راه های کاهش استرس
راه های کاهش استرس:شاید اگر میتوانستیم به درون ذهن تک تک انسانهای کرهی زمین نگاه کنیم و نگرانیهای هر فرد را بررسی کنیم، استرس پربسامدترین واژهی دنیا میشد.
استرس پدیدهایست که حالا کمتر کسیست که حداقل یکبار در زندگی با آن به صورت جدی مواجه نشده باشد و برای کاهش آن تلاشی نکرده باشد.
شاید اگر به زندگی نسلهای گذشته نگاه کنیم و عواملی را که خطرآفرین است بررسی کنیم، به گزینههایی مانند قحطی، وبا، طاعون و… برسیم. حال آنکه در سالهای اخیر استرس به عنوان یک عامل خطرناک و کشنده به لیست پدیدههایی که زندگی ما را تهدید میکنند اضافه شده است.
در این مقاله سعی داریم که راهکارهایی را بررسی کنیم که تعداد زیادی از افراد برای مدیریت استرسشان از آنها استفاده کردهاند و در آن موفق بودهاند. اما قبل از آن بیایید دربارهی این صحبت کنیم که چرا استرس داریم و بعد با شناخت خودمان راه های کاهش استرس را پیدا کنیم.
اول از همه باید بدانیم که در همهی مراحل زندگی که بهدنبال رشد و پیشرفت هستیم و میخواهیم چیزی را بهدست بیاوریم یا مسئلهای را تغییر دهیم، با استرس روبروایم! انگار که بخواهیم گنجی را بهدست بیاوریم و استرس مانند دیوی باشد که برای بدست آوردن گنج ابتدا باید او را شکست دهیم! پس در قدم اول بپذیرید که ممکن است برای هر حرکتی در زندگی دچار استرس بشویم و خودمان را بابت استرس داشتن سرزنش نکنیم.
نکتهی دیگر اینکه اگر بدانیم که استرس چه خطری برای سلامت ما دارد، بهتر می توانیم به مدیریت آن فکر کنیم.
استرس؛ مهمان ناخوانده
استرس، مهمان نسبتا تازه وارد زندگی ما در جامعهی مدرن و زندگی شلوغ و پرهیاهوی امروز است. این مهمان ناخوانده و تازهوارد در همین زمان کم، توانسته اثرات جدی بر روی زندگی ما بگذارد. بالا رفتن فشار کاری و کم شدن زمان تفریح، وجود تکنولوژی و به ویژه در معرض محتوای زیاد قرار گرفتن، افزایش ابهامات در زندگی روزمره و کاهش فعالیت و ورزش، از جمله عواملی هستند که باعث شدهاند استرس بیش از پیش راهش را به زندگی ما باز کند.
فشار خون بالا، بیماری های قلبی و عروقی، افسردگی، انزوا و دهها بیماری دیگر، از جمله تبعاتی هستند که به دنبال استرس میتوانند راهی زندگی ما بشوند. شاید کمتر بیماری را بتوان یافت که استرس یکی از عوامل اصلی پیشرفت یا ایجاد آن نباشد.
راه های کاهش استرس:
حالا که با مفهوم استرس تا حدود خوبی آشنا شدیم، به سراغ بررسی نکاتی میرویم که می توانند در مسیر مدیریت استرس کمک کننده باشند:
انواع استرس را بشناسیم و دربارهی آنها مطالعه کنیم.
شاید با خودتان بگویید که مگر چند نوع استرس در دنیا وجود دارد و مگر همهی استرسهایی که تجربه می کنیم یکسان نیستند؟ در اینصورت باید بگوییم خیر!
استرس، انواع مختلفی دارد و شناخت و آشنایی با هر کدام به ما در مدیریت بهتر آن کمک میکند. در واقع استرس را میتوان به سه دستهی استرس لحظهای Acute Stress، استرس مکرر Episodic Stress و استرس مزمن Chronic Stress تقسیم کرد که شناخت ما از هر کدام رویکردمان را برای کنترل و مدیریت آن مشخص میکند.
گروه اول که آنها را با نام استرس لحظهای شناختیم، شامل استرسهای کوتاه مدت و موردی هستند. وقتی برای لحظهای فکر میکنیم که کلیدمان را داخل خانه جا گذاشتهایم، وقتی سوار ترن هوایی میشویم یا فیلم ترسناک می بینیم، در واقع در حال تجربهی این نوع از استرس هستیم.
