فوبیا نوعی ترس غیرطبیعی و شدید به شمار می‌رود. افرادی که با انواع فوبیا درگیر هستند، دچار ترس شدید یا حمله پانیک در زمان مواجهه با منبع ترس خود خواهند شد. به طور کلی نمی‌توان فوبیا را می‌توان به یک موضوع خاص خلاصه کرد. در حال حاضر انواع مختلفی از دلایل برای ترس‌های شدید و غیر منطقی وجود دارند. شدت این ترس‌ها می‌تواند از خفیف (کمی آزاردهنده) تا شدید (ناتوان کننده) در افراد متفاوت باشد.
در برخی از موارد افراد مبتلا به انواع فوبیا می‌دانند که ترسشان کاملا غیرمنطقی است، ولی قادر به کنترل یا مدیریت آن نیستند. معمولا این افراد به دلیل روند کار، تحصیل و روابط فردی دچار اختلال شده اند.
جالب است بدانید بر اساس آمارها یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ذهنی در ایالات متحده آمریکا، فوبیا است. بر اساس تحقیقات انجام شده حدود ۸ درصد جوانان آمریکایی به دلیل وجود یکی از انواع فوبیا رنج می‌برند. علاوه بر این تخمین زده شده است که زنان بیشتر از مردان، مبتلا به انواع فوبیا خواهند شد.
چنانچه شما نیز مبتلا به یکی از انواع فوبیا هستید، احتمالا تجربه ترس یا وحشت شدیدی را در زمان مواجهه با برخی موقعیت‌های خاص را داشته اید. اما دیگر لازم نیست به خاطر فوبیای خود رنج ببرید، باید بدانید که راه حل و روش‌های درمانی مفیدی برای درمان فوبیا وجود دارد که در ادامه این مقاله آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
به چه دلیل ما به انواع فوبیا مبتلا می‌شویم؟
در بیشتر موارد ژنتیک و عوامل محیطی باعث به وجود آمدن انواع فوبیا و ترس‌های غیر معقول هستند. همچنین در کودکانی یکی از بستگانشان دارای اختلال اضطرابی هستند، بیشتر از سایر افراد این نوع اختلالات را تجربه می‌کنند. همچنین اتفاقات استرس‌زا مثل تجربه نزدیک به غرق شدن در آب نیز می‌توانند موجب ایجاد انواع فوبیا باشند.
از دیگر دلایل ابتلا به فوبیا می‌توان به قرار گرفتن در فضاهای بسته و محدود، ارتفاع بالا، گزیدگی توسط حشرات یا حیوانات اشاره کرد. لازم به ذکر است که به طور معمول نشانه‌های فوبیا در افراد بعد از تجربه ضربه مغزی، سوء مصرف مواد و افسردگی و دیگر مشکلات سلامتی بیشتر از سایر افراد دیده می‌شود.
علائم انواع فوبیا
به طور معمول حمله پانیک جز شایع‌ترین علائم فوبیا به شمار می‌رود. موارد ذیل از جمله اصلی‌ترین علائم پانیک محسوب می‌شوند:
- ناراحتی معده
- حالت تهوع
- افزایش فشار خون
- لرز و رعشه
- احساس خفگی
- سرگیجه و سبکی سر
- تعریق بیش از حد
- درد قفسه سینه یا احساس تنگی در قفسه سینه
- کوبش یا تپش قلب شدید
- تنگی نفس
- ناتوانی صحبت کردن سریع یا در صحبت کردن
- خشکی دهان
- دلهره
- سرگیجه و سیاهی‌رفتن چشم
- احساس مرگ قریب‌الوقوع
انواع روش‌های درمان فوبیا
موارد ذیل اصلی‌ترین روش‌های درمان فوبیا هستند:
- تکنیک‌های یادگیری مشاهده‌ای
- دارودرمانی
- روش‌های مواجه و آرام‌سازی
- درمان شناختی رفتاری
- درمان‌های سنتی
رفتار درمانی شناختی (CBT)
یکی از متداولترین روشها برای درمان فوبیا، رفتار درمانی شناختی (CBT) است. برای درمان فوبیا در این روش، شخص بیمار در در شرایط ایجاد کننده ترس در یک محیط تحت کنترل شده قرار می‌گیرد. استفاده از این روش می‌تواند باعث کاهش قابل توجه اضطراب شخص و درمان فوبیا شود.
همچنین استفاده از روان درمانی برای شناخت افکار منفی، تغییر باورهای ناکارآمد و کاهش واکنشهای منفی تاثیر زیادی بر روند درمان هراس خواهد داشت. جالب است بدانید که در تکنیک‌های جدید رفتار درمانی شناختی با استفاده از فناوری واقعیت مجازی، موقعیت‌های استرس‌زا برای افراد شبیه‌سازی می‌شود.
