در این فصل به بیان مقدمات، اهمیت حسابداری، جایگاه حسابداری و توضیح اجزای مختلف حسابداری پرداخته شده است.

در این فصل به تشریح مفاهیم اساسی حسابداری به‌عنوان یک دانش و روش اندازه‌گیری و گزارش‌گیری رویدادهای مالی پرداخته می‌­شود و مفاهیم اساسی حسابداری در سه دسته زیر مورد بررسی قرار می­‌گیرد:

1. مفروضات حسابداری 2. اصول حسابداری 3. ویژگی‌های کیفی اطلاعات مالی

در ابتدای فصل سوم به معرفی معادله اساسی حسابداری (دارایی‌ها = بدهی‌ها + سرمایه) پرداخته می­‌شود و اجزای زیرمجموعه هریک از عناصر اصلی معادله حسابداری تشریح می­‌شود. پس از آن نگاهی جامع به فعالیت­‌های عمومی یک بنگاه اقتصادی می‌اندازیم و رویدادهای مالی را به‌عنوان رویدادهایی اثرگذار بر برخی از عناصر معادله حسابداری تعریف می‌کنیم و در انتها با درنظرگرفتن این تعریف، به تجزیه‌وتحلیل اثر رویدادهای مالی بر عناصر معادله حسابداری در قالب مثال‌های عددی مختلف، می‌پردازیم.

در فصل چهارم به چگونگی ثبت اثر رویدادهای مالی می‌پردازیم. برای این منظور، ابتدا مفهوم حساب و کدینگ حساب­‌ها را معرفی می­‌کنیم. سپس شیوه ثبت رویدادهای مالی را با استفاده از حساب‌­ها در دفاتر حسابداری تشریح می­‌کنیم. درنهایت، به معرفی تراز آزمایشی به‌عنوان یکی از گزارش‌های داخلی نظام حسابداری و شیوه تهیه آن می­‌پردازیم و پس از آن، یکی از گزارش‌های مهمی که نظام حسابداری برای استفاده‌کنندگان برون‌سازمانی تهیه می‌­کند یعنی ترازنامه یا صورت وضعیت مالی را معرفی و اجزای آن را بررسی می­‌کنیم.

پس از انجام عملیات حسابداری در طول دوره مالی، لازم است در پایان دوره مالی و پیش از تهیه صورت­‌های مالی، به اصلاح و روزآمدسازی حساب­‌ها اقدام کنیم. مرحله اصلاحات و تعدیلات پایان دوره برای شناسایی و ثبت رویدادهایی است که نیاز به اصلاح دارند یا قبلاً ثبت نشده‌اند. بدین منظور، ضمن بیان مبانی نظری اصلاح حساب­‌ها، به معرفی 6 دسته ثبت‌­های اصلاحی می‌­پردازیم. با انجام این عملیات، باری دیگر به تهیه تراز آزمایشی اقدام می­‌کنیم که این بار تراز آزمایشی اصلاح‌شده نامیده می‌شود و بعدازاین مرحله، امکان تهیه صورت‌­های مالی با استفاده از اعداد و ارقام تراز آزمایشی اصلاح‌شده فراهم می‌­شود.

با انجام ثبت‌­های اصلاحی و تهیه تراز آزمایشی اصلاح شده در فصل قبل، مراحل پایانی چرخه حسابداری دنبال می‌­شود. در نخستین مرحله از تکمیل چرخه حسابداری، به آموزش شیوه تهیه صورت­‌های مالی شامل صورت سود و زیان، صورت تغییرات سرمایه و صورت وضعیت مالی یا همان ترازنامه می‌­پردازیم.

در این فصل، عملیات بستن حساب­‌ها تشریح می‌شود. بدین منظور ابتدا، حساب‌­ها را به دودسته حساب­‌های موقت و دائمی تفکیک نموده و ثبت‌­های بستن حساب­‌های موقت را همراه با مثال‌­های متعدد توضیح می‌دهیم. پس از بستن حساب‌­ها، نوبت به اجرای مرحله نهم از چرخه حسابداری یعنی تهیه تراز آزمایشی اختتامی می‌­رسد.

در فصل هشتم، با ترسیم چرخه عملیات در بنگاه‌های بازرگانی، تصویری کلی از عملیات این قبیل بنگاه‌های اقتصادی ایجاد می‌شود. سپس به معرفی مفاهیم و اصطلاحات خاص بنگاه‌های بازرگانی (شامل خریدوفروش، شرایط صحت معامله، روش‌های فروش کالا، صورت‌حساب فروش، برگشت کالا و انواع تخفیفات و همچنین حمل و تحویل کالا) پرداخته می‌شود. 

فصل نهم، در ادامه فصل قبلی و به‌عنوان بخش دوم از حسابداری بنگاه‌های بازرگانی محسوب می‌شود. در این فصل، ابتدا به معرفی دو روش مهم در ثبت آمار و ارقام موجودی کالا یعنی سیستم ثبت دائمی موجودی کالا و سیستم ثبت ادواری موجودی کالا معرفی و ثبت‌های حسابداری موجودی کالا در هریک از این دو سیستم مقایسه می‌شود. 

در این فصل، مشابه آنچه در خصوص عملیات حسابداری پایان دوره در بنگاه‌های خدماتی گفته شد، مراحل پایانی چرخه حسابداری در بنگاه‌های بازرگانی را پی می‌گیریم. ابتدا عملیات اصلاح حساب‌ها در بنگاه‌های بازرگانی را توضیح می‌دهیم که به دلیل استفاده از حساب‌های مرتبط با عملیات موجودی کالا، چند ثبت اصلاحی بیشتر از ثبت‌های اصلاحی در حسابداری خدماتی لازم دارد.

فصل یازدهم، آخرین فصل از دوره حاضر است که به حسابداری موجودی مواد و کالا می‌پردازد. در این فصل، موجودی مواد و کالا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اقلام دارایی در بنگاه‌های بازرگانی و تولیدی، تعریف و طبقه‌بندی آن‌ها از ابعاد مختلف ارائه می‌شود.