آموزش فیزیک کاربردی، با توجه به نگرش خاص این رشته به فیزیک و تلاش آن برای بهره گیری از یافتهها و مطالعات فیزیکی، در راستای ارائه تکنولوژی جدید از ظرافتهای خاصی برخوردار است. فیزیک کاربردی را باید نقطه مقابل فیزیک محض دانست.
شنیدن اصطلاح آموزش فیزیک کاربردی ممکن است تصور اشتباهی را برای افراد زیادی ایجاد کند که این رشته بعد صنعتی دارد؛ در حالی که چنین نیست. فیزیک کاربردی را باید نقطه مقابل فیزیک محض دانست. اما فیزیک محض چیست و چه تفاوتی با فیزیک کاربردی دارد؟ از سوی دیگر پیش از پرداختن به آموزش فیزیک کاربردی، پاسخ به این سوال هم ضروری است که فاصله فیزیک کاربردی و فیزیک مهندسی چیست؟
در ادامه با بررسی این مفاهیم سراغ آموزش فیزیک کاربردی خواهیم و رفت به شما توصیه میکنیم که اگر به این رشته جذاب و آموزشهای مربوط به آن علاقه دارید؛ حتما از دورههای آموزش فیزیک کاربردی مکتب خونه دیدن نمایید.
در تعریف ابتدای خود گفتیم که آموزش فیزیک کاربردی و ماهیت آن تفاوتهایی با فیزیک محض دارد. در فیزیک محض نوعی دید هنری وجود و علاقه به دانستن وجود دارد. در حقیقت فیزیکدانی که در رشته فیزیک محض مشغول به مطالعه است؛ تلاش میکند تا جهان هستی و نیروهای فعال در آن و قوانین حاکم را بشناسد و به این موضوع که آیا اصلا فهمیدن و درک این موضوع منجر به اتفاق خاصی خواهد شد یا خیر؛ توجهی نمیکند.
اما در فیزیک کاربری تلاش بر این است که از یافتههای فیزیکی، برای ایجاد تکنولوژیهای جدید استفاده شود. البته نباید این موضوع را با مهندسی فیزیک اشتباه گرفت! مهندس همانطور که از نام او پیداست تلاش میکند تا سیستم یا وسیلهای خاص را برای هدفی معین طراحی و اجرا کند اما فیزیک کاربردی به این موضوع نمیپردازد. فیزیک کاربردی شامل طرحهایی مبتنی بر ایجاد تکنولوژیهای نوین است و یک فیزیکدان کاربردی، به طور خاص محصولی از طراحی یا اجرا نمیکند. برای مثال فیزیکدان کاربردی، معمولا در طراحی و اجرای شتاب دهندههایی فعال است که انجام مطالعات فیزیک محض را سادهتر میکند.
در یک مثال ساده، فیزیک محض قانون یا رفتار خاصی از مادهای را کشف میکند و فیزیک کاربردی تلاش میکند تا از این قانون برای راهاندازی تکنولوژی خاصی بهره ببرد و یک مهندس فیزیک، از این تکنولوژی برای طراحی محصول و رفع نیاز صنعتی استفاده میکند.
تفاوت در هدف، طبیعتا به ایجاد تفاوت در شیوه رسیدن به آن و ساختارهای هر رشتهای منجر خواهد شد. این موضوع، یعنی هدف متفاوت فیزیک محض و کاربردی، باعث میشود که حتی شیوه آموزش این دو رشته از یکدیگر متمایز باشد. برای مثال در حوزه مطالعات فیزیک کاربردی، تمرکز بیشتر بر کشف قوانینی است که میتواند به اتفاقاتی خاص منجر شود در حالی که کسی که فیزیک محض میخواند؛ وظیفهای برای خود در این مورد متصور نیست.
همین مسئله باعث میشود تا سرفصلهای دروس فیزیک و کاربردی و محض کاملا مشابه نباشد و این یعنی آموزش فیزیک کاربردی با آموزش فیزیک محض تفاوتهای قابل توجهی دارد.
اولین تفاوت را باید در شیوه نگاه جستجو کرد. در حقیقت آموزش فیزیک کاربردی، باید دیدی مناسب در جهت استفاده از یافتههای نوین فیزیک در دانشجو ایجاد کند یا حتی مطالعات او را به سمتی خاص بکشاند.
تفاوت بعدی آموزش فیزیک کاربردی، تفاوت سرفصل دروس با فیزیک محض است. اگرچه مشابهت سرفصلهای درسی میان این رشتهها بیشتر از تفاوتهای آنها است.
تفاوت بعدی در بازار کار این دو رشته نهفته است. میتوان حدس زد که آموزش فیزیک کاربردی،احتمالا بازار کار بهتری نسبت به فیزیک محض خواهد داشت.
تفاوت بعدی هم در نرم افزارهای فیزیک است. اگرچه تمام کسانی که در رشته فیزیک، اعم از کاربردی یا محض، مشغول به مطالعه و تحصیل هستند؛ مانند دانشجویان رشتههای دیگر، از نرمافزارهای مربوط به رشته خود که بسیاری از امور ساده کرده است؛ استفاده میکنند؛ اما این موضوع در آموزش فیزیک کاربردی اهمیت بیشتری دارد.
