آشنایی با نقاشی اکسپرسیونیسم و هنرمندان برجسته این سبک

اکسپرسیونیسم چیست؟

در یک تعریف کلی می‌توان اکسپرسیونیسم را یک جنبش مدرنیستی دانست که در  آغاز قرن بیستم به شمال اروپا راه پیدا کرد و در ابتدا برای شعر و نقاشی مطرح شد. در اکسپرسیونیسم، هنرمندان، جهان را صرفاً دیدگاه ذهنی خود ارائه می‌دهند و از نظر احساسی بیان می‌کنند. در اکسپرسیونیسم خلق و خو و ایده‌ها برانگیخته می‌شود و هنرمندان اکسپرسیونیست به جای بیان واقعیت‌ها به شکل فیزیکی، آن‌ها با تجربه احساسی خود از ابراز می‌کنند. در ادامه به طور کامل به این جنبش و به خصوص نقاشی اکسپرسیونیسم می‌پردازیم.

قبل از جنگ جهانی اول اکسپرسیونیسم به عنوان یک سبک جدید توسعه یافت. در برلین آلمان، در دوران جمهوری وایمار، این سبک به محبوبیت رسید. اکسپرسیونیسم گاهی نشان دهنده عصبانیت است و طیف وسیعی از هنرها از جمله معماری اکسپرسیونیستی، نقاشی، ادبیات، تئاتر، رقص، فیلم و موسیقی را در بر می‌گیرد. اگر می‌خواهید بیشتر با معنی اکسپرسیونیسم و سبک نقاشی اکسپرسیونیسم آشنا شوید.

اکسپرسیونیسم در هنر

اکسپرسیونیسم علاوه بر اینکه یک جنبش، هنری منسجم است و به عنوان یک گرایش بین المللی نیز تلقی می‌شود که در آغاز قرن بیستم بسیار تأثیرگذار بود. اکسپرسیونیسم در زمینه‌های مختلف گسترده شده و تبلور آن را در هنر، ادبیات، موسیقی، تئاتر و معماری می‌توانید مشاهده کنید. هنرمندان اکسپرسیونیست بیشتر به دنبال بیان تجربه احساسی‌شان به جای واقعیت فیزیکی هستند. نقاشی‌های معروف اکسپرسیونیست عبارتند از: فریاد اثر ادوارد مونک، زنی نشسته با پاهای کشیده توسط اگون شیله، ) بانویی با ژاکت سبز اثر آگوست ماکه و بسیاری موارد دیگر که در ادامه معرفی می‌کنیم.

 

وقتی از هنر اکسپرسیونیسم صحبت می‌کنیم، تمایل داریم یا در مورد گرایش هنری که به عنوان واکنش به امپرسیونیسم در فرانسه به وجود آمد فکر کنیم یا در مورد جنبشی که در اوایل قرن بیستم در آلمان و اتریش ظهور کرد. این اصطلاح به قدری دنباله دار است که می‌تواند هنرمندان مختلف از وینسنت ون گوگ گرفته تا اگون شیله و واسلی کاندینسکی را در خود جای دهد.

 

 

نقاشی اکسپرسیونیسم، همانطور که قبلاً هم اشاره کردیم، یک سبک هنری است که در آن هنرمند به دنبال به تصویر کشیدن واقعیت عینی نیست و سعی دارد دید ذهنی، احساسات و واکنش‌هایی که اشیاء و رویدادها در او ایجاد می‌کنند را به تصویر بکشد. هنرمند این هدف را از طریق تحریف، اغراق، ابتدایی گرایی و تخیل و از طریق کاربردهای زنده، تکان دهنده، خشونت آمیز یا پویا انجام می‌دهد.

اکسپرسیونیسم در واقع یکی از جریان‌های اصلی هنری در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ است که ویژگی‌های ذهنی، شخصی و خودجوش آن برای طیف گسترده‌ای از هنرمندان و جنبش‌های هنری مدرن تأثیر گذاشت. به طور خاص می‌توان گفت که اکسپرسیونیسم به عنوان یک سبک یا حرکت متمایز در هنر بود که هنرمندان فرانسوی، آلمانی، اتریشی و روسی آن را در سال‌های قبل از جنگ جهانی اول در آثارشان بکار گرفتند.