درمان دارویی
باید بدانید که در حدود ۵ تا ۷ درصد از مردم دنیا برای کنترل علائم پانیک خود از داروهای اعصاب و روان یا روان‌درمانی کمک می‌گیرند. در بیشتر اوقات برای کاهش علائم پانیک از داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب استفاده می‌شود تا به افراد کمک شود که واکنشهای عاطفی و جسمی خود را کنترل کنند. معمولا از داروهای شیمیایی مانند سرترالین، سیتالوپرام و … برای درمان حملات پانیک استفاده می‌شود. معمولا مصرف هم دارو به همراه مشاوره در روند درمان بسیار مفید خواهد بود. البته باید بدانید که داروهای شیمیایی دارای عوارض جانبی نامطلوبی هستند.
چنانچه شما از فوبیای خاصی رنج می‌برید باید سریعا در جستجوی درمان آن باشید. البته باید توجه داشته باشید درمان سریعی برای غلبه ترس‌های شما وجود ندارد.
ویدیو پیشنهادی : روان شناسی
درمان گیاهی
برای بسیاری از افراد درمان گیاهی یکی از بهترین گزینه‌ها برای درمان فوبیا به شمار می‌رود. معمولا داروهای گیاهی همانند مانند داروهای مصنوعی، باعث بروز عوارض جانبی نخواهند شد. جالب است بدانید که طی سال‌های گذشته محققین بیشتر از قبل، تحقیقات خود را متمرکز بر استفاده از داروهای گیاهی برای درمان علائم فوبیا کرده اند. استفاده از داروهای گیاهی باعث تقویت عصب بافت‌ها و سیستم عصبی می‌شود و همچنین این نوع داروها به طور معمول آرام بخش و ضد اضطراب هستند. البته باید بدانید که درمان گیاهی به تنهایی نمی‌تواند فوبیا را درمان کند و تنها برای کاهش علائم پانیک مورد استفاده قرار می‌یرند. در ذیل برخی از مهم‌ترین داروهای گیاهی که برای درمان علائم پانیک مورد استفاده قرار می‌گیرند، بررسی شده است:
- گیاه دارویی بادرنجبویه به عنوان یک دارو ضد استرس شناخته می‌شود. همچنین باعث کاهش علائمی نظیر تپش قلب، سردرد، بی‌خوابی است و به عنوان یک آرام بخش قوی برای سیستم عصبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- گل ساعت برای درمان حملات پانیک با گیاهان دارویی، استرس و بی‌خوابی استفاده می‌شود.
- گیاه دارویی جینسینگ به عنوان یک آرام بخش قوی مورد استفاده است.
- گیاه گل گاو زبان از زمان‌های گذشته، از این گیاه برای کاهش علائم استرس، بی‌خوابی و اضطراب استفاده شده است. همچنین تحقیقات علمی متعددی تاثیرات آرام بخشی آن بر روی سیستم عصبی کاملا ثبت شده است.
- سنبل الطیب برای درمان اختلالات عاطفی و روانی توصیه می‌شود.
- گیاه رازک به عنوان دارویی آرام‌بخش ضد استرس استفاده می‌شود.
- گیاه قاشقک آبی به عنوان دارویی ضد استرس و تسکین دهنده درد استفاده می‌شود.
- گیاه بابونه به طور گسترده در پزشکی برای درمان ضربان قلب، کاهش فشار خون و اضطراب توصیه می‌شود.
- جو دو سر برای درمان تسکین مشکلات تنفسی احتمالی طی حمله پانیک و احساس خفگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مقاله پیشنهادی : اختلال شخصیت خودشیفتگی
طب سوزنی
هدف اصلی طب سوزنی ایجاد تعادل در بدن و انرژی بدن است. سوزن‌ها در این روش در نقاط مهم انرژی قرار می‌گیرند تا روند بهبودی بدن با ایجاد تعادل طبیعی بدن تحریک شود. البته ارزیابی مناسب علائم و نشانه‌های این بیماری‌ها برای درمان بیماری پانیک، فوبیا، افسردگی و بیماری‌های دیگر مرتبط با طب سوزنی نیاز است. البته در روند درمان با طب سوزنی معمولا تغییر در سبک زندگی و اتخاذ توصیه‌های خودیاری توصیه می‌شود.