به عبارت دیگر، فیزیک محض را باید دنیای ایدهها و تئوریها دانست. معمولا دانشجویان فیزیک کاربردی از نرمافزارهای متعددی، برای سنجش ایدههای خود، در جهت گسترش یا ایجاد یک تکنولوژی نوین استفاده میکنند.
پیشرفت تکنولوژی هم سبب شده است تا نرمافزارهای متنوعی در این حوزه عرضه شود که انجام بسیاری از کارها را سادهتر میکند. برای مثال نرمافزار looking glass که نرمافزاری کاربردی در حوزه مطالعات حرکت و شکست نور است
به تفاوت این دو مورد به طور خلاصه اشاره کردیم. به طور کلی مهندسی در تلاش برای طراحی و اجرای محصولات جدید است. همه ما میدانیم که انجام این کار به دانشی در حوزه فیزیک نیاز دارد. معمولا همه رشتهای مهندسی دروسی را تحت عنوان فیزیک پایه یا فیزیک عمومی میگذرانند و شاید حتی در کنفرانس فیزیک هم شرکت کنند.
معمولا دانشجویان رشتههای مهندسی، حداقل، آموزش فیزیک هالیدی را که جزو منابع ابتدایی و اساسی فیزیک است؛ پشت سر گذاشتهاند و آموزش فیزیک عمومی، در کمتر رشتهای از رشتههای مهندسی نادیده گرفته میشود.
با وجود این موضوع، شما احتمالا تفاوتهای زیادی را میان جزوه فیزیک کاربردی و یاداشتهای مربوط به آموزش فیزیک۱ دانشگاه مشاهده میکنید! علت این موضوع این است که رشته فیزیک کاربردی، علیرغم تفاوت خود با فیزیک محض، ارتباطی با مهندسی ندارد.
در حقیقت شما در فیزیک کاربردی کارشناسی، میآموزید چگونه فیزیک مطالعه کنید و دید فیزیکی به دنیا چگونه است. در کنار این موضوع به شما آموخته میشود که یافتههای فیزیک چگونه میتوانند نیازی را برآورده کنند. اما شما هیچ گاه مانند یک مهندس، به یادگیری طراحی محصول و استفاده از قطعات خاص نخواهید پرداخت.
اگرچه ممکن است شباهتهایی میان آموزش فیزیک کاربردی و مهندسی فیزیک وجود داشته باشد اما کافیست سرفصلها، موقعیتهای شغلی و حتی مقالات علمی فارغالتحصیلان این دو رشته را مقایسه کنید تا ببینید که چه تفاوتی میان آنها وجود دارد. .
معمولا این شیوه که یک کتاب فیزیک تهیه کنیم و شروع به مطالعه آن نماییم؛ نتایج مثبتی برای دانشجویان یا علاقهمندان به مطالعه فیزیک به ارمغان نمیآورد. به عبارت دیگر کمک گرفتن از فردی که تخصص بالایی در هر حوزهای دارد؛ به درک بهتر ما از مفاهیم آن موضوع کمک خواهد کرد و آموزش فیزیک کاربردی هم به همین شکل است.
علاوه بر این آموزش فیزیک کاربردی با کمک اساتید و استفاده از منابع معتبر، سرعت در یادگیری را به مراتب افزایش خواهد داد. همین موضوع باعث میشود تا شرکت در دورههای آموزش فیزیک کاربردی، انتخابی عالی برای موفقیت در امتحانات و کسب درک بهتر و عمیقتر باشد. اما در این میان و در بین موسساتی که دورههای متفاوت برگزار میکنند با تیترهای عجیبی مثل « آموزش فیزیک از صفر تا صد » روبرو میشویم!
هر کس آشنایی مناسبی با علم فیزیک و به صورت خاص آموزش فیزیک کاربردی داشته باشد؛ میداند که این موضوع امکانپذیر نیست! هنوز هم که هنوز است با وجود پیشرفت علم و تکنولوژی، برخی از حوزههای فیزیک باز هستند و علاوه بر این گستره وسیعی که دانش فیزیک، آن را در برمیگیرد؛ باعث میشود تا چنین مواردی، نشان از ناآگاهی داشته باشد. با توجه به این موضوع به نظر میرسد انتخاب دوره مناسب آموزش فیزیک کاربردی بتواند اولین قدم، برای مطالعهای موثر و کسب موفقیت باشد.
مکتب خونه که در طول فعالیت خود، دورههای آموزشی متفاوت از آموزش فیزیک را به شکلی موفق برگزار کرده است؛ مکتب خونه تلاش کرده تا دورههای آموزش فیزیک کاربردی خود را با استفاده از دانش اساتید مجرب، به شکلی مطلوب در اختیار شما قرار دهد. اگر به دنبال منبعی آموزشی برای فیزیک کاربردی هستید؛ پیشنهاد میکنیم که دورههای مکتب خونه در این حوزه را بررسی کنید. مطمئن باشید که در میان دورههای ما، دورهای مناسب برای شما وجود دارد و میتوانید آموزش فیزیک کاربردی را برای خود به کاری دلچسب تبدیل کنید.