همانطورکه از عنوان دوره لرزهشناسی و مهندسی زلزله مشخص است این دوره از دو بخش لرزهشناسی یا Seismology و مهندسی زلزله یا Earthquake Engineering تشکیل میشود. در زبان انگلیسی از دو واژه متفاوت Seismic و ... ادامه
همانطورکه از عنوان دوره لرزهشناسی و مهندسی زلزله مشخص است این دوره از دو بخش لرزهشناسی یا Seismology و مهندسی زلزله یا Earthquake Engineering تشکیل میشود. در زبان انگلیسی از دو واژه متفاوت Seismic و Earthquake برای بیان زلزله یا زمینلرزه استفاده میشود و واژه Seismic لفظ کلی برای زلزله است و شامل همه زلزلهها، چه زلزلههای با شدت کم و چه بزرگ است، اما واژه Earthquake به معنی زلزلههای بزرگ یا زلزلههایی است که بر محیط ساخته شده ما اثر میگذارند و میتوانند منجر به آسیب و خسارت در ساختمانها و شریانهای حیاتی شوند.
به همین دلیل به تخصص لرزهشناسی Seismology میگویند، تخصصی که علاقهمند به شناخت نحوه پیدایش زلزلهها، انتشار امواج لرزهای در محیط و شناخت زمین است و در زیرشاخه زمینشناسی و یا فیزیک زمین یا ژئوفیزیک قرار میگیرد، برای رسیدن به این شناخت مطالعه همه زلزلهها چه کوچک و چه بزرگ بر سنگ بستر و بر سطح زمین ضروری است. در مهندسی زلزله توجه به زلزلههای بزرگ یا همان Earthquake است، بههمیندلیل این تخصص Earthquake Engineering نامیده میشود، در حقیقت در تخصص مهندسی زلزله اثر زلزله بر محیط ساخته شده مورد مطالعه قرار میگیرد
ابتدا مفهوم ریسک یا خطرپذیری (Risk) و اجزاء آن معرفی میشوند. یکی از اجزا مهم ریسک زلزله، خطر (Hazard) است و بنابراین باید برآورد مناسبی از خطر لرزها، جهت مدیریت ریسک و کاهش آن صورت پذیرد. فرایند برآورد خطر زلزله، تحلیل خطر زلزله نامیده میشود که به روش قطعی انجام میگردد، مراحل انجام این تحلیل بههمراه مثال در چند جلسه ابتدایی این دوره بهصورت مبسوط آموزش داده خواهد شد
پس از آن طریقه اندازهگیری شدت و بزرگای زمینلرزهها که مقیاسهای کیفی و کمی اندازهگیری زلزلهها هستند، یافتن کانون و عمق کانونی زلزلهها مورد بحث قرار خواهد گرفت. لرزهنگارها و شتابنگارها ابزارهایی هستند که برای ثبت زلزلهها استفاده میشوند، کاربرد این ابزارها و تفاوتهای آنها مطرح خواهد شد.
ویژگیهای خاص زلزلههای نزدیک گسل و اثر حوزه نزدیک و جهتپذیری از موارد مورد بحث در این دوره است. پس از آن معیارهای شدت زلزله مورد بحث قرار میگیرند، معیارهایی مثل بیشینه شتاب، بیشینه سرعت، بیشینه تغییرمکان، مدت زمان زلزله و روشهای برآورد آن و پس از آن معیار مهمی برای بیان زلزله که طیف پاسخ زلزله نامیده میشود توصیف خواهد شد.
تعریف اساسی طیف ارتجاعی پاسخهای تغییرمکان، سرعت و شتاب و مقادیر شبه سرعت و شبه شتاب نیز مورد بحث قرار میگیرد. بیان تحریک زلزله در حوزه فرکانس با استفاده از تبدیل فوریه نیز از مباحث مهم در مهندسی زلزله است که از مباحث دیگر مورد اشاره در این درس است. مفهوم چگالی طیفی از موارد مهم در حوزه مهندسی زلزله و بهخصوص ارتعاشات تصادفی است، بههمراه تعریف مفهوم طیف سفید، چگالی طیفی کانایی تاجیمی مورد اشاره قرار خواهند گرفت.
هرچند مفاهیم مهندسی زلزله و دینامیک سازه وابستگی بسیاری دارند و در برخی از دورهها این دو درس بهنوعی همراه با یکدیگر و همزمان تدریس میشوند، باتوجهبه ارائه دورههای دینامیک سازه و دینامیک سازه پیشرفته بهصورت جداگانه در این دوره صرفاٌ مبانی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله مورد بحث قرار گرفته است. مخاطب این دوره مهندسین عمران، سازه، زلزله و ژئوتکنیک و مهندسین حرفهای در صنعت ساختوساز هستند.
اطلاعات بیشتر
از مجموع 14 امتیاز
9 نظرنظرات بیشتر
دکتر رضا رؤفی استادیار و عضو هیئتعلمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز است. ایشان دکتری مهندسی سازه و زلزله از دانشگاه علوم و تحقیقات کسب نمودهاند و از سال 82 دروس سازه را در مقاطع مختلف در این دانشگاه تدریس نموده و مؤلف و مترجم چندین کتاب در مهندسی سازه و زلزله هستند.
اطلاعات بیشتر