مهندسی صنایع یکی از رشته‌های پرطرف‌دار در گروه آزمایشی ریاضی فیزیک است. دانشجویان این رشته یاد می‌گیرند که چگونه باتکیه‌بر دانش مهندسی، ریاضی و اقتصاد کارایی سیستم‌ها و سازمان‌ها را بهبود دهند. به‌طورکلی هدف از این رشته افزایش اثربخشی و کارایی کالاها و خدمات و افزایش سودآوری صنایع است. یک مهندس صنایع تلاش می‌کند که با تحلیل و برنامه‌ریزی دقیق به این اهداف برسد. در ادامه این مطلب اطلاعات بیشتری درباره رشته مهندسی صنایع به شما می‌دهیم.

چه کسانی می‌توانند مهندسی صنایع بخوانند؟

مهندسی صنایع حکم سیمان در یک ساختمان را دارد که اجزای مختلف آن را به هم می‌چسباند. به همین دلیل دانشجویان مهندسی صنایع باید درک کافی از دیگر رشته‌های مهندسی داشته باشند و با استفاده از مباحث مدیریتی و اقتصادی، به مدیریت پروژه‌ها و افزایش راندمان کاری کمک کنند. این رشته برای افرادی مناسب است که قدرت مدیریت بالایی دارند و می‌توانند با برنامه‌ریزی‌های دقیق پروژه‌های کوچک و بزرگ را در راستای بهینه‌سازی و رسیدن به رشد در صنایع مختلف به نتیجه برسانند.

مهارت‌های موردنیاز برای مهندس صنایع

مهم‌ترین توانایی برای یک مهندس صنایع توانایی مدیریت و قدرت تحلیل است. برای موفقیت در این رشته باید ذهنی خلاق و پویا داشت تا بتوان با استفاده از توانمندی‌های مدیریتی و قدرت حل مسئله، برنامه‌ریزی دقیقی در راستای بهبود صنعت انجام داد. افرادی که در این رشته تحصیل می‌کنند باید در درس‌های دیفرانسیل و انتگرال، آمار و احتمال و ریاضیات گسسته مهارت داشته باشند. همچنین مباحث فیزیک و شیمی دبیرستان برای گذراندن دروس دانشگاهی این رشته بسیار کمک‌کننده هستند.

دانشجویان مهندسی صنایع باید قدرت ارتباطی بالایی داشته باشند و بتوانند به‌راحتی در یک تیم به وظایف خود عمل کنند. توجه داشته باشید که حجم کار یک مهندس صنایع اغلب بالاست و به همین دلیل توانایی تحمل فشار کار بالا یکی از مهم‌ترین موارد است. مهارت مدیریت زمان و تجزیه‌وتحلیل، توجه به جزئیات و تسلط به زبان انگلیسی از دیگر مهارت‌هایی است که می‌تواند به موفقیت در رشته مهندسی صنایع کمک کند.

گرایش‌ها

کارشناسی مهندسی صنایع شامل دروس پایه و عمومی مربوط به این رشته است که افراد را با مهارت‌های عمومی موردنیاز برای ورود به بازار کار آشنا می‌کند. برای ادامه تحصیل در این رشته گرایش‌های مختلفی تعریف شده‌اند که باعث دقیق‌تر شدن مهارت‌های دانشجویان و تمرکز بر روی مسائل خاص‌تر می‌شوند. در ادامه این بخش گرایش‌های مختلف این رشته در مقاطع تحصیلات تکمیلی را توضیح داده‌ایم.

• بهینه‌سازی سیستم‌ها

این گرایش به طراحی سیستم‌های مختلف و بهینه‌سازی فرایندهای آن‌ها در جهت افزایش راندمان کاری سیستم‌ها می‌پردازد.

• مدیریت نوآوری و فناوری

این گرایش برای افرادی مناسب است که به مدیریت پارک‌های علم و فناوری یا دیگر عرصه‌های علمی و نوآوری علاقه دارند.

• آینده‌پژوهی

در این گرایش به بررسی آینده اقتصادی، اجتماعی و صنعتی سیستم و کمک به رسیدن به اهداف پرداخته می‌شود.

• سیستم‌های سلامت

در این سیستم بر روی طراحی و بهینه‌سازی سیستم‌های بیمارستانی و درمانگاهی تمرکز می‌شود.

• سیستم‌های مالی

مدیریت سیستم‌های مالی و اقتصادی از مباحث اصلی در این گرایش از مهندسی صنایع است.