 

ریشه و تاریخچه اکسپرسیونیسم

ریشه اکسپرسیونیسم را می‌توانید در آثار هنرمندانی همچون وینسنت ون گوگ، ادوارد مونک و جیمز اِنسور مشاهده کنید که هر یک از آن‌ها در دوره ۱۸۸۵-۱۹۰۰ یک سبک نقاشی بسیار شخصی را ایجاد کردند. این هنرمندان با استفاده از رنگ و نقش، به بیان موضوعات دراماتیک و مملو از احساسات، انتقال ویژگی‌های ترس، وحشت، یا صرفاً تجلیل از طبیعت و یا موضوعات توهم آور استفاده کردند.

در سال ۱۹۰۵، موج دوم و اصلی اکسپرسیونیسم به راه افتاد. در آن زمان گروهی از هنرمندان آلمانی از جمله ارنست لودویگ کرشنر یک انجمن به نام “Die Brücke” به معنی «پُل» احداث کردند. این گروه شامل اریش هکل، کارل اشمیت روتلاف و فریتس بلیل بود. این نقاشان علیه آنچه طبیعی گرایی سطحی امپرسیونیسم آکادمیک می‌دانستند، قیام کردند. آن‌ها می‌خواستند هنر آلمان را با نشاط معنوی که احساس می‌کردند فاقد آن است، تجدید کنند و سعی کردند این کار را از طریق یک بیان اساسی، بسیار شخصی و خودجوش انجام دهند.

برخی دیگر از هنرمندان آلمانی نیز به سرعت به اعضای اصلی Die Brücke ملحق شدند که از جمله آن‌ها می‌توان به امیل نولده، ماکس پچشتاین و واوتو مولر اشاره کرد. اکسپرسیونیست‌ها تحت تأثیر پیشینیان خود در دهه ۱۸۹۰ قرار گرفتند و همچنین به منبت کاری های چوبی آفریقایی و آثار هنرمندان قرون وسطایی و رنسانس اروپای شمالی مانند آلبرشت دورر، ماتیاس گرنوالد و آلبرخت آلتدورفر علاقه مند بودند. آن‌ها همچنین از نئو امپرسیونیسم، فوویسم و دیگر جنبش‌های اخیر آگاه بودند.

 

نقاشی اکسپرسیونیسم

به زودی اکسپرسیونیست‌های آلمانی، سبکی را به وجود آوردند که به خاطر خشونت، جسارت و شدت بصری‌اش قابل توجه قرار گرفت. آن‌ها از خطوط ناهموار و مخدوش استفاده کردند. قلم موی خشن و سریع را با تکان دادن رنگ‌ها برای به تصویر کشیدن صحنه‌های خیابانی شهری و دیگر موضوعات معاصر در ترکیبات شلوغ بکار گرفتند و به دلیل بی ثباتی و فضای بار احساسی، آثار آن‌ها قابل توجه است.

 

نقاشی اکسپرسیونیسم بسیاری ناامیدی، اضطراب، انزجار، نارضایتی، خشونت و به طور کلی نوعی احساس وحشتناک در پاسخ به زشتی، ابتذال محض و تناقضاتی را که در زندگی مدرن تشخیص داده‌اند، بیان می‌کند.

آثار هنرمندان Die Brücke باعث تحریک اکسپرسیونیسم در سایر نقاط اروپا نیز شد. خیلی زود، اسکار کوکوچکا واگون شیله از اتریش قلم موی مخصوص و خطوط زاویه دار خود را معرفی کرد و ژرژ روئو در فرانسه نیز سبک‌های نقاشی خود را ایجاد کرد که با بیان احساسی شدید و تحریف شدید موضوعات فیگورال مربوط می‌شد.

