع کارآفرینی نقش موثری در افزایش بهرهوری دارند. زیرا در این نوع از کارآفرینی تمامی افراد حتی آنهایی که مالکیت مستقل مجموعه را دارا نیستند، همواره سعی میکنند ارزش بیشتری ایجاد کنند. عمده کارهای مرتبط با کارآفرینی کارکنان در این امر خلاصه میشود که افراد بتوانند همواره برای مجموعه خود سوددهی داشته باشند.
این کار ممکن است از طریق یک عرضه محصول خاص توسط یک گروه یا فرد صورت بگیرد یا حتی ممکن است افراد با مشارکت مدیران پروژه و مدیران ارشد روند تولید محصولات یا خدمات را دگرگون کرده و بر بازدهی فرایند تولید بیافزایند. بسیار پیش آمده است که در این انواع کارآفرینی افراد با کسب مجوز لازم از مدیران ارشد خود، روند تولید زیاندهی را با مشارکت گروهی به دپارتمان خاصی منتقل میکنند و سپس سعی میکنند تمام تلاش خود را برای سودآوری پروژه برجای بگذارند.
این نوع از کارآفرینی به نسبت ریسک پایینی دارد و در نتیجه افراد میتوانند این نوع کارآفرینی را در مشاغل با ریسک پایین انتخاب کنند. مشارکت تیمی نیز از جمله مزایای نهفته در این نوع کارآفرینی است.
کارآفرینی اجتماعی:
همانگونه از نام این کارآفرینی مشخص است، این انواع کارآفرینی بر پایه تحقق اهداف فرهنگی- اجتماعی بنیان میشوند. بهتر است بدانید که برخلاف سایر کارآفرینیها، کارآفرینی اجتماعی سودآوری و درآمد را پایه و اساس قرار نمیدهد. بیشتر کارآفرینی های اجتماعی اساس غیرانتفاعی دارند و سود حاصل از آنها صرف ارتقای اهداف اجتماعی و فرهنگی می شود و در نتیجه منابع مادی در این نوع کارآفرینی بایستی با کمک اعضای کارآفرین تامین شوند.
ارزش آفرینی در انواع کارآفرینی اجتماعی در بالاترین میزان خود قرار داشته و درآمدزایی در پایینترین سطح قرار دارد. هر چند که این کارآفرینی برای منفعت عموم جامعه و برای حقوق اجتماع در حال تلاش است، ممکن است برای تامین هزینههای خود کسب و کارهای کوچکی راه اندازی کند اما سرمایهگذاری مالی در این نوع نقشی نداشته و اغلب افراد ممکن است بدون دریافت حقوق برای تحقق اهداف سازمان اجتماعی از این کارآفرینیها انجام دهند.
انواع کارآفرینی اجتماعی در اجزای زیر خلاصه میشود: شناسایی خودجوش وضعیتهای ظالمانه که در ایجاد شرایط محرومانه برای طبقه خاصی نقش مهمی دارد. این شرایط به حدی ظالمانه و سخت است که افراد نمیتوانند راهکارهای تجاری داشته باشند و به فکر ایده و نوآوری بربیایند. جزء دیگر این انواع کارآفرینی که نقش مهمی در بروز آن دارد شامل شناسایی فرصتها در شرایط سخت و ظالمانه، ایجاد گسترش ارزشهای اجتماعی و اقدامات با شجاعت در راستای به چالش کشیدن این شرایط ناعادلانه است. بسیاری از کارآفرینان اجتماعی باعث تغییر ارزشهای نگرشی و اجتماعی یک جامعه شدهاند که حتی تاثیر مستقیمی در باورهای اجتماعی نسلهای آینده داشتهاند.
کارآفرینی در منزل:
انواع کارآفرینی رایج در بین قشر زنان بخصوص در کشورهای توسعه نیافته، کارآفرینی در منزل است که در سالهای اخیر و با پیشرفت تکنولوژی طرفداران زیادی یافته است. این نوع از کارآفرینی از کمترین میزان هزینه برخوردار بوده و البته در سالهای اول شروع میتواند سودآوری بسیار کمی داشته باشد. ریسک این انواع کارآفرینی نیز با توجه به ابعاد کسبوکار پایین است. البته نوع تجارت مورد نظر در میزان ریسک تاثیرگذار است.
کیفیت محصولات تولیدی و یا خدمات ارائه شده در این انواع کارآفرینی بسیار اهمیت دارد اما نکته حائز اهمیت دیده شدن در این نوع کارآفرینی است. نمایش بهتر محصولات در انواع شبکههای اجتماعی و وبسایتها تاثیر مستقیمی با افزایش فروش و درآمدزایی دارد. آپدیت روزانه، ارتباط موثر با مشتریان، به روز بودن محصولات و توجه به مداوم به کسبوکار خود و نظرات کاربران از جمله عواملی است که میتواند در پیشرفت این کارآفرینی نقش موثری داشته باشد. آگاهی از دورههای کارآفرینی در حضور مثبت در این نوع کارآفرینی بسیار اهمیت دارد و سبب میشود که افراد بتوانند به طور اصولی وارد دنیای کسب و کار شده و طرفداران زیادی را به خود جلب کنند.