الفبای چینی حدود ۲۰۰۰۰ کاراکتر دارد اما برای خواندن یک روزنامه یا یک متن عمومی، حدود ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ کاراکتر کافی است. الفباي چینی به دو دسته اصلی تقسیم میشود: سنتی و سادهشده. الفبای سنتی، شامل کاراکترهایی است که از قدیم تا به امروز استفاده میشوند. الفباي سادهشده شامل کاراکترهایی است که در سال ۱۹۵۶ توسط دولت چین برای سادهسازی نوشتار و آموزش زبان چینی ایجاد شدند. الفباي سنتی بیشتر در تایوان، هنگ کنگ، ماکائو و برخی از مناطق چین استفاده میشود. اما الفبای سادهشده بیشتر در چین، سنگاپور و مالزی استفاده میشود. برای آموزش لغات چینی میتوان از عکس حروف الفبای چینی به فارسی استفاده کرد. این عکسها نشان میدهند که چگونه هر کاراکتر چینی را میتوان به صورت یک علامت یا یک نقشه بر روی کاغذ نوشت.
کلمات چینی مثل زبان ژاپنی و کرهای معمولاً از یک یا چند کاراکتر تشکیل شدهاند. هر کاراکتر یک صدا یا یک واژه را مشخص میکند. برای مثال، کلمه چینی برای درخت shù است که از یک کاراکتر 木 ساخته شده است. کلمه چینی برای جنگل lín است که از دو کاراکتر 林 ساخته شده است.
حروف الفبای چینی به انگلیسی هیچ شباهتی ندارد، بنابراین برای یادگیری هیچ زمینهای ندارید و ممکن است برایتان دشوار باشد. برای تلفظ و آموزش لغات چینی، باید دو عامل را در نظر گرفت: صدای اصلی و لحن. صدای اصلی شامل حروف صدادار و بیصدا است که مشابه زبان فارسی هستند. لحن شامل چهار نوع تغییر صدا در آلفبای زبان چینی است که با علامتهایی روی حروف صدادار نشان داده میشوند. این لحنها عبارتند از:
● لحن اول: صدای بلند و ثابت با علامت خط افقی روی حرف صدادار. مثال: mā (مادر)
● لحن دوم: صدای بالا رفتن با علامت انحنای بالا روی حرف صدادار. مثال: má (اسب)
● لحن سوم: صدای پایین رفتن و بالا آمدن با علامت انحنای پایین و بالا روی حرف صدادار. مثال: mǎ (ماهی)
● لحن چهارم: صدای تند و پایین آمدن با علامت انحنای پایین روی حرف صدادار. مثال: mà (ملامت کردن)
برای آموزش لغات چینی و تلفظ، میتوان از کلمات چینی با تلفظ فارسی استفاده کرد. این کلمات نشان میدهند که چگونه هر کلمه چینی را میتوان با حروف فارسی نوشت و خواند. برای مثال، کلمه چینی برای سلام nǐ hǎo است که میتوان آن را با حروف فارسی نی هائو نوشت و خواند.
خانواده زبانهای چینی شامل چندین گویش یا لهجه مختلف است که با یک جستجوی ساده میتوانید کلمات چینی با معنی فارسی را بیابید. این گویشها در برخی از موارد از هم قابل فهم نیستند و میتوان آنها را بهعنوان زبانهای مجزا در نظر گرفت. برخی از معروفترین گویشهای زبان چینی عبارتند از:
این گویش پرگویندهترین و رسمیترین گویش زبان چینی است که بیشتر در شمال و شرق چین، تایوان و سنگاپور صحبت میشود. بنابراین طبیعی است که آموزش لغات چینی با گویش ماندارین، اهمیت بیشتری داشته باشد. گویش ماندارین بر اساس تلفظ پکن استاندارد شده و بهعنوان زبان رسمی چین، تایوان و سنگاپور شناخته میشود. این گویش به نام چینی ماندارین یا پوتونگهوا (زبان عامیانه) نیز معروف است.
این گویش بیشتر در جنوب چین، هنگ کنگ، ماکائو و برخی از کشورهای جنوب شرق آسیا صحبت میشود. این گویش بر اساس تلفظ گوانگژو (کانتون) استاندارد شده است و بهعنوان زبان رسمی هنگ کنگ و ماکائو شناخته میشود. این گویش به نامِ یوئه یا گوانگدونگهوا (زبان گوانگدونگ) نیز معروف است.
این گویش بیشتر در جنوب شرق چین، تایوان و برخی از کشورهای جنوب شرق آسیا صحبت میشود. گویشِ مین نان بر اساس تلفظ شیامن (آموی) استاندارد شده است و به عنوان زبان رسمی تایوان شناخته میشود. این گویش همچنین به نام هوککین، فوککین، تایوانهوا (زبان تایوان) یا هوکلو (زبان مردم) نیز معروف است.
این گویش بیشتر در شرق چین، شانگهای و برخی از مناطق همجوار صحبت میشود و آموزش لغات چینی با این گویش به نسبتِ چند مورد قبل، کمتر مورد توجه است. این گویش بر اساس تلفظ شانگهای استاندارد شده و به عنوان زبان رسمی شانگهای شناخته میشود. گویش وو، به نامِ شانگهایهوا (زبان شانگهای) یا سوهوا (زبان سو) نیز معروف است.