مقاله پیشنهادی : علائم اختلال دوقطبی
داروهای گیاهی چینی
معمولا از داروهای گیاهی چینی برای درمان استرس و کاهش اثرات روند پیری استفاده می‌شود. از مهم‌ترین داروهای چینی در درمان علائم پانیک می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- گیاه دانگ گوای (سنبل ختایی)
- ریشه لیکوریس (شیرین بیان)
- مورچه پلی راکیس
- عناب
- ریشه دانگ گای
- دانوود ریشی
- ریشه پلی گونوم (هفت بند)
- ریشه رهمانیا
- جینسنگ
- ریشه شیرین بیان
رژیم غذایی مناسب برای درمان فوبیا
باید بدانید که پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و پرهیز از مصرف بعضی خوراکی‌ها نظیر نوشابه، در روند بهبود شما تاثیرات شگفت‌انگیزی خواهد داشت. پس می‌توانید با تغییر در رژیم خود شاهد کاهش علائم حملات هراس خود باشید.
به طور معمول به افراد توصیه می‌شود تا از مصرف قند تا حد ممکن خودداری کنند. همچنین توصیه می‌گردد در رژیم غذایی از ویتامین‌های گروه B، آهن و پتاسیم استفاده کنید.
همچنین به طور کلی توصیه می‌شود که به جای قند و کافئین تصفیه شده از غذاها و نوشیدنی‌هایی با گلیسمی کم استفاده شود. علاوه بر این موارد استفاده از شکلات تلخ در طی روز بسیار مفید خواهد بود.
مقاله پیشنهادی :لجبازی کودکان
بهترین داروی درمان فوبیا
باید بدانید که تکنیک‌هایی وجود دارند که به شما در کاهش علائم پانیک کمک می‌کنند. به طور معمول استفاده از این تکنیک‌ها به دلیل تاثیرات روانی که دارد، به عنوان بهترین داروی فوبیا توصیه می‌شوند. در ذیل تعدادی از این تکنیک‌ها مورد بررسی قرار گرفته است:
- تنفس عمیق به کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کند. تکنیک تنفس عمیق می‌توان باعث آرامش کل سیستم عصبی شود.
- تکنیک پاشیدن آب سرد به صورت باعث تحریک سیستم پاراسمپاتیک تغییرات فیزیولوژیکی در بدن می‌شود.
- تکنیک حمام نمک سولفات منیزیم، شاید باور نکنید ولی فرو بردن تمام بدن در یک حمام نمک فرنگی باعث می‌شود سوم: درمان پانیک با پاسخ استرس شما برعکس شود. منیزیم سولفات یک ترکیب معدنی شامل منیزیم، گوگرد و اکسیژن است و جذب این عناصر در پوست سبب آرامش و تمدد اعصاب خواهد شد.
- تکنیک ماساژ پوست سر، استفاده از این تکنیک سبب تغییر بیوشیمیایی در فرد خواهد شد. در واقع ماساژ پوست سر باعث افزایش گردش خون مغز، کاهش تنش عضلانی پشت سر و گردن، کاهش هورمون کورتیزول و البته افزایش هورمون‌های دوپامین و سروتونین می‌شود.
- تکنیک لرزش، شما می‌توانید با یک ورزش ساده عصبی یعنی تکان دادن بدن بر علائم پانیک در بدن‌تان چیره شوید. استفاده از این تکنیک سبب کاهش ترس و تقویت اعصاب خواهد شد.
- تکنیک شدادن کل خرگوش به بدن؛ بدن‌تان را مانند یک خرگوش به جلو و عقب بکشید تا افسردگی و اضطراب شما کاهش یابد.
- تکنیک استفاده از صوت؛ شما می‌توانید با استفاده از امواج با فرکانس پایین، استرس و اضطراب خود را کاهش دهید.
- تکنیک گرم کردن دستان باعث کاهش فشارخون می‌شود.
- تکنیک ریلکس کردن عضلات را می‌توان بهترین درمان فوبیا دانست. استفاده از این تکنیک باعث می‌شود تا شما بتوانید واکنش تمام عضلات خود را کنترل کنید.
- تکنیک رنگ‌آمیزی باعث می‌شود تا شما احساس آرامش و شادی کنید.
- تکنیک شوخی کردن باعث فریب مغزی شما در نتیجه درمان فوبیا شما می‌شود.
مقاله پیشنهادی : علائم اضطراب
توصیه‌های کاربردی در درمان فوبیا
- نوشیدنی‌های کافئین دار به طور کامل فراموش کنید.
- فراموش نکنید وضعیت شما، یک وضعیت پزشکی است و برای درمان آن نیاز به پزشک دارید. از دارو بدون تجویز پزشک بپرهیزید.
- فراموش نکنید که شما مبتلا به یک بیماری هستید و این موضوع خجالت‌آور نیست.
- از تاثیرات خواب کافی غافل نشوید.
- ورزش کنید.
- در طول روز آب زیادی بنوشید.
- این باور را که باید همیشه بهترین و بدون نقص را تغییر دهید. فراموش نکنید که هیچ کس بدون نقص نیست.
- از تاثیرات اعتقادات مذهبی و ایمان به خدا در آرامش خودتان غافل نشوید.
