دانشگاه بوعلی سینا همدان
امیرحسین رهبر
فرض کنید میخواهید یک کسبوکار راه بیندازید. محصول یا خدمتی عالی دارید، اما سؤالات زیادی ذهنتان را درگیر کرده است: چطور مشتری پیدا کنم؟ کالاهایم را چطور به دست آنها برسانم؟ چطور سودآوری داشته باشم و جلوی ضرر را بگیرم؟ اینجاست که آموزش مدیریت بازرگانی به کمکتان میآید. این رشتهی تحصیلی، به شما مهارتهای لازم برای اداره سازمانهای اقتصادی و تجاری را میآموزد. درواقع، مدیران بازرگانی، نقش رهبر ارکستر یک بنگاه اقتصادی را برعهده دارند. آنها با هماهنگی بخشهای مختلف، سازمان را به سم سودآوری و موفقیت هدایت میکنند.
مدیریت بازرگانی فرآیندی است برای برنامهریزی، سازماندهی، هدایت و کنترل فعالیتهای یک کسبوکار یا سازمان به منظور دستیابی به اهداف و مقاصد آن. این فرآیند شامل نظارت بر تمام جنبههای یک کسبوکار، از امور مالی و عملیاتی گرفته تا بازاریابی و منابع انسانی میشود.
هدف از مدیریت بازرگانی استفاده بهینه از منابع و امکانات موجود برای دستیابی به حداکثر سود و بهرهوری است. این رشته به دنبال آموزش مهارتهای لازم برای اداره یک کسبوکار موفق به دانشجویان است.
جالب است بدانید، برخلاف تصور، مدیریت بازرگانی رشتهی جوانی نیست. سابقهی آن در ایران به دههی 30 شمسی برمیگردد. در آن زمان، دانشگاه تهران با همکاری دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، اقدام به تربیت مدیرانی برای سازمانهای دولتی و خصوصی کرد.
اما چرا این رشته در سالهای اخیر طرفداران بیشتری پیدا کرده است؟ دلایل متعددی وجود دارد. افزایش رقابت در بازار، لزوم داشتن دانش مدیریت حرفهای و گسترش کسبوکارهای نوپا، همگی باعث شدهاند تا افراد بیشتری به دنبال یادگیری اصول مدیریت بازرگانی باشند.
حالا که با مفهوم کلی مدیریت بازرگانی آشنا شدیم، بیایید ببینیم یک مدیر بازرگانی چه کارهایی انجام میدهد؟
اینها تنها بخشی از وظایف یک مدیر بازرگانی هستند که در بیشتر دورههای آموزش مدیریت بازرگانی مورد بحث واقع خواهند شد. درواقع، مدیران بازرگانی با توجه به نوع سازمان و حوزهی فعالیت آن، مسئولیتهای دیگری را نیز برعهده دارند.
برای اینکه یک مدیر بازرگانی موفق باشید، علاوه بر دانش تئوری، به مهارتهای خاصی نیز نیاز دارید:
فارغالتحصیلان رشتهی مدیریت بازرگانی، میتوانند در بخشهای مختلفی از جمله شرکتهای دولتی، شرکتهای خصوصی، سازمانهای بازرگانی و شرکتهای نوپا مشغول به کار شوند. بازار کار برای مدیران بازرگانی در ایران و جهان به دلیل تنوع وظایف و مهارتهای مورد نیاز، بسیار گسترده است. این افراد میتوانند در طیف وسیعی از مشاغل در بخشهای خصوصی، دولتی و غیرانتفاعی کار کنند.
برخی از زمینههای شغلی برای مدیران بازرگانی عبارتند از:
1. شرکتهای تولیدی: مدیریت تولید، برنامهریزی تولید، کنترل کیفیت، مدیریت زنجیره تامین
2. شرکتهای خدماتی: مدیریت بازاریابی، مدیریت فروش، مدیریت مشتریان، توسعه کسبوکار
3. شرکتهای بازرگانی: صادرات، واردات، بازاریابی بینالمللی، لجستیک
4. سازمانهای دولتی: وزارتخانهها، سازمانها، نهادهای عمومی
5. سازمانهای غیرانتفاعی: موسسات خیریه، انجمنها، بنیادها
میزان درآمد مدیران بازرگانی به عوامل مختلفی مانند تجربه، سابقه کار، نوع شغل، اندازه و نوع سازمان، محل کار و مهارتهای فردی بستگی دارد. بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط مراجع مختلف، میانگین حقوق و دستمزد مدیران بازرگانی در ایران در سال 1402 به شرح زیر است:
لازم به ذکر است که این ارقام فقط به عنوان یک شاخص کلی ارائه شدهاند و ممکن است در واقعیت با توجه به شرایط مختلف، تفاوت قابلتوجهی داشته باشند. علاوه بر حقوق ثابت، مدیران بازرگانی ممکن است از مزایای دیگری مانند پاداش، بیمه، سنوات و حق مسکن نیز بهرهمند شوند.
