فیزیک هسته‌ای

آموزش فیزیک هسته ای 

فیزیک هسته ای را باید دانشی نامید که با توجه به نیازهای جدید بشر و پس از مطرح شدن معادله معروف انیشتن یعنی معادله E=mc2 شکل گرفت و علاقه‌مندان زیادی پیدا کرد.  همان طور که از نام این رشته می‌توان حدس زد ما با ذرات بنیادی طرف هستیم. رشته فیزیک به صورت کلی سعی می‌کند تا حرکت، ماده، انرژی و نیرو را توصیف و پیش بینی کند و آموزش فیزیک هسته ای ما یعنی آموزش آشنایی با رفتار و پیش‌بینی حرکات ساب اتمی مثل الکترون و پروتون و نوترون. آموزش فیزیک هسته ای از این نظر اهمیت دارد که پیشرفت جامعه بشری در این علم و توانایی فهم آن، باعث خواهد شد که ما از سوخت‌های فسیلی بی‌نیاز شویم. 

فیزیک هسته ای چیست؟ 

قبل از پرداختن به بازار کار یا توانایی‌های مورد نیاز برای آموزش فیزیک هسته ای باید بدانیم که این رشته دقیقا به دنبال چه می‌گردد و هدف اصلی آن چیست؟ احتمالا همه ما درک نسبی و مناسبی از رشته فیزیک داریم. فیزیک‌دان‌ها بسته به نیازهای روز و جذابیت‌های هر بخش، گرایش‌های مختلفی را در فیزیک طراحی کرده‌اند. برای مثال گرایش‌هایی مثل فیزیک پزشکی یا فیزیک ذرات. 

اگرچه هر یک از این گرایش‌ها، زیرمجموعه رشته فیزیک است اما تفاوت در آنها به حدی است که می‌توان آن‌ها را دو دنیای متفاوت نامید.  آموزش فیزیک هسته ای را باید زیرمجموعه آموزش فیزیک مدرن دانست. فیزیک کلاسیک با فیزیک نیوتنی، با مطرح شدن نظریات آلبرت اینشتین و علی‌الخصوص معادله معروف E=MC2 کمرنگ‌تر شد و دنیاهای جدیدی در فیزیک مطرح شد.

اگر به زبان ساده بخواهیم این معادله را توضیح بدهیم باید بگوییم که جرم و انرژی قابلیت تبدیل شدن به یکدیگر را دارند. حالا اگر ذره اتمی به انرژی تبدیل شود چه اتفاقی می‌افتد؟ یا اصلا این اتفاق چگونه رخ می‌دهد؟

پاسخ به این سوال‌ها نیازمند گذراندن دوره‌های مفصل فیزیک هسته‌ای و ذرات بنیادی است. اما در آموزش فیزیک هسته ای، دو نیروی مهم از مجموع چهار نیروی اصلی جهان مورد مطالعه هستند. نیروی اول نیروی است که باعث می‌شود عنصری به عنصر دیگر تبدیل شود و این اتفاق در لحظه‌ای بسیار کوتاه رقم می‌خورد؛ اما شناخت نیروی دوم به ما کمک می‌کند تا قادر باشیم انرژی ذخیره شده در اتم را آزاد می‌کنیم. این همان چیزی است که احتمالا تعابیر مختلفی از آن به عنوان انرژی هسته‌ ای را شنیده‌اید.

فضای مطالعه ما هم در آموزش فیزیک هسته ای بسیار کوچک است. یک متر را در نظر بگیرید و آن را به ده بخش تقسیم کنید. دوباره هر بخش را به ده قسمت تقسیم کنید و این کار را تا پانزده بار انجام دهید. مطالعات فیزیک هسته‌ای در فضای به اندازه چند فمتو متر انجام می‌شوند. 

آشنایی با فیزیک اتمی و هسته ای چه فایده‌ای دارد؟ 

حالا که با تعریف این عام به صورت کاملا مختصر آشنا شدیم وقت آن رسیده تا ببینیم آموزش فیزیک هسته ای چرا اهمیت دارد؟  در جهان امروز ما هر ساله اخبار زیادی در مورد گازهای فسیلی و اثرات مخرب آن منتشر می‌شود. با وجود تمام پیشرفت‌های حاصل شده در استفاده از انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر، هنوز هم سوخت‌های فسیلی اصلی‌ترین منبع تولید انرژی هستند. 

اما چرا استفاده از آنها را متوقف نمی‌کنیم؟ پاسخ ساده است چون جایگزین بهتری که بتواند پاسخگوی این حجم نیاز به انرژی باشد نداریم. مشکل دیگری هم در این میان وجود دارد؛ سوخت‌های فسیلی روزی تمام خواهند شد و باید فکری به حال تامین انرژی مورد نیاز خود پس از اتمام این سوخت‌ها برداریم.  اینجاست که پای اهمیت آموزش فیزیک هسته ای به میان می‌آید. شما با آزاد کردن انرژی درون یک اتم، به مقداری از انرژی می‌رسید که غیر قابل تصور است. 

