هنر نقاشی، آنقدر زیبا و حیرتانگیز است که همه، فارغ از اینکه استعداد داشته باشند یا نه، به آن علاقهمند هستند. تاریخ نشان میدهد که از ابتدای غارنشینی، بشر با نقاشی آشنایی داشته است. او این هنر را با ترسیماتی روی تخته سنگها و دیوارههای غار نشان داده است. نقاشی، منعکسکنندهی تمام احساسات یک انسان است. بسیاری از ما، از کودکیمان، با نقاشی کردن سرگرم شدهایم. جایی خودکار دستمان باشد و حوصلهمان سررفته باشد، کاغذی را بیشکل و نقاشی نمیگذاریم! از دیدن تصاویری که هنرمندانه نقاشی شدهاند، لذت میبریم. اینها همه نشان میدهند که ما نقاشی را دوست داریم.
سبکهای نقاشی، به روشهای مختلفی گفته میشود که برای ترسیم، رنگآمیزی و … بهکار گرفته میشود. در یک سبک خاص، حتی جنس رنگها و رنگبندی قابل استفاده نیز تعریف شدهاند. آشنایی با این سبکها، به شما کمک میکند تا بهتر بتوانید طرح مورد نظرتان را ترسیم و نقاشی کنید. بهطور کلی، سبکهای مختلف نقاشی، به دو گروه تقسیم میشوند. نقاشی به سبک شرقی و نقاشی به سبک غربی. هر یک از این دو گروه نیز زیردستههایی دارند. در ادامه، برخی از این دستهها، معرفی شدهاند.
شرق کرهی زمین، یعنی کشورهایی مانند ژاپن، چین، هند، کره و غیره تمدنهای کهنی داشته است که خالی از هنر نبودهاند. پس اگر تاریخ را زیرورو کنیم، سبکهای نقاشی مختلفی از این تمدنها خواهیم یافت. در هریک از این سبکها، فرهنگ و حتی تاریخچهی آن تمدن و سرزمین خاص، منعکس شده است. سبکهای شرقی، تنوع کمتری دارند. رایجترین انواع سبک نقاشی شرقی، سبک ژاپنی و چینی است.
این دسته از سبکهای نقاشی، مربوط به کشورهای غرب کرهی زمین یعنی آمریکا و اروپا است. این گروه، تنوع بسیار بالایی دارند. بیشتر افراد علاقهمند به نقاشی نیز ترجیح میدهند تا سبک نقاشی غربی را دنبال کنند. سبک رئالیسم، سبک امپرسیونیسم و سبک اکسپرسیونیسم سه دسته از سبکهای مربوط به این گروه هستند.
رئالیسم بازتابی از دنیای واقعی است. در این سبک، سوژه همانطوری که در واقعیت است، ترسیم میشود.تابلوی مونالیزا اثر لئوناردو داوینچی یکی از مشهورترین نقاشیهایی است که در این سبک، خلق شده است.
این سبک، تمرکز ویژهای روی احساسات و عواطف هنرمند اکسپرسیونیستی دارد. در نقاشی اکسپرسیونیسم، دنیا واقعی نیست! به عبارت دیگر میتوان گفت که نقاشیهای اکسپرسیونیسم انتزاعی است. یعنی سوژهها تحریف میشوند و حتی رنگآمیزی آن میتواند غیرعادی و غیرواقعی باشد.
سورئالیسم، سبکی است که از ترسیم مفاهیم مختلف انتزاعی بهوجود میآید. نقاشیها در این سبک، معمول و عادی نیستند.
پینترلی در مقابل نقاشیهایی قرار میگیرد که رد و اثر قلممو از آنها محو شده است. به عبارت بهتر، نقاش در سبک پینترلی تلاشی برای پوشاندن آثار فنی طرح خود ندارد.
احتمالاً نام پابلو پیکاسو را شنیدهاید. پیکاسو خالق سبک کوبیسم است. در این سبک، نقاشیها با اشکال هندسی ترسیم میشوند. همچنین زاویهی نور در تصویر مشخص نیست.
این سبک، طرحی خشن دارد. مکتب امپرسیونیسم چیزی بینابین سبکهای اکسپرسیونیسم و رئالیسم است. موضوع آن، اتفاقات و سوژههای طبیعی است. در این سبک، رنگ سیاه بهندرت دیده میشود. رنگها تیره و زنده و بهصورت مکمل بهکار برده میشوند. در امتداد این مکتب، سبکهایی نظیر پست آمپرسیونیسم و نئو امپرسیونیسم نیز پدید آمد.
مکتب نئو امپرسیونیسم، مکتب جدیدی است که در راستای سبک امپرسیونیسم و بعد از آن ایجاد شده است. لکهها در این مکتب باحوصلهتر، منظمتر و کوچکتر هستند. انگار که هنرمند طرح خود را با نقطهکوبی ترسیم میکند. به همین دلیل، این نقاشی امپرسیونیسم مدرن را بهنام سبک پوینتیسم نیز میشناسند.
