آشنایی با الگو و ابعاد تعهد سازمانی
تعهد سازمانی چیست؟ بهتر است بدانید که افرادی که عاشق مشاغل خود هستند، نسبت به سازمان خود متعهد هستند. آیا تاکنون به این فکر کردهاید که چرا افراد ممکن است از نظر عاطفی به سازمان شما متعهد شوند؟ برخی افراد به دلیل علایق فردی از کارهای مورد انجام خود لذت میبرند یا به این دلیل که اهدافشان با اهداف شرکت مطابقت دارد، تعهد سازمانی دارند. برخی افراد دیگر ممکن است به خاطر ترس از دست دادن موقعیتهای شغلی، از ترک شغل و تعهد خود سرباز زنند. برخی هم در سازمان میمانند زیرا نسبت به شرکت یا مدیرشان احساس مسئولیت میکنند.
واضح است که برخی از این نوع تعهدات میتواند تأثیر منفی بر بهزیستی، احترام به نفس و رضایت شغلی فرد بگذارد. بنابراین، چگونه میتوان از این امر جلوگیری کرد، آیا میتوان به اعضای تیم کمک کرد تا به طرز مثبتی نسبت به تیم یا سازمان احساس تعهد کنند؟ در این مقاله به سه نوع تعهد سازمانی متداول میپردازیم و خواهیم دید که چگونه میتوانید تغییراتی را در جهت بهبود تعامل و وفاداری اعضای تیم به صورت مؤثر و مثبت ایجاد کنید.
مدل تعهد سازمانی:
جان مایر و ناتالی آلن سه مدل مؤلفه تعهد سازمانی خود را توسعه دادند و آن را در سال ۱۹۹۱ در قالب “بررسی مدیریت منابع انسانی” منتشر کردند. این مدل توضیح میدهد که تعهد به یک سازمان یک وضعیت روانی است و سه مؤلفه مجزا دارد که بر نحوه احساس کارکنان درباره سازمانی که برای آن کار میکنند، تأثیر میگذارد.
سه مؤلفه عبارتند از:
- محبت به شغل خود(“تعهد عاطفی”).
- ترس از دست دادن(“تعهد استمرار”).
- احساس تعهد به ماندن(“تعهد هنجاری”).
میتوان از این مدل برای افزایش تعهد و تعامل در تیم خود استفاده کرد، ضمن اینکه به افراد کمک میکند احساس بیشتری از بهزیستی و رضایت شغلی را تجربه کنند.
عوامل موثر بر تعهد سازمانی:
-
محبت به شغل خود(تعهد عاطفی)
محبت به شغل وقتی اتفاق میافتد که احساس وابستگی شدید عاطفی به سازمان و کارهایی که انجام میدهید، دارید. فرد به احتمال زیاد با اهداف و ارزشهای سازمان شناخته میشود. اگر از کار خود لذت میبرید، به احتمال زیاد احساس خوبی خواهید داشت و از شغل خود راضی خواهید بود. به نوبه خود، این افزایش رضایت شغلی احتمالاً بر احساس تعهد عاطفی شما میافزاید.
-
ترس از دست دادن(تعهد استمرار)
این نوع تعهدات هنگامی اتفاق میافتد که جوانب مثبت و منفی ترک سازمان را وزن کنید. ممکن است احساس کنید که باید در شرکت خود بمانید زیرا ضرر شما از ترک آن بیشتر از فایدهای است که ممکن است از یک نقش جدید به دست آورید.
این ضررهای درک شده یا “شرط بندی جانبی” میتوانند پولی(از دست دادن حقوق و مزایا)، حرفهای(از دست دادن مهارتهای مربوط به سن و سال یا مهارتهای مرتبط با نقش) و یا اجتماعی(از دست دادن دوستان یا متحدین) باشند.
