قید در زبان ترکی استانبولی: بررسی کامل قید و نحوه تشخیص آن در زبان ترکی به همراه مثال

آشنایی با قید در زبان ترکی استانبولی 

به طور کلی می‌توان گفت قید در زبان ترکی استانبولی کلمه یا عبارتی است که فعل، صفت یا قید دیگری را توصیف می‌کند. قیدها در زبان ترکی استانبولی برای توصیف حالت فعل، مکان، زمان و سایر موارد به کار گرفته می‌شوند. در حقیقت وظیفه یک قید نشان دادن حالت و کیفیت یک فعل است. برای درک بهتر کاربرد قید به جمله‌ی زیر دقت بکنید:

Türkçe belirteçleri gerçekten öğrenmek istiyorum.

من واقعا می‌خواهم قیدهای ترکی را یاد بگیرم.

از آنجایی که قید بخشی از گفتار به حساب می‌آید یادگیری آن ضروری و حیاتی است. در این یادداشت به بررسی انواع قید به همراه ارائه قیدهای پرکاربرد و نحوه تشخیص آن‌ها در جمله پرداخته شده است.

 

 

کاربرد قید و انواع آن

مهم‌ترین کاربرد قیدها ارائه اطلاعات بیشتر در مورد فعل است. آن‌ها در زبان ترکی در جملات به سوالات کی، چرا، کجا، چگونه یا تحت چه شرایطی پاسخ می‌دهند.

در زبان ترکی ۴ نوع قید وجود دارد که عبارتند از:

• قید مکان
• قید زمان
• قید مقدار
• قید حالت

همانطور که قید در زبان انگلیسی به کمک پسوند -ly ساخته می‌شود در زبان ترکی نیز به کمک اضافه کردن پسوند -ca به صفت شکل می‌گیرد. علاوه بر این ممکن است برای ساخت قید از «bir şekilde» به همراه یک صفت استفاده شود.

به عنوان مثال صفت Yavaş  به معنی آهسته با استفاده از پسوند -ca به قید yavaşça به معنی به آهستگی تبدیل می‌شود. از عبارت «Yavaş bir şekilde» نیز می‌توانیم به جای قید yavaşça استفاده کنیم.

لازم به ذکر است که این پسوند با توجه به اصول تطابق آوایی ممکن است به ce تبدیل شود. علاوه بر این باید بدانید که اگر کلمه‌ای به یکی از حروف f، s، t، k، ç، ş، h و p ختم شود پسوند ce به پسوند çe تبدیل می‌شود.

علاوه بر این در زبان ترکی ممکن است بدون استفاده از پسوند از کلماتی به عنوان قید استفاده کرد.

Eve çok geç geldi.

او خیلی دیر به خانه آمد. (geç در اینجا قید و به معنی دیر است)

Bazen kitap okurum.

من گاهی کتاب می‌خوانم.

Asla sigara içmeyeceğim

من هرگز سیگار نخواهم کشید.

تشخیص قید

اگر چه به تنهایی با اضافه کردن -lİ یک صفت را به اسم و پس از آن با اضافه کردن پسوند -ca یک صفت را به قید تبدیل می‌کنیم اما تنها بخشی از قیدها در زبان ترکی استانبولی از این قاعده پیروی می‌کنند. از آن گذشته در برخی از موارد مانند hızlı (سریع و به سرعت) صفت و قید یک شکل هستند.

از آنجایی که تمام قیدها دارای پسوند نیستند برای تشخیص قید در زبان ترکی استانبولی به کلمه بعد از آن نگاه می‌کنیم. اگر کلمه بعد از آن فعل باشد متوجه می‌شویم که کلمه مورد نظر ما قید است. برای درک این موضوع به مثال زیر توجه کنید:

Ali güzel bir şarkı söyledi.

علی یک آواز خوب خواند. در این جمله پس از کلمه güzel اسم şarkı به کار برده شده است. بنابراین کلمه güzel صفت است.

Ali şarkıyı güzel söyledi.

علی به خوبی آواز خواند.

در این جمله برخلاف جمله قبلی بعد از güzel فعل şarkıyı قرار گرفته است پس این کلمه قید است.

 

مقاله پییشنهادی : بهترین روش یادگیری زبان ترکی استانبولی

 

انواع قید در زبان ترکی استانبولی

همانطور که بیان شد ۴ نوع قید در زبان ترکی استانبولی وجود دارد. هر کدام از این قیدها برای تشریح و توصیف یکی از ویژگی‌های فعل به کار گرفته می‌شوند.

• قید حالت

قیدهای حالت با افزودن پسوند -ce مطابق با اصول تطابق آوایی شکل می‌گیرد. این قید می‌تواند پاسخ سوال چگونه باشد. برای مثال صفت açık به معنی واضح به کمک پسوند -ce به قید حالت açıkça به معنی به طور واضح تبدیل می‌شود.

Nasıl konuşmak istedi?

او قصد داشت چگونه صحبت کند؟

Açıkça konuşmak istedi

او قصد داشت به طور واضح صحبت کند.

• قید مکان

قیدهای مکان در زبان ترکی مکان یا موقعیتی را که عمل فعل در آنجا صورت گرفته است را توصیف می‌کنند. در حقیقت آن‌ها پاسخی برای سوال کجا هستند.

Nereye gitmen gerekiyor?

کجا باید بروید؟

İçeri gitmem gerekiyor.

باید داخل بروم.

• قید زمان

قیدهای زمان زمان به وقوع پیوستن فعل را نشان می‌دهند. این قیدها در حقیقت پاسخی برای سوال چه زمانی هستند.

Ne zaman okula gideceksin?

چه زمانی (موقع) به مدرسه می‌روید؟

Sabah okula gideceğim.

صبح به مدرسه خواهم رفت.

در برخی از موارد قید زمان به شما در مورد این مساله اطلاع می‌دهد که یک اتفاق چقدر تکرار می‌شود. برای مثال می‌توان به قیدهای Sıkça، Genelde و Normalde به معنی به کرات (به طور پی در پی)، معمولا و به طور عادی اشاره کرد.

• قید مقدار

از این نوع قید در زبان ترکی استانبولی همانطور که از اسم آن مشخص است برای پاسخ چقدر استفاده می‌شود. این قید می‌تواند قبل یا بعد از صفت‌ها، افعال یا قیدها به کار گرفته شود.

Ne kadar şeker istiyorsun?

چه مقدار (چقدر) قند می‌خواهید؟

Biraz şeker istiyorum.

مقدار کمی شکر می‌خواهم.

قیدهای پرکاربرد

از قیدهای پرکاربرد زمانی در زبان ترکی استانبولی می‌توان به قیدهای زیر اشاره کرد:

dün gece	دیشب	yarın	فردا	henüz	هنوز
bugün	امروز	Yakın zamanda	به تازگی	şimdi	حالا
dün	دیروز	Gelecek hafta	هفته بعد	yakında	به زودی

 

مقاله پییشنهادی : اعداد ترکی

 

همانطور که اشاره کرد یکی از انواع قید در زبان ترکی استانبولی قید مکانی است. از پرکاربردترین قیدهای مکانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

burada	اینجا	her yerde	همه جا
orada	آنجا	herhangi bir yerde	هیچ جا

در انتها نیز می‌توانید قیدهای پرکاربرد حالت در زبان ترکی استانبولی را مشاهده کنید:

çok	خیلی	dikkatlice	به دقت
Gerçekten	واقعا	tek başına	به تنهایی
Yavaşça	به آهستگی	Hızlı	به سرعت
birlikte	با هم	neredeyse	تقریبا