مکس بکمن، کِته اشمیت کُلویتس گرافیست و مجسمه ساز، ویلهلم لمبروک و ارنست بارلاخ، تمام آلمان را با آثار اکسپرسیونیستی سرشار کردند. اکسپرسیونیسم یک سبک غالب در آلمان برای سال‌های پس از جنگ جهانی اول بود. سبکی که با فضای بدبینانه، بیگانگی و سرخوردگی پس از جنگ مطابقت داشت. برخی از هنرمندان مانند جورج گروس و اتو دیکس، ترکیبی برجسته‌تر، انتقادی و اجتماعی از اکسپرسیونیسم و رئالیسم را ایجاد کردند که به عنوان “Neue Sachlichkeit” یا هدف جدید، شناخته شد. اکسپرسیونیسم انتزاعی و نئو اکسپرسیونیسم با ویژگی‌های خودجوش، غریزی و بسیار احساسی اکسپرسیونیسم توسط چندین جنبش هنری بعدی در قرن بیستم به اشتراک گذاشته شد که از این افراد می‌توان به مارک روتکو اشاره کرد.

 

 

حقایق جالب در مورد اکسپرسیونیسم

• جنبش دیگری در زمان راه اندازی اکسپرسیونیسم در فرانسه در حال وقوع بود که به نام فوویسم شهرت یافت و توسط هنرمندی به نام هنری ماتیس هدایت شد.
• گروه‌هایی از هنرمندان اکسپرسیونیست در آلمان تشکیل شدند که یکی از آن‌ها پل و دیگری سوار آبی نام داشت.
• بسیاری از هنرمندان اکسپرسیونیست با جنبش‌های دیگر مانند فوویسم، نمادگرایی، هنر انتزاعی و سوررئالیسم همپوشانی دارند.
• ادبیات اکسپرسیونیستی، رقص، مجسمه سازی، موسیقی و تئاتر با این سبک وجود دارد.
• بسیاری از هنرمندان اکسپرسیونیست آلمانی در جنگ جهانی دوم مجبور به ترک آلمان شدند.

 

تکنیک‌های نقاشی به کار رفته در هنر اکسپرسیونیسم

اکسپرسیونیسم یا هیجان نمایی، سبکی است که شهر نیویورک را به عنوان مرکز دنیای هنر معرفی کرد. این سبک در همه اشکال هنر از جمله نقاشی، مجسمه سازی، موسیقی، فیلم و نمایش می‌تواند وجود داشته باشد. اکسپرسیونیسم هر نوع هنری است که یک مشاهده عینی داشته باشد و تجربه‌ای ایجاد کند که برای بیننده یا شنونده ذهنی باشد. در ادامه به شما تکنیک‌های این سبک نقاشی را معرفی می‌کنیم.

هیجان‌نمایی انتزاعی یا آبستره اکسپرسیونیسم سبک هنری نوینی است که به دهه ۱۹۴۰ در نیویورک باز می‌گردد. این سبک هنری، ترکیبی از دو شیوه هیجان‌نمایی و فراواقع‌گرایی است و در این سبک تلاش می‌شود تا شکل و فضا از قید بازنمایی عینی و سنتی رها شود.

نقاشی اکسپرسیونیسماز قواعد آکادمیک نقاشی پیروی نمی‌کند و در عوض هم ذهن معنوی و هم ناخودآگاه را کاوش می‌کند. این سبک احساسات روحی انسان را در واقعیت بررسی می‌کند. در حالی که هنرمندان از تکنیک‌های مختلف در اکسپرسیونیسم استفاده می‌کنند، می‌توان گفت که هیچ قانونی برای آن وجود ندارد. در حقیقت اکسپرسیونیسم نوعی هنر آزاد است که به هنرمند اجازه می‌دهد احساسات خود را کشف و تفسیر کند. در این سبک رنگ‌ها و اشکال بیانگر احساسات هنرمند هستند.

برای ایجاد یک نقاشی اکسپرسیونیستی، هنرمندان از تکنیک‌های زیادی استفاده می‌کنند. یکی از این تکنیک‌ها «نقاشی اکشن» است که مشهورترین جلوه‌های آن را در اثر جکسون پولاک می‌توانید ببینید. برای نقاشی اکشن، هنگام اعمال رنگ روی بوم از حرکات سریع، خودجوش و احساسی استفاده می‌شود. تکنیک «نقاشی رنگْ پهنه» یا “Colorfield” سبک دیگری است که در آن، مناطق متمایزی از رنگ را روی بوم ایجاد می‌شود و به نظر می‌رسد رنگ با بوم ترکیب شده است. «نقاشی با لبه سخت» تکنیکی دیگر است که از اشکال هندسی انتزاعی با حاشیه‌های بسیار مشخص استفاده می‌کند. نقاشان اکسپرسیونیست از ابزارهای مختلفی همچون چوب، قاشق، چاقو، برس، درب بطری یا نخ، برای اعمال رنگ استفاده می‌کنند.