شدت این “ضرر” ها اغلب با افزایش سن و تجربه افزایش مییابد. اگر در یک نقش تعیین شده موفق باشید یا اگر چندین تبلیغ در یک سازمان داشته باشید، احتمالاً تعهد استمرار را تجربه خواهید کرد.
-
حس تعهد به ماندن(تعهد هنجاری)
این نوع تعهدات وقتی اتفاق میافتند كه احساس تعهد نسبت به سازمان خود داشته باشید، حتی اگر از نقش خود ناراضی باشید یا حتی اگر بخواهید فرصتهای بهتری را دنبال كنید. در این نوع تعهد احساس میکنید باید در سازمان خود بمانید، زیرا این کار درستی است.
این احساس تعهد میتواند از عوامل مختلفی ناشی شود. ممکن است احساس کنید که باید در سازمان خود بمانید زیرا این سازمان در آموزش، پول یا زمان شما سرمایه گذاری کرده است.
این تعهد همچنین میتواند ناشی از تربیت شما باشد. به عنوان مثال، ممکن است خانواده شما تأکید کرده اند که باید به سازمان خود وفادار باشید.
توجه داشته باشید: این سه نوع تعهد متقابلاً منحصر به فرد نیستند. میتوانید هر سه یا دو سه مورد را با درجات مختلف تجربه کنید.
استفاده از مدل تعهد سازمانی:
با استفاده از مدل با سه مؤلفه تعهد سازمانی، میتوانید به تیم خود کمک کنید تا تعهد مثبت و عاطفی بیشتری ایجاد کنند. با این کار افراد شما احتمالاً احساس تعهد و انگیزه بیشتری نسبت به تیم و سازمان خواهند داشت و رضایت شغلی بیشتری را تجربه خواهند نمود.
مهم است که تمام تلاش خود را برای رشد تعهد عاطفی انجام دهید و اعتماد به نفس تیم خود را به تعهد استمراری و هنجاری کاهش دهید؛ با این کار هدایت تیمی از افرادی را خواهید داشت که به خاطر نقشهای خود احساس شور و اشتیاق میکنند.
اعضای تیم تنها با تعهد استمراری و هنجاری ممکن است احساس خستگی و بیتحرکی کنند و هیچ رهبری نمیخواهد تیمی با آن نگرشها داشته باشد! این اعضای تیم همچنین ممکن است کارمندان مشتاق را بیانگیزه کنند یا حتی روحیه گروه را پایین بیاورند.
برای ترغیب تغییرات مثبت مطمئن شوید که اهداف افراد را با اهداف تیم یا سازمان پیوند دهید و از رویکردی مانند مدیریت به وسیله اهداف استفاده کنید. در صورت لزوم ببینید آیا میتوانید نقشهای تیم خود را با مهارتها و علاقههای آنها مطابقت دهید. کمک به افراد برای یافتن هدف در کارشان مهم است.
به یاد داشته باشید که افراد در صورت تجربه احساسات مثبت در محل کار، بیشتر از دیگران احساس تعهد عاطفی میکنند. انجام کارهایی که میتوانید برای کمک به مردم در زمان شکوفایی انجام دهید، راهی عالی برای تشویق مردم به شکوفایی و لذت بردن از کارهایی است که انجام میدهند. از این امر اطمینان حاصل کنید که مرتباً کارکنان را ستایش کرده و یک محل کار سالم برای آنان ایجاد کرده اید تا خوشحال باشند.
مدیریت استمرار و تعهد عادی:
علاوه بر این که به افراد کمک میکنید تعهد عاطفی بیشتری را تجربه کنند، میتوانید از این مدل نیز استفاده کنید تا میزان تداوم و تعهد هنجاری را با دقت مدیریت کنید.
میتوانید با یک رهبری بهتر، کار بر روی مهارتهای مدیریت عمومی خود و با فکر کردن دقیق در مورد تأثیر اقدامات خود بر اعضای تیم، میزان وابستگی به تداوم و تعهدات هنجاری را کاهش دهید.