همانطور که در بخش معرفی سبک امپرسیونیسم ذکر کردیم، سوژههای نقاشی در این سبک، اتفاقات عادی روزمره است. دختری که رقص باله میکند، شهروندی که روی نردههای تراس تکیه داده است، مناظر و طبیعتهایی مانند ساحل، افرادی که به کافه رفتهاند و غیره مهمترین موضوعاتی است که در این دست از نقاشیها دیده میشود. در این سبک، قرار نیست پیام خاصی به مخاطب ارسال شود، بلکه تنها رساندن حس خوب زندگی کافی است. نقاشان امپرسیونیست، نقاشیهای خود را در فضای باز ترسیم میکنند. آنها چیزی را میکشند که میبینند. بنابراین برخلاف نقاشیهای پیش از این سبک، محیط اطراف سوژه هم اهمیت دارد. اگر تابلوهایی که در این سبک طراحی شدهاند را نگاه کنید، این موضوع را درک خواهید کرد.
یکی از موضوعاتی که بهطور خاص در این سبک دیده میشود، سرعتعمل نقاش است! چون سوژهها، طبیعی هستند، نقاشی باید پیش از تغییر زاویهی خورشید و دگرگونی سایهها، به اتمام برسد. ناگفته نماند که بیشتر نقاشیها، در طول روز ترسیم میشوند. چراکه سایهها در طول روز بیشتر ماندگاری دارند.
میدانید که ما سه رنگ اصلی داریم. قرمز، زرد و آبی. با تکیه بر این سه رنگ و ترکیب آنها با هم، میتوان طیف پیوسته و گستردهای از رنگها را ساخت. نقاشان امپرسیونیست، برای خلق نقاشیهای خود از ترکیب شش رنگ رنگینکمان استفاده میکنند. نکتهی مهم دیگر در خصوص رنگهای این سبک، خالص بودن و تند بودن رنگهاست. تناژ رنگی این نقاشیها ملیح و بیروح نیست. همچنین رنگها بهصورت مکمل (رنگهای مقابل در دایرهی طیف رنگی، رنگ مکمل شناخته میشوند) بهکار گرفته میشوند. به همین دلیل است که نقشهای این سبک، بسیار سرزنده و شاداب هستند.
نقاشان امپرسیونیست، تکنیک ترسیم رنگها را بهصورت لایهای انجام میدهند. به این صورت که چندین لایه از رنگهای مختلف روی بوم ترسیم میشود. سپس از طریق تکنیکهای مختلف (مثل خراشیدن رنگ)، این رنگها شکافته میشوند. بنابراین رنگهای زیرین نیز پیدا خواهند شد. این تکنیک بهنام «رنگ منفصل» شناخته میشود. یک نکتهی جالب در خصوص آثار امپرسیونیستها این است که اگر خیلی به بوم نزدیک شوید، تصویری مبهم از گلولههای رنگی میبینید. این بوم از فاصلهی بیشتر قابل تشخیص خواهد بود. مثل اینکه یک تصویر پیکسلی را در کامپیوتر زوم کنید، از یکجایی به بعد، تصویر قابل فهم نیست!
خلق آثار امپرسیونیسم با آبرنگ ممکن است. آبرنگ این امکان را میدهد تا احساس ناتمامی طرح در بوم، باقی بماند. بهعلاوه اینکه آبرنگ بهدلیل ماهیت خیسی که دارد، امکان پیادهسازی تکنیک رنگآمیزی خاص در این سبک را میدهد. ابزار دیگری که برای رنگآمیزی در نقاشیهای امپرسیونیسم استفاده میشود، رنگ روغن است. بیشتر مربیان برای آموزش سبک امپرسیونیسم از رنگ روغن استفاده میکنند. بسیاری از افراد عقیده دارند که رنگ روغن، رنگ اصلی و اساسی برای خلق هنر در مکتب امپرسیونیسم است.
حالا که در رابطه با این سبک نقاشی صحبت میکنیم، بد نیست تا نامی از معروفترین نقاشیهای این سبک هم بیاوریم. تابلوی معروف نیلوفر آبی اثر کلود مونه، رقص در Bougival اثر پیر آگوست رنوار، بار فولی برژه اثر ادوارد مانه، بلار مونمارتر در شب اثر کامیل پیسارو از مشهورترین طرحهای این سبک هستند. اگر سری به اینترنت بزنید و آثار سبک امپرسیونیسم در نقاشی رنگ روغن را جستوجو کنید، تابلوهای زیبایی را خواهید دید. نقاشی امپرسیونیسم میتواند ساده یا پیچیده باشد، اما در هر صورت، زیبا و پر از احساس است! سعی کنید به ظرافتهای ویژهی این سبک دقت کنید.
شما میتوانید شیوهی ترسیم نقاشیهای امپرسیونیسم را در دورههای آموزش نقاشی رنگ روغن امپرسیونیسم در مکتب خونه، دنبال کنید. در این دورهها، بهصورت پروژه محور، تمام نکاتی که برای ترسیم تصویر، رنگسازی و ایجاد بافت نیاز دارید را خواهید آموخت.