دانشگاه اصفهان یکی از دو دانشگاه بزرگ دولتی شهر اصفهان است. موقعیت فیزیکی این دانشگاه بهگونهای است که در مجاورت دروازه شیراز قرار گرفته و با وسعتی نزدیک به ۳۰۰ هکتار یکی از بزرگترین دانشگاههای ایران است. دانشگاه دیگر بزرگ دولتی اصفهان، دانشگاه صنعتی اصفهان است که در سوی دیگر اصفهان و در حومه شهر، قرار گرفتهاست. آموزشگاه عالی بهداری (تأسیس سال ۱۳۲۵) اولین مؤسسه عالی در اصفهان بود. دانشکده پزشکی به سال ۱۳۲۹ تأسیس شده بود که با تجمیع چندین دانشکده در هزارجریب، دانشگاه اصفهان در سال ۱۳۴۷ به صورت جامع شکل گرفت.
آموزشگاه عالی بهداری که در سال ۱۳۲۵ تأسیس شده بود به هزار جریب منتقل شده بود و دانشکده پزشکی به سال ۱۳۲۹ و دانشکده داروسازی به سال ۱۳۳۵ نیز در کنار آن تأسیس شده بودند.
دانشکده ادبیات از سال ۱۳۳۷ با دو رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی و ادبیات انگلیسی در خانهای اجارهای با دو اتاق گشایش یافت. در سال ۱۳۳۸ با افزایش چند رشته دیگر، به محلی در جنب بنای شاهزاده ابراهیم انتقال یافت. در سال ۱۳۴۱ دبیرخانه دانشگاه اصفهان نیز شکل گرفت و به سال ۱۳۴۳ دانشکدههای علوم و علوم تربیتی و روانشناسی تأسیس شده بود.
در سال ۱۳۴۷ ساختمان موقت دانشکده ادبیات با ۱۳ رشته در خیابان (هزار جریب) آماده بهرهبرداریشد و با انتقال از کوی شاهزاده ابراهیم به مجموعهٔ دانشکدههای واقع در هزار جریب رونقی تازه به دانشگاه اصفهان بخشید و دوره لیسانس شبانه نیز دایر گردید. در اواخر سال ۱۳۴۷ با شکلگیری کلی دانشگاه اصفهان مدرسهٔ عالی کورش کبیر به این دانشگاه الحاق گردید و در همان سال نیز دانشکدهٔ علوم اداری و اقتصاد در دانشگاه تأسیس شد.
پس از تصویب قانون تأسیس وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی در سال ۱۳۶۵ دانشکدههای پزشکی، داروسازی و بهداشت دانشگاه اصفهان به عنوان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان مستقل از دانشگاه اصفهان شناخته شد.