بهتر است بدانید که تلاش برای کاهش استمرار یا تعهد هنجاری معقول نیست، اما باید سعی کنید به آن اعتماد نکنید، حتی اگر در ابتدا قادر به دستیابی به تعهد عاطفی نباشید. باید روی راههایی کار کنید تا اطمینان حاصل شود که اعضای تیم خوشحال هستند و از کار خود لذت میبرند.
البته به خاطر داشته باشید كه افراد احتمالاً در بعضی از مواقع در مشاغل خود تعهد مداوم را تجربه خواهند كرد، زیرا احساس میكنند كه برای دریافت دستمزد و مزایا باید در شغل خود بمانند. در برخی از افراد اگر سازمان سرمایه گذاری زیادی در آموزش و توسعه آنها کرده باشد، احتمالاً تعهد هنجاری را احساس خواهند نمود. خوب است که این نوع تعهدات وجود داشته باشند، با این حال، آنها یک جایزه هستند، نه چیزی که باید به دنبال ایجاد آن بود!
تعریف تعهد سازمانی:
اصطلاح تعهد به پیوندهایی اشاره دارد که افراد در محل کار خود با خود و افراد دیگر ایجاد میکنند. این مفهوم از نظر نوع و هدف متفاوت هستند. تعهد سازمانی دارای انواع استمراری، هنجاری و عاطفی میباشند. هدف حاصل از این مفاهیم به سازمان، سرپرست، تیم کاری، پروژهها و غیره اشاره دارد.
تعهد به یک فداکاری و مسئولیت برای یک هدف خاص اشاره دارد. همچنین تعهد باید از “ماندن” با یک سازمان متمایز شود. برای ارائه یک دیدگاه خاص و در عین حال جامعتر از تعهد سازمانی، کلاین و همکاران تعریف زیر را ارائه میدهند:”تعهد یک پیوند روانشناختی ارادی است که نشان دهنده فداکاری و مسئولیت رسیدن به یک هدف خاص است”.
تعهد محل کار به سازمان چیست؟
بیشتر تحقیقات مربوط به تعهد در محل کار بر تعهد به سازمان متمرکز شده است. محققان، تعهد سازمانی را به عنوان وابستگی عاطفی مثبت فرد به سازمان تعریف کردهاند.
به طور سنتی، تعهد به عنوان یک الگوی سه عاملی شامل ابعاد استمراری و تعهد هنجاری تعریف شده است. با این حال، تحقیقاتی وجود دارند که نشان میدهند تعهد عاطفی ممکن است تنها تعهد حقیقی باشد زیرا بیشتر از نتایج رفتاری، بیانگر احساسات نسبت به سازمان میباشد.
مزایای اصلی تعهد سازمانی:
از آنجا که تعهد سازمانی تعیین میکند که کارمندان تا چه مدت در سازمان شما خواهند ماند، کارمندان متعهد داراییهای هر سازمانی هستند. برخی از مزایای اصلی تعهد سازمانی به شرح زیر است:
-
بهره وری بالای کارمندان
کارمندان متعهد بسیار کارآمد هستند. آنها به سازمان، اهداف، چشم انداز، رسالت و تیم رهبری خود اعتقاد دارند. این کارمندان نه تنها سطح بالایی از بهره وری را نشان میدهند بلکه اطمینان دارند که همکاران و اعضای تیم نیز از همین میزان بهره وری برخوردار هستند.
-
کاهش غیبت
یک کارمند متعهد و با انگیزه، غیبت بسیار کمتری نسبت به همکاران خود گزارش خواهد کرد. کارمندان متعهد مشتاقانه منتظر کار هستند، کارشان را تمام میکنند، پروژههای خود را به اتمام میرسانند و به دستیابی اهداف سازمانی کمک میکنند.