درآمد مدیران بازرگانی در کشورهای خارجی به طور قابلتوجهی بیشتر از ایران است. به عنوان مثال، میانگین حقوق سالانه مدیران بازرگانی در ایالات متحده آمریکا حدود 120 هزار دلار است.
با توجه به گستردگی بازار کار و تنوع وظایف، آموزش مدیریت بازرگانی و تحصیل در آن میتواند یک انتخاب شغلی مناسب برای افراد با مهارتهای مختلف باشد. برخی از مهارتهای کلیدی مورد نیاز برای موفقیت در این رشته عبارتند از:
با کسب مهارتهای لازم و تجربه کافی، مدیران بازرگانی میتوانند به فرصتهای شغلی و درآمدی بسیار خوبی دست پیدا کنند.
رشتهی مدیریت بازرگانی گرایشهای مختلفی دارد که هر کدام به یک حوزه خاص از دنیای تجارت و بازرگانی میپردازند:
انتخاب گرایش مناسب، به علاقهمندیها و اهداف شغلی شما بستگی دارد.
سرمایه گذاری در آموزش مدیریت بازرگانی و تحصیل در این رشته مزایای متعددی دارد که در زیر مورد بحث واقع شدهاند:
دنیای مدیریت بازرگانی پر از چالش است که در فهرست زیر این چالشها مورد بحث قرار گرفتهاند:
مدیریت بازرگانی به اداره سازمانهای اقتصادی و تجاری میپردازد، در حالی که مدیریت دولتی به اداره سازمانهای دولتی و عمومی میپردازد.
در کنکور سراسری، داوطلبان برای ورود به رشتهی مدیریت بازرگانی باید در گروه آزمایشی علوم انسانی امتحان بدهند.
دانشگاه تهران، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه فردوسی مشهد از جمله بهترین دانشگاههای ایران برای تحصیل در رشتهی مدیریت بازرگانی هستند.
خیر، برای موفقیت در این رشته حتماً نیازی به مدرک دانشگاهی نیست. افراد میتوانند با کسب تجربه و مهارتهای لازم، در این حوزه به موفقیت برسند.
با توجه به رشد روزافزون کسبوکارها و پیچیدگیهای دنیای تجارت، آیندهی شغلی رشتهی مدیریت بازرگانی بسیار روشن پیشبینی میشود. تقاضا برای مدیران بازرگانی ماهر و باتجربه در سالهای آینده رو به افزایش خواهد بود.
دلایل متعددی برای این موضوع وجود دارد:
بنابراین، اگر به دنبال یک شغل با آیندهی شغلی روشن و درآمد مناسب هستید، سرمایهگذاری روی آموزش مدیریت بازرگانی میتواند انتخابی ایدهآل برای شما باشد.
مدیریت بازرگانی به عنوان یکی از اصول بنیادی در مدیریت کسب و کارها، نقش بسیار مهمی در تدوین و اجرای استراتژیها، بهبود فرآیندها، مدیریت منابع و ایجاد ارتباط با مشتریان و شرکای تجاری دارد. مدیریت بازرگانی نه تنها برای بزرگترین شرکتها بلکه برای همهی کسب و کارها، از اهمیت ویژهای برخوردار است. با درک و مهارت در این زمینه، کسب و کارها میتوانند رقابتی توانمند در بازار داشته باشند و به رشد و پیشرفت پایدار دست یابند.
از این رو از شما دعوت میکنیم تا در دورههای آموزشی مدیریت بازرگانی مکتب خونه شرکت نمایید و از فرصتی بینظیر برای ارتقاء مهارتها و دانش خود در این زمینه بهرهمند شوید. با ارائه محتوای کاربردی و تجربهی کاری ارزشمند، ما به شما کمک خواهیم کرد تا به طراحی استراتژیهای موفق، مدیریت ارتباط با مشتریان، بهینهسازی فرآیندها و دستیابی به اهداف کسب و کاری خود برسید.