از طرف دیگر از فیزیک هسته ای به وفور در صنایع نظامی و دفاعی نیز استفاده می‌شود. آشنایی با فیزیک اتمی هسته ای و یا همان unclear physics باعث خواهد شد که بتوانید در هر جای دنیا به فعالیت بپردازید‌.  چون نیاز به پیشرفت در فیزیک اتمی و آموزش فیزیک هسته ای، نیازی است که بشر فارغ از جا و مکان به آن نیاز خواهد داشت. 

تحصیل در رشته فیزیک هسته ای 

حقیقتی که باید به آن اشاره کرد این است که آموزش فیزیک هسته ای پیشرفته، واقعا در توان افراد کمی است. همواره شاهد این موضوع هستیم که بهترین دانشگاه‌های هر کشور با استفاده از دانش استادان خاص و متخصص، به ارائه این رشته پرداخته‌اند؛ برای مثال در ایران فیزیک هسته ای دانشگاه شریف شهرت بالایی دارد. بنابراین می‌توان حدس زد که کسب رتبه لازم برای فیزیک هسته ای کاری دشوار باشد.اما دلیل این موضوع چیست؟

به زبان خیلی ساده آموزش فیزیک هسته ای، سابقه طولانی و زیادی ندارد و در کنار مفاهیمی مثل آموزش فیزیک کوانتوم و ... در دسته مطالعات فیزیک مدرن جای می‌گیرند.  از سوی دیگر به معادل انگلیسی فیزیک هسته ای دقت کنید؛ unclear physics . شما با چیزی قابل مشاهده به صورت عینی روبرو نیستید. شما حتی برای طراحی آزمایشی ساده در این علم برای نشان دادن رفتاری ساده یا چگونگی حرکت ذره، باید ساعت‌ها فکر کنید. 

در واقع برای آموزش فیزیک هسته ای نمی‌توان مثل فیزیک کلاسیک، یک کتاب فیزیک ابتدایی و ساده را برداشت و با تلاش و ممارست سعی کرد تا مفاهیم گنجانده شده در آن را درک نمود.  کافیست مثلا سراغ پایه‌ای‌ترین درس، مثلا آموزش فیزیک هسته ای ۱ بروید و این موضوع را درک نمایید. 

آموزش فیزیک هسته ای، برای چه کسانی مناسب است؟ 

پاسخ این است که نمی‌توان معیارهای دقیقی را بیان کرد اما به طور اجمالی باید گفت که تحصیل در رشته فیزیک هسته ای پیش از هر چیزی به علاقه نیاز دارد. اگر به فیزیک علاقه‌مند هستید و دوست‌دار مطالعه و شناخت جهان جدید و جذابی هستید که از دید ما پنهان است؛ آموزش فیزیک هسته ای به خوبی می‌تواند این حس کنجکاوی شما را ارضا کند.  علاوه بر این شما برای آموزش فیزیک هسته ای به دانش ریاضیاتی بالایی نیاز دارید. فیزیک و ریاضی از گذشته پیوند بسیار قوی و محکمی داشته‌اند و دارند.

در ادامه قطعا تسلط بر مفاهیم پایه فیزیکی و علاقه به آن از شرایط اصلی آموزش فیزیک هسته ای است‌. در نهایت شما برای آموزش فیزیک هسته ای،‌به دانستن و فهم فیزیک نیاز دارید.  توانایی حل مسئله را هم از یاد نبرید؛ شما در حین آموزش فیزیک هسته ای با سوالاتی روبرو می‌شوید که هیچکس جوابی برای آن‌ها ندارد. در نهایت می‌توان گفت آخرین مهارت لازم برای تحصیل در چنین رشته‌ای و آموزش فیزیک هسته ای، تسلط بر زبان انگلیسی است تا بتوانید از آخرین پیشرفت‌های حوزه خود آگاه شوید. 

مهندسی هسته‌ ای یا فیزیک هسته ای 

گاهی اوقات می‌بینیم که مفاهیم مهندسی هسته ای و آموزش فیزیک هسته ای با هم خلط می‌شوند. مهندس هسته ای کسی است که اگرچه ساختار تجهیزات هسته‌ای و اساس کار آن را می‌شناسد و از پس تعمیرات یا حتی ساخت این تجهیزات برمی‌آید اما به هیچ وجه مثل یک دانشمند فیزیک هسته ای به مفاهیم اصلی و بنیادین مسلط نیست.  در حقیقت دانش مهندس هسته‌ای بیشتر جنبه کاربردی دارد و با انجام امور گره خورده است. 

آموزش فیزیک هسته ای در مکتب خونه 

مکتب خونه که همواره تلاش کرده پا در عرصه‌های نوین و کارآمد آموزشی بگذارد و نیازهای افراد به منابع آموزشی باکیفیت را برآورده کند؛ این بار هم تلاش کرده تا با ارائه دوره‌های آموزشی فیزیک هسته ای، نگرانی و مشکلی از این بابت باقی نگذارد.

در میان متن به این موضوع اشاره کردیم که آموزش فیزیک هسته ای کار پیچیده‌ای است و از پس هر کسی برنخواهند آمد. مکتب خونه تلاش کرده تا با استفاده از دانش بهترین متخصصان این رشته، دوره‌هایی عالی را در اختیار شما قرار می‌دهد.  اگر به فیزیک هسته‌ای علاقه‌مند هستید؛ پیشنهاد می‌کنیم حتما از دوره‌های آموزش فیزیک هسته ای ما دیدن کنید.