 

هنرمندان و نقاشان مشهور سبک اکسپرسیونیسم

• وینسنت ون گوگ – یکی از تأثیرگذارترین چهره‌های جنبش پسامپرسیونیسم در فرانسه است که به عنوان یکی از پیشگامان اصلی اکسپرسیونیسم قرن بیستم نیز شناخته می‌شود.
• ماکس بکمن – بکمن نقاش آلمانی بود که مخالف جنبش اکسپرسیونیسم بود. با این حال، بسیاری از نقاشی‌های او به عنوان اکسپرسیونیست توصیف می‌شوند.
• جیمز اِنسور – نقاش هلندی که تأثیر زیادی بر جنبش اکسپرسیونیسم در آلمان داشت.
• اسکار کوکوچکا – هنرمندی اتریشی که آثار هنری او در مجله آلمانی The Storm نمایش داده شد. او آثاری با سبک اکسپرسیونیسم انتزاعی نیز دارد.
• آگوست ماکه – یکی از اعضای برجسته گروه اکسپرسیونیست The Blue Rider در آلمان.
• فرانتس مارک – یکی از بنیانگذاران گروه The Blue Rider که یکی از رهبران جنبش اکسپرسیونیسم بود.
• ادوارد مونک – نمادگرای و اکسپرسیونیست بود. مونک بیشتر به خاطر نقاشی معروفش “جیغ” شناخته می‌شود.
• اگون شیله – اگون، یکی از پذیرندگان اولیه اکسپرسیونیسم بود که در ۲۸ سالگی درگذشت.

 

معرفی نقاشی‌های معروف سبک اکسپرسیونیسم

نقاشی‌های سبک اکسپرسیونیسم بسیار زیادند، اما تنها برخی از آثار هستند که در جهان به شهرت رسیده‌اند و شناخته شده‌اند. اکسپرسیونیسم انتزاعی و به طور کلی نقاشی اکسپرسیونیسم ممکن است برای شما جذاب و جالب توجه باشد. بنابراین ما در اینجا برخی از معروف‌تریم آثار کسپرسیونیسم را معرفی می‌کنیم.

 

• نقاشی جیغ اثر ادوارد مونک

این نقاشی مردی را نشان می‌دهد که روی پل ایستاده است. دستانش روی صورتش است و فریاد می زند. آسمان پشت سرخ سرخ و در حال چرخش است.

 

این تصویر احساسات یک فرد را در غم و اندوه و اضطراب بیان می‌کند. مونک چهار نسخه از این تصویر تهیه کرد. یکی از آن‌ها در سال ۲۰۱۲ بیش از ۱۱۹ میلیون دلار فروخته شد.

 

 

• نقاشی اسب‌های بزرگ قرمز اثر فرانتس مارک

اسب قرمز با استفاده از رنگ و حرکت برای بیان انرژی و قدرت طبیعت. فرانتس مارک اغلب از رنگ‌ها را برای نشان دادن احساسات خاص استفاده می‌کرد. آبی به معنای معنویت و زنانگی زرد برای بیان قدرت و قرمز برای خشونت بود. او همچنین تصاویر زیادی از اسب‌ها و حیوانات دیگر کشیده است.

 

 

• بانویی با ژاکت سبز اثر آگوست ماکه

در این نقاشی، یک خانم در جلوی تصویر ایستاده و یک کت سبز تیره پوشیده است. نگاهش به سمت پایین و آن طرف است. دو زوج در پس زمینه هستند که از او دور می‌شوند. با دیدن این نقاشی این احساس به شما دست می‌دهد که شاید او تنهاست یا اخیراً شخصی را از دست داده است. یکی از خانم‌ها در پس زمینه برگشته و به او نگاه می‌کند، شاید برای او متأسف باشد.