گروه دوم استرس مکرر است و وقتی اتفاق میافتد که در موقعیتهای مشخص و به صورت مداوم در زندگیمان تکرار میشوند. مثلا اگر هر بار که برای جمعی سخنرانی میکنیم یا هر بار که امتحان میدهیم دچار استرس بشویم.
آخرین گروه یعنی استرس مزمن، به استرسهایی گفته می شود که انقدر در زندگیمان تکرار شدهاند که حالا دیگر بخشی از زندگی ما شدهاند و در هر لحظه از زنگی علاوه بر دست و پنجه نرم کردن با تجربههای قبلی تحمل این استرس، بار استرس جدید را هم به دوش میکشیم. به همین دلیل است که به مرور زمان این استرس جسم و روان ما را خسته و فرسوده میکند.
ترس از دست دادن نزدیکان، زندگی با فردی که به طور دائم با او مشاجره میکنیم و داشتن دغدغهمالی به طور مداوم در زندگی، میتوانند به این نوع استرس منجر شوند.
حالا باید قلم و کاغذ بردارید، استرسهایتان را بنویسید و مانند یک کاراگاه ببینید که هر کدام در کدام گروه قرار میگیرند.
به کمالگرایی خود فکر کنیم.
آیا ما از جمله افرادی هستیم که همواره میخواهیم بهترینها را داشته باشیم؟ آیا میخواهیم ثروتمندترین، خوشتیپترین و باهوشترین موجود کرهی زمین باشیم؟ چه کسی اینها را نمیخواهد؟ همهی ما دوست داریم خودمان را ارتقا دهیم و این تلاش برای بهتر شدن بسیار ارزشمند است با این حال باید بدانیم که برای بهدست آوردن هر پیشرفتی باید هزینه ای را بپردازیم و این هزینه، گاهی به قیمت افزایش اضطرابمان تمام میشود. پس بهتر شدن خوب است اما بهترین بودن در همهی حوزهها الزاما اتفاق خوبی نیست. بیایید در تصورات خودمان تجدید نظر کنیم و به این فکر کنیم که آیا هزینههایی که برای اهدافمان میپردازیم منصفانه هستند یا نه و اگر جوابمان منفیست اهدافمان را به واقعیت نزدیکتر کنیم.
توانایی نه گفتن را بیاموزیم:
اگر به تعدادی از موقعیتهای استرسزای گذشته بازگردیم و هر یک از آنها را بررسی کنیم به احتمال زیاد به این نتیجه خواهیم رسید که بسیاری از این موقعیتها در نتیجهی عدم توانایی ما برای نه گفتن بهوجود آمدهاند. با تقویت تواناییمان در نه گفتن و افزایش صراحت و قاطعیتمان، میتوانیم تا حد زیادی از استرسهایمان کم کنیم و استرسمان را مدیریت کنیم.
دایره دوستانمان را درست انتخاب کنیم:
داشتن دوستان مناسب، از دو جهت باعث افزایش توانایی ما در مدیریت استرسمان میشود. اول اینکه خود دوستان و اطرافیانمان در بسیاری از موارد میتوانند باعث افزایش استرس ما بشوند و دوم اینکه در هنگام تجربهی استرس، دوستانمان گزینهی خیلی خوبی هستند که میتوانیم با آنها مشورت کنیم و آرامشمان را بهدست بیاوریم. در هنگام انتخاب دوست مناسب، سعی کنید دوستانی که توانایی شنیدن و یاریرسانی خوبی دارند و همچنین میتوانند استرسهایشان را به خوبی مدیریت کنند، در دایرهی دوستانتان قرار دهید.
راه درست را انتخاب کنید.
در پایان باید بگوییم راهکارهایی مانند کشیدن نفس عمیق، مراقبه و نوشیدن چند لیوان آب می توانند موثر باشند. اما قبل از آنکه راهکارتان را انتخاب کنید، حواستان باشد که چه نوع استرسی را تجربه میکنید و راهکارتان قرار است مانند یک مسکن، نشانهها و نمودهای خارجی را از بین ببرد یا این استرس را بهصورت ریشهای حل کند.
اگر استرستان به مرحلهی مزمن و آسیبرسان رسیده است از مشاوره گرفتن نهراسید و حتما با یک متخصص مشورت کنید. تا بتوانید این استرس را به صورت عمیق و ریشهای حل کنید.
برای کسب اطلاعات و آگاهی بیشتر به دوره آموزش مدیریت درون مراجعه کنید.