-
بازیکنان عالی تیم کاری
از آنجا که کارمندان متعهد به شدت در سازمان سرمایه گذاری میکنند، آنها در همکاری با تیمها بسیار عالی هستند. آنها به میزان قابل توجهی در افزایش بهره وری تیم نقش دارند.
-
حامیان جدی:
کارمندان متعهد به سازمان خود اعتقاد دارند و از این رو طرفداران مؤثر و مثبتی از کارفرمایان خود هستند. آنها حامی محصولات، خدمات و خط مشیهای کارفرمای خود هستند.
چگونه تعهد سازمانی را بهبود بخشیم؟
سطح بالایی از تعهدات سازمانی موجب عملکرد برتر تجاری، افزایش سودآوری، بهبود بهره وری، حفظ کارمندان، معیارهای رضایت مشتری و بالاتر از همه بهبود فرهنگ محیط کار میشود. اما چگونه میتوان به این میزان از تعهد سازمانی دست یافت؟
در اینجا چند نکته برای بهبود تعهد سازمانی آورده شده است:
-
ایجاد یک فرهنگ کار گروهی قوی
ایجاد یک فرهنگ کار گروهی قوی، یک محیط کار سالم را تسهیل میکند. هیچ دو کارمند در یک سازمان نمیتوانند دقیقاً یکسان باشند. هنگامی که افراد از پیشینههای مختلف در کنار هم جمع میشوند، در نحوه مشاهده و درک چیزها اختلافاتی ایجاد میشود و همین امر در مورد کار افراد در یک تیم صادق است. با این حال، اگر سازمانی فرهنگ سازی در تیم را ترویج کند، کارکنان انگیزه میگیرند که در کنار هم کار کنند و به اهداف بالایی برسند. این امر به افزایش سطح تعهد آنها و ایجاد یک هماهنگی با فرهنگ کار طولانی مدت کمک میکند.
-
اهداف و انتظارات مشخص را به کارمندان ابلاغ کنید
بیشتر کارمندان میخواهند بخشی از آیندهای غیر قابل مقاومت باشند، آنها میخواهند بدانند که مهمترین چیز در کارشان چیست و چگونه میتوانند در کار خود به برتری دست یابند. برای اینکه اهداف دارای معنا و اثربخشی باشند، باید اهداف و انتظارات مدیریت به وضوح به کارمندان اطلاع داده شود. کارمندان وقتی احساس مالکیت بکنند، تمایل به ماندن طولانی مدت در سازمان خواهند داشت.
-
شفاف باشید و ارتباطات باز را ترغیب کنید
بگذارید کارمندان در آنچه که در درون سازمان اتفاق میافتد و اینکه چگونه میتوانند در توسعه سازمان سهم بیشتری داشته باشند، مشارکت داشته باشند. وقتی سازمان با کارمندان خود شفاف باشد، کارکنان احساس ارزشمندی و افزایش تعلق خاطر میکنند. بنابراین، بهبود عملکرد کارکنان از طریق شفافیت حتمی است.
-
حفظ اخلاق کار
کارمندان میخواهند نسبت به سازمانی که با آن کار میکنند، احساس خوبی داشته باشند. داشتن استانداردهای بالای اخلاق کاری باعث میشود کارکنان نسبت به سازمان احساس انگیزه و احترام کنند. وقتی کارمندان میدانند که یک سازمان اخلاق بالایی دارد، آنها با سازمان در ارتباط هستند. اخلاق شغلی خوب به هر کارمند اطمینان میدهد كه برای رشد شغلی خود در سازمان بدون ریا و صادقانه تلاش کند.
-
ایجاد یک فرهنگ کار مثبت
فرهنگ مثبت کار جایی است که کارمندان احساس میکنند که بخشی از سازمان هستند و در آنجا احساس انگیزه کرده و برای به اشتراک گذاری ایدههای جدید و تسهیل ارتباط با مدیریت بدون ترس تشویق میشوند. کارمندان را ترغیب کنید تا تناسب شخصی با فرهنگ سازمان پیدا کنند.