• مدیریت سیستم و بهره‌وری

این گرایش به مدیریت سیستم در جهت افزایش بهره‌وری افراد و سیستم‌ها با بهبود ورودی‌ها و خروجی‌های سیستم و فرایند کار می‌پردازد.

• مدیریت پروژه

برنامه‌ریزی دقیق برای پروژه‌های کوچک و بزرگ، مدیریت هزینه‌ها و زمان و بهبود کیفیت پروژه از مباحث مهم در این گرایش است.

• مدیریت مهندسی

کنترل سایر مهندسان شاغل در سیستم و برقراری ارتباط صحیح میان آن‌ها از مباحث مهم در این گرایش است.

• لجستیک و زنجیره تامین

مدیریت ضایعات، تولید محصول در زمان مناسب، بهبود فرایندهای لجستیک محصولات فیزیکی و غیرفیریکی فاسدشدنی یا نشدنی از مباحثی است که در این گرایش به آن پرداخته می‌شود.

• مدل‌سازی سیستم‌های کلان

سیاست‌گذاری‌های کلان در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی و برقراری ارتباط بین سیستم‌های مختلف یا اجزای یک سیستم از اصلی‌ترین مباحث این گرایش است.

شرایط ادامه تحصیل در داخل و خارج از کشور

فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی صنایع می‌توانند در گرایش‌های مختلفی که در بخش قبل معرفی شد، در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا ادامه تحصیل دهند. دانشگاه‌های مختلف شهر تهران مانند شریف، دانشگاه تهران، علم و صنعت، صنعتی امیرکبیر و خواجه‌نصیر از بهترین دانشگاه‌ها برای ادامه تحصیل در این رشته هستند. همچنین دانشگاه صنعتی اصفهان نیز فرصت‌های خوبی را برای ادامه تحصیل در این رشته فراهم کرده است.

باتوجه‌به گسترش صنایع در کشورهای مختلف دنیا و نیاز به فردی با توانایی‌های مدیریتی بالا که بتواند آن‌ها را در جهت پیشبرد افراد پیس ببرد، رشته مهندسی صنایع در خارج از کشور نیز طرف‌داران زیادی دارد. به همین دلیل بهترین دانشگاه‌های دنیا امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر این رشته را فراهم کرده‌اند. در حال حاضر دانشگاه‌های آمریکا و کانادا بهترین گزینه برای ادامه تحصیل مهندسین صنایع در خارج از کشور هستند.

علاوه بر این کشورهای اروپایی مانند فرانسه، بلژیک و انگلیس نیز دانشگاه‌های خوبی در این رشته دارند. در کشورهای آسیایی مانند چین، ژاپن، سنگاپور، کره جنوبی و هندوستان به مهندسین صنایع بهای زیادی داده می‌شود و به همین دلیل ادامه تحصیل در این کشورها می‌تواند یک فرصت شغلی خوب را برای شما فراهم کند. کشورهای آفریقای جنوبی و برزیل نیز کیفیت آموزشی خوبی در مقاطع تحصیلات تکمیلی این رشته دارند.

بازار کار مهندسی صنایع

اگر نگاهی به آگهی‌های استخدامی بیندازید، متوجه خواهید شد که بازار کار مهندسی صنایع نسبت به دیگر رشته‌های مهندسی پررونق‌تر است. به‌طورکلی می‌توان گفت که هر صنعتی نیاز به یک مدیر متخصص در حوزه‌های مختلف اقتصادی، بازاریابی، طراحی، بهینه‌سازی و مالی دارد و به همین دلیل هرساله تعداد قابل قبولی از مهندسین صنایع جذب بازار کار می‌شوند. فارغ‌التحصیل کارشناسی مهندسی صنایع می‌تواند در بخش‌های مختلفی که در ادامه آمده‌اند مشغول به کار شود.

• صنایع لجستیک و زنجیره تأمین
• آینده‌پژوهی اقتصادی و اجتماعی
• مدیریت و کنترل تولید
• بهینه‌سازی سیستم‌ها و افزایش راندمان کاری کارکنان و سیستم‌ها
• تحلیلگری اقتصادی در حوزه‌های خرد و کلان
• مدیریت بازاریابی و کارآفرینی استارتاپ‌ها و کمک به مدیریت منابع مالی و انسانی
• طراحی و تحلیل سیستم‌ها و فرایندها و بهبود آن‌ها
• مدیریت خرد و کلان سازمان‌های دولتی و خصوصی
• مدیریت منابع انسانی و مالی
• مدیریت پروژه‌ها برای اتمام در زمان معین با هزینه